Wijken en welvaart

1. Wijken en welvaart Verschillende wijken en hun evolutie

2. Inleiding • Algemene regels en buurtprofielen • Wijken • 19eeeuwse wijk • Vooroorlogse wijk • Naoorlogse wijk • Waarom wijkvernieuwing? • VINEX wijk • Overheidsbeleid

3. Zoek de verschillen!

4. Buurtprofiel: hoe typeer je een buurt • Bewonerskenmerken: • Huishoudengrootte • Etniciteit • Inkomen • Gezinsfase • Woningkenmerken • Ouderdom • Woningtype • Ligging • Eigendomsverhouding • Waarde • Onderhoudsstaat

5. Wijken

6. 1. Historische binnenstad • Monumentale panden • Hoge grond- en huurprijzen • Cityvorming: wonen verdrongen door winkels, horeca en diensten

7. Amsterdam-Centrum

9. 2. 19eeeuwsearbeiderswijk • Weinig groen • Klein, slechte kwaliteit woningen, veel stadsvernieuwing • Niet berekend op autoverkeer • Type: kleine etagewoningen • Veel allochtonen, vrij lage koopkracht

10. De Pijp, A’Dam Bron: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Map_NL_-_Amsterdam_-_De_Pijp.png

11. 19eeeuwse wijk: De Pijp, A’Dam Bron: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Map_NL_-_Amsterdam_-_De_Pijp.png

12. 19eeeuwse wijk: De Pijp, A’Dam Bron: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Map_NL_-_Amsterdam_-_De_Pijp.png

13. 3. Vooroorlogse buurt: tuinwijk • Urbanisatie zette door  reactie op verpauperde arbeiderswoningen in grote steden • Veel sociale woningbouw door woningcorporaties • Type: degelijke woningen met veel groen • Huishouden: autochtone gezinnen met kinderen, vrij hoge koopkracht

14. Vooroorlogse buurt: Amsterdam Bron: http://www.niederlande.de/be_nl/Images/tuindorp_245x306_tcm64-952.jpg

15. Vooroorlogse buurt: Oosterpark Bron: http://www.degroenling-groningen.nl/ligging/

16. 4. Naoorlogse buurt • Na oorlog grote woningnood  systeembouw  snel en goedkope woningen met prefab elementen (slechte kwaliteit) • Type: eerst laagbouw (Rivierenbuurt), daarna hoogbouw • Huishouden: allochtone kansarme gezinnen met kinderen • Sociaal onveilig, veel sloop en stadsvernieuwing

17. Bijlmer, Amsterdam Bron: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/Map_NL_-_Amsterdam_-_Bijlmer-Centrum.png

18. Uitgangspunten Bijlmer (start 1966) • Nieuwbouwwijk naar nieuwste inzichten • Ideeën kwamen van Le Corbusier • Wonen, werken en vrije tijd gescheiden • Wonen in flats tussen veel groen • Auto’s en voetgangers gescheiden  auto’s op verhoogde wegen. Kinderen kunnen zo goed spelen

19. Bouw in 1966 Bron: http://stadsarchief.amsterdam.nl/onderwijs/buurt_en_stad/zuidoost/bijlmernoord/bijlmermeer/bijlmer_in_aanbouw/

20. Plattegrond: honingraat Bron: http://stadsarchief.amsterdam.nl/onderwijs/buurt_en_stad/zuidoost/bijlmernoord/bijlmermeer/bijlmer_in_aanbouw/

21. Functies gescheiden Bron: http://stadsarchief.amsterdam.nl/onderwijs/buurt_en_stad/zuidoost/bijlmernoord/bijlmermeer/bijlmer_in_aanbouw/

22. De Bijlmer nu

23. Waarom wijkvernieuwing: armoede in de Bijlmer Bron: http://www.os.amsterdam.nl/publicaties/factsheets/

24. Armoede naar etnische groep per buurt in de Bijlmer • Bron: http://www.os.amsterdam.nl/publicaties/factsheets/ • Algemene regels over • Afkomst en koopkracht

25. Wijkvernieuwing de Bijlmer • Grote instroom na onafhankelijkheid van Suriname • Nu sloop en renovatie om imago van Bijlmer te verbeteren

26. Wijkvernieuwing de Bijlmer Jaren 90: Veel flats gesloopt, nu meer woningen (meer van deze tijd) Doel: meer gevarieerde bevolking (want was verpauperd) en prettiger leefomgeving Bron: http://stadsarchief.amsterdam.nl/onderwijs/buurt_en_stad/zuidoost/bijlmernoord/bijlmermeer/bijlmer_in_aanbouw/

27. 5. VINEX wijken (VIerdeNota EXtra) • Aan de rand van de stad (door compacte stadsbeleid sinds jaren ‘90!) • Veel eengezinswoningen • Huishoudens: jonge gezinnen met middeninkomens

28. VINEX wijken

29. Algemene regels • Per wijk verschillende de bewoners- en de woningkenmerken. • Een stad is een mozaïek van wijken, naar functie, ouderdom en ligging verschillend. • De bouwperiode toont verschillende inzichten in wijkopbouw. • Binnen buurten spelen koopkrachtverschillen een rol in de woonkwaliteit.

30. Overheidsbeleid

31. Groeikernenbeleid in 1970 Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Afbeelding:Groeikernen.svg

32. Negatieve effecten groeikernen • Hoge- en middeninkomens vertrokken uit grote steden  • Stedelijke voorzieningen onder druk • Verpaupering van binnenstad • Te weinig werkgelegenheid in groeikernen  veel forensisme (woon-werkverkeer) • Gevolg: compacte stad beleid vanaf 1988: meer intensief gebruik van ruimte in centrale steden • Stadsvernieuwing: verbeteren van woningen • Herstructurering: slopen en opnieuw inrichten van hele wijken

33. Vanaf 1993: VINEX wijken • Uitgangspunt: wijken dichtbij grote stadscentra • Doelstellingen: • Versterking van bestaande winkelcentra en voorzieningen (de nieuwe woonwijken vergroten als het ware de potentiële klantenkring) • Beperken van de dreigende leegloop van (middel)grote steden in Nederland • Bescherming van open gebieden in Nederland door verstedelijking te concentreren rond bestaande (middel)grote steden • Beperken van automobiliteit tussen wonen, werken en voorzieningen (korte afstanden bieden meer mogelijkheden voor openbaar vervoer, fietsen en wandelen)