Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Yaşam

1. Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Yaşam

2. SAĞLIKLI BESLENME Büyüme,gelişme ve yaşamın sağlıklı bir şekilde sürdürülmesi için ihtiyaç duyulan besin öğelerinin “yeterli ve dengeli“ bir şekilde tüketilmesi demektir.

3. YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEMEK: • Büyüme ve gelişmeyi olumsuz etkiler. • Okul başarısını olumsuz yönde etkiler. • Dengesiz beslenme ve yetersiz fiziksel aktivite obezite,kalp-damar hastalıkları,kanser,diyabet gibi birçok kronik hastalığa zemin hazırlar.

4. BESİN ÖĞELERİ • PROTEİNLER • KARBONHİDRATLAR • YAĞLAR • VİTAMİNLER • MİNERALLER • SU

5. PROTEİNLER • HÜCRE VE DOKULARIN YAPIM VE ONARIMI İÇİN GEREKLİDİR • VÜCUT TARAFINDAN SENTEZLENEMEDİĞİ İÇİN MUTLAKA BESİNLER YOLUYLA ALINMASI GEREKİR

6. KARBONHİDRATLAR VÜCUDUN TEMEL ENERJİ KAYNAĞIDIR

7. YAĞLAR • EN ÇOK ENERJİ VEREN VE KALORİSİ EN YÜKSEK OLAN BESİN ÖĞESİDİR. • YAĞDA ERİYEN VİTAMİNLERİN A-D-E-K EMİLİMİNİ SAĞLAR

8. VİTAMİNLER • BÜYÜME VE YAŞAMIN SÜRDÜRÜLEBİLMESİ İÇİN GEREKLİ ORGANİK BİLEŞİKLERDİR. • SİNİR VE SİNDİRİM SİSTEMLERİNİN ÇALIŞMASINDA,VÜCUT DİRENCİNİN ARTTIRILMASI VE HASTALIKLARDAN KORUNMA ETKİLİDİR.

9. MİNERALLER • VÜCUT SIVILARININ DENGESİNİ SAĞLAR • BAZILARI İSKELET VE DİŞLERİN YAPI TAŞIDIR • BÜYÜME GELİŞME VE YAŞAMIN SÜRDÜRÜLEBİLMESİ İÇİN GEREKLİDİRLER.

10. SU • İNSAN YAŞAMI İÇİN OKSİJENDEN SONRA GELEN EN ÖNEMLİ ÖĞEDİR • BESİNLERİN SİNDİRİMİ,EMİLİMİ,HÜCRELERE TAŞINMASI VE ARTIK MADDELERİN VÜCUTTAN ATILMALARI İÇİN GEREKLİDİR. • VÜCUT ISISININ DENETİMİNİ SAĞLAR • EKLEMLERİ KAYGANLIĞINI SAĞLAR • ELEKTROLİTLERİN TAŞINMASI İÇİN GEREKLİDİ.

12. DENGELİ MENÜ ÖRNEKLERİ • Süt • Haşlanmış yumurta • Domates-salatalık • ekmek

13. ÖĞLEN VE AKŞAM YEMEĞİ • Tavuk • Pirinç pilavı • Yoğurt • ????

14. ÖĞLEN VE AKŞAM YEMEĞİ • Şehriye çorba • Kıymalı patates • Meyve • ???

15. Süt ve süt ürünleri PROTEİN,KALSİYUM,FOSFOR,B2 VE B12 VİTAMİNİ İÇERİR. • ÖNEMİ • BÜYÜME VE GELİŞME • DOKULARIN ONARIMI • KEMİK GELİŞİMİ VE SAĞLIĞI • SİNİRVE KASLARIN DÜZENLİ ÇALIŞMASI • HASTALIKLARA KARŞI DİRENÇ SAĞLAR.

16. GÜNLÜK TÜKETİLEN MİKTARLAR • GÜNDE 2 SU BARDAĞI SÜT,YOĞURT • GÜNDE 2 KİBRİT KUTUSU PEYNİR

17. ETLER,KURUBAKLAGİLLER,YAĞLI TOHUMLAR,YUMURTA PROTEİN,DEMİR,ÇİNKO,FOSFOR,B VİTAMİNLERİ YÖNÜNDEN ZENGİNDİR. • ÖNEMİ : • BÜYÜME VE GELİŞME • HÜCRELERİN YENİLENMESİ VE DOKU ONARIM • KAN YAPIMI • SİNİR,SİNDİRİM VE DERİ SAĞLIĞI • HASTALIKLARA KARŞI DİRENÇ SAĞLAR

18. GÜNLÜK ÖNERİLEN MİKTARLAR GÜNDE 90 GR.ET, 1 ADET YUMURTA, 1 ÇAY BARDAĞI KURUBAKLAGİL

19. SEBZE VE MEYVELER A VE C,E,B VİTAMİNLERİ,POSA İLE KALSİYUM VE DEMİR YÖNÜNDEN ZENGİNDİR. ÖNEMİ: • BÜYÜME VE GELİŞME • HÜCRE YENİLENMESİ VE DOKU ONARIMI • KAN YAPIMI • HASTALIKLARDAN KORUNMA • DİŞ VE DİŞETİ SAĞLIĞI • GÖZ VE DERİ SAĞLIĞI

20. GÜNLÜK ÖNERİLEN MİKTARLAR GÜNDE 2-3 TABAK SEBZE YEMEĞİ,GÜNDE 3-4 PORSİYON MEYVE

21. EKMEK VE TAHILLAR KARBONHİDRATTAN ZENGİNDİRLER.YÜKSEK MİKTARLARDA B1 VİTAMİNLERİ İÇERİRLER. ÖNEMİ • VÜCUDUN TEMEL ENERJİ KAYNAĞIDIR. • SİNİR VE SİNDİRİM İÇİN GEREKLİDİR • HASTALIKLARA KARŞI DİRENÇ SAĞLAR

22. GÜNLÜK ÖNERİLEN MİKTARLAR 4-5 ORTA DİLİM EKMEK, 2/3 ÇAY BARDAĞI PİLAV VEYA MAKARNA

23. EN SIK KARŞILAŞILAN SAĞLIK SORUNLARI • DEMİR YETERSİZLİĞİ ANEMİSİ(KANSIZLIK) • DİŞ ÇÜRÜKLERİ • İYOT YETERSİZLİĞİ • ZAYIFLIK VE ŞİŞMANLIK

24. DEMİR YETERSİZLİĞİ ANEMİSİ • YETERSİZ BESLENME SONUCU,ARTAN ENERJİ VE BESİN ÖĞELERİNİN KARŞILANMAMASI • SAĞLIK KURALLARINA UYULMAMASI SONUCU BARSAK PARAZİTERİNİN OLUŞMASI • YİYECEKLERLE C VİTAMİNİN YETERSİZ ALINMASI

25. İyot Yetersizliği Hastalıkları (IDD) • İyot, tiroid hormonlarının temel bileşenidir. • Tiroid hormonları büyüme ve gelişmede büyük önem taşır. • İyot yetersizliğinde, IQ 13.5 puan azalmaktadır.

26. DİŞ ÇÜRÜKLERİ • ŞEKER VE ŞEKERLİ YİYECEKLERİN AŞIRI TÜKETİMİ • YETRSİZ VE DENGESİZ BESLENME • MİNERAL YETERSİZLİĞİ(KALSİYUM,FLOR VB.) • DÜZENSİZ FIRÇALAMA

27. ŞİŞMANLIK VÜCUTTA SAĞLIĞI BOZACAK ŞEKİLDE AŞIRI VE ANORMAL MİKTARDA YAĞ BİRİKMESİDİR.

28. OBEZİTE ENERJİ ALIMI ENERJİ HARCAMASI PROBLEM HANGİ TARAFTA?

29. ÇOCUK VE ERGENLERDE OBEZİTE ARTIŞININ NEDENLERİ • Ayaküstü beslenme artıyor • Tatlandırılmış içeceklerin tüketimi artıyor • Okullarda enerji yoğunluğu fazla olan atıştırmalık besinlerin ve • ayaküstü besinlerin varlığı artıyor • Televizyon ve yazılı basında yiyecek reklamları artıyor

30. NEDEN AZ ENERJİ HARCIYORUZ? • Hareketsiz bir yaşam tarzının benimsenmesi(gün içinde aktif olmamak) • Yetersiz ve düzensiz fiziksel aktivite • Televizyon, bilgisayar başında uzun vakit geçirme

31. OBEZİTE BİR ÇOK HASTALIĞA NEDEN OLUYOR

32. OBEZİTENİN NEDEN OLDUĞU HASTALIKLAR ŞEKER HASTALIĞI KALP HASTALIKLARI HİPERTANSİYON KARACİĞER YAĞLANMASI SAFRA KESESİ TAŞI GUT-ARTRİT KANSER REFLÜ-ÜLSER PSİKOLOJİK SORUNLAR ADET DÜZENSİZLİKLERİ FELÇ-İNME UYKU APNESİ

33. YETERLİ VE DENGELİ BESLENME YETERLİ VE DÜZENLİ FİZİKSEL AKTİVİTE OBEZİTE TEDAVİSİ

34. Yeterli ve Dengeli Beslenme İlkeleri • 3 ana,3 ara öğün şeklinde beslenilmelidir. • Besin çeşitliliği sağlanmalıdır. • Taze sebze ve meyve tüketilmelidir. • Günde 2 su bardağı süt ve süt ürünleri tüketilmelidir. • Kansızlıktan korunmak için demir içeriği yüksek besinler tüketilmelidir • Öğün atlanılmamalıdır.Kahvaltı en önemli öğündür.

35. Kahvaltı • Tüm gece açlıktan sonra güne aktif başlama için çok önemli bir öğündür. • Okul başarısı ile doğrudan ilintilidir. Atlanan kahvaltı sonucu • Vücut depolarını harcar • Yorgunluk, başağrısı, dikkat ve algılama bozukluğu oluşur. İdeal bir kahvaltı günlük enerjinin % 25’ini karşılamalıdır.

36. Enerji alımı ile harcaması arasında denge kurularak obeziteden kaçınılmalıdır. • Şeker ve şekerli besin tüketimi azaltılmalıdır. • Fast - food besinlerin tüketiminden kaçınılmalıdır.

37. Fast-food Beslenme Yetersiz: •Demir,kalsiyum,riboflavin, vitamin A, folik asit, vitamin C ve posa Fazla: •Yağ, doymuş yağ, kolesterol, tuz,basit karbonhidrat

38. Tuz tüketimi azaltılmalı,iyotlu tuz kullanılmalıdır. • Günde 5-7 bardak su içilmelidir. • Kızartılmış ve kavrularak hazırlanmış yiyecekler yerine haşlanmış,ızgara yapılmış,fırında pişirilmiş yiyecekler tüketilmelidir.

39. FİZİKSEL YARARLARI • Kaslarda güçlenme • Dayanıklılıkta artma • Akciğer ve kalbin etkin çalışması PSİKOSOSYAL YARARLARI • Genç kendine vakit ayırır , • Zevkli zaman geçirir, • Stresten uzaklaşır, • Yeni dostlar edinir.

40. Gençler İçin Uygun Fiziksel Aktiviteler • Yürüyüş • Yüzme • Bisiklete Binme • Voleybol • Basketbol • Tenis

41. Gün İçinde Fiziksel Aktiviteyi Artırmak İçin • Güvenli ve mümkün olan her koşulda yürüyüş yapmak • Şehirde spor yapılacak alanları araştırmak ve bunları kullanmak • Yürüyen merdivenler ve asansörler yerine merdiven kullanmayı tercih etmek • Gideceğimiz yere varmadan bir durak önce inmek • Televizyon ve internet karşısında 2 saatten fazla zaman geçirmemek

42. DAVRANIŞ DEĞİŞİKLİĞİ YETERLİ VE DENGELİ BESLENME HAREKETLİ YAŞAM YAŞAM TARZI

43. SONUÇ Sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıkları; • Sağlığı geliştirir, büyümeyi ve bilişsel gelişimi sağlar, • Sağlık sorunlarını önler; (demir yetersizliği anemisi, yeme bozuklukları, diş çürükleri vb.) • Uzun dönemde sağlık sorunlarını önler; (koroner kalp hastalıkları, kanser,osteoporoz vb.)