1 / 27

PROP 2 (wykład 4) Bazy w technologii maszyn

PROP 2 (wykład 4) Bazy w technologii maszyn. W każdej operacji i zabiegu przedmiot pracy powinien zajmować ściśle określone i jednoznaczne położenie. Zagadnieniami tymi zajmuje się w technologii teoria bazowania. Dr inż. Jan BERKAN - pok. ST 319 www.cim.pw.edu.pl/jberkan.

leann
Download Presentation

PROP 2 (wykład 4) Bazy w technologii maszyn

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. PROP 2(wykład 4) Bazy w technologii maszyn W każdej operacji i zabiegu przedmiot pracy powinien zajmować ściśle określone i jednoznaczne położenie. Zagadnieniami tymi zajmuje się w technologii teoria bazowania. Dr inż. Jan BERKAN - pok. ST 319 www.cim.pw.edu.pl/jberkan

  2. Definicje podstawowe wg PN – 83/M- 01250 Baza – powierzchnia, linia lub punkt przedmiotu pracy, względem których położenie rozpatrywanego innego punktu, linii lub powierzchni jest określone w sposób bezpośredni Bazowanie– nadanie przedmiotowi pracy określonego położenia wymaganego dla wykonania operacji technologicznej poprzez odebranie koniecznej liczby stopni swobody Zamocowanie– przyłożenie sił i momentów sił do przedmiotu pracy dla zapewnienia stałości (niezmienności) jego położenia podczas wykonywania danej operacji technologicznej

  3. Definicje podstawowe wg PN – 83/M- 01250 Ustalenie– bazowanie polegające na zetknięciu baz stykowych przedmiotu pracy z odpowiednimi elementami uchwytu lub obrabiarki (elementami ustalającymi) Ustawienie– odebranie przedmiotowi pracy wszystkich stopni swobody. Ustawienie obejmuje ustalenie przedmiotu pracy oraz zetknięcie go z elementami oporowymi uchwytu

  4. Z 6 stopni swobody bryły sztywnej (3 obroty, 3 przesuwy) C B A Y X

  5. Ile stopni swobody należy odebrać ? Powierzchnia obrabiana H – T H 3 s s

  6. Ile stopni swobody należy odebrać ? Powierzchnie obrabiane a – T a H – T H 5 s s

  7. Ile stopni swobody należy odebrać ? Obrabiany otwór b – T b a - Ta 6 s s

  8. Ile stopni swobody należy odebrać ? Obróbka rowka frezem palcowym

  9. KOŁEK USTALAJĄCY PŁASZCZYZNA USTALAJĄCA KOŁEK ŚCIĘTY USTALA- JĄCY KĄTOWO

  10. FREZ PAL-COWY ZAMOCOWANIE ŁAPAMI DOCISKOWYMI

  11. Podział baz wg PN-83/M-01250 Bazy Konstrukcyjne Produkcyjne Właściwe Zastępcze Technologiczne Kontrolne Montażowe Obróbkowe Stykowe Nastawcze Sprzężone główne pomocnicze

  12. BAZYWŁAŚCIWE I ZASTĘPCZE Baza właściwa – baza produkcyjna pokrywająca się z bazą konstrukcyjną Baza zastępcza – baza produkcyjna nie pokrywająca się z bazą konstrukcyjną

  13. BAZY OBRÓBKOWE • Baza obróbkowa - baza technologiczna przyjęta w procesie obróbki przedmiotu pracy w celu określenia w tym przedmiocie położenia obrabianej powierzchni lub określenia położenia jakiegoś punktu lub linii przy wykonywaniu powierzchni, która sama lub wspólnie z innymi powierzchniami tego przedmiotu wyznacza ten punkt albo linię. • Istnieją trzy rodzaje baz obróbkowych: • stykowe • sprzężone • nastawcze

  14. BAZY STYKOWE Baza stykowa – baza obróbkowa, która styka się z odpowiednimi elementami obrabiarki, uchwytu lub narzędzia Baza stykowa główna – baza stykowa, która przy ustalaniu kolejnych przedmiotów pracy nie zmienia swego położenia w kierunku ważnym dla wyniku obróbki Baza stykowa pomocnicza – baza stykowa, która przy ustalaniu kolejnych przedmiotów pracy zmieniaswoje położenie w kierunku ważnym dla wyniku obróbki

  15. USTALENIE I ZAMOCOWANIE - BAZA OBRÓBKOWA STYKOWA Powierzchnia obrabiana „A” Element oporowy (podpora) 2,5 Zamo- cowanie Przedmiotobrabiany H - TH Powierzchnia oporowa 3 Baza obróbkowa główna stykowa dla pow. „A” Trzy podpory stałe ( płaszczyzna )

  16. Baza obróbkowa główna i pomocnicza a max Błąd ustalenia ε Nastawienie narzędzia - const od elementów ustalających Pow. A amin Pow. B 2 ε = 2 (H - A) tg α 2α H A a– T a Błąd ustalenia ε ma wpływ na wymiar a – Ta . Błąd ustalenia dla wymiaru h – T h jest równy 0, bo wymiar jest wystawiony od bazy głównej h - T h 3 Baza pomocnicza dla pow. A Baza obróbkowa główna dla pow. A i B

  17. BAZA OBRÓBKOWA SPRZĘŻONA Baza sprzężona– baza obróbkowa, gdy przy tym samym położeniu przedmiotu obrabianego względem odpowiednich elementów obrabiarki lub uchwytu wykonuje się zarówno tę bazę, jak i rozpatrywaną powierzchnię tak, żeby ich wzajemne położenie zależne było jedynie od położenia wykonujących je narzędzi

  18. BAZA OBRÓBKOWA SPRZĘŻONA Baza sprzężona dla pow. B a – T a b+ T b A C Baza stykowa dla pow. C B h - T h 2 H – T H Zespół powierzchni obrabianych (zespołem frezów) 2,5 3 Baza stykowa dla powierzchni A Gdzie jeszcze wystąpi baza sprzężona ?

  19. OBRÓBKA ROWKA Z ZASTOSOWANIEM BAZ STYKOWYCH W DWÓCH OPERACJACH a – T a Op. 10 Op. 20 b + T b H – T H B h + T h 2 3 X x 2X 1 Baza obróbkowa stykowa dla pow. B 3 h+ T h = H– T H - X x 2x 1 zazwyczaj T H jestwiększa od Th , więcTxwypada ujemna. Co zrobić ? Trzeba zawęzić T H tak, aby spełniona była zależność: T h = T H + T x ,czyliT H musi byćmniejsza od T h ! Trzeba więc wykonać wymiar H z dużo większą dokładnością niż uprzednio założono !

  20. INNY PRZYKŁAD BAZY SPRZĘŻONEJ jednoczesna obróbka zespołu otworów Baza stykowa dla otworu 1 Baza sprzężona dla otworu 2 A B Zamocowanie 1 2 C Baza stykowa dla otworów 1 i 2

  21. BAZA OBRÓBKOWA NASTAWCZA Baza obróbkowa nastawcza – baza, której położenie nastawia się (ustawia się) względem odpowiednich elementów obrabiarki, uchwytu lub narzędzia, aby uzyskać prawidłowe położenie przedmiotu do obróbki.

  22. BAZA OBRÓBKOWA NASTAWCZA Czujnik zegarowy Baza obróbkowa nastawcza q - naddatek H – T H Podpora regulowana 2 Dwie podpory stałe

  23. INNY PRZYKŁAD BAZY NASTAWCZEJ obróbka otworów w produkcji jednostkowej Baza obróbkowa nastawcza A B C Podpora regulowana

  24. Bazy produkcyjne kontrolne Wymiar sprawdzany – trudny do zmierzenia A a1a2 Wymiar mierzony X x1x2 B b1b2 B b1b2= A a1a2 - X x1x2 A a1a2 -wymiar stały Trzpień kontrolny Schemat sprawdzania wymiaru w sposób pośredni

  25. Błędy ustalenia wałka na płaszczyźnie Pow. obrabiana a2 – Ta2 D – T D a 3 – T a3 a 1 -Ta1 εa 1=0 εa 2 = TD εa 3 = TD / 2 Przy danym sposobie ustalenia w zależności od wymiaru obróbkowego wartość błędu ustalenia jest różna. Należy dążyć do ustalenia, przy którym błąd ustalenia jest zerowy

  26. Błąd ustalenia wałka na pryzmie D max D min ε= 0 O - błąd ustalenia O 1 Położenie osi wałka zmienia się w zależności od jego średnicy D wykonanej w ramach tolerancji T D PRYZMA ε= T D / 2 sinα / 2 α – kąt rozwarcia pryzmy

  27. Błąd ustalenia tulei na trzpieniu tokarskim D A D A D B D B qb q b A min A max Tuleja Nóż O1 O1 O O L max Nóż L max Trzpień Const Const εb = A max - A min = L max

More Related