1 / 13

Neorganska jedinjenja i elementi

Predmet :BIOLOGIJA Profesor Gordana Ostojic H EMIJSKI SASTAV CELIJE.

lei
Download Presentation

Neorganska jedinjenja i elementi

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Predmet :BIOLOGIJA ProfesorGordanaOstojicHEMIJSKI SASTAV CELIJE • HEMIJSKI ELEMENTI KOJI IZGRAĐUJU ĆELIJU NAZIVAJU SE BIOGENI ELEMENTI. PREMA KOLIČINI U KOJOJ SE NALAZE U ĆELIJI DELE SE NA MAKROELEMENTE [GRČ. MACRO=MNOGO], KOJIMA PRIPADAJU C [UGLJENIK], H [VODONIK], O [KISEONIK], N [AZOT] P(FOSFOR),S(SUMPOR)CA(KALCIJUM)K(KALIJUM),NA(NATRIJUM),MG(MAGNEZIJUM),. I MIKROELEMENTE [GRČ. MICRO= MALO] – CU [BAKAR], BR [BROM], ZN(CINK),AL(ALUMINIJUM),(MN [MANGAN], F [GVOZĐE] ,J(JOD),CR(HROM),LI(LITIJUM),SE(SELEN),CO(KOBALT)

  2. Neorganska jedinjenja i elementi • Voda je jedna od glavnih komponenti živih sistema i čini čak 50-95% težine ćelije. Količina vode u ćelijama čoveka zavisi od: starosti, vrste tkiva, metaboličke aktivnosti, pola. Uloge vode su: 1.voda je univerzalni rastvarac 2.ucestvuje u biohemijskim reakcijama; 3. transportna uloga vode ogleda se u lakom prenošenju materija koje se u njoj rastvaraju; 4. učestvuje u termoregulaciji

  3. Neorganske soli i joni,obavljaju vazne funkcije u organizmu.Ulaze u sastav proteina,nukleotida,hlorofila hemoglobina,tkiva.P-usastav nukleotuda,Mg-uhlorofil,Fe-uhemoglobin,fosfati i karbonatiu sastav kostiju.Ca,Na,K ,Mg i Al ucestvuju u funkciji propustljivosti kroz celijsku membranu.

  4. Organska jedinjenja • ORGANSKA JEDINJENJA OBAVEZNO SADRŽE UGLJENIK ,VODONIK I KISEONIK(C,H,O )I NJIHOVIM RAZLAGANJEM SE OSLOBAĐA MANJA ILI VEĆA KOLIČINA ENERGIJE [RAZLIKA U ODNOSU NA NEORGANSKE MATERIJE]. RAZLIKUJU SE 4 GRUPE OVIH JEDINJENJA: UGLJENI HIDRATI, MASTI, PROTEINI I NUKLEINSKE KISELINE.

  5. Ugljeni hidrati (šećeri-glicidi) • Dele se na monosaharide, oligosaharide i polisaharide. • Monosaharidi [prosti šećeri] se hidrolizom ne mogu razložiti na prostija jedinjenja. Prema broju ugljenikovih atoma dele se na trioze, tetroze, pentoze [riboza i dezoksiriboza],heksoze [glukoza ,galaktoza i fruktoza]. Glukoza je glavni izvor energije i osnovni transportni oblik šećera u organizmu kičmenjaka

  6. .OLIGOSAHARIDI [GRČ. OLIGOS = MALO PO BROJU, SIROMAŠNO] SU IZGRAĐENI OD 2 DO 10 MONOSAHARIDA. NAJZNAČAJNIJI SU DISAHARIDI [OD 2 MONOSAHARIDA] KOJIMA PRIPADAJU MALTOZA (2MOLEKULA GLUKOZE), LAKTOZA(GLUKOZA I GALAKTOZA)I SAHAROZA(GLUKOZA I FRUKTOZA). • POLISAHARIDI SU MAKROMOLEKULI NASTALI POVEZIVANJEM VELIKOG BROJA MONOSAHARIDA U DUGAČKE LANCE [MOGU DA SADRŽE NA STOTINE I HILJADE MONOSAHARIDA]. REZERVNI POLISAHARIDI SU MAGACINI ENERGIJE I KOD ŽIVOTINJA JE TO GLIKOGEN, A KOD BILJAKA JE SKROB. GRADIVNI I ZASTITNI POLISAHARIDI SU CELULOZA [BILJKE], HITIN [ŽIVOTINJE], AGAR [ALGE]ENERGETSKI NAJBOGATIJA ORGANSKA JEDINJENJA KOJA SE NE RASVARAJU U VODI.

  7. MASTI(lipidi) • Po slozenosti gradje dele se na PROSTE i SLOZENE • - Prosti lipidi se sastoje od glicerola [alkohol sa tri OH grupe] i masnih kiselina [zasićenih ili nezasićenih].SLOZENIlipidi pored ovog što sadrže prosti imaju još neku komponentu, npr. fosfolipidi sadrže fosfatnu grupu. Najvažniji gradivni lipidi su fosfolipidi i holesterol , koji grade membrane životinjskih ćelija. Steroidima pripadaju i neki hormoni [polni hormoni i hormoni kore nadbubrežnih žlezda].

  8. Uloge masti su:gradivna,zastitna ,regulatorna i energetska i rezervna

  9. PROTEINI-BELANCEVINE • protein na grckom znaci prvi najvazniji,znaci da su belancevine obavljaju najvaznije funkcije i zauzimaju oko 50% suve materije.U sastav belancevina ulazi 20razlicitih amino-kiselina povezanih peptidnom vezom.Desetsuesencijalne(bitne)a desetsuneesencijalne.

  10. . NH2 -CH-COOH | R1 NH2-CH-CO(OH)+ (H)- NH-CH-COOH opsta formula amino-kiselina NH2-CH-CO-----NH-CH-COOH ||R1R2 PEPTIDNA VEZA

  11. Ako belancevine sadrze do 50 amino-kiselina nazivaju se peptidi ,a ako sadrze preko 50 onda su polipeptidi • Belancevine izgradjene samo od amino-kiselina su proste belancevine.Slozene belancevine pored amino-kiselina sadrze i neku neproteinsku komponentu po kojoj i nose naziv.Fosfoproteini sadrze P,lipoproteini-masti,feroproteini-gvozdje,hromoproteini -pigmente.

  12. Svaka vrsta belancevine se odlikuje odredjenim brojem i redosledom aminokiselina a odredjeni su genetskom sifrom.Redosled nukleotida DNK odredjuje redosled amino kiselina u ptoteinima. • Cim se promeni redosled i broj aminokiselina , nastaje neka nova vrsta belancevina.

  13. ULOGE PROTEINA SU: • gradivna-strukturna(kolagen ulazi u sastav vezivnog tkivatetiva i koze,keratin u rozne tvorevine,osein u kostano tkivo,ulaze u sastav celijske membrane icelijskih struktura) • transportna(hemoglobin prenosi kiseonik) • regulatorna(hormoni) • biokataliticka(fermenti-enzimi) • zastitna(antitela) • kontraktilna(aktin i miozin omogucavaju kontrakciju misicnih celija) • rezervna(jaja i semena) • fotosinteticka(hlorofil)

More Related