SAGLIKLA iLGlLl ULUSAL ve uluslararası KURULU Ş LAR

1. SAGLIKLA iLGlLl ULUSAL ve uluslararası KURULUŞLAR

2. 2. SAGLIKLA iLGİLİ ULUSAL KURULUŞLAR • Türk Hemşireler Derneği: Türk Hemşireler Derneği, Hemşirelik Yüksekokullarından mezunların veya Saglık Sosyal Yardım Bakanlığınca "Hemşire ve Hemşire Ebe" olarak onaylanmış hemşirelerin derneğidir.

3. Amaçları • 1-Koruyucu, tedavi edici ve rehabilite edici hemşirelik uygulaması ile toplum düzeyini yükseltmek, hasta bireylere fiziksel, psikolojik, tibbi ve sosyo-ekonomik yönlerden kapsamlı bir hemşirelik bakımı sağlamak. • 2-Hemşireliğin eğitimi ve uygulama düzeyini günün anlayışı ve kavramlarına göre geliştirmek. Mesleğin onurunu korumak, yükseltmek ve onu içte ve dışta temsil etmek.

4. 3-Hemşireler arasında birlik ve bütünlük sağlamak, onların huzur ve refahını temin etmek. • 4-Hemşireliğin ve hemşireleri ilgilendiren konu ve sorunlarla gerekli girişim ve çalışmaları yapmak. Kanun, tüzük ve tasarıları hazırlamak.

5. Tarihçe • Türk Hemşireler Derneği "Türk Hasta Bakıcılar Cemiyeti" olarak 23.08.1933 yılında, Prof. Dr. Besim Omer Paşa'nınönerisiyle hasta bakıcı diplomasına sahip bazi kişilertarafından kurulmuştur. Cemiyet 03.07.1943 yılına kadar devam etmiş, bu tarihten sonra yeniden organize edilerek yönetimini okul mezunu hemşireler almıştır.

6. 12.07.1943 yılında başkanlığına Esma Deniz getirilmiştir. Türk Hemşireler Derneği 13.06.1949 yılında Uluslararası Hemşireler Konseyine (I.C.N.) üye olmuştur. • 02.03.1973 yılında Genel Merkez Ankara'ya nakledilmiştir.

7. Görevleri • 1-Uyelerinin mesleki bilgilerini ve yeteneklerini arttırmak ve geliştirmek için konferans, seminer ve kurslar tertipler. • 2-Kuruluş amaçlarına uygun yayın yapar. • 3-Halkin sağlığının korunması konusunda araştırma ve yayınlar yapar, topluma açık konferans ve açık oturumlar düzenler. • 4-Hemşirelik Kanununun yeterli hale gelmesi ve Hemşireler Birliğinin kurulması için çalışır.

8. 5-Uyeler arasında iyi ilişkilerin kurulması dayanışmanın devam ettirilmesi için sosyal toplantılar düzenler. • 6-Hemşirelik uygulama, yönetiminin geliştirilmesi ile hasta bakımı tekniğinin daha bilimsel ve iyi şekilde uygulanması ve hastalara daha etkin bir bakım sağlanması için hastane başhekimleriyle ortak toplantılar düzenler. • • 7- Hemşire okulları eğitim programlarının uluslararası düzeyde olması için Sağlık Sosyal Yardım Bakanlığı ve diğer ilgili bakanlıklarla sıkı işbirliği sağlar. • 8-Çeşitli kuruluşlarda çalışan üyelerinin, personel uygulamalarından doğan sorunları, onlarınçıkarlarına en uygun düşecek birbiçimde çözumlemeye yardımcı olur.

9. Türkiye Kızılay DerneğiAmaçları • • Ulusal ve uluslararası antlaşmaların yüklediği sorumlulukları gerçekleştirmek. • • Başta yurt içinde ve dışında meydana gelen her türlü afet ve felaketlerde hizmet vermek. • • Insanlık ve hukuk ilkelerine bağlı kalmak.

10. Sağlık ve sosyal dayanışmayı desteklemek. • • Savaş halinde gerekli personel ve araçları sağlayarak, gereken yerlere göndermek üzere yardım etmek. • • Savaşta ve barışta yardım edecek personeli yetiştirmek. • • Uluslararası Kızılhaç ve Kızılarslan gibi birliklerle amaç ve işbirliği yapmak.

11. Tarihçesi • 1863’ te Cenevrede yapılan Kızılhaç anlaşmasının kopyası Osmanlı mparatorluğuna gönderilmiş ama kimse lgilenmemiş. • 1867 de Paristeki Tıp kongresine Elçi Abdullah bey’e Henri Dunant ve Monier ona mektup göndererek onun kızılhaç elçisi olarak kabul edip ülkemizdeki bu konu ile ilgili uğraşları sormuştur.

12. Abdullah bey yönetmelik hazırlamış ozamının savunma bakanına sunmuş fakat kimse ilgilenmemiştir. • Ruslarla savaş halınde olmamız ve Bulgarlarla aranın açılması yaralılara bakmamamız sonucu Dr.Peştemalcıyan komisyon kurarak, yönetmelik hazırlamış, yönetim kurulu kurmuştur. • .

13. Sonra sadrazam M.Rüştü paşa yönetiminde resmen bir yardım konites kurulmuştur. • 1877'de Marko Paşa'nın başkanlığında bir toplantı yapılmış "Yaralı ve Hasta Askerlere Muavenet Cemiyeti" adı altında bugünkü Kızılay Cemiyeti resmen çalışmaya başlamıştır

14. Daha sonra ismi "Osmanli Hilali Ahmer Cemiyeti" olmuştur. Uğraşıları yaklaşık 20 yıl duraklamıştır. • 1907'de londradaki Kızılhaç toplantısında Besim Ömer Paşa Cemiyeti Kızılhaça üye etmiş ve ismi Cumhuriyetin kuruluşundan sonra "Türkiye Cumhuriyeti Kızılay Cemiyeti" olarak kabul edilmiş ve merkezi de Ankara'ya nakledilmistir.

15. Verem Savaş Derneği • 1948 yılında kurulmuştur. Ulkemizdeki verem savaşıçalışmalarının amacı gerekli koruyucu ve tedavi edici önlemlerle hastalığı kontrol altına almaktır. Bu amaç doğrultusunda Verem Savaş Derneğinin beş ilkesi : • Eğitim • • Koruma • • Erken Teşhis • • Erken Tedavi • • Sosyal Yardım

16. Çocuk Esirgeme Kurumu • Çocuk Yuvaları: Sosyal Hizmetler ve çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu'nun 3. maddesine göre, çocuk yuvaları 0-12 yaşlar arası korunmaya muhtaççocuklara bedensel ve psiko-sosyal yönden gelişmelerini sağlamak, onları eğitmek ve sağlıklı bir kişilik ve iyi alışkanlıklar kazandırmakla görevli ve yükümlü, yatılı sosyal hizmet kuruluşlardır.

17. Yetiştirme Yurtları: 13-18 yaşları arasındaki korunmaya muhtaççocukları korumak, bakmak ve bir iş veya meslek sahibi olmalarını ve topluma yararlı kişiler olarak yetiştirilmelerini sağlamakla görevli ve yükümlü olan yatılı sosyal hizmet kuruluşlardır

18. Florence Nightingale Hemşire Okulları veHastaneleriVakfıAmaçları : • • Ulkemizin sağlık alanında en büyük eksiği olan öğrenim görmüş, sorumluluk duygusunasahip hemşireleri, modern ihtiyaçlara göre yetiştirmek. • • Hemşirelik mesleğinin düzeyini yükseltmek. • • Iç ve dış olanaklardan yararlanarak örnek bir sağlık sitesi kurmak.

19. Tarihçe • Mayıs 1967 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde 9. Uluslararası Hemşirelik Konseyinin toplantısında Fahrünisa Seden’e 1954yılının Florence Nightingale'in Istanbul'a gelişin 100. yılı olduğu ve bu konuda Türkiye'nin ne yapmayı düşündüğü konuşulmuştur. Bu nedenle 1948 yılında bir heyet kurulmuştur.

20. Bu kurul başlangıçta 3 amaç gütmüş: 1-Modern hemşirelik kuruluşunun 100. yıl dönümünde dünya çapında önem taşıyan bir hemşirelik okulunun kurulmas, • 2-Florence Nightingale adını taşıyacak bir hastanenin de kurulması, • 3- Florence Nightingale heykelinin kurulmasını kararlaştırmıştır.

21. 1948 yılından 22 Mart 1956 yılına kadar pek fazla bir gelişme gösteremeyen bu Kuruluş 22 Mart 1956 yılında "Florence Nightingale Hemşire Okulları ve HastaneleriTesisi" olarak daha sonraları da Florence Nightingale Hemşire Okulları ve Hastaneleri Vakfı adını alarak halen çalışmalarını sürdürmektedir.

22. Ana Çocuk Sağlığı Merkezleri • Batıülkelerindeki sanayileşme, büyük kentlerin çoğalması, kadının iş yaşamına katılması ve genellikle ana, çocuk ölümlerinin fazlalığı ana çocuk sağlığının korunmasının gerekliliğini göstermiştir. Ulkemizde de ana-çocuk ölüm oranlarınınçeşitli nedenlerle yüksek oluşu (yetersiz beslenme, egitim eksikligi, hijyen yetersizligi, bulaşıcı hastalıklar vb) bu hizmetin ülkemizde de verilmesi gerekliligini göstermiştir. Bu nedenle WHO ve UNICEF ile yapılan çalışmalardan sonra ülkemizde de Ana-çocuk Sağlığıörgütü kurulmuştur.

23. Darülaceze • Sakat ve yoksul erkek, kadın ve kimsesiz çocukları korumak için II. Abdülhamit devresinde hizmete girmiştir (1806). Kurum ücret almadan görev yapmaktadır. Her dinden birer temsilci bulunmaktadır. • Günümüzde Darülaceze, Istanbul Belediyesine bağlıdır ve döner sermaye ile yönetilmektedir

24. Amacı • Din ve ırk ayırımı gözetmeden düşkünleri barındırmak, çalıtırmak rahat bir hayat sürdürmektir. Bu hizmetten sadece Istanbul halkı yararlanmaktadır.

25. . SAĞLIKLA iLGlLi ULUSLARARASI KURULUŞLAR3.1. Uluslararası Hemşireler Birliği (International Council of Nurses) • Amaçları: • Hemşirelik eğitimi ve standardını yükseltmek, meslek haysiyetini korumak ve hemşireleri insanlığa daha faydalı kılabilmek için kurulmuş, yönetimi hemşireler tarafından yapılan bağımsız birorganizasyondur.

26. Uluslararası Hemşireler Birliği (I.C.N.), hemşirelerin mesleki bilgilerini toplumun gereksinimine göre en iyi şekilde kullanabilmeleri için kendi kendilerini yetiştirmesini ve geliştirmesini sağlamak için çalışır. • I.C.N., dünya hemşireleri arasında değişim imkanını sağlar. Mesleki eğitim ve hemşireliğin gelişimi için çalışan kuruluşlara yardım eder.

27. Tarihçesi • 1899 da Londra da toplanan Uluslararası Kadınlar Birliği toplantısına katılan hemşire Mrs Bedford Fenwick Uluslararası Hemşireler Birliği kurmak fikrini ortaya atmıştır. Irlanda ve Ingiltere'nin Hastane ve Hemşire Okulları Birliğine, Amerika ve Kanada Hemşire Okulları Birliğine bu düşüncesini bildirmiştir. Böylece 1 Temmuz 1899'da Londra'da yapılan birtoplantıda I.C.N.'in temelleri atılmıştır.

28. Kurucu Devletler: Ingiltere, Amerika, Kanada, New Zeland, Danimarka ve Avustralya'dır. 1949'da Türkiye'de faal uye olarak I.C.N.'e katılmıştır.

29. Dünya Sağlık Örgutu (WHO) • "Sağlık, beden, düşünce ve sosyal bakımdan tam bir iyilik hali olup, yalnız hastalık ve sakatlığın yokluğundan ibaret • "Ulaşılabilmesi mümkün olan en mükemmel bir sağlık haline sahip olmak, ırk, din, siyasi, fikirleri, ekonomik yahut sosyal durumu her ne olursa olsun her insanın temel haklarından birini teşkil eder.

30. "Bütün ulusların sağlığı dünya barışının ve güveninin şartıdır; bu sağlık birey ve devletlerin en sıkı bir şekilde işbirliği yapmalarına tabidir. "Sağlığın düzeltilmesi hastallklara karşı ve bilhassa bulaşıcı hastalıklara karşı savaş işlerinin çeşitli ulkelerde aynı derecede olmaması herkes için bir tehlike teşkil eder

31. "Tıbbi, psikolojik ve bunlarla ilgili bilimler alanında kazanılmış olan bilgilerden bütün ulusların faydalandırılması sağlığın en yüksek düzeye çıkmasında gereklidir. • "Aydınlatılmış bir kamu ve halk tarafından faal şekilde işbirliği yapılması halkın sağlığnı düzeltmek

32. "Hükümetler ulusların sağlıklarından sorumludur. Bu sorumluluğun gerektirdiği işler ancak Ozel sağlık ve sosyal önlemler almak yoluyla yapılabilir. • "Bütün ulusların sağlığını düzeltmek ve korumak için bütün devletler kendi aralarında işbirliği yapmak amacıyla bu ilkeleri kabul eden taraflar olarak yukarıda söylenen Anayasayı işbu senetlerle kabul eder ve Birleşmiş Milletler Charte'mın 57 nci maddesi gereğince uzman kuruluş olarak Dunya Sağlığı Teşkilatını kurarlar.

33. Amaçları • Anayasasının 1 nci maddesinde : • "Bütün ulusları mümkün olan en yüksek sağlık düzeyine ulaştırmaktır" şeklinde teşkilatının amacı açıklanmaktadır. Bu amaca varmak için ne gibi işlerin sağlanacağı da 2 nci maddesinde anlatılmaktadır.

34. • Sağlık alanında uluslararası bir içeriği olan çalışmalarda yönetici ve düzenleyici makam sıfatıyla hareket etmek; • • Birleşmiş Milletlerle, uzman kuruluşlarla, hükümetlerin sağlık yönetimleri ile, meslek grupları ile bir de gerekli görülecek diğer kuruluşlarla bir işbirliği kurmak ve devam ettirmek; • • Hükümetlerin talepleri üzerine sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi için yardım yapmak;

35. • Ozel teknik yardımda bulunmak ve acil durumlarda hükümetlerin talepleri ile gereken Ozel teknik yardımda bulunmak; • • Birleşmiş Milletlerin talebi üzerine manda altındaki ulke halkı ve Ozel zümrelere sağlık hizmetleri sağlamak ya da bunların teminine ve yapılmasına yardım etmek; • • Epidemiyoloji ve istatistik hizmetleri de dahil olduğu halde gerekli görülecek yönetsel ve teknik hizmetleri kurmak ve devam ettirmek

36. • Epidemik, endemik hastalıkların ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmaları desteklemek ve geliştirmek; • • Gerektiğinde diğer uzman kuruluşlarla işbirliği yaparak kazalardan doğan zararlan önleyebilecek Ozel Onlemlerin alınmasını desteklemek; • • Gerekirse diğer uzman kuruluşlarla işbirliği yaparak beslenmenin, meskenin, eğlencenin, ekonominin çalışma ve çevre koşulları ile ilgili diğer bütün faktörlerin islahını kolaylaştırmak; gelişmesine yardımcı olan ilim ve meslek grupları arasında işbirliğini kolaylaştırmak.

37. Uluslararası sağlık konularına yönelik mukaveleler, itilafnameler ve tüzükler teklif etmek; bu işler hakkında önerilerde bulunmak ve içeriği bakımından teşkilatı ilgilendiren konularda çalışmak; • Ana ve çocuk sağlığını geliştirmek ve ana ile çocuğun tam bir değişme halinde bulunan bir çevrede uyumlu biçimde yaşamaları için gerekli olan yeteneklerini arttırmak

38. • Akıl sağlığı alanındakiçalışmalarla, bilhassa insanlar arasında ahenkli ilişkiler kurulmasına yönelik her türlü faaliyeti kolaylaştırmak; • • Sağlık alanında araştırmaları desteklemek ve bunlara rehberlik etmek; • • Oğretim tüzükleriyle, sağlık, bunlarla ilgili personelin yetiştirilmesindeki tüzüklerin gelişimini kolaylaştırmak;

39. • Gerektiğinde uzmanlarla işbirliği yaparak genel sağlıkla ilgili yönetsel ve sosyal teknikleri; hastahane hizmetleri ile sosyal güvencede dahil olmak uzere koruyucu ve tedavi edici saglık hizmetlerini incelemek; • • Sağlık alanında her çesit bilgi vermek, önerilerde bulunmak ve her türlü yardımı yapmak; • • Sağlık bakımı konusunda ulusları aydınlatılmış bir kanunun oluşmasına yardım etmek;

40. • Ihtiyaca göre hastalıkların, ölüm nedenlerinin genel sağlıkla ilgili işlemlerin uluslararası deyimlerini gerekirse değiştirmek; • • Tanı işlemlerini gerektiğinde standard hale getirmek; • • Yiyecek, ilaç vb. konularda uluslararası tüzükler geliştirmek; • • Genel olarak kuruluşa verilen diğer hususlara da oluşmak için gereken her önlemi almak.

41. Tarihçesi: Uluslararası sağlık konularında gerekli önlemleri almak, yardım ve isbirliğini teşvik etmek üzere Birleşmiş Milletler Sosyal ve Ekonomik Konseyinin daveti sonucunda New York'da yapılan toplantıda 22 Temmuz 1946 da Dunya Sağlık Teşkilati - World Healht Organization (WHO) Anayasası kabul olunmuştur.

42. Turkiye'de 9 Haziran 1947 tarih ve 5062 sayılı kanunla (35) Dünya Sağlık Teşkilati Anayasasını kabul edip bu milletlerarası kuruluşa üye olarak katılmıştır. Merkezi Cenevre'de

43. Yapısı • Dünya Sağlık Teşkilatının: (i) Dunya Sağlık Asamblesi (Genel Kurul), (ii) Icra Konseyi, (iii) Sekreterlik olmak uzere üç ana organı bulunmaktadır:

44. (i)-Dünya Sağlık Asamblesi: üye devletlerin temsilcilerinden kurulur; her üye devlet içlerinden biri delegasyon başkanı olarak tayin edilmiş bulunan en çok üç delege tarafından temsil edilir..

45. "Sağlık Asamblesi, yıllık toplantı arasında gelecek yıl toplantının yapılacağıülkeyi ya da bölgeyi seçer. Konsey sonradan bunun hangi şehirde yapılacağını saptar" (Mad : 14). • "Konsey, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin fikrini aldıktan sonra yıllık toplantı ile olağanüstü toplantı tarihini saptar" (Mad : 15).

46. (ii)-Icra Konseyi: üç yıl süre ile seçilen on sekiz üyeden kurulur. Icra Konseyi, yılda en az iki defa toplanır ve toplantının yerini tayin eder. Icra konseyi, genel kurul kararlarını yürütür ve alınacak acil yardımları kararlaştırır.

47. (İii)-Sekreterlik : Genel Müdür ile teşkilat için gerekli olan teknik ve idari personelden kuruludur. Gerekirse bölge teşkilatları kurmaya da yetkili bulunan Sekreterlik, teşkilatın en aktif organıdır.

48. Uluslararas Florence Nightingale Vakfı • Amaçları • • Hemşireliğin saygı değer bir meslek olarak Dünya Ulkelerinde tanıtılması. • • Florence Nightingale'in tarihi kişlliğinin yeni kuşaklara öğretilmesi. • • Hemşirelik eğitiminin standardının yükseltilmesi • • Temel hemşire okulları için kitaplar çıkarmak

49. Tarihçesi • Modern hemşirelik düşünce ve yönteminin yayılması için 1934 yılında Eğitim Fonu şeklinde kurulmuştur. • Dünya Sağlık Kuruluşlarından ve özel kişilerden bağışlar şeklinde gelir sağlayan derneğin, dünya hemşirelerinin eğitimine, sağladığı burslar ve yayınlar ile büyük katkısı olmuştur. • 1949 yılında yeniden organize edilmiştir. 1951 yılında Florence Nightingale Müdürlüğü kurulmuş, 1957 yılında I.C.N. Florence Nightingale Derneğinin "Eğitim Müdürü" olarakgörev yapmıştır.

50. Kızılhaç (Red Cross) • Amaçları • • Savaş, halinde yardım malzemesi ve personelini gereken yerlere göndermek. • • Kabul edilen sembolü tarafsızlık işareti olarak her devletin kabul etmesini sağlamak. • • Uye devletler savaşa girmeseler dahi, savaşta olanlara yardım etmek. • • Barış, zamanında felaketlerle karşılaşan devletlere yardım etmektir.