KARADENİZ BÖLGESİ

1. KARADENİZ BÖLGESİ Coğrafi Konumu Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu-batı genişliği ve bu nedeni ile yerel saat farkı en fazla olan bölgedir.

2. Sinop Bartın Artvin Zonguldak Samsun Kastamonu Rize Giresun Trabzon Karabük Düzce Amasya Ordu Bolu Bayburt Gümüşhane Çorum Tokat

3. BÖLGE’NİN GENEL ÖZELLİKLERİ A) Bölgenin Yeryüzü Şekilleri: Kıyıya paralel uzanan dağlar bölgenin en önemli yeryüzü şeklidir. Bölgede yer alan dağlar: 1. Sıra; Bolu, Küre, Canik, Giresun, Doğu Karadeniz Dağları 2. Sıra; Köroğlu, Ilgaz, Çimen, Kop, Mescit Zigana, Kop geçitleri Doğu Karadeniz’i Doğu Anadolu’ya bağlar. Bölgede yer alan ovalar: Çarşamba, Bafra ovaları delta, Tokat, Amasya, Çorum, Erbaa, Niksar, Taşova, Suluova (Orta Karadeniz). Bolu, Düzce (Batı Karadeniz) tektonik ovalardır.

4. Bafra Çarşamba Küre D. Ilgaz D. D. Karadeniz D. Canik D. Amasya Mescit D. Giresun D. Bolu D. Düzce Bolu Köroğlu D. Tokat Çimen D. Kop D. Çorum Karadeniz Bölgesi’nin Dağları ve Ovaları Delta Ovası Tektonik Ova

5. B) Akarsu ve Gölleri Kızılırmak, Yeşilırmak, Bartın ve Filyos çayı önemli akarsulardır Bartın çayı, akarsu taşımacılğı yapılan tek akarsuyumuzdur. Doğu Karadeniz’de kıyıya paralel uzanan dağlardan kaynaklanan, kısa boylu, akış hızı fazla olan dereler yer almaktadır. Gölleri: Tortum, Sera, Uzungöl, Abant, Yedigöller

6. Bartın Filyos Kızılırmak Çoruh Tortum G. Sera G. Yeşilırmak Abant Karadeniz Bölgesi’nin Akarsu ve Gölleri

7. C) İklim ve Bitki Örtüsü Bölgenin kıyı şeridinde Karadeniz iklimi etkilidir. Her mevsim yağış almasından dolayı, bulutlu gün sayısı ile yıllık yağış miktarı fazladır.

8. D) Nüfus ve Yerleşme Ortalama nüfus yoğunluğu km²’ye 73 kişidir. Bölgenin nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının (88 kişi/km²) altındadır. Verdiği yoğun göç nedeniyle bölgede nüfus yoğunluğu giderek azalmaktadır. Özellikle Doğu Karadeniz Bölümü’nden yoğun bir göç yaşanmaktadır.

9. E) TARIM Yetiştirilen ürünler: Bölgenin kıyı şeridinde çay, fındık, sebze, meyve(kivi, elma) ve mısır tarımı yapılırken, iç kesimlerde şekerpancarı, tütün ve tahıl tarımı yaygındır. Akarsu boylarının bazı kesimlerinde ise çeltik tarımı yapılır. Türkiye çay üretiminin tamamı, fındık üretiminin de % 80'den fazlası Karadeniz Bölgesi’ne aittir. Karadeniz Bölgesi, nadasa ayrılan toprak oranının en az olduğu bölgedir.

11. E) HAYVANCILIK Bölgede hayvancılık faaliyeti önemli bir ekonomik etkinliktir. Kıyı kesiminde, nemli iklim nedeniyle gür çayırların bulunması büyükbaş hayvancılığın gelişmesinde etkili olmuştur. Bölgede, tarım alanlarının sınırlı oluşu ve sanayinin az gelişmesi gibi nedenlerle kıyı şeridindeki bölge halkı balıkçılığa yönelmiştir. Bölgenin kuzeyindeki Karadeniz, balık potansiyeli bakımından zengindir. Türkiye balık üretiminin yaklaşık % 80'i Karadeniz'den karşılanır. Küçükbaş hayvancılık bölgenin iç kesimlerindeki ovaların kenarlarında yaygındır.  

12. F) YER ALTI ZENGİNLİKLERİ: Taşkömürü: Ereğli - Zonguldak havzasından çıkarılır. Önemli bir kısmı demir-çelik üretiminde enerji kaynağı olarak  kullanılır. Ayrıca Çatalağzı Termik Santralinde de taşkömürü kullanılmaktadır. Türkiye’de çıkarılan taşkömürünün tamamı bu bölgeden elde edilir. Bakır: Murgul (Artvin), Küre (Kastamonu), Çayeli (Rize). Samsun ve Murgul bakır işletmelerinde işletilmektedir. Linyit: Bolu, Çankırı, Amasya, Samsun Demir: Ordu’da. Manganez: Trabzon, Artvin, Amasya ve Kastamonu’da çıkarılır.

13. Kömür Linyit Samsun Küre Murgul Ordu Çayeli Linyit Çankırı Linyit Bolu Bakır Demir

14. G-)SANAYİ: Bölgede yer şekillerinin elverişsizliğinden dolayı ulaşım yeterincegelişmemiştir. Bundan dolayı sanayi istenilen düzeyde gelişmemiştir. Demir-Çelik Sanayisi: Karabük ve Ereğli’de. Bakır Tesisleri: Murgul-Artvin ve Samsun Samsun’da bakır madeni çıkarılmamaktadır. Burada bakır işletmesi kurulmasında iç kesimlere ulaşım iyi olması etkili olmuştur. Şeker Sanayisi: Turhal (Tokat),Suluova (Amasya),Çarşamba (Samsun) ve Kastamonu şeker fabrikalarında işlenir. Tütün Sanayisi: Samsun ve Tokat’ta. Kağıt Sanayisi: Batı Karadeniz’de.Aksu ( Giresun),Çaycuma (Zonguldak) ve Taşköprü (Kastamonu) da bulunmaktadır. Çay Sanayisi: Rize ve çevresi. Fındık Sanayisi: Ordu ve çevresi. Gıda ve Dokuma Sanayisi: Büyük kentlerin yakınlarında Kurulmuştur. Kereste- Tomruk :En fazla Batı Karadeniz Bölümünde gelişmiştir ( Sinop, Bartın, Zonguldak, Bolu, Düzce ve Kastamonu çevresinde).

15. ♣ █ Kastamonu Samsun ■ Murgul ■ ♣ Karabük ve Ereğli ▲ █ Çaycuma ♣Amasya ♣Tokat ■ Bakır İşleme Tesisi ▲ Demir-Çelik ♣Şeker Fab. █ Kağıt Fab.

16. BÖLÜMLERİ DOĞU KARADENİZ BÖLÜMÜ • Ordu'nun doğusundaki Melet Çayı’ndan Gürcistan sınırına kadar uzanır. • Karadeniz'in en dağlık ve yükseltisinin en fazla olduğu bölümüdür. En yüksek yeri KaçkarDağıdır. Yüksekliği 4000 m’ye yakındır. Bu dağda sirk buzullarına rastlanır. • Heyelanların en fazla görüldüğü bölümdür. Bölümde heyelan sonucunda Tortum ve Sera Gölleri oluşmuştur. • Bölümdeki akarsularda akımın en yüksek olduğu dönem kar erimelerinin olduğu ilkbahar mevsimidir. Bölümün en önemli akarsuyu ÇoruhNehri’dir. Rafting sporuna elverişlidir. • Bölgenin en fazla yağış alan bölümüdür. Özellikle Rize 2400mm’ lik yağış ile Türkiye’nin en fazla yağış alan ilidir. Sebebi, Rize’nin güneyindeki yüksek dağların hakim rüzgar yönüne dik olmasıdır.

17. ORTA KARADENİZ BÖLÜMÜ • Melet çayındanSinop'un doğusuna kadar uzanır. Doğu Karadeniz Bölümü'ne göre güneye daha fazla sokularak Tokat ve Çorum illerinin büyük bölümleri ile Amasya ilinin tamamını içine alır. • Yer şekilleri Doğu ve Batı Karadeniz'e oranla daha sadedir.Dağların yükseltisi azalmış ve dağlar içeriye çekilmiş durumdadır • Dağ sıraları Kızılırmak ve Yeşilırmak akarsuları tarafından yer yer derin vadilerle parçalanmıştır. Bu vadiler Karadeniz’in nemli havasının iç kesimlere ulaşmasını sağlar. • Bu sebeple bölümde kıyı ileiç kesimarasında iklimde, bitki örtüsünde, nüfusun dağılışında ve ekonomik faaliyetlerde farklılık azdır. • Bölümde dağların yüksekliği az olduğundan bölgenin en az yağışalan bölümüdür. • Ortalama yüksekliğinin az olması ve dağların akarsular tarafından parçalanmasından dolayı iç kesimlere ulaşımınen düzgün olduğu bölümdür.

18. BATI KARADENİZ BÖLÜMÜ • Kızılırmak deltasının batı kenarından başlayıp Adapazarı ve Bilecik'in doğusuna kadar uzanır. • Bölümde dağlar üç sıra halinde geniş alan kaplar. • Bölümde yağışlar Doğu Karadeniz’den az, Orta Karadeniz’den fazladır. • Balkanlardan gelen soğuk hava kütlelerinin etkisinde kaldığından kışlar diğer bölümlere göre daha soğuktur. • Başlıca tarım ürünleri; tütün, ş.pancarı, fındık, mısır, pirinç ve kenevirdir. • Türkiye’de orman ürünleri sanayisinin en fazla geliştiği bölümdür. • Zengin taşkömürü yataklarına sahiptir. Ekonomisi daha çok maden çıkarımı ve işlemeciliğine dayanır.