ETKİLİ ANNE-BABA OLMAK

1. ETKİLİ ANNE-BABA OLMAK DEVELİ Rehberlik ve Araştırma Merkezi

2. Aile ortamı çocuğun zihinsel duygusal sosyal ve ahlaki gelişiminde çok önemli bir role sahiptir. • Gelişimsel olarak farklı ihtiyaçların ve özelliklerin ortaya çıktığı çocukluk ve ergenlik döneminde, anne-babasından farklı bilgi ve becerileri öğrenmesi ve uygulaması gerekmektedir • Öncelikli kural, her çocuğun birbirinden farklı olduğudur. Ebeveyn çocuk ilişkisi de diğer ilişkiler gibi aslında bir dansa benzer, karşı tarafın hızı ve kendi hızınızı ayarlarken karşılıklı adımlara dikkat etmek gerekir.

3. BÜYÜMEK ve RİSKLER • Çocukların yaşlarına bağlı olarak riskler incelendiğinde, çocuklar gelişim sürecinde farklı risklere açıktır. Okul çağı- ergenlik öncesi dönemde (6-11), karşılaşılabilecek riskli durumlar arasında, sosyal uyum sorunları, okul ve başarıyla ilgili sorunlar,öğrenme güçlükleri dikkat bozuklukları olabilir. • Ergenlik dönemiyle birlikte (12-18 yaş) son derece çalkantılı bir döneme giren gencin büyüme, bağımsızlaşma, yetişkin rolünü geliştirmeyle ilgili sorunlarına okul sorunları, sosyal kimliği ve uyumuyla ilgili sıkıntılar, arkadaş ilişkisi ile ilgili sorunlar, disiplin sorunları ile alkol-madde kullanımıyla ilgili sorunlar eşlik edebilir.

4. NASIL BİR ANNE- BABAYIZ?

5. EĞİTİM AİLEDE BAŞLAR • Ailedeki yansımalar çocuğun kişiliğini belirler • Taşın üzerine damlayan suların taşı şekillendirmesi gibi zamanla çocuklarımızın karakteri şekillenir. • Çocukluk kapısı bir daha açılmamak üzere kapanır. • Çocuklar işaret parmaklarını değil,ayak izlerini takip eder.

6. BEŞ TÜR AİLE MODELİ VARDIR • 1.İlgisiz-olumsuz aile modeli • 2.Titiz üstünlük kuran-baskıcı aile modeli • 3.Aşırı düşkün aile modeli • 4.Karmaşık aile modeli • 5.Normal aile modeli

7. İlgisiz Aile Modeli • Çocuk vakitsiz ailenin başına gelmiştir. • Anne anneliğe hazır değildir, çocuğa alışamamıştır. • Çocuğa ilgi ve sevgi azdır.”Saldım çayıra Mevla kayıra......”

8. Bu Ailede Yetişen Çocuk • Dışa dönükse : • Kızgın ya da saldırgandır • İçe dönükse: • Pasif ve siliktir

9. Titiz (Otoriter)Üstünlük Kuran Baskıcı Aile Modeli • Aile çocuğu beğenmez bitmez tükenmez nasihatler verir. • Aile çocuğu başkalarıyla kıyaslar (kardeşleri ,komşu ve akraba çocukları) • Hatalarından ders alsın diye kötü davranır. (insafsızca eleştirir,cezalandır,sert davranır.) • Aile her yaptığı işe (ben olmadan bir iş beceremez diye) karışır • Çocuk ne yapsa ailenin gözüne giremez. • (Aile taktir etmez sürekli daha iyisini bekler)

10. Bu Tür Ailede Yetişen Çocuk • Kendini aşağı görür.Yardım duygusundan uzaktır. • Sinirlidir, depresyona(çöküntüye uğrar) • Mutsuz olup saldırganlaşır • Savunucudur suçunu kabul etmez. • Başkalarına karşı düşmanca duygulara sahiptir.

11. Aşırı Düşkün(Koruyucu) Aile Modeli • Anne çocuğun her işini üstlenmiştir. (yemek yeme,giyinme ve derslerinde yardım) • Çocuğa evde aşırı yardım aşırı bakım vardır • Çocuk şımartılmıştır • Aman canım kuzum,gözümün önünden ayrılma.dondurma istedi gecenin 2 si açık yer bulunur.yeter ki ağlama .....el bebek gül bebek...

12. Böyle Ailede Yetişen Çocuk • Aileden ayrıldığında zorluk çeker.koruyan olmayınca kendini açıkta hisseder. • Girişken ve atılımcı değildir. • Her istediğinin yapılmasını ister(bencildir) • Gölge olarak yaşar(2. Adam)lider olamaz(başkaları tarafından yönetilendir. • Yetişkinlik döneminde ailesini tokatlar(beni siz böyle beceriksiz yetiştirdiniz diye)saldırgan ve saygısızdır.

13. Karmaşık Aile Modeli • Aile her türlü modeli uygulamakta (Bazen koruyucu,bazen titiz,bazen ilgisiz ) çocuk ailenin nasıl davranacağını kestirememektedir.

14. Normal Aile Modeli • 1.Çocuğa ait olma duygusu aşılanmıştır. • 2.Değerli olma duygusu:ben değerliyim, benim fikrim alınıyor, önemli günlerim hatırlanıyor vb. • 3.Sorumluluk duygusu kazandırılmıştır. Evin sorumlulukları aile üyelerine dağıtılmıştır.Çocuğa da sorumluluk verilmiştir.

15. 4.Zorluklarla mücadele etmesi öğretilmiştir. Çocuk kendi problemlerini kendisi çözmesi sağlanmış. 5.Yeteneklerine karşı saygı duyulmaktadır. Yapabildikleri taktir edilmektedir. • 6.Toplum içinde söz hakkı alması sağlanmış(sen çocuksun sus ne anlarsın denmemiştir.) • 7.Tutarlı disiplin uygulanmış(anne-baba birinin yap dediğini öbürü yapma dememiştir.)Aile tartışmaları çocuğun yanında yapılmamış,eşler çocuğa kötülenmemiştir. • 8. O konuşurken yüzüne bakılmış bizzat ne söylediği dinlenmiştir.(onlarla konuşulmuş fikirleri alınmıştır)

16. Başkaları yanında onu eleştirip küçük düşürmeyin. • Onun başarısızlıklarını büyütmeyin • Yargılayıcı olmaktan sakının • Kabul şartlı değil,onay-taktir sürekli,değer verdiğini göster. • Hep isimleriyle hitap edilmiştir • Eleştirmen gerektiğinde çocuğun kendisini değil, davranışlarını eleştir. • Eğer hata yaptığını fark edersen,hemen onu düzeltmenin yollarını ara,bile bile devam etme. • Yeniliklere açık ol. • Daha fazla kitap oku daha az tv izle • Uygulayamayacağın ve takip edemeyeceğin kurallar koyma.

17. AİLE BİR TAKIMDIR BAŞARIYI KAZANMADA HER ZAMAN TAKIMRUHU ESASTIR

18. Çocuklar okula giderken kahvaltısı yaptırılmıştır. • Eve geldiklerinde işe ara verilerek ‘hoş geldin diyerek kucaklanmıştır. • Çocuğun başarıları ödüllendirilmiştir. Memnuniyetler belirtilerek başarılar küçümsenmemiştir. • Okul başarısının çok ders çalışmakla değil planlı çalışmakla olduğu bilinerek planlı çalışma alışkanlığı kazandırılmıştır.

19. Aile ziyaretleri çocuğun çalışma saatleri dikkate alınarak hafta sonuna yoğunlaştırılmıştır. • Ev müsaitse uygun odalardan biri çalışma odası yapılmıştır.müsait olmadığı zaman çalışma köşesi hazırlanarak masa ve sandalyede çalışması sağlanmıştır. • Çalışma köşesinden afiş,fotoğraf Tv, müzik seti vb. dikkat dağıtıcı eşyalar kaldırılmıştır. • Hafta içi tv izleme saati bir saatle sınırlandırılmıştır. • Okul ve öğretmenlerle ilgili olumsuz kanaatler Çocuğun yanında konuşularak değil yetkilileriyle konuşarak çözülmeye çalışılmıştır.

20. Çocuğu Başarılı Olmayı Öğretin Başarı, doping etkisi yapar. Başarısızlık, başarısızlığı doğurur. Sevgi ve ilgi görmeyen, özgüvenini kaybeden çocuk, vazgeçme ve başarısızlık yolunu seçer.” William Glasser Okullar ve ev, çocuğa başarısızlığın değil, başarının öğretildiği yer olmalı. Her çocuğun mutlaka bir alanda yeteneği vardır. Bu yetenek keşfedilmeli ve ilerletilmeli

21. Okul Çocuğun Yanında Eleştirilmemelidir • Okul disiplin olayları evde tartışılmamalıdır.Çocuk okula karşı soğutulmamalıdır  • Okulda konulmuş yararsız kurallar varsa okul yönetimiyle konuşulmalı ya da Veli toplantısında dile getirilmelidir Çünkü çocuğumuzun okulu sevmesi çok Önemlidir. Biliyorsunuz ki insan sevmediği bir ortamdan hiç bir şey alamaz.  • Okullarda çocuk başarısız olduğu zaman "çalıştır sıkıştır" der kimileri Böylece mengeneye alınan çocuk ezilerek silik bir kişilik ya da mengeneden kurtularak aileye okula ve topluma başkaldıran bir kişilik kazanmış olur.

22. Çocuklarınıza Karşı Kibar Ve Nazik Olun, Onlara Güzel Sözler Söyleyin. Bir Japon araştırıcı, su üzerinde deney yapmış. Suya Bethoven ve Mozart’ın bestelerinden oluşan sanat müziği dinletmiş ve suyu resimlemiş. Suda fevkalâde güzel, estetik, kristal şekiller meydana gelmiş. Su molekülleri güzelleşmiş. Sonra da heawy-metal müzik, küfür ve çirkin sözlerden oluşan bir kaset dinletmiş. Suyu gözlemlemiş. Suda karma karışık şekiller meydana gelmiş, moleküller acayipleşmiş. Japon araştırmacı, suyun, güzel sözlerden güzel bir şekilde etkilendiğini, kötü sözlerden fena biçimde etkilendiğini tespit etmiş. İnsan vücudunun % 70’i sudan meydana gelmektedir. Dolayısıyla su nasıl, güzel şeyler dinletildiği zaman güzel şekiller; çirkin sözler dinletilince acayip biçimler alıyorsa; çocuk da güzel sözler duyarsa ruhunda güzellikler meydana gelir ve güzel karşılıklar verir. Eğer kötü sözler duyar, kötü davranışlara muhatap olursa; kötü karşılıklar verir ve kötü davranışlar sergiler.

23. Çocuklarımızı Yenilgiye Biz mi Hazırlıyoruz?Tommy okulda bazı zorluklarla karşı karşıyadır. Sürekli sorular sorar, ama derslere yetişemez. Ne zaman bir şey denese başarısızlığa uğrar.Öğretmeni sonunda pes eder ve annesine onun öğrenemediğini ve asla bir yere varamayacağını söyler. Ama Tommy’ nin annesi, oğluna inanmaktadır. Evde oğluna ders vermeye başlar ve ne zaman başarısızlığa uğrasa ona umut ve tekrar denemesi için cesaret verir.

24. Peki Tommy ‘ ye ne oldu dersiniz. O bir mucit oldu. Bin kadar patentin sahibi haline geldi. Bunların arasında ilk akkorlu elektrik ampulü de vardır. Onun adı Thomas Edison’ du. • Eğer çocuklarımıza cesaret ve umut verirsek ne kadar ileriye gideceklerini kimse bilemez.

25. Harçlıklar Ve Giyim • Parayı tanıması ve kullanma becerisi açısından mutlaka düzenli harçlıklar verilmiştir • Harçlıklar tek elden verilmiştir • Fakirlere yardım etmesi teşvik edilmiştir. • Kardeşler arasında denge-istikrar, yaş farkı dikkate alınmıştır. • Harçlık ceza olarak kesilmemiştir. • tasarruf yapmaları özendirilmiştir.

26. TEŞEKKÜR EDERİZ…