1 / 50

Dr. Anita Grozdanov Faculty of Technology and Metallurgy, Skopje

NATIONAL CLEANER PRODUCTION PROGRAMME IN MACEDONIA. Introduction to Input on effective material analysis. Dr. Anita Grozdanov Faculty of Technology and Metallurgy, Skopje. CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia.

lindley
Download Presentation

Dr. Anita Grozdanov Faculty of Technology and Metallurgy, Skopje

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. NATIONAL CLEANER PRODUCTION PROGRAMME IN MACEDONIA Introduction to Input on effective material analysis Dr. Anita Grozdanov Faculty of Technology and Metallurgy, Skopje CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  2. Koi se alatkite na Industriskata Ekologija ? • LCA (Life Cycle Assesment) • Materijalnite i energetskite bilansi/ protoci za razli~ni stepeni i nivoa na procesot (fokusirani na individualnite biznisi, industriskiot sektor i vkupnite ekonomii) • Alatki za merewe na ekolo{kite performansi • Dizajn-alatkite za podobruvawe na ekolo{kite performasi CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  3. {topretstavuva Analiza na Protokot na Materijali? • Sistematski pregled na protokot na hemiskite elementi, soedinenija ili materijali niz prirodniot i/ili ekonomskiot ciklus. • APM (MFA) se bazira na Zakonot za odr`uvawe na masite • Fizi~kite VLEZ-IZLEZ tabeli gi pokrivaat sit vnatre{ni protoci vo ekonomijata, kako i protocite pome|u ekonomijata i `ivotnata sredina. CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  4. Zo{to e potrebno da se sledi protokot na materijalite ? • Zapoznavawe na varijaciite vo protokot na materijalite niz razli~ni vremenski periodi • Ekonomsko planirawe • Tehnolo{ka evaluacija (pr., zamena na fosilnite goriva so bio-goriva) • Predviduvawe na vlijanijata vrz/t.e. za{tita na `ivotnata sredina. CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  5. Zapoznavawe na varijaciite vo protokot na materijalite niz razli~ni vremenski periodi CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  6. Predviduvawe na vlijanijata vrz/t.e. za{tita na `ivotnata sredina Industriskiata upotreba na Hg kontinuirano se namaluva, pa MFA pretstavuva brz presek na sostojbata i protkot koj mo`e da bide i promenliv CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  7. VLEZ: Materijali Nositeli na energijata Energija IZLEZ: Proizvodi Otpad Emisii Podra~je na bilansot ^ISTO PROIZVODSTVO Konzistentna analiza: • Vlez/Izlez analiza • Analiza na osnovnite protoci • Energetska analiza CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  8. Izvori na podatoci za materijalniot bilans • Knigovodstvo • Podatoci od magacinite • Vkupni procesni podatoci • Posebni informacii (pr. od procesniot in`iner) • Procenka • Merewa • Originalni dokumenti • Recepturi • ... CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  9. Osnoven bilans masa na vlez = masa na izlez + masa na akumulacija vo sistemot CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  10. Kako da se napravi Analiza naProtokotna Materijali • Definirawena celite na analizata i parametrite koi }e se pratat 2. Definirawe na granicitena materijalniot bilans 3. Definirawe na vremenskiot period na analizata • Definirawe na nivoto na procesot (APM mo`e da bide na nivo na proizvod, firma, ekonomski sektor, region, nacionalna ekonomija) 5. Skicirawe na {emata na protokot na materijali / kvalitativno 6. Bilans:materijalni tekovi / kvantitativno 7. Interpretacija na rezultatite i zaklu~oci CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  11. 1. Definirawe na celite na Analizata na Protokot na Materijali: • Pratewe na materijaliteniz pretprijatieto (firmata) so cel vospostavuawe na vrski vo procesot • Pratewena otpadot i emisiite(nazad)do mestoto na nivno sozdavawe • Identifikacija na kriti~nite (slabi) to~ki na procesot • Razrabotka na osnovite za procenka i predviduvawe • Pretstavuvawe na podatocite so cel donesuvawe na odluki • Davawe prioritet na merkite za minimizirawe na otpadot i emisiite CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  12. 2. Definirawe na granicitena materijalniot bilans • Vlijanie na: • Skrieni protoci • Akumulacija na • stoki i proizvodi • v) Uvozni/v.s. • doma{ni surovini • i nivni protoci CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  13. Metodi na bilans • Materijalniot bilans lesnose opredeluva dokolku procesot se podeli na pove}e delovi i se pravi poseben bilans za sekoj del. Period na Bilansot • ^as, naj~esto koristena edinica merka • (godina, mesec, {ar`a,...) Presmetka na indirektnite protoci CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  14. [to se vleguva vo materijali? • Surovini/materijali (pr. drvo, pesok,PVC...) • Elementi (pr. Jaglerod, Kadmium, ...) • Soedinenija (pr. benzen, metan...) CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  15. Kriteriumi za izbor materijalite • Koli~estvo na protok na materijalite • Cena na materijalite • Toksi~nost na materijalite • Aspekti na zakonskata regulativa CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  16. Materijal/Proizvod ? CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  17. Definirawe na ~ekorite vo proizvodniot proces • Potrebno e procesot da se podeli vo relevantni stepeni i da se pretstavat vo blok-dijagrami. • Blok-dijagramot ednostavo se definira za poedine~ni operacii, stepeni na procesot ili profitni centri . CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  18. Grafi~ko pretstavuvawe na {emite na protok na materijalite i rezultatite od analizata [ema na protokot na materijalite -za osnovnite tekovina procesot Histogrami i pita-dijagramite - za prestavuvawe na sostavot i raspredelbata X-Y grafici- za vremenska raspredelba na parametrite Senekijevi dijagrami- za vizuelno pretstavuvawe na kvantitetot na protokot na materijali CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  19. Primer: Analiza na protokot na materijali na postrojka za lakirawe CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  20. Definirawe na problemot • ^ekor 1 -postavuawe na parametrite za razgleduvawe (boja, rastvora~, drugi materijali) • ^ekor 2 -postavuvawe na granicite na bilansot (komorata za farbawe i su{ewe) • ^ekor 3 -postavuawe na periodot na bilansot (1 godina) CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  21. ^ekor 4 - operacii priboeweto Operacii: • Pred-tretman • Prajming • Farbawe Dodatna oprema: • Generator za parea • Filter za izlezniot vozduh • Sprej pi{tol i kontejner za su{ewe CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  22. ^ekor 5 • Pretstavuvawe na stepenite na procesot vo blokovi • Pretstavuvawe na protokot na materijalite vo procesot so linii ^ekor 6 • Bilansi • Vlez - Izlez na materijalite za cel sistem (proces) • Vlez - Izlez na materijalite za poedinite delovi na procesot CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  23. Filter Vazduh, razređivać, boja Vazduh, razređivać Filter, boja Vazduh i razređivać Filter za vazduh Vazduh, razređivać, boja Nanos boje/ Lakiranje Predtretman Sušenje Materijal Deo za bojenje/lakiranje Deo za sušenje Osušen i obojen materijal Prljav alat Alati Generator pare Čiščenje Deterđenti za pranje Granica bilansiranja Prljava voda Razređivač Iskorišćeni razređivać Prah kao otpad Razređivač ^ekori 5 i 6 Š[ema na protok na materijalite CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  24. Boja 8 kg Razređivać 2 kg Boja za nanos 8.5 kg Razređivać1.5 kg Senekiev dijagram Nanesenaboja 7.5 kg Ostatak laka 1.0 kg 2.5 kg 5.0 kg Razređivač u vazduhu 3.5 kg Razređivač u vazduhu 1.5kg Lakirni prah vazduhu 0.2 kg Lakirna gošča 1.3 kg Osušen film laka na materijalu 1.0 kg

  25. Analiza na masenite protoci • Kako se |eneriraat otpadot i emisiite? • Kako se tro{at/gubat surovinite? • Kade i zo{to se tro{i surovinata? • Kade se kriti~nite to~ki? • [to lesno mo`eme da smenime vo procesot? • Koi materijali mo`e povtorno da se reupotrebat? CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  26. Interpretacija • Identifikacija na parametrite • Presmetka na efikansosta na procesot efikasnost = ?? • Primena najdobrite dostapni tehniki (BAT) • Pretstavuvawe na kriti~nite to~ki na procesot CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  27. Parametri na evaluacijata • Faktor na efikasnost (odnos pome|u iskoristenosta i tro{ocite) • Faktori na kvalitet (odnos pome|u ostvareniot faktora na efikasnost i teoriskiot) CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  28. Karakteristi~ni efikasnosti vo procesot na boewe (kako % od cvrsta faza) • Konvencionalni 35 – 50% • Elektrostatski 50 – 85% • Rotacionen disk 75 – 90% • Vronuvawe 90% • Prelevawe95% • Prema~kuvawe 98% CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  29. Osušen film laka na materijalu 1.0 kg Boja 1.94 kg Razređivać 0.22 kg 5.0 kg 2.5 kg Razređivać0.22 kg Razređivać1.5 kg Senekiev dijagram po primena na merkite Ostatak laka 0.08 kg Ostatak laka 1.0 kg Razređivač u vazduhu 3.5 kg Razređivač u vazduhu 3.5 kg Razređivač u vazduhu 0.25kg Razređivač u vazduhu 1.5kg Lakirni prah vazduhu 0.04 kg Lakirni prah vazduhu 0.2 kg Lakirna gošča 1.3 kg Lakirna gošča 1.3 kg

  30. Pova`ni rezultati i soveti! • Analiza na protokot na materijali so iterativni metodi • Procenuvaweto e podobro otkolku da ne se prezeme ni{to • Zadovolitelna e efikasnost od 80-90% • Za merewe da se koristat ednostavni aparati • Da se koristat broj~ani indikatori • Dokolku e potrebno, treba da se kontaktiraat dobavuva~ite na surovina ili oprema • Samata izrabotka na bilansot i negovata interpretacija mo`at da dovedat do pozitivni rezultati • Rezultatite da bidat pretstaveni so ilustrativno pokazateli i indikatori. CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  31. APM (MFA) i eko-indikatorite CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  32. Kategorizacija na indikatorite CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  33. Analiza na Protkot na Materijali (MFA) i Upravuvaweto so otpadot APM (“MFA”) slu`i za: • Predviduvawe na idnite ekolo{ki optovaruvawa • Prepoznavawe na idnite potencijalni izvori na reupotreblivi materijali • Postavuvawe na celite kon koi treba da se orientira eden efikasen sistem za upravuvawe so otpadot • Postavuvawe na prioritetite vo upravuvaweto so otpadot CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  34. Proizvedenite dobra kako iden otpad i reupotrebena surovina

  35. CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  36. CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  37. “MFA” na azotot od hranata CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  38. “MFA” na azot vo edno privatno domakinstvo CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  39. Integriran model na reciklirawe na elektronika CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  40. CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  41. Literatura CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  42. Presmetka na APM ( MFA) CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  43. CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  44. CP Expert Workshop on the UNIDO Cleaner Production Tool Kit, 26-30 November 2007, Skopje, Macedonia

  45. Namesto zaklu~ok:

More Related