Szkolenie realizowane na zlecenie Ośrodka Przetwarzania Informacji Prowadzenie: Paweł Mentelski

1. Szkolenie pn. „Studium Wykonalności jako załącznik do wniosku o dofinansowanie w ramach XIII osi priorytetowej PO IiŚ” Szkolenie realizowane na zlecenie Ośrodka Przetwarzania Informacji Prowadzenie: Paweł Mentelski Warszawa, 24 kwietnia 2012 r. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

2. Program szkolenia Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

3. ŹRÓDŁA PREZENTACJI • „Wytyczne do przygotowania studium wykonalności” dla projektów w ramach XIII osi priorytetowej PO IiŚ (Wersja z dnia 22 marca 2012 r.). • Metodologia przeprowadzania analizy kosztów i korzyści. Wytyczne, Nowy okres programowania 2007-2013, Dokument roboczy nr 4, Bruksela (ang. Guidance on the methodology for carrying out Cost-Benefit Analysis) • Przewodnik do analizy kosztów i korzyści projektów inwestycyjnych (ang. Guide to cost-benefit analysis of investment projects ) • Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód • www.funduszeeuropoejskie.gov.pl • www.opi.or.pl Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

4. DEFINICJA, CELE I PODSTAWOWE ZASADY PRZYGOTOWANIA SW Co to jest Studium Wykonalności? Celem studium wykonalności jest: przedstawienie zasadności realizacji projektu, w tym jego zgodność z celami programu operacyjnego, strategii na poziomie krajowym i regionalnym, w optymalnej wysokości dotacji z EFRR; określenie czy projekt możliwy jest do zrealizowania i w jakim zakresie, biorąc pod uwagę wymogi jego wykonalności i trwałości efektów. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

5. Funkcje i cele Studium Wykonalności Wewnętrzne (dla inwestora): wybór najlepszego wariantu realizacji inwestycji i optymalizacja jego zakresu, sprawdzenie, czy przy wybranej technologii/założeniach projekt jest wykonalny, przy nastawieniu komercyjnym - możliwość podjęcia decyzji, czy projekt w ogóle realizować (czy jest na tyle opłacalny). Zewnętrzne (dla instytucji oceniającej): umożliwienie wyboru efektywniejszych rozwiązań, sprawdzenie czy przy projekt jest wykonalny, czy nie ma ryzyka utraty płynności finansowej na etapie realizacji i eksploatacji, weryfikacja stopnia przygotowania projektu i wykonalności założonego harmonogramu, optymalizacja wysokości dotacji i rozdysponowania środków finansowanych pomiędzy projekty. DEFINICJA, CELE I PODSTAWOWE ZASADY PRZYGOTOWANIA SW Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

6. Funkcje i cele Studium Wykonalności Zewnętrzne – ważne dla wnioskodawcy na etapie wyboru projektu: uzasadnienie potrzeby realizacji projektu, porównanie alternatywnych wariantów realizacji projektu, uzasadnienie dokonanego wyboru najlepszego rozwiązania (opcji technicznej i technologicznej) realizacji inwestycji, wskazanie podstawowych czynników ryzyka, wskazanie potrzeby bądź nie przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, wykazanie wpływu inwestycji na równość szans oraz wzrostu zatrudnienia, udowodnienie pełnej wykonalności projektu: prawnej, organizacyjnej, technicznej i technologicznej, finansowej i ekonomicznej, wskazanie ostatecznego zakresu przedsięwzięcia – wskaźniki, technologia i koszty, przedstawienie planu wdrożenia inwestycji, przedstawienie danych wynikających z pełnej dokumentacji lub koncepcji technicznej, aktualizacji dokumentów strategicznych, zmian prawnych, zaobserwowanych zmian rynkowych. DEFINICJA, CELE I PODSTAWOWE ZASADY PRZYGOTOWANIA SW Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

7. Podstawowe zasady przygotowania SW Zachowanie celów przygotowania SW Rzetelność i wiarygodność prezentowanych informacji – źródła danych Spójność i logiczność analizy i prezentacji materiału Zachowanie wymogów dla danego Programu Operacyjnego, Działania DEFINICJA, CELE I PODSTAWOWE ZASADY PRZYGOTOWANIA SW Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

8. ZAKRES STUDIUM WYKONALNOŚCI W ŚWIETLE OBOWIĄZUJĄCYCH WYTYCZNYCH Zgodnie z WYTYCZNYMI DO PRZYGOTOWANIA „STUDIUM WYKONALNOŚCI” dla projektów w ramach XIII osi priorytetowej PO IiŚ, zakres studium wykonalności obejmuje następujące rozdziały: 0. Podsumowanie danych na temat przedsięwzięcia 1. Wnioskodawca 2. Przedmiot studium 3. Opis projektu 4. Opis istniejącego systemu 5. Analiza popytu 6. Określenie zakresu przedsięwzięcia 7. Analiza oddziaływania na środowisko 8. Plan wdrożenia i funkcjonowania przedsięwzięcia 9. Analiza finansowa 10. Analiza społeczno-ekonomiczna 11. Analiza wrażliwości i ryzyka 12. Promocja projektu 13. Załączniki Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

9. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI 0. Podsumowanie danych na temat przedsięwzięcia Cele, dane wyjściowe, wyniki, rezultaty. Koszty, źródła finansowania, harmonogram. Jednostka operacyjna. Techniczny oraz instytucjonalny aspekt. Korzyści. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

10. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Wnioskodawca pełna nazwa, dokładny adres (łącznie z podaniem numeru telefonu, faksu i adresu e-mail), adres korespondencji (łącznie z podaniem numeru telefonu, faksu i adresu e-mail), NIP, REGON i status prawny. Ponadto: krótka charakterystyka działalności naukowo-dydaktycznej Wnioskodawcy. oraz gdy w projekcie ma wystąpić „podmiot upoważniony do ponoszenia wydatków kwalifikowalnych” należy to jasno wskazać wraz z podaniem pełnych danych podmiotu upoważnionego, rolą podmiotu upoważnionego, podziałem zadań i obowiązków między podmiotami, a także określeniem zakresu ich odpowiedzialności (informacja na podstawie umowy pomiędzy Wnioskodawcą, a podmiotem upoważnionym). Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

11. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI 2. Przedmiot studium – tytuł projektu + cele studium wykonalności 3. Opis projektu – powinien zawierać: genezę projektu i opis przedmiotu projektu, uzasadnienie zgodności projektu z celami XIII osi priorytetowej PO IiŚ i działania 13.1, uzasadnienie potrzeby realizacji projektu i przyjętego zakresu (Dlaczego powinien być realizowany właśnie ten projekt? Dlaczego w przyjętym zakresie?), podanie grup docelowych, do których skierowany jest projekt. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

12. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI 3.1. Cele projektu Cele ogólne – formułowane jako strategiczne, na poziomie oddziaływania tj. oddziaływania – tj. długoterminowych korzyści, które zostaną osiągnięte w danym sektorze/regionie dzięki realizacji projektu. Cel bezpośredni – powinien odnosić się do kluczowego problemu, który ma być rozwiązany za pomocą projektu. Formułowany na poziomie rezultatu – korzyści, które wynikną dla Wnioskodawcy bezpośrednio po zakończeniu projektu w związku ze zrealizowanymi działaniami, tj. dostarczonymi mu usługami/dostawami materialnymi/inwestycjami. Wynik – bezpośredni efekt realizacji działań, który sprawi że zostanie osiągnięty cel bezpośredni projektu. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

13. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI 3.1.1. Produkty Wynik interwencji w stan aktualny, czyli bezpośredni, materialny efekt realizacji przedsięwzięcia mierzony konkretnymi wielkościami w latach realizacji projektu - zgodnie z zamkniętym Katalogiem wskaźników obowiązkowych dla Działania 13.1. Należy podać informacje jak zostały określone do osiągnięcia planowane wartości, jak będą mierzone, jakie jest ryzyko ich nie osiągnięcia. Dodatkowo należy wykazać procentowe zwiększenie liczby stanowisk do prowadzenia zajęć praktycznych w stosunku do obecnej liczby stanowisk, w podziale na: a) stanowiska wykorzystujące ICT, pozostałe stanowiska wykorzystywane podczas zajęć. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

14. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI 3.1.2. Rezultaty Rezultat dostarcza informacji o zmianach, jakie nastąpiły w wyniku wdrożenia programu lub projektu u bezpośrednich beneficjentów pomocy, bezpośrednio po jej przekazaniu. Rezultaty muszą być skwantyfikowane zgodnie z zamkniętym Katalogiem wskaźników obowiązkowych dla Działania 13.1 (w roku zakończenia projektu i w okresie 5 lat od daty zakończenia realizacji projektu). Należy podać informacje jak zostały określone planowane do osiągnięcia wartości, jak będą mierzone, jakie jest ryzyko ich nie osiągnięcia. Ponadto należy przestrzegać obowiązku wypełnienia zakresu kryterium formalnego nr 18 (dodatkowego), zgodnie z którym minimum 75% studentów korzystających z powstałej infrastruktury powinno być studentami kierunków priorytetowych PO IiŚ wspieranych w ramach realizacji projektu. Maksymalnie 25% ogółu studentów korzystających ze wspartej infrastruktury mogą stanowić studenci kierunków nie uznawanych za „kierunki priorytetowe”. 3.1.3. Oddziaływanie Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

15. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI 3.1.2. Rezultaty cd. W związku obowiązku wypełnienia zakresu kryterium formalnego nr 18 należy wykazać zgodnie z poniższą tabelą wskaźniki rezultatu z podziałem na wszystkie wspierane kierunki w ramach projektu. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

16. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI 3.1.2. Rezultaty cd. W celu wyboru inwestycji zgodnie z kryterium formalnego nr 18 (dodatkowego) dla projektu należy wyliczyć współczynnik zgodnie z następującym wzorem: X = W / (S * k), gdzie: W- całkowita wartość projektu w PLN (wydatki kwalifikowane i niekwalifikowane), S – przewidywana liczba studentów kierunków priorytetowych w ramach PO IiŚ, którzy korzystać będą z planowanej inwestycji, k - współczynnik kosztochłonności wspieranych kierunków. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

17. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI 3.1.3. Oddziaływanie Oddziaływanie to zmianastanuobecnego, spowodowanarealizacjąprojektupowodujeszeregoddziaływańnaszersząniżgrupadocelowagrupęspołeczną i sektor/region. Oddziaływaniazwykle w długoterminowejperspektywie, 3-5 lat - przyczyniająsię do poprawywarunkówspołeczno-ekonomicznychszerszejgrupyspołecznejrealizującceleogólneprojektu. 3.2. Lokalizacja realizacji projektu i przewidywany obszar oddziaływania nazwę województwa, powiatu, gminy i miejscowości, w której będzie realizowany projekt, opis i krótką charakterystykę lokalizacji (dostępność istniejącej infrastruktury), dodatkowe dane niezbędne do uzasadnienia interwencji EFRR w przedmiot projektu. Ponadto bardzo istotną częścią podrozdziału jest określenie wraz z uzasadnieniem obszaru oddziaływania projektu na poziomie ponadregionalnym i krajowym. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

18. 4. Opis istniejącego systemu – wykonalność formalna i prawna. 4.1. Prezentacja Wnioskodawcy krótka prezentacja Wnioskodawcy i posiadanych przez niego zasobów. kwalifikowalność Wnioskodawcy do aplikowania o środki w działaniu 13.1 PO IiŚ. prezentacja realizowanego obecnie programu edukacyjnego, dotychczasowych osiągnięć. 4.2. Organizacyjna wykonalność inwestycji Czy Wnioskodawca posiada zdolność organizacyjną i finansową do wdrożenia projektu? Informacje na temat: instytucji zaangażowanych w realizację/wdrożenie projektu (włącznie z podziałem odpowiedzialności i sposobem ich finansowania), innych organizacji, na które realizacja projektu będzie oddziaływać, ewentualnych powiązań z innymi podmiotami. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

19. 4. Opis istniejącego systemu cd. 4.3. Prawna wykonalność inwestycji Kwestie prawne związane z realizacją projektu, w tym stan formalno-prawny nieruchomości, gruntów, dokumenty warunkujące wykonanie inwestycji, w tym wykazać posiadanie prawomocnych pozwoleń na budowę dla całości zamierzenia w ramach projektu. Informacje na temat własności gruntu/obiektów – gdzie będzie realizowany projekt. 4.4. Komplementarność projektu z innymi inwestycjami realizowanymi przez uczelnię oraz doświadczenie Wnioskodawcy w realizacji projektów inwestycyjnych realizowanych w ramach projektów dofinansowywanych ze środków UE i innych krajowych środków publicznych Komplementarność projektu z innymi działaniami zrealizowanymi/realizowanymi przez Wnioskodawcę w zakresie projektów finansowanych w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych nakierowanych na wsparcie szkolnictwa wyższego. Doświadczenia Wnioskodawcy w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych współfinansowanych bądź finansowanych ze środków zewnętrznych, rozumianych jako środki inne niż dotacja na inwestycje z części budżetowej 38 „Szkolnictwo wyższe”. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

20. 4. Opis istniejącego systemu cd. 4.5. Zidentyfikowane problemy Opis i analiza problemów, które dotykają bezpośrednich i pośrednich beneficjentów projektu, w tym opis powiązań pomiędzy problemami, a badaną analizą otoczenia projektu. Zaleca się przeprowadzenie analizy problemów przy użyciu analizy ”drzewa problemów”. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI SKUTKI Problem główny PRZYCZYNY Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

21. 4. Opis istniejącego systemu cd. 4.6. Zgodność z politykami i prawem wspólnotowym Makroekonomiczny kontekst projektu i nawiązanie do dokumentów źródłowych/strategicznych związanych z planowanym projektem: aspekty związane z polityką krajową/regionalną; powiązanie projektu z celami, strategii rozwoju regionalnego, powiązanie z innymi dokumentami strategicznymi oraz aktami prawnymi i innymi dokumentami ważnymi z punktu widzenia realizacji projektu. Ważne: powiązanie ze ,,Strategią UE dla Regionu Morza Bałtyckiego” powiązania z dokumentami strategicznymi dla sektora szkolnictwa wyższego określonymi przez Instytucję Pośredniczącą, a dostępnych na stronie www.pois.gov.pl. powiązania z Uczelnianymi dokumentami o charakterze strategicznym, wpływa na horyzontalną politykę równych szans. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

22. 5. Analiza popytu 5.1. Określenie obszaru objętego analizą Identyfikacja odbiorców projektu (beneficjentów końcowych projektu) oraz określenie ich potrzeb edukacyjnych. 5.2. Określenie popytu na rezultaty przedsięwzięcia obecnie i co najmniej w okresie wymaganej trwałości rezultatów projektu Określenie rynku, na jakim realizowany jest projekt – jego potencjału i struktury, w tym, ile osób z danego rynku (beneficjentów końcowych projektu) zgłasza zapotrzebowanie na usługi dydaktyczne oferowane przez zrealizowany projekt. Realne prognozy określające przyszłe zainteresowanie usługami dydaktycznymi oferowanymi przez zrealizowany projekt (prognozy te muszą być tożsame z wartościami określonymi dla wskaźników rezultatu). STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

23. 6. Określenie zakresu przedsięwzięcia 6.1 Określenie potrzeb inwestycyjnych Opis braków i potrzeb inwestycyjnych w odniesieniu do planowanego projektu oraz określenie wszelkich potrzeb, co do dalszego jego rozwoju. W przypadku tworzenia nowych elementów infrastruktury określenie dotychczasowego sposobu zaspakajania danej usługi i opis wszelkich utrudnień z tego wynikających, a także stopień jego zaspokojenia (lub jego brak) w zakresie analizowanych usług. 6.2. Określenie możliwych opcji technicznych wariant bezinwestycyjny („nie robić nic” i/lub „zaniechanie inwestycji”), warianty inwestycyjne („zrobić coś”) – co najmniej jeden wariant alternatywny. Dla alternatywnych wariantów inwestycyjnych należy wziąć pod uwagę: alternatywne rozwiązania technologiczne i lokalizacyjne inwestycji, alternatywne rozwiązania organizacyjne prowadzenia inwestycji i jej eksploatacji, wstępne szacunki kosztów dla rozważnych alternatywnych rozwiązań. Analiza rozwiązań alternatywnych musi być dokonana w sposób: ilościowy - przy wykorzystaniu metody DGC; jakościowy – poprzez analizę wielokryterialną, przy wykorzystaniu kryteriów i nadaniu im wag. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

24. 6. Określenie zakresu przedsięwzięcia cd. 6.3. Sformułowanie Planu Inwestycyjnego Przedsięwzięcia Opis planowanej inwestycji wraz z opisem przyjętej koncepcji technicznej i technologicznej. Ważny aspekt: neutralność technologiczna. 7. Analiza oddziaływania na środowisko Gdy procedura Oceny Oddziaływania na Środowiska (OOŚ) jest wymagana i została opracowana na etapie sporządzania SW w poniższym rozdziale powinno się znaleźć streszczenie Raportu OOŚ.6 Gdy Ocena Oddziaływania na Środowiska (OOŚ) nie jest wymagana, należy w poniższym rozdziale zawrzeć krótkie określenie wpływu przedsięwzięcia na środowisko – informacje odnośnie tego, czy projekt może spowodować: zagrożenia dla środowiska w fazie budowy, zagrożenia dla środowiska w fazie eksploatacji projektu. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

25. 8. Plan wdrożenia i funkcjonowania przedsięwzięcia 8.1. Harmonogram realizacji projektu Kwartalny rzeczowy harmonogram realizacji projektu w podziale na tzw. „kamienie milowe”. Kwartalny finansowy harmonogram realizacji projektu w podziale na kategorie wydatków określone w Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO IiŚ oraz w podziale na wydatki kwalifikowane i niekwalifikowane. Krótkie uzasadnienie kwalifikowalności poszczególnych wydatków. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

26. 8. Plan wdrożenia i funkcjonowania przedsięwzięcia 8.2. Plan finansowania przedsięwzięcia Plan finansowania musi być spójny z harmonogramem realizacji projektu i powinien ujmować: - podział na okresy czasu (zgodnie z harmonogramem), - źródła finansowania: EFRR, budżet państwa, środki własne (jeśli dotyczy), - koszty kwalifikowalne i niekwalifikowane. Należy wskazać jednoznacznie płynność finansową projektu na etapie realizacji oraz gwarancję środków finansowych na realizację projektu w wysokości kosztów całkowitych (kwalifikowanych i niekwalifikowanych). Na etapie opracowania SW należy przyjąć, iż projekt będzie finansowany wyłącznie w ramach płatności refundacyjnych, a płatność końcowa (minimum 5% wartości kosztów kwalifikowalnych) zostanie zrefundowana po zatwierdzeniu wniosku o płatność końcową. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

27. 8. Plan wdrożenia i funkcjonowania przedsięwzięcia 8.2. Plan finansowania przedsięwzięcia cd. Plan finansowania powinien zawierać również wykazanie obowiązku spełnienia kryterium formalnego nr 14 (dodatkowego), zgodnie z którym minimum 75% wydatków kwalifikowanych przeznaczone powinno być bezpośrednio na infrastrukturę dydaktyczną w ramach kierunków priorytetowych. Możliwe jest uzyskanie wsparcia dla infrastruktury towarzyszącej, z wyłączeniem domów studenckich, jako niekwalifikowalnych do wsparcia na mocy przepisów ogólnych. Zadania tego typu mogą być finansowane w ograniczonym zakresie do 25% kosztów kwalifikowanych projektu. Infrastruktura towarzysząca musi być bezpośrednio związana ze wspieraną bazą dydaktyczną. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

28. 8. Plan wdrożenia i funkcjonowania przedsięwzięcia 8.2. Plan finansowania przedsięwzięcia cd. Metodologia proponowana do wykazania, iż minimum 75% kosztów kwalifikowalnych projektu przeznaczone jest bezpośrednio na infrastrukturę dydaktyczną w ramach kierunków priorytetowych: Krok 1. Wydzielić wszystkie możliwe wprost do wydzielenia koszty kwalifikowane na koszty poniesione na infrastrukturę dydaktyczną i towarzyszącą. Krok 2. Dla obiektu budowlanego, w skład którego wchodzi zarówno powierzchnia dydaktyczna i towarzysząca należy przedstawić zestawienie tabelaryczne powierzchni - zaleca się stosowanie kodów powierzchni/numerów pomieszczeń z projektów budowlanych/wykonawczych. W odniesieniu do wyliczonych m2 należy obliczyć współczynnik powierzchni pomiędzy infrastrukturą dydaktyczną i towarzyszącą. W oparciu o wyliczony współczynnik powierzchni należy wyliczyć udział kosztów kwalifikowanych projektu, które dotyczą infrastruktury towarzyszącej i dydaktycznej. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

29. 8. Plan wdrożenia i funkcjonowania przedsięwzięcia 8.2. Plan finansowania przedsięwzięcia cd. Metodologia cd.: Krok 3. Na podstawie obliczeń w pkt. 1 i 2 należy wyliczyć ile wynosi współczynnik kosztów kwalifikowalnych infrastruktury dydaktycznej w stosunku do towarzyszącej w analizowanych kategoriach i współczynnik ten zastosować do podziału kosztów w kategoriach, których nie można bezpośrednio podzielić na infrastrukturę towarzyszącą i dydaktyczną. Krok 4. Na podstawie kwot obliczonych w pkt. 1 i 2 należy obliczyć wskaźniki dla całości kosztów kwalifikowanych w projekcie. Należy przyjąć również metodykę monitorowania proporcji wydatków, tak aby na każdym etapie realizacji projektu i w stosunku do każdego wydatku możliwe było wykazanie przestrzegania tych proporcji. W przypadku, gdy zostanie przyjęta inna od proponowanej metodologia podziału kosztów na infrastrukturę dydaktyczną i towarzyszącą należy ją opisać i uzasadnić. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

30. 8. Plan wdrożenia i funkcjonowania przedsięwzięcia 8.3 Ocena długoterminowej trwałości finansowo-instytucjonalnej przedsięwzięcia Czy Wnioskodawca posiada zdolność organizacyjną i finansową do utrzymania rezultatów projektu? Kto będzie zarządzał projektem w ciągu co najmniej 5 lat od chwili zakończenia realizacji projektu i w jaki sposób będzie odbywać się finansowanie projektu? STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

31. 8. Plan wdrożenia i funkcjonowania przedsięwzięcia 8.4 Ocena programu edukacyjnego zakładanego do realizacji w ramach powstałej infrastruktury Prezentacja zakładanego do realizacji w oparciu o przedmiotową infrastrukturę programu dydaktycznego, ze szczególnym uwzględnieniem: sposobu wykorzystania powstałej infrastruktury dla rozwoju kierunków priorytetowych, prezentacji polityki realizowanej przez Uczelnię zmierzającej do zwiększenia popularności kierunków priorytetowych. Prezentowany program musi być w zgodzie z posiadanym przez Uczelnię Programem rozwoju dydaktyki i badań naukowych zatwierdzonym przez Władze Uczelni. STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

32. 9. Analiza finansowa 9.1. Założenia do analizy finansowej 9.2. Harmonogram, nakłady inwestycyjne i odtworzeniowe 9.3. Źródła finansowania 9.4. Przychody 9.5. Koszty operacyjne 9.6. Analiza wskaźników finansowych 9.7. Dochody netto generowane przez projekt – obliczanie luki w finansowaniu 9.8. Trwałość finansowa projektu STRUKTURA STUDIUM WYKONALNOŚCI Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

33. ANALIZA FINANSOWA I EKONOMICZNA - TERMINOLOGIA Narzędzia analityczne wykorzystywane przy sporządzaniu części finansowej i ekonomicznej studium wykonalności: Analiza trwałości finansowej Analiza kosztów i korzyści (cost-benefits analysis) Analiza wrażliwości i ryzyka Analiza efektywności kosztowej Analiza skonsolidowana Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

34. ANALIZA TRWAŁOŚCI FINANSOWEJ Analiza trwałości finansowej projektu polega na wykazaniu, że zasoby finansowe na realizację analizowanego projektu zostały zapewnione i są one wystarczające do sfinansowania kosztów projektu podczas jego realizacji, a następnie eksploatacji. Analiza trwałości finansowej projektu powinna obejmować co najmniej następujące działania: analizę zasobów finansowych projektu, analizę sytuacji finansowej beneficjenta/operatora. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

35. ANALIZA KOSZTÓW I KORZYŚCI (COST – BENEFITS ANALYSIS) Schemat analityczny mający na celu ustalenie, czy lub w jakiej mierze dany projekt zasługuje na realizację z publicznego lub społecznego punktu widzenia. Analiza kosztów i korzyści różni się od zwykłej oceny finansowej tym, że uwzględnia wszystkie zyski (korzyści) i straty (koszty), niezależnie od tego, kto je ponosi (również jako Analiza K/K). Analiza K/K przybiera często postać analizy ekonomicznej, w której koryguje się wyniki analizy finansowej o efekty fiskalne, efekty zewnętrzne oraz ceny rozrachunkowe. Wyniki analizy K/K można wyrazić na wiele sposobów, w tym w postaci wewnętrznej stopy zwrotu, bieżącej wartości netto i współczynnika korzyści-koszty. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

36. ANALIZA KOSZTÓW I KORZYŚCI (COST – BENEFITS ANALYSIS) • Konieczność sporządzania analizy kosztów i korzyści jest uzasadniona możliwością oszacowania w ten sposób kosztów i korzyści projektu z punktu widzenia całej społeczności • W odniesieniu do korzyści nie dających się zmierzyć w jednostkach monetarnych, zalecane jest przeprowadzenie analizy jakościowej i ilościowej, poprzez wymienienie i opisanie wszystkich istotnych środowiskowych, gospodarczych i społecznych efektów projektu oraz – jeśli to możliwe – zaprezentowanie ich w kategoriach ilościowych • Na ogół analizę kosztów i korzyści przeprowadza się w drodze przeprowadzenia analizy ekonomicznej, chyba, że zmierzenie korzyści projektu w kategoriach pieniężnych nie jest praktycznie możliwe Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

37. ANALIZA WRAŻLIWOŚCI I RYZYK Analiza wrażliwości: technika analityczna umożliwiająca systematyczne badanie tego, co dzieje się z wynikami projektu w sytuacji, kiedy zdarzenia odbiegają od ich wartości szacunkowych ustalonych na etapie planowania i polega na określeniu wpływu zmiany pojedynczych zmiennych krytycznych o określoną procentowo wartość, na wartość finansowych i ekonomicznych wskaźników efektywności projektu, przy czym istotą analizy wrażliwości jest, iż zmianie poddawana być powinna tylko jedna zmienna, podczas gdy inne parametry powinny pozostać niezmienione. Analiza ryzyk: badanie prawdopodobieństwa tego, że projekt wygeneruje określone wyniki, jak również ustalanie najbardziej prawdopodobnego przedziału odchyleń tych wyników od wartości reprezentującej najbardziej dokładny ich szacunek. Analiza ryzyka daje lepszą podstawę do oceny stopnia ryzykowności określonego projektu indywidualnego lub stosunkowego ryzyka obciągającego alternatywne Projekty niż analiza wrażliwości. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

38. ANALIZA EFEKTYWNOŚCI KOSZTOWEJ Jest to metoda oceny projektów, którą stosuje się wtedy, gdy zmierzenie korzyści w kategoriach pieniężnych nie jest praktycznie możliwe. Polega ona zazwyczaj na wyliczeniu jednostkowego kosztu korzyści. Warunkiem przeprowadzenia takiej analizy jest możliwość skwantyfikowania korzyści; nie jest konieczne natomiast przypisanie korzyściom konkretnej ceny pieniężnej lub ekonomicznej wartości. Analiza kosztów i korzyści może zostać przeprowadzona przy zastosowaniu metodyki analizy efektywności kosztowej, w przypadku projektów, których korzyści nie mogą być zmierzone w kategoriach pieniężnych. W związku z tym, analiza efektywności kosztowej jest szczególnym typem analizy kosztów i korzyści. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

39. ANALIZA SKONSOLIDOWANA Szczególne podejście w ramach analizy finansowej, stosowane w przypadku projektów realizowanych w systemie kilku podmiotów, w których: obok Beneficjenta występuje operator (system Beneficjent – operator), przy czym operator to podmiot odpowiedzialny za eksploatację majątku powstałego lub zmodernizowanego w wyniku zrealizowanych przez Beneficjenta umów związanych z przeprowadzanym projektem inwestycyjnym. Operator może stać się właścicielem majątku wytworzonego w ramach powyższych umów. występuje wiele podmiotów (system wielu podmiotów). W przypadku analizowania projektu, w którego realizację zaangażowany jest więcej niż jeden podmiot, rekomendowane jest przeprowadzenie analizy dla projektu oddzielnie z punktu widzenia każdego z tych podmiotów, a następnie sporządzenie analizy skonsolidowanej (tzn. ujęcie przepływów wcześniej wyliczonych dla podmiotów zaangażowanych w realizację projektu i wyeliminowanie wzajemnych rozliczeń między tymi podmiotami związanych z realizacją projektu). Dla potrzeb dalszych analiz (analizy ekonomicznej oraz analizy wrażliwości i ryzyka) należy wykorzystywać wyniki analizy skonsolidowanej. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

40. ANALIZA FINANSOWA – CELE „Celem analizy finansowej jest wykazanie, iż zapewnione środki finansowe będą wystarczające na sfinansowanie kosztów projektu w okresie jego realizacji, a następnie eksploatacji” (zgodnie z wytycznymi). Analiza finansowa ma na celu wykorzystanie danych o prognozowanych przepływach pieniężnych w ramach projektu w celu wyliczenia odpowiednich wskaźników rentowności (stóp zwrotu). Analiza ta ma odpowiedzieć na pytanie czy projekt wymaga współfinansowania (dotacja UE nie powinna przekraczać kwoty niezbędnej do zapewnienia równowagi finansowej projektu, tak aby uniknąć finansowania w wysokości większej niż to potrzebne). Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

41. ANALIZA FINANSOWA • Głównym celem analizy finansowej jest wykorzystanie prognoz przepływów finansowych projektu w celu obliczenia odpowiednich wskaźników stopy zwrotu netto. W Przewodniku szczególny nacisk kładzie się na dwa wskaźniki finansowe: finansową wartość zaktualizowaną netto (FNPV) i finansową wewnętrzną stopę zwrotu (FRR): odpowiednio dla zwrotu z inwestycji — FNPV(C) i FRR(C) oraz dla zwrotu z kapitału krajowego — FNPV(K) i FRR(K). • Różnych definicji przepływów pieniężnych netto dla obliczeń wskaźników efektywności projektu stosowanych w Przewodniku (zgodnie z wymogami międzynarodowej praktyki w ocenie projektu) nie należy mylić z „wolnym przepływem gotówki” zgodnie z innymi zasadami rachunkowości, w szczególności tymi, które stosowane są w standardowych rachunkach przedsiębiorstw. • Metodologia stosowana w Przewodniku dla określenia finansowej stopy zwrotu stanowi model zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF). • Implikuje to następujące założenia: • pod uwagę brane są jedynie wpływy i wydatki pieniężne (amortyzacja, rezerwy i inne pozycje księgowe, które nie odpowiadają rzeczywistym przepływom, są pomijane), • określenie przepływów pieniężnych projektu powinno opierać się na podejściu przyrostowym, tj. na podstawie różnic w kosztach i korzyściach między scenariuszem uwzględniającym projekt (wariant „zrobić coś”) a scenariuszem alternatywnym nieuwzględniającym projektu rozpatrywanym w drodze analizy możliwych rozwiązań, • agregowanie przepływów pieniężnych występujących w różnych latach wymaga przyjęcia odpowiedniej finansowej stopy dyskontowej w celu obliczenia zaktualizowanej wartości przyszłych przepływów pieniężnych. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

42. STRUKTURA ANALIZY FINANSOWEJ Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

43. ANALIZA FINANSOWA – PODSTAWOWE CECHY Jest prowadzona z punktu widzenia podmiotu realizującego projekt, metodą przyrostu (różnica pomiędzy kontynuacją stanu obecnego, a stanem projektowym). Dotyczy przyszłości – musi zostać oparta o założenia. Jest sporządzana w jednostkach pieniężnych [PLN]. Jest oparta o rzeczywiste przepływy środków pieniężnych – cash flow (niepieniężne pozycje rachunkowe – amortyzacja, rezerwy na pokrycie nieprzewidzianych wydatków – nie mogą być przedmiotem analizy). Analiza kosztów i korzyści – podstawowa metoda analizy. Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012 Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

44. ETAPY PROWADZENIA ANALIZY FINANSOWEJ Określenie założeń do analizy finansowej. Ustalenie wartości wskaźników efektywności finansowej – dokonanie oceny finansowej rentowności inwestycji (FNPV/C, FRR/C, FNPV/K, FRR/K). Określenie rzeczywistego (właściwego) poziomu dofinansowania EFRR - metoda luki finansowej. Analiza finansowej trwałości projektu (realizacja i eksploatacja). Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

45. ETAP 1 – ZAŁOŻENIA DO ANALIZY FINANSOWEJ Horyzont czasowy Okres na który prowadzona jest analiza: Okres życia powstałej infrastruktury (według wytycznych do SW – minimum 15 lat). Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

46. Jednostka miary a) Ceny Analiza finansowa może zostać wykonana w cenach stałych (nie uwzględniamy wpływu inflacji na ceny). Fakt nie uwzględnienia inflacji nie oznacza, że ceny w całym okresie projekcji pozostaną takie same (np. koszty robocizny). Wpływ PKB na ceny – wzrost PKB wpływa na zmianę struktury popytu. Koszty i przychody operacyjne powinny być wyrażone bez podatku VAT (gdy VAT jest kosztem niekwalifikowalnym). ETAP 1 – ZAŁOŻENIA DO ANALIZY FINANSOWEJ Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

47. b) Czas Wpływy/wypływy dzisiaj są więcej warte niż w przyszłości Przy ocenie projektów należy uwzględnić wartość pieniądza w czasie - proces zwany dyskontowaniem PV = FVt / (1+d)t d - stopa dyskontowa FVt - przepływ w okresie t PV – obecna wartość przyszłych przepływów gotówkowych w okresie t ETAP 1 – ZAŁOŻENIA DO ANALIZY FINANSOWEJ Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

48. Stopa dyskontowa Wybór odpowiedniej stopy dyskontowej Dyskonto przyszłych przepływów gotówkowychdaje możliwość oszacowania ich na chwilę obecną Stopa przy której dyskontuje się przyszłe przepływy gotówkowe jest równa stopie jaką można uzyskać przy alternatywnej inwestycji (tzw. koszt kapitału utraconych możliwości) Standardowo stosowana praktyka polega na użyciu realnej stopy zwrotu (tj. nominalnej stopy zwrotu pomniejszonej o oczekiwaną inflację) z obligacji państwowych o okresie wykupu równym horyzontowi czasowemu projektu Do sporządzenia analizy finansowej dla funduszy UE przyjmujemy stopę dyskontową podaną przez Instytucję Zarządzającą. ETAP 1 – ZAŁOŻENIA DO ANALIZY FINANSOWEJ Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

49. Baza do porównania Analizę finansową prowadzimy w stosunku do kontynuacji stanu obecnego Projekt = stan obecny – stan projektowany ANALIZA FINANSOWA Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012

50. ETAP 2 - USTALENIE WARTOŚCI WSKAŹNIKÓW EFEKTYWNOŚCI FINANSOWEJ Przepływy gotówkowe Przepływy gotówkowe – wpływy/wypływy Przepływy gotówkowe są podstawą określenia wskaźników rentowności Prognoza przyszłych przepływów gotówkowych projektu musi zostać wykonana dla rocznych przedziałów czasowych dla całego horyzontu czasowego Przyszłe okresy gotówkowe muszą zawierać informacje o przychodach i wydatkach projektu w ujęciu pieniężnym Ośrodek Przetwarzania Informacji Warszawa 2012