MS EXCEL MS Access Inżynieria programowania

1. Technologia informacyjna PWSW MS EXCELMS AccessInżynieria programowania Wykład 5

2. Arkusz kalkulacyjny - jego cel i zastosowania Tworzenie tabel danych i rozwiązywanie problemów przy pomocy analizy wielu danych: Możliwość obliczeń i analiz: - matematycznych - finansowo-księgowych - inżynierskich, projektowych - statystycznych Tworzenie list danych, odszukiwanie (selekcja), porządkowanie (sortowanie) i analiza danych w listach

3. Cechy • wzrokowy dostęp do wielu danych, • dynamiczne śledzenie obliczeń przy wariantach zestawów danych, • wspomaganie tworzenia formuł i wykresów – kreatory, • wykorzystanie możliwości graficznych interfejsu WINDOWS, • wymiana danych z innymi aplikacjami, • tworzenie tabel przestawnych (łatwe śledzenie danych) oraz skoroszytów utworzonych z list (baz danych), • praca łatwa i intuicyjna.

4. Struktura dokumentu (skoroszytu - zeszytu): • Grupa arkuszy (standardowo 3) • W każdym arkuszu sieć komórek adresowanych • kolumny A, B, C, D,.....Z, AA, AB, AC....IV - 256 kolumn • wiersze 1 do 65 536 • razem 16 777 216= 8*224 razy N-arkuszy w skoroszycie W pliku może być wiele arkuszy w EXCEL-u 2007(2010) 214 kolumn – ponad 16 000 od A do XFD 220 wierszy – ponad milion • Czyli 234 komórek w jednym arkuszu –ponad 17 miliardów!

5. Stany komórek • stan pasywny • stan aktywności – jedna wskazana komórka (grubsza ramka) - wybór dla wpisania treści komórki • stan edycji (z kursorem tekstowym) Wprowadzenie w stan edycji: • podwójne kliknięcie w komórkę • klawisz F2 • klawisz Backspace

6. Elementy ekranu MENU – podobne jak MS WORD, Ważny element: Formatuj komórki... Najlepiej z menu kontekstowego NARZĘDZIA: znane z programu MS Word narzędzia, wiele innych, np. sortowanie, pozycje dziesiętne itp. inne paski narzędziowe aktywizowane operacją: Widok - Paski narzędzi - np. rysowanie, zarządzanie bazą danych PASEK FORMUŁY • pole adresowe – zawiera adres komórki aktywnej lub nazwę naturalną komórki bądź zakresu • pole wartości (formuły) • inicjacja formuły fx

7. ARKUSZ ROBOCZY + operacje Wstawianie nowych arkuszy: • Wstaw.. z menu Komórki na Narzędziach głównych • Element zakładek na dole ekranu • Menu kontekstowe zakładki Zmiana nazwy arkuszy: • podwójne kliknięcie w zakładkę, • menu kontekstowe zakładki arkusza • przyciski przewijania zakładek

8. Nawigacja • techniki podobne jak w Wordzie • Myszka: • obsługa pasków przewijania + kliknięcie myszką w komórkę • Klawiatura: • strzałki nawigacji o 1 komórkę • TAB 1 komórka w prawo • ENTER 1 komórka w dół • PgDn, PgUp o stronę • CTRL+ostatnia kolumna • CTRL+ostatni wiersz • CTRL+Home do pierwszej komórki A1 • CTRL+End ostatnia komórka użytego obszaru prostokątnego

9. Zaznaczanie: Cele zaznaczania: • wspólne formatowanie zakresu – obramowania, deseni, czcionki, wyrównania, sposobu wyświetlania danych, • w celu usunięcia, skopiowania, przesunięcia, • w celu wypełnienia danymi seryjnymi, • wskazanie danych do obliczeń, wykresu itp., • automatyczne wpisanie zakresu do treści formuły. Zaznaczanie myszką: • przeciągnięcie zakresu (prostokątnego – zawsze jedna komórka aktywna) • CTRL+ALT+przeciaganie - obszary niespójne • wiersze – nagłówek wiersza • kolumny – nagłówek kolumn • CAŁY ARKUSZ – POLE PRZECIĘCIA NAGŁÓWKÓW KOLUMN I WIERSZY lub CTRL+A Zaznaczanie klawiaturą ….SHIFT + klawisze nawigacyjne

10. Zaznaczanie myszką+klawiatura: kliknięcie w komórkę a następnie kliknięcie w inną komórkę z trzymanym klawiszem SHIFT (obydwie komórki stanowią przeciwległe – po przekątnej) narożniki prostokątnego obszaru. Możliwe jest również zaznaczenie fragmentu tekstu komórki w celu zmiany czcionki – wcześniej należy wypełnioną komórkę wprowadzić w stan edycji a następnie zaznaczyć myszką (przeciągnięcie) lub klawiaturą (SHIFT+, SHIFT+)

11. Kopiowanie i przenoszenie: • myszka • przeciąganie za krawędź komórki aktywnej lub zaznaczonego zakresu – przeniesienie • to samo z klawiszem CTRL – kopiowanie • to samo z klawiszem SHIFT – przeniesienie z wstawieniem między komórki • z użyciem schowka • wklejanie także specjalne (menu podręczne) – Wklej specjalnie... - określamy precyzyjnie co? (np. transpozycja)

12. Modyfikacja struktury arkusza • Narzędzia główne – Komórki/Edycja • Wstawianie nowych: • komórek • wierszy • kolumn • Usuwanie: • komórek- z przesunięciem w lewo lub w górę • wierszy zaznaczenie wiersza (wierszy) • kolumn zaznaczenie kolumny (kolumn) • zawartości – zaznaczenie i Delete (lub Backspace – pozostawienie w stanie edycji) • zawartości i formatowania – Wyczyść • Scalanie: • narzędzie Scal i wyśrodkuj (dla zaznaczonego prostokątnego obszaru) – jedyna możliwość „zakłócenia” równomiernej struktury arkusza, • usunięcie scalenia – ponowne kliknięcie

13. Narzędzia główne – Style/Wyrównanie/Format Szerokość i wysokość wierszy i kolumn: • przeciąganie granic nagłówków (także zaznaczonej grupy wierszy lub kolumn) • z menu kontekstowego Format wiersz (kolumna) – po zaznaczeniu - Wysokość (Szerokość); uwaga: wysokość w punktach czcionki, szerokość w liczbie cyfr standardowej czcionki • podwójne kliknięcie w granice nagłówków (Autodopasowanie) Kontur i wypełnienie: • menu Formatowanie • narzędzie czcionka/obramowanie (rozwijane) • narzędzie „Kolor wypełnienia” (rozwijane) • gotowe style – rozszerza formatowanie prostokątnego obszaru o niepuste sąsiadujące komórki.

14. Format tekstu w komórce: • czcionka – krój, rozmiar, kolor (narzędzie rozwijane) • wyrównanie pionowe i poziome menu Wyrównanie) • orientacja (obrót tekstu) - menu Wyrównanie • grafika (rysunki zewnętrzne, Clipart, WordArt, prymitywy z grafiki Office – pasek „Rysowanie”, autokształty – jak w MS WORD) • wykresy, • pola tekstowe, • inne obiekty • -równania w zapisie matematycznym – dawniej Microsoft Equation 3.0, • - klipy, • - dźwięki, • - grafika

15. Adresowanie komórek • Adres: • składa się z litery (lub dwóch liter) kolumny i liczby wiersza, bez spacji • Przykładowo: A1, B17, AA45 • Odwołania do adresów: • adres względny: A1, B5, F23 itd. • adres bezwzględny: • - względem wiersza i kolumny: $H$6, • adres mieszany: • - względem kolumny: $D5, $G34 itd. • - względem wiersza: H$54, N$33 itd. • litery w adresie mogą być duże lub małe

16. Zakres komórek: A1:A5 od.. do (ciągły fragment kolumny A) B5:F5 od.. do (ciągły fragment wiersza 5) C4:G10 prostokątny wycinek arkusza nazwane komórki lub zakresy w polu adresu • możliwe jest też nazywanie komórek lub zakresów nazwami naturalnymi, wykonywane przez: • wpisanie nazwy aktywnej komórki lub zaznaczonego zakresu komórek w polu nazwy, • Menedżer nazw we wstążce Dane. • nazwy naturalne mają charakter adresów bezwzględnych. Użycie różnych typów adresowania w formułach obliczeniowych ma wpływ na sposób modyfikacji formuł przy ich kopiowaniu do innych komórek

17. Typy danych, czyli co wpisywać do komórki • Stałe tekstowe • Tekstem jest wszystko, co nie stanowi prawidłowego zapisu liczby bądź formuły obliczeniowej, stałą logiczną • Tekst standardowo wyrównywany do lewej krawędzi komórki. • Wymuszenie aby liczba była traktowana jako tekst – poprzedzenie apostrofem, np. ’12, UWAGA: Dłuższy tekst nie dopasowuje szerokości kolumny lecz przykrywa sąsiednią kolumnę (o ile komórka po prawej jest pusta) lub jest częściowo niewidoczny (jeśli komórka po prawej nie jest pusta). Zmiana wysokości czcionki automatycznie zwiększa wysokość całego wiersza. Możliwe zawijanie wierszy: w menu Wyrównanie.

18. Stałe liczbowe • całkowite: 56 -456 • dziesiętne: 0,567 -23,6 • przecinek czy kropka dziesiętna – zależy od ustawień regionalnych w Panelu sterowania Windows, • naukowe (wykładnicze): • 2,3e5 to 2,3 *105 • -4,5E-34 to -4,5 *10-34 [-]m[,n] [-]k • procentowe : 34% • walutowe: 34,00 zł Prawidłowo wpisana liczba wyrównywana jest standardowo do prawej krawędzi komórki PRZYKŁADY: 5 -4,5 20% 2,34E-5 -4e7

19. Daty i czas (specjalne liczby)

20. Format według uznania ustawiany w Format – Komórki- zakładka Liczby Standardowy format daty– (skrócony lub pełny): w układzie określonym w Panelu Sterowania - Ustawienia Regionalne Niestandardowy format daty: symbole: d ddddddddd m mm mmmmmmm rrrrrr oraz separatory : - / i inne • Np. dd-mm-rrrr-ddd 04-12-1999-Cz • d:mmm:rr:dddd 4:gru:99:Czwartek

21. UWAGA: Zmiany formatu (także liczby miejsc dziesiętnych) wyświetlanych liczb dokonujemy przez operację: FORMAT KOMÓRKI… – LICZBY wybierając kategorię i dokładność Zmianę liczby miejsc dziesiętnych (bez wpływu na pamiętaną liczbę miejsc dziesiętnych przez program) i niektóre formaty udostępniają narzędzia: • Dodaj (usuń) pozycję dziesiętną, • Zapis walutowy Inne narzędzia dla formatu liczb: • Zapis z odstępami: 1 000 000000 000,00 • Zapis procentowy 0,57  57%

22. STAŁE LOGICZNE • PRAWDA FAŁSZ UWAGA NA PRAWIDŁOWY ZAPIS LICZBY • standardowe wyrównanie liczby do prawej krawędzi komórki • standardowe wyrównanie tekstu do lewej krawędzi komórki • standardowe wyrównanie wartości logicznej DO ŚRODKA komórki

23. Wypełnianie serią danych Liczby • Narzędzia główne grupa Edycja - Wypełnienie... – Serie danych a następnie ustalenie parametrów (kierunek, krok, typ, zakres) • Wypełnienie dwóch kroków i przeciąganie narożnika zaznaczonego zakresu • Przeciąganie dolnego narożnika + CTRL Daty • myszka – ciągnięcie narożnika komórki z datą (krok – 1 dzień) • menu Edycja – Wypełnij... – Serie danych (wcześniej zaznaczenie zakresu) Domyślne: numer o 1 liczba tekst o 1 ( to spacja) tekstLiczba o 1 czas o godzinę • data o dzień • nazwa dnia o dzień • nazwa miesiąca o miesiąc

24. FORMUŁY • formuła: przepis ustalenia wartości (liczbowej, tekstowej, logicznej) w komórce na podstawie wartości innych (!) komórek • prawidłowa formuła wyświetla w komórce obliczoną wartość • formuły: zaczynamy zawsze od znaku równości =

25. Operacje proste z zastosowaniem operatorów matematycznych: Kolejność wykonania: • zmiana znaku  • potęgowanie ^ • multiplikatywne mnożenie * i dzielenie / • dodawanie + i odejmowanie – Nawiasy ( ) okrągłe zmieniają hierarchię działań, która jest następująca: • operator jednoargumentowy (+ ) • operator potęgowania (^) • operatory multiplikatywne ( *, / ) • addytywne (+  )

26. Definicja formuły: = wyrażenie • Wyrażenie jest to powiązanie stałych, zmiennych (adresów, nazw) i funkcji przy pomocy operatorów arytmetycznych (rekurencja definicji) Definicja rekurencyjna wyrażenia wyrażenie = stała wyrażenie = zmienna (adres lub nazwa) wyrażenie = funkcja(wyrażenie) wyrażenie = wyrażenieoperatorwyrażenie oraz nawiasy okrągłe ( )

27. Przykłady: = 2,5*E1 = B15/3 = A1+C2 = B7-D5 = - C5^4 (UWAGA! =-2^2 jaki wynik? = C5^(F3*3,23) = (C4-V56)/6 = (B7-D5)/(H10+D3) mnożenie wielomianów!!! = 2,8E7*H6 zapis wykładniczy liczby! = (x+G6+H7^3)/(F5-6,5E7) ułamek! Uwaga: 6,5E7 to 6,5*107 6,5*E7 to mnożenie 6,5 razy wartość z komórki E7

28. Funkcje wbudowane • jednoargumentowe • wieloargumentowe nazwa(argument1;argument2;...) np. suma(a1:a5;c8:d18) • UWAGA: argumenty funkcji wieloargumentowych oddzielane średnikami ;

29. Podstawowe funkcje • funkcje matematyczne:

31. Przykłady

35. Przykłady wyrażeń:

36. UWAŻAĆ NA: • znak * • nawiasy – kolejność działań, pary nawiasów • funkcje zagnieżdżane • = sin(log10(A1)) • w razie trudności najpierw w jednej komórce obliczyć logarytm a potem sinus z tego wyniku • - argument funkcji zawsze w nawiasie! – czyli po nazwie funkcji otwieramy nawias

37. Funkcje czasu = DZIŚ() = TERAZ() = CZAS (gg;mm;ss) = DATA(rr; mm ;dd) Przykład: = DZIŚ() - DATA(1981;12;13) Jeśli komórce z tą formułą ustawimy format liczbowy ogólny, to rezultatem jest liczba dni dzieląca te daty

38. Funkcje statystyczne = SUMA(zakres) = ŚREDNIA(zakres) = ODCH.STANDARDOWE(zakres) = MIN(zakres1;zakres2) = MAX (zakres)

39. Inne grupy funkcji • finansowe • logiczne • tekstowe • informacyjne • inne

40. bezpośrednie wpisywanie do formuł (wyrażeń) • kreator (lub menu fX) • funkcje zagnieżdżane (pole nazwy przekształcone w rozwijane okno dostępu do ostatnio używanych funkcji oraz kreatora – Więcej funkcji…)

41. KOPIOWANIE I PRZENOSZENIE DANYCH I FORMUŁ Jeśli przenosimy komórki z danymi do których odnoszą się formuły w innych komórkach to zmiana adresu jest w formułach automatycznie śledzona. Jeśli przenosimy komórkę z formułą to odwołania do adresów innych komórek nie zmieniają się. Przy kopiowaniu komórki z formułą: • jeżeli adresy odwołań są względne to następuje ich zmiana w proporcji do drogi przemieszczenia kopii względem oryginału, • jeżeli adresy odwołań są bezwzględne ich zmiana nie następuje • jeżeli adresy odwołań są mieszane to następuje ich zmiana w proporcji do drogi przemieszczenia kopii względem oryginału ale tylko względem współrzędnej względnej (tylko wiersza albo tylko kolumny)

42. Odwołanie do komórki (zakresu komórek) innego arkusza: =’Arkusz’!adres Dokładność obliczeń i wizualizacja miejsc dziesiętnych dokładność obliczeń 1E-15 czyli 10-15

43. BŁĘDY W ARKUSZU • składniowe (niepoprawne wyrażenie, brak nawiasów, zły zapis liczby, nieznana nazwa #NAZWA), zgłasza się „Pomoc”. • #ADR! • matematyczne (np. dzielenie przez zero, argument poza obszarem określoności funkcji), #LICZBA, #DZIEL/0 • inne – np. za wąska kolumna ############ • odwołanie cykliczne, formuła odnosi się do adresu samej siebie - nie wolno!

44. Wykresy - kreator Typy • kolumnowe • liniowe • słupkowe • powierzchniowe (3‑wymiarowe) • inne

45. Wykresy funkcji 1 zmiennej Tworzenie wykresów • utworzenie tabeli danych • zakres i krok dla zmiennej niezależnej (seria) • zapis serii dla zmiennej niezależnej, • funkcja dla pierwszej wartości zmiennej y • kopiowanie funkcji do pozostałych komórek • wybór typu wykresu • dane do wykresu

46. Pozostałe opcje wykresu (tytuły, osie, siatka, legenda) Korekta wykresu: • wielkość – zaczepy rozmiaru • parametry – z menu kontekstowego elementów wykresu (tło, obszar danych, wykres, osie itp.)

47. Wykresy 2 zmiennych: x y f(x,y) Przed wywołaniem kreatora zaznaczamy cały obszar danych

48. Sortowanie i filtrowanie (na wstędze Dane) Autofiltr

49. EXCEL - WSPOMAGANIE DECYZJI • funkcje i narzędzia - użyteczne są: • relacje oraz funkcje logiczne - do wspomagania decyzji strukturyzowanych, szczególnie przydatne w sytuacjach, gdy trzeba sprawdzać, czy zawartości danych komórek arkusza spełniają określony warunek logiczny. • funkcje informacyjne, do testowania typu zawartości komórek, • narzędzia: Szukaj wyniku i Solver- do wspomagania decyzji strukturyzowanych oraz semi-strukturyzowanych

50. Relacja jest połączeniem dwóch wyrażeń (numerycznych lub tekstowych) jednym z operatorów relacji (porównań): = równy > większy niż < mniejszy niż >= większy niż lub równy <= mniejszy niż lub równy <> różny (nierówny) Wyrażenie logiczne przyjmuje wartość logiczną PRAWDA lub FAŁSZ, zależną od tego, czy jest spełniona czy nie. Przykłady formuł z wyrażeniami logicznymi: =A1>0 =B5>=2*C8 =SUMA(A1:A5)<1E-8 =C8<>-5