1 / 44

Astma bij Kinderen en Volwassenen

Astma bij Kinderen en Volwassenen. Jeroen en Sander. Status astmaticus. Symptomen Diederik Yspnoe , 3 jaar Agitatie, neusvleugelen, intercostale intrekkingen, bleke kleur Ademfrequentie 40/minuut, hartfrequentie 160/min, saturatie 92% Gebruik een voorzetkamer

lyndon
Download Presentation

Astma bij Kinderen en Volwassenen

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Astma bij Kinderen en Volwassenen Jeroen en Sander

  2. Status astmaticus Symptomen Diederik Yspnoe, 3 jaar Agitatie, neusvleugelen, intercostale intrekkingen, bleke kleur Ademfrequentie 40/minuut, hartfrequentie 160/min, saturatie 92% Gebruik een voorzetkamer Salbutamol 4-8 puffs (100-200 mg per keer verstuiven; 5x inademen) Ipratropium 2-4 puffs (20 microgdosisaerosol per keer in inhalatiekamer) Insturen als na half uur geen verbetering, cave uitputting, anders Prednisolon drank 1-2 mg/kg lichaamsgewicht gedurende vijf dagen Bron: FTR Geneesmiddelen en zuurstof in spoedeisende situaties, Fraanje WL, et al. H&W 2011

  3. Moeilijk te behandelen asthma Ernstige vorm van asthma (10%) Risicofactoren: Volwassenen die gestaag in gewicht toenemen (drie kilo per jaar) Negroide ras Patiënten met een persistente luchtstroom beperking Patienten met aspirine-geïnduceerde asthma Bron: Assessment of asthma control and asthma exacerbations in the epidemiology and natural history of asthma: outcomes and treatment regimens (TENOR) observational cohort, Chips BE, et al. Current Respiratory Care reports, 2012

  4. DD exacerbatie astma • Acuut respiratoir falen • Geef kinderen 10 l/min via een non-rebreathing masker, na 5 min en bij bereiken streefwaarde (94-98%) overgaan op neusbril 4-6 l/min, en flow aanpassen aan saturatie • Anafylaxie • Afhankelijk van gewicht (voorbeeld 10 kg) geef intramusculair: • epineprine 1,5 ml incl NaCl (1:10) • salbutamol 100-200 mg per keer verstuiven via voorzetkamer, 5 maal inademen, 4-8 puffs • clemastine 0,5 ml • dexametason 0,3 ml • Pseudokroep • Afhankelijk van gewicht (voorbeeld 10 kg) geef: • Dexametason 0,15mg/ml ampul 1 ml: 0,3 ml im • Dexamethason drank 1 mg/ml: 1,5 ml • Budesonide vernevelvloeistof 500 microg/ml; 2ml ampul jetvernevelaar: 2 ampullen=2 mg • Bron: Farmacotherapeutische richtlijn Geneesmiddelen en zuurstof in spoedeisende indicaties NHG richtlijn 2012

  5. Hoe exacerbatie voorkomen? • Tien tips voor succesvolle behandeling van astma bij kinderen • Stel de diagnose op basis van vooral de anamnese • Leg niet te veel nadruk op longfunctieonderzoek • Behandel astma met medicamenten zodra u de diagnose stelt • Werk samen met kind en ouders • Besteed aandacht aan het niet-mediamenteuze deel van de behandeling • Kies een inhalator die het kind goed kan gebruiken, train correct gebruik • Spreek follow-up af • Monitor vooral klachten, aanvallen en effecten op dagelijks leven • Als kinderen klachten houden ondanks gebruik van ICS: onderzoek mogelijke redenen • Investeer in goede samenwerking tussen eerste en tweede lijn • Bron: Brand et al, Klinische praktijk. Succesvol behandelen van astma bij kinderen: Tien tips NTvG 2013

  6. Inhoud presentatie • Diederik is 4 jaar: Standaard kinderen (s) • Diederik is 6 jaar: Medicatie en techniek (s) • Diederik is 18 jaar: Motivatoren/ standaard volwassenen? (J) • Diederik is 50 jaar: Spirometrie (J) • Nog een Acute casus Volwassen (s)

  7. Kinderjaren • Moeder komt met Diederik, 4 jaar jong, in verband met recidiverend hoesten. • Je hebt 10 minuten, wat zegt de standaard?: • Welk vragen stel je? • Waar let je op bij lichamelijk onderzoek? • Aanvullend onderzoek? • Behandeling? • Diagnose?

  8. Anamnese • Kortademigheid, piepen, periodes zonder klachten • Astma in vg, frequente infecties, atopie, constitutioneel eczeem, hooikoorts/ allergische rhinitis • Eerder luchtwegmedicatie en effect? • Aanwijzingen voor allergie • Roken: door moeder tijdens zwangerschap/ in de omgeving of patient zelf. • Familiair voorkomen

  9. Lichamelijk onderzoek • Aanwezigheid van kortademigheid • Predelictieplaatsen voor constitutioneel eczeem • KNO gebied bij infectieverschijnselen • Hart en longen. • Chronische aandoening dus let ook op: • Lengte en gewichtscurve • Psychomotorische ontwikkeling.

  10. Aanvullend onderzoek • Tot 6 jaar • Bij aanwijzingen voor allergische rhinitis wordt allergologisch onderzoek aangeraden. • Spirometrie heeft geen plaats in de diagnostiek. • Vanaf 6 jaar: • Altijd screeningsonderzoek op allergie • Spirometrie zinvol bij twijfel of ter bevestiging. • Piekstroommeting is een alternatief

  11. (Symptoom) diagnose • Tot 6 jaar: • Bij recidiverend optreden van piepen, al dan niet met hoesten, al dan niet bij een BLWI. • Meer waarschijnlijk bij • Constitutioneel eczeem; • Allergische factoren • Familiair voorkomen • Aangetoond specifiek IgEtegen inhalatieallergenen • Goede reactie op proefbehandeling • Start van respiratoire symptomen op latere leeftijd • Vanaf 6 jaar: • Recidiverend optreden van dyspnoe of piepen, al dan niet met inspanning gepaard met reversibele bronchus obstructie, middels spirometrie geobjectiveerd.

  12. Behandelingsdoelen • Normaal leefpatroon zowel overdag al ‘s nachts • Normaal inspanningsvermogen • Vermijden van ernstige astma aanvallen • Bereiken van optimale longfunctie

  13. Prognose • Een derde van alle kinderen maakt een of meerdere periodes van piepen door • Helft van deze kinderen heeft geen klachten meer na leeftijd van 6 jaar • Twee derde van de kinderen met diagnose astma verdwijnen de klachten rond de pubertijd • Helft van deze groep weer klachten op latere leeftijd

  14. Diederik is 6 jaar • Diederik piept bij inspanning en komt daardoor bij voetbal niet mee met leeftijdsgenootjes • Medicatie: • Salbutamol dosisaerosol zn met inhalatiekamer • Budesonide poederinhaler 2dd 1 • Wat vraag je? Wat kan je aanpassen? Wanneer verwijs je?

  15. Voorzetkamers

  16. Medicatie

  17. Techniek : • De hoestreflex wordt soms minder als men een slokje drinkt voor het inhaleren. • Houding: rug recht, schouders naar achteren, kin hoog • Goed schudden van inhalator • Krachtige uitademing, tijdens spray diep inademen en en vijf seconden vast houden. • Tot 4 jaar neusmond masker, 4-6 jaar alleen met mondstuk.

  18. Diederik is 18 jaar • Diederik komt op je spreekuur, hij is gestuurd door zijn moeder, die vindt dat hij vaak benauwd is. • Wat wil je van hem weten?

  19. Diederik is 18 jaar • Tweede keer HAVO-5 • Gestopt met sporten, veel blowen, alcohol, party-drugs • Neemt ICS nauwelijks in en vergeet salbutamol vaak mee te nemen • Lichamelijk onderzoek: verlengd expirium, piepen, brommen, saturatie 94%, zweterig • Hoe motiveer je Diederik?

  20. Diederik is 18 jaar

  21. Diederik is 18 jaar Motiveren mbv internet en hulpverleners Web-basedE-health, met telefoonverpleegkundige, geen resultaat in clinical trial. The effects of combining Web-based eHealth with telephone nurse case management for pediatric asthma control: a randomized controlled trial. Gustafson et al, 2012, J Med Internet Res Voorbeelden van andere ziekten • Psycho-educatie bij adolescenten met slecht ingestelde DM type 1 • Informatie-Motivatie-Gedragstraining bij HIV positieve jongeren die ART slecht innemen • Mobiele telefoon interventie bij jongeren die psoriasis medicatie niet continu innemen

  22. Diederik is 18 jaar

  23. Diederik is 50 jaar • Rookt al 10 jaar • Behandeling aanpassen? • Wat bespreek je? • Na korte bespreking verder gaan op Spirometrie

  24. Onderscheid Astma & COPD

  25. Spirometrie

  26. Parameters, een “opfrisser” • Flow De luchtstroom in liters/sec. Volume • FEV-1 Forced Expiratory Volume in de eerste seconde (na maximaal in) • FVC Forced Vital capacity (maximale geforceerde uitademing ma maximaal in) • FER Forced Expiratory rate FEV-1/(F)VC (percentage FEV-1van de FVC); vaak per abuis ‘Tiffeneau’ genoemd (is percentage FEV- 1 van IVC)

  27. Technische fouten “opfrissen” Let op inzet van de patiënt • Stijgsnelheid opgaande deel • Langzame start • Top: spits of rond • Te vroeg gestopt (abrupt einde) / Geen plotse val naar x-as Extra inademing • Gladde curve / Hoesten • Tong ervoor / karton fijn gebeten • Verkeerde houding • Controle inademing tot Y as? / Niet volledig ingeademd • Reproduceerbaarheid

  28. Technische Interpretatie. • Minimaal 3 acceptabele curves (uit maximaal 8 pogingen) - de twee hoogste FEV1-waarden en FVC-waarden mogen onderling niet meer dan 150 ml verschillen • Neem de beste FVC en de beste FEV1 uit de pogingen • Vergelijk met voorspelde waardes en/of eerder geblazen curves

  29. p.m. Bij astma spirometrie doorgaans normaal!!!!! Normaal: FEV1 >80% van voorspeld FVC >80% van voorspeld FER >70% absoluut. Reversibiliteit (nieuw): Toename van 12% tov de baseline meting! ‘ROER’ schema voor de interpretatie Restrictie: FVC < 80% van pred. Obstructie: FER<70% Ernst obstructie: FEV-1 t.o.v. pred.: >80% = GOLD 1, van 50-80% = GOLD 2, van 30-50 % = GOLD 3; <30% is GOLD 4 Reversibiliteit: >12% absoluut Spirometrie interpretatie.

  30. Een abnormale afname van het longvolume: FVC verlaagd <80% van voorspeld ⇒ vermoeden TLC verlaagd (<80% van voorspeld) ⇒ bewijs FEV1/FVC ratio normaal (>70%) Pleura fibrose, carcinoom Alveolus Interstitieel Neuromusculair Thorax / abdomen kyfoscoliose, Bechterew, obesitas, ascites Restrictieve stoornis.

  31. Obstructieve en restrictieve parameters Obstructief Restrictief FEV1 ⇊ ⇊ FVC ↓of N ⇊ FEV1/FVC ⇊ N of↑

  32. Acute casus • Mvr. P. 50 jaar • Je werkt op de HAP en er wordt gebeld door een omstander voor een vrouw, 50 jaar, met kortademigheid.

  33. Differentiaal diagnose • Hoge obstructie; corpus alienum, anafylaxie/ allergie • Ventilatie stoornis: Astma, COPD, • Restrictief: Pneumonie, longoedeem (cardiaal of niet cardiaal), pneumothorax • Circulatiestoornis: Longembolie, vasculitis, pulmonale hypertensie • Psychogeen, hyperventilatie • Overig: anemie, thyreotoxicose, neuromusculair

  34. Je komt op de verfafdeling van de Praxis en je ziet mevrouw op een stoel zitten; as grauw en kijkt angstig om haar heen.

  35. Ze vertelt: Patiente was al een week niet zo lekker, puffers meer gebruikt maar weet de namen even niet. Even gestopt met roken door kortademigheid. Geen pijn. • Je ziet: Dyspnoische dame, kan moeilijk de aandacht krijgen. Kan niet in volledige zinnen antwoorden. P 130/min RR 119/79 AH 29/min Sat 90% T 36.5 Geen tekenen van overvulling.

  36. Acuut • Algemeen: • Dyspnoe in rust, moeite met uitspreken van hele zinnen, niet plat kunnen liggen • Ademhalingsfrequentie > 30, Pols > 120 • Saturatie > 92% maakt respiratoir falen onwaarschijnlijk • Inspectie thorax • Gebruik ademhalingsspieren • Nagaan van mogelijke oorzaken van exacerbaties • Infectie, • Staken medicatie, • Andere oorzaak dan astma

  37. Acuut • Stap 1: Beta-2- sympathicomimeticum per inhalatiekamer. Vijfmaal laten inademen. Herhaal deze procedure vier tot tien maal. • Bij onvoldoende verbetering ipratropium 2 tot 4 pufs • Bij verbetering: • Kuur prednison • Instructies voor gebruik luchtwegverwijders in komende 24 uur • Controle binnen 12-24 uur

  38. Verwijzen: • Geen effect na 30 minuten • Onvoldoende zorgmogelijkheden • Bij eerdere exacerbaties was ziekenhuisopname ook noodzakelijk • Uitputtingskenmerken • Afname ademfrequentie • Verminderd bewustzijns/ rustiger worden van de patient

  39. Bron: www.nhg.org http://cahag.nhg.org/presentaties http://cahag.nhg.org/richtlijnen-1 Wereld astma report: http://www.ginasthma.org/documents/4 http://wiki.hovumc.nl/display/ON/OWP+Astma+en+COPD+-+Jaar+1

  40. TREFWOORDEN: astma acute acuut casus medicatie spirometrie differentiaal diagnose

More Related