160 likes | 409 Views
Dlaczego w Polsce jest tak mało przeszczepień nerek od dawców żywych ????? Dr n. med. Dorota Lewandowska Klinika Medycyny Transplantacyjnej i Nefrologii IT w Warszawie POLTRANSPLANT. Przeszczep nerki – czas przeżycia. Przeszczepianie nerek w Wielkiej Brytanii w latach 1998-2007.
E N D
Dlaczego w Polsce jest tak mało przeszczepień nerek od dawców żywych?????Dr n. med. Dorota LewandowskaKlinika Medycyny Transplantacyjnej i Nefrologii IT w WarszawiePOLTRANSPLANT
Przeszczepianie nerek w Wielkiej Brytanii w latach 1998-2007 Liczba transplantacji nerki Kolejne lata UK Transplant 2008
Przeszczepianie nerek od dawców żywych w Polsce (1994 – 2007) W 2007r w Polsce wykonano 22 zabiegi LRDTX na 695 = zabiegów ktx = 3,16%
Aspekty przeszczepianiem nerek od dawców żywych • MEDYCZNE oraz • psychologiczne • immunologiczne • etyczne • socjologiczne • religijne • prawne
LRDTX • Trzy podstawowe pytania: • ? Czy u potencjalnego dawcy nie istnieje wyższe ryzyko operacji, niż można by było oczekiwać? • ? Czy biorca jest narażony na powikłania, takie jak: • możliwość przeniesienia nowotworu złośliwego lub • zakażenia przez narząd dawcy, lub • czy istnieje wysokie ryzyko wczesnej utraty przeszczepu spowodowane nawrotem choroby podstawowej? ? Jaki jest dla dawcy stopień ryzyka rozwoju zmian chorobowych w przyszłości z powodu posiadania pojedynczej nerki?
Kwalifikacja żywych dawców nerek – etapy oceny Zgłoszenie i zakwalifikowanie biorcy do tx nerki (od dawcy żywego) Zgłoszenie potencjalnego dawcy Sprawdzenie zgodności grup krwi Wstępna rozmowa z dawcą i biorcą Próba krzyżowa (ujemna) HLA jeśli jest kilku kandydatów na dawcę lub biorca jest już po IKTX celem wykluczenia niezgodnych HLA. W innych przypadkach HLA oznacza się później Ocena funkcji nerek (GFR > 70ml/min/1,73m2) Dokładna ocena stanu zdrowia dawcy…………. Badanie naczyniowe nerek Konsultacja chirurga transplantologa Pisemna zgoda dawcy Przygotowanie do zabiegu LDTX Zabieg operacyjny Obserwacja dawcy w Poradni Nefrologicznej
LRDTX • Świadoma zgoda potencjalnego dawcy nerki: • Pobranie narządu nie poprawia stanu zdrowia osoby operowanej co narusza zasadę etyki by ”po pierwsze nie szkodzić” • Potencjalny dawca musi: • Posiadać możliwość podejmowania samodzielnych i właściwych decyzji • Być chętnym do oddania nerki • Nie działać pod przymusem • Być odpowiednio dobrany od strony medycznej i psychologicznej • W pełni zostać poinformowany o ryzyku i dobrych stronach dawstwa oraz o innych dostępnych metodach leczenia biorcy • Być poinformowany o całkowitej dobrowolności i możliwości wycofania się ze swojej decyzji w każdej chwili
Kwalifikacja żywych dawców nerek • Przeciwwskazania bezwzględne: • Zaburzenia psychiczne uniemożliwiające zrozumienie ryzyka dawstwa (upośledzenie umysłowe, aktywna choroba psychiatryczna, alkoholizm, narkomania) • Objawy choroby nerek (niski GFR, mikroalbuminuria/białkomocz, kwiomocz, ropomocz, anomalie anatomiczne, nawracająca lub obustronna kamica) • Choroby układowe „sprzyjające” chorobie nerek (kolagenoza, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, przewlekła choroba wątroby, choroby neurologiczne) • Umiarkowana lub ciężka choroba płuc • Choroba nowotworowa • Czynne zakażenie, HBV, HCV, HIV • Zaburzenia krzepnięcia, trombofilia • Ciąża
Kwalifikacja żywych dawców nerek • Przeciwwskazania względne: • Nieidentyczność grup głównych krwi • Wiek powyżej 65 lat • Otyłość (BMI>30) • Umiarkowane lub wyrównane nadciśnienie tętnicze • Jednorazowy i jednostronny epizod kamicy nerkowej • Niewielkie nieprawidłowości w układzie moczowym • Młody dawca z wywiadem rodzinnej nefropatii
Przyczyny dyskwalifikacji potencjalnych żywych dawców nerki - obserwacje własneD.Lewandowska, J.Gozdowska …..M.Durlik, KMTiN WUM,2008. • 12 lat (IT) – 340 osób pragnących oddać nerkę bliskiej osobie • Nefrektomia - 111 osób (38,5%) (w tym 40 dla CZD). • 209 osób=61,5%) nie miało wykonanej nefrektomii w celu przeszczepienia bliskiej osobie z powodów: • medycznych (64 osoby-55%), w tym: nadciśnienie tętnicze (27), choroby nerek (27), zaburzenia lipidowe (7), otyłość (10), choroby serca (6), choroby wątroby (5), inne (12). • immunologicznych (31=27%), w tym: dodatni cross-match (23), powtórzone niezgodne HLA z poprzednim dawcą (3), inne (6). • psychologiczych (23) • “nadmiar” kandydatów, • wycofanie zgody (14) • przeszczepienie nerki od dawcy zmarłego (105 osób)
Przyczyny dyskwalifikacji potencjalnych żywych dawców nerki - obserwacje własne cdD.Lewandowska, J.Gozdowska …M.Durlik, KMTiN WUM, 2008. WNIOSKI: Zainteresowanie przeszczepianiem nerki od dawcy żywego jest znacznie większe w Polsce niż wynika to z liczby wykonanych zabiegów LRTX. Dalsze zwiększanie “puli” potencjalnych dawców mogłoby realnie zwiększyć liczbą wykonanych zabiegów przeszczepienia nerki od dawcy żywego. Należy też rozważyć czy po zakwalifikowaniu “dawcy” nie należy wycofać z listy oczekujących “biorcy” by w ten sposób dać szansę tym osobom oczekującym, które nie mają możliwości przeszczepienia nerki od dawcy żywego a co za tym idzie zwiększyć liczbę zabiegów ktx w Polsce.
Rumunia Słowenia Hiszpania Szwecja Wielka Brytania EULID (European Living Donation)Grupa przedstawicieli 11 krajów Europy, zajmujących się przeszczepianiem nerek od dawców żywych: • Cypr • Francja • Włochy • Norwegia • Polska • Portugalia
Powstał z inicjatywy Unii Europejskiej (Komisja Europejska ds. Zdrowia Publicznego) Projekt rozpoczął się w kwietniu 2007, planowany termin zakończenia - październik 2009 Partnerzy pracują w 4 grupach roboczych; WG 1 - etyczne aspekty LRDTX WG2 – medyczne aspekty LRDTX WG3 – rejestry LRDTX WG4 – wspólne dla EU standardy LRDTX oraz ich propagowanie EULID
Zapoznanie się z sytuacją (prawną, etyczną, medyczną, socjalną) przeszczepiania narządów od dawców żywych w poszczególnych krajach EU celem stworzenia wspólnych- ogólnoeuropejskich standardów LRDTX EULID – cele: