Rozwój agroturystyki w województwie podlaskim

1. Rozwój agroturystyki w województwie podlaskim Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie Dyrektor Marek Skarżyński

2. Agroturystyka jest rodzajem działalności polegającej na wynajmowaniu wypoczywającym osobom nie więcej niż pięciu pokoi w budynku mieszkalnym: • budynki te powinny być położone na terenach wiejskich, • w gospodarstwie rolnym, • uzyskującym co najmniej 50% dochodów z działalności rolniczej,

3. Turystyka wiejska jest rodzajem działalności prowadzonej przez gospodarstwo uzyskujące mniej niż 50% dochodów z działalności rolniczej.

4. Województwo podlaskie posiada znakomite walory i warunki do rozwijania agroturystyki. • sąsiedztwo i bezpośrednie otoczenie jezior, rzek, lasów, • nieskażone powietrze, • liczne szlaki turystyczne, • zróżnicowane ukształtowanie powierzchni, • swoista kultura ukształtowana wielojęzycznym współistnieniem różnych tradycji wschodniej, polskiej, tatarskiej,

5. wyjątkowe w skali Polski i Europy walory przyrodnicze i elementy środowiska naturalnego objęte ochroną; 4 parki narodowe - Białowieski Park Narodowy, - Biebrzański park Narodowy, - Narwiański Park Narodowy, - Wigierski Park Narodowy, • szczególne tradycje i kultura życia codziennego ludności wiejskiej, Wymienione wyżej uwarunkowania stwarzają idealne warunki do rozwoju turystyki i agroturystyki.

6. Agroturystyka przyczynia się do wielofunkcyjnego rozwoju wsi: • stwarza miejscowej ludności dodatkowe możliwości pracy w miejscu zamieszkania, • poprawia efektywność wykorzystania zasobów mieszkaniowych, • stwarza możliwości zagospodarowania poprzez sprzedaż żywności produkowanej w gospodarstwie lub w jego sąsiedztwie,

7. …ale jednocześnie • przyczynia się do podnoszenia ogólnego poziomu kultury, • podnosi jakość i estetykę otoczenia gospodarstwa i jego infrastruktury, • przyczynia się do poszanowania ochrony środowiska, • konsoliduje mieszkańców do współdziałania w celu uatrakcyjnienia otoczenia ich miejscowości, i inne.

8. Rozwój agroturystyki w naszym województwie datuje się od połowy lat 90-tych. Już wówczas agroturystyka funkcjonowała na wsi pod hasłem wczasy pod gruszą była to forma wykorzystania funduszy socjalnych przez pracowników firm, głównie z miast.

10. Ogromną rolę w upowszechnianiu idei wypoczynku w środowisku wiejskim odegrały Ośrodki Doradztwa Rolniczego wBiałymstoku, Szepietowie i Olecku oraz stowarzyszenia agroturystyczne a w szczególności: - Suwalska Izba Rolniczo-Turystyczna, - Stowarzyszenie „Ziemia Sejneńska”, - Białostockie Stowarzyszenie Agroturystyczne, - Biebrzańsko–Narwiańskie Stowarzyszenie Agroturystyczne „Łoś”,

11. W wyniku reformy administracyjnej w 1999 roku zadania w zakresie rozwoju agroturystyki w województwie podlaskim przejął: Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie

12. Dynamika liczby gospodarstw agroturystycznych

13. Stan gospodarstw agroturystycznychw ujęciu powiatów w ostatnich 6 latach przedstawia się następująco:

15. Tak znaczący wzrost liczbygospodarstw agroturystycznych wynika głównie z faktu: • urynkowienia gospodarki, • mody na wypoczynek w gospodarstwie rolnika, • iż coraz więcej instytucji i organizacji podejmuje się organizacji tej formy wypoczynku, • że polityka państwa sprzyja prowadzeniu gospodarstw agroturystycznych,

16. Wybrane wyniki ankietyzacji przeprowadzonej przez PODR w Szepietowie w latach 2004-2005 • kwatery całoroczne - 86%, sezonowe - 16%, • domki letniskowe lub samodzielne mieszkania - 15%, • całodzienne wyżywienie – 64%, • przejażdżki bryczką, saniami, jazda konna - 67%, • łazienki do wyłącznej dyspozycji gości - 89%, • pola namiotowe - 4%, • porozumiewanie się w j. angielskim - 41%, w j. niemieckim – 29%.

17. W udoskonalaniu bazy turystycznej i uatrakcyjnianiu pobytu gościom w kwaterach pomocne sąśrodki krajowe jak i fundusze unijne: • fundusz przedakcesyjny SAPARD - działanie 4.1, • Sektorowy Program Operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego…” - działanie 2.4, • kredyty preferencyjne IP z dopłatą ARiMR, • kredyty Programu „Agrolinia”.

18. Wykorzystanie środków z działania 4.1 SAPARDU przez podlaskich rolników

19. Liczba wniosków opracowanych przez specjalistów PODR w ramach SPO działanie 2.4

20. Kredyty preferencyjne z dopłatą ARiMR • funkcjonują od 1996 r. W roku 2005 PODR zaopiniował 5 kredytów z linii IP w ramach agroturystyki na kwotę 267 tys. zł

25. Najczęstsze bariery w pozyskiwaniu funduszy: • brak zdolności kredytowej, • wysokie oprocentowanie kredytów, • trudności w uzyskaniu minimalnej ilości punktów tzw. kryteria dostępu: - bezrobocie na terenie gdzie znajduje się gospodarstwo; - dochód podatkowy gminy, w której znajduje się gospodarstwo; - liczba ha UR przypadających na 1 osobę pracującą w gospodarstwie; - wielkość ekonomiczna – ESU;

26. Najczęstsze bariery – c.d. • słabo rozwinięta infrastruktura turystyczna i niezbyt duża ilość gości odwiedzających niektóre regiony naszego województwa, • obawy rolników o możliwości szybkiego zwrotu poniesionych kosztów, • zbyt słaba promocja.

27. Działalność Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie w upowszechnianiu agroturystyki • upowszechnianie rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej oraz prowadzenie promocji wsi jako atrakcyjnego miejsca wypoczynku, • prowadzenia działalności promocyjnej gospodarstw rolnych a szczególnie agroturystycznych lub ekologicznych, • wypełnianie wniosków lub innych dokumentów niezbędnych do ubiegania się o przyznanie pomocy finansowanej lub współfinansowanej z funduszy UE lub innych funduszy krajowych i zagranicznych.

28. Przykłady działań podjętych przez Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie 2005 r. • pomoc w opracowaniu dokumentacji na pozyskanie funduszy w ramach SPO działanie 2.4 - 107 wniosków, w tym na agroturystykę 65 – /wykres powyżej/ • prowadzenie doradztwa organizacyjno-prawnego dla gospodarstw rozpoczynających działalność, • doradztwo w zakresie podnoszenia standardów usług w zakresie wyposażenia kwatery, poprawy estetyki zagród, żywienia turystów,, uatrakcyjniania pobytu gości itp.

29. Przykłady działań – c.d. • organizacja szkoleń wiejskich, kursów, seminariów dla rolników rozpoczynających bądź prowadzących już tę działalność: • kursy agroturystyczne - 4 szt. dla 117 osób, • seminarium wojewódzkie nt. Obowiązki kwaterodawców wiejskich wynikające z przepisów sanitarno higienicznych dla 127 osób, • szkolenia wiejskie – 202 szt. dla 2552 osób,

30. Przykłady działań – c.d. • współorganizacja ogólnokrajowego konkursu „Zielone Lato 2005”, w którym udział wzięły 22 obiekty turystyczne. I nagroda Prezesa ARiMR dla Państwa Jolanty i Adama Kochańskich z Jasionóweczki (powiat moniecki) „Uroczysko Lipnik”

35. I nagroda Ministra Środowiska dla Katarzyny Miller z Jaczna (powiat suwalski) „Gościniec Jaczno”

39. Przykłady działań – c.d. • opracowanie wydawnictw: „Przewodnik po gospodarstwach agroturystycznych woj. podlaskiego” „Standardy sanitarno-higieniczne w agroturystyce” „Estetyczne zagospodarowanie zagrody zgodnie z KDPR” artykuły w miesięczniku PODRu „Wiadomości Rolnicze”

40. Przykłady działań – c.d. • promocja działalności agroturystycznej na imprezach o zasięgu lokalnym i krajowym, • pomoc merytoryczna przy tworzeniu zespołowych form działania właścicieli gospodarstw agroturystycznych np. Stowarzyszenie „Czapla’, „Puszcza Mielnicka”, „Żubr”, „Agrokresy”.

41. Podlaski OśrodekDoradztwa Rolniczego w Szepietowie 18-210 Szepietowo, woj. podlaskie tel. cent. 0862758900, 0862758950 fax 0862758920 e-mailwpodr@zetobi.com.pl

42. Dziękuję za uwagę