420 likes | 1.11k Views
CHEMIA OGÓLNA. KINETYKA, STATYKA CHEMICZNA ROZTWORY. Wojciech Solarski. Podręcznik: Chemia dla inżynierów , pr. zb. pod red. J.Banaś, W.Solarski. Internet: www.chemia.odlew.agh.edu.pl. KINETYKA CHEMICZNA.
E N D
CHEMIA OGÓLNA KINETYKA, STATYKA CHEMICZNA ROZTWORY Wojciech Solarski
Podręcznik: Chemia dla inżynierów, pr. zb. pod red. J.Banaś, W.Solarski. Internet: www.chemia.odlew.agh.edu.pl
KINETYKA CHEMICZNA dział chemii zwany kinetyką zajmuje się badaniami szybkości przebiegu reakcji chemicznych 2 C3H5N3O9 6 CO + 5 H2O + 6 NO + ½ O2
KINETYKA CHEMICZNA A: Fe – 2e = Fe2+ K: O2 + 2 H2O + 4e = 4 OH- Warunki: ·natura procesu ·temperatura ·ciśnienie
KINETYKA CHEMICZNA Miarą szybkości reakcji chemicznych jest zmiana stężenia reagentów w czasie reakcji aS bP
KINETYKA CHEMICZNA vt = szybkości reakcji w danej chwili (tzn. szybkość chwilowa) jest równa współczynnikowi kierunkowemu stycznej do krzywej c = f(t) w danym punkcie (c,t)
Zderzenia efektywne warunkiem zajścia reakcji chemicznej Cl + NOCl Cl2 + NO
Zderzenia efektywne warunkiem zajścia reakcji chemicznej Cl + NOCl Cl2 + NO
STATYKA CHEMICZNA aA + bB AaBb W stanie równowagi chemicznej szybkości reakcji prostej i odwrotnej są sobie równe aA + bB AaBb AaBbaA + bB
STATYKA CHEMICZNA v1= k1 [A]a[B]b aA + bB AaBb v2= k2 [AaBb] AaBbaA + bB W stanie równowagi chemicznej szybkości reakcji prostej i odwrotnej są sobie równe v1= v2 k1 [A]a[B]b = k2 [AaBb]
STATYKA CHEMICZNA prawo działania mas (Guldberga i Waagego): W stanie równowagi chemicznej stosunek iloczynu molowych stężeń produktów reakcji (w potęgach ich współczynników stechiometrycznych) do iloczynu molowych stężeń substratów (w potęgach ich współczynników stechiometrycznych) jest wielkością stałą i charakterystyczną dla danej reakcji i temperatury (oraz ciśnienia w przypadku reakcji w fazie gazowej).
STATYKA CHEMICZNA H2 + I2 2 HI Reagenty występują w stanie gazowym Reagenty występują w stanie gazowym N2 + 3H2 2NH3
STATYKA CHEMICZNA Reguła przekory Le Chateliera i Browna Jeżeli układ będący w stanie równowagi poddamy działaniu zewnętrznemu, tj. zmianie stężenia reagentów, zmianie ciśnienia lub zmianie temperatury, to w układzie tym przesuwa się równowaga chemiczna w kierunku kompensacji tych zmian.
ROZTWORY ROZPUSZCZALNIK –SUBSTANCJA ROZPUSZCZONA
WODA H 1s1 O 1s2 2s2p4 moment dipolowy = 1,84 D, stała dielektryczna = 82
WODA JEST DOBRYM ROZPUSZCZALNIKIEM DLA SUBSTANCJI O BUDOWIE JONOWEJ, ZE WZGLĘDU NA BUDOWĘ DIPOLOWĄ
Oddziaływanie dipoli wody na kryształ chlorku sodu HYDRATACJA SOLWATACJA
STĘŻENIA ROZTWORÓW Stężenie procentowe (w procentach masowych) - podaje liczbę jednostek masowych substancji zawartych w 100 jednostkach masowych roztworu. ms- masa substancji rozpuszczonej, [g], [kg] mr- masa roztworu, [g], [kg] mrozp- masa rozpuszczalnika, [g], [kg] Stężenie procentowe objętościowe
Stężeniemolowe - określa liczbę moli substancji rozpuszczonej, zawartej w 1 dm3 roztworu. ns - liczba moli substancji rozpuszczonej, [mol] Vr - objętość roztworu, [dm3] ms - masa substancji rozpuszczonej, [g] Ms - masa molowa substancji rozpuszczonej, [g/mol]
DYSOCJACJA ELEKTROLITYCZNA Rozpadu substancji na jony (pod wpływem rozpuszczalnika) nosi nazwę dysocjacji elektrolitycznej. Elektrolity – substancje (na ogół ciekłe) przewodzące prąd elektryczny (wodne roztwory kwasów , zasad i soli). Nieelektrolity nie mają zdolności przewodzenia prądu elektycznego. A nBm n Am+ + m Bn
DYSOCJACJA ELEKTROLITYCZNA HCl H+ + Cl HNO3 H+ + NO3 Mg (OH)2 Mg2+ + 2 OH Ca3(PO4)2 3 Ca2+ + 2 PO43 A nBm n Am+ + m Bn
DYSOCJACJA ELEKTROLITYCZNA Stosunek liczby cząsteczek rozpadających się na jony do ogólnej liczby cząsteczek wprowadzonych do roztworu nosi nazwę stopnia dysocjacji elektrolitycznej . A nBm n Am+ + m Bn
DYSOCJACJA ELEKTROLITYCZNA Mocne elektrolity to : - część kwasów nieorganicznych np. HCl, HBr, HI, H2SO4, HNO3 i HClO4 - wodorotlenki litowców i berylowców (z wyjątkiem Be (OH)2 i Mg (OH)2) - prawie wszystkie sole rozpuszczalne (oprócz niektórych sole rtęci, kadmu i cynku)
DYSOCJACJA ELEKTROLITYCZNA Słabe elektrolity to : - część kwasów nieorganicznych i karboksylowe kwasy organiczne (np. H2S, HCN, H2CO3, H2SO3, H3BO3, HCOOH, CH3COOH) - część wodorotlenków nieorganicznych (NH4OH oraz większość wodorotlenków metali dwu- i trójwartościowych)
DYSOCJACJA ELEKTROLITYCZNA Stała równowagi dysocjacji elektrolitycznej Stała dysocjacji słabych elektrolitów HNO2 H+ + NO2‾‾ Mg (OH)2 Mg2+ + 2OH ‾‾
Dysocjacja wody Woda jest słabym elektrolitem i dysocjuje H2O H+ + OH W rzeczywistości powstają kationy hydroniowe H3O+ i aniony wodorotlenowe OH. 2 H2O H3O+ + OH
DYSOCJACJA ELEKTROLITYCZNA WODY H2O H+ + OH W temperaturze 250 C: stężenie cząsteczek niezdysocjowanych jest stałe i wynosi [H2O] = 55,55 mol/dm3.KH2O wynosi 1,8 10-16.
pH ROZTWORÓW WODNYCH pH = - log [H+] pOH = - log [OH]
POMIAR pH pH = 7 roztwór jest obojętny pH < 7 roztwór jest kwasowy pH > 7 roztwór jest zasadowy Skala barw wskaźnika uniwersalnego (papierki wskaźnikowe)
skala pH
OBLICZANIE pH Oblicz pH 0,1 m roztworu kwasu solnego HCl H+ + Cl- 0,1 mol HCl 0,1 mol H+ pH = - log [H+] pH = - log [0,1]= - (-1) = 1
OBLICZANIE pH Oblicz pH 0,1 m roztworu zasady sodowej NaOH Na+ + OH- 0,1 mol NaOHl 0,1 mol OH- pH = - log [10-13]= - (-13) = 13