810 likes | 1.03k Views
Inspelen op een veranderend buitengebied. Ir. J.H. Scheven Mr. A. Verduijn FB. Problematiek in het buitengebied en de regelingen die de oplossing moeten bieden. Een tekort aan natuur en recreatiemogelijkheden Milieuknelpunten in de agrarische sector Stoppende agrarische ondernemers.
E N D
Inspelen op een veranderend buitengebied Ir. J.H. Scheven Mr. A. Verduijn FB
Problematiek in het buitengebied en de regelingen die de oplossing moeten bieden • Een tekort aan natuur en recreatiemogelijkheden • Milieuknelpunten in de agrarische sector • Stoppende agrarische ondernemers
Problematiek in het buitengebied en de regelingen die de oplossing moeten bieden • Een tekort aan natuur en recreatiemogelijkheden • Milieuknelpunten in de agrarische sector • Stoppende agrarische ondernemers
Een tekort aan natuur en recreatiemogelijk-heden Regelingen: • Nieuwe landgoederen • PSAN, PSN • NSW • Rood voor Groen
Nieuwe landgoederen Diversiteit in regelingen: • Oppervlakte • Locatie • Nieuw te realiseren woning(en) • Nieuwe functies op landgoed
Nieuw landgoed Algemeen • Particulier in Overijssel • 10 ha. landbouwgrond gekocht aan de stadsrand • Doel: riant wonen in het buitengebied • 30% omvormen tot natuur • NSW-waardig • Woonhuis van 1500 m3 • Planproces duurt enkele jaren
Nieuw landgoed Investeringen: • Aankoop 10 ha. Landbouwgrond • Aanplant bos/ houtopstanden/ natuur • Aanleg paden • Bouw nieuwe woning • Onderzoeken (Flora & Fauna, bodem, etc.) • Leges • Advies (planvorming)
Nieuw landgoed Fiscaal • Landbouwvrijstelling:vrijstelling van veranderingen WEVAB • Verkoop “ruwe landgoed-grond”:tot WEVAB vrijgesteld • Ontwikkeling landgoed door landbouwer …
Bestemmingswijzigingen:- landbouwgrond -> ondergrond woning- landbouwgrond -> natuur (bos e.d.) • Fiscale winstberekening:- waardestijging woonperceel belast (>WEVAB)- waardedaling natuur: géén aftrek i.v.m. verbod op “plussen en minnen” (HR BNB 1965/160) • Echter:gedeelten niet afzonderlijk bezien, maar alle waardeveranderingen salderen;waardedaling is ‘opoffering’ voor woonperceel
PSAN, PSN • Provinciaal subsidie agrarisch natuurbeheer • Provinciaal aangewezen SAN-gebieden • ILG-gelden • Bijdrage extensief beheer van landbouwgronden • Contract voor 6 jaar • Grond blijft landbouwgrond • Provinciaal subsidie natuurbeheer • Provinciaal aangewezen SN-gebieden • Beheervergoeding voor bestaande natuur • Vergoeding voor omvorming + inrichting nieuwe natuur • Landbouwwaarde minus restwaarde (natuurwaarde ca. 20%)
PSN/PSAN Algemeen • Agrariër met onrendabele landbouwgronden (liggend in begrensd gebied) • Doel: extra inkomsten genereren (PSAN) en slechte landbouwgronden te gelde maken (PSN) • Agrariër moet voldoen aan beheernormen • Resultaatsbeloning
PSN/PSAN Investeringen • Aanplanten/ inzaaien/ omvorming • Onderhoud/ beheer • Aanvraag
PSN/PSAN Fiscaal • PSN:art. 13 Wet IB jo. art. 6.3 Uitv.reg. IB:vrijstelling 90%,vrijstelling subsidie functieverandering 100%Terugwerkend tot 1 januari 2002 • N.B.Aan vrijstelling wordt niet toegekomen als subsidie feitelijk een vergoeding is voor waardedaling van de grond (vgl. HR BNB 1980/30).
PSAN:Nota Landbouw en fiscaliteit 2002:90%/100% vrijstellingEuropese toetsing loopt; vrijstelling op komst.-> SAN-subsidie nu nog belast, binnenkort vrijgesteld? terugwerkende kracht? NB bezwaar ter behoud van rechten
NSW • Natuurschoonwet 1928 • Doel: • Instandhouding en verfraaiing bezittingen • Randvoorwaarden: • 5 ha. • 30% bos en/of natuur • Omzomingsplicht • Aaneengesloten • Voordelen: • Vrijstelling schenkings- en successierechten • Vrijstelling overdrachtsbelasting bij aankoop • Reductie OZB • Vrijstelling Box 3 belasting
NSW Algemeen • Gestopte agrariër/ burger met 5 ha. landbouwgrond • Doel: gronden behouden in de familie • 30% omvormen tot natuur • Omzomingsplicht • Aaneengesloten
NSW Investeringen • Aanplant bos/ houtopstanden • Aanleg natuurelementen • Aanleg paden (eventueel) • NSW aanvraag
NSW Fiscaal Faciliteiten NSW-landgoed: • vrijstelling overdrachtsbelasting (mits instandhouding) • vrijstelling successie- en schenkingsrecht(instandhoudings- en bezitseis)opengesteld – niet-opengesteld • IB:vrijstelling in box III voor:a. bossen en natuurterreinenb. NSW-landgoederen m.u.v. gebouwde eigendommen
NSW-BV’s:art. 5.1 Vpb: vrijgesteld van vpb. indien- bezit én werkzaamheden hoofdzakelijk landgoed- géén ondernemingArt. 10.9 IB:“transparance fiscal”:werkzaamheden en bezittingen toegerekend aan de aandeelhouders • Let op indien NSW-landgoed in gebruik bijeigen onderneming(bij B.V.’s: terbeschikkingstellingsregelingen?)
Rood voor Groen • Rood als drager van groen • Ontwikkelingsplanologie • Maatwerk
Problematiek in het buitengebied en de regelingen die de oplossing moeten bieden • Een tekort aan natuur en recreatiemogelijkheden • Milieuknelpunten in de agrarische sector • Stoppende agrarische ondernemers
Milieuknelpunten in de agrarische sector Regelingen: • Reconstructie • RBV • Ruimte voor Ruimte • Verplaatsing Intensieve Veehouderij • Rood voor Rood + verplaatsing (Overijssel) • Verschillende provinciale subsidies
Reconstructie • Ruimte voor Ruimte • Saneringsregeling • Slopen van stallen • Vergoeding voor stallen slopen • Uitgeven nieuwe bouwkavels • Nog in enkele provincies actief
Reconstructie • Verplaatsing Intensieve Veehouderij • Verplaatsingsregeling • Extensiveringsgebieden (Reconstructie) • Sloopvergoeding • Vergoeding verhuiskosten • Extra vergoeding ter hoogte van 100% gecorrigeerde vervangingswaarde • Minimale omvang bedrijf 70 NGE/ gemengde bedrijven met 40 NGE IV/ bedrijf op meerdere locaties, alleen IV 40 NGE
Rood voor Rood + verplaatsing • Verplaatsingsregeling • Overijssel • Vergoeding middels regeling Rood voor Rood + extra bouwkavel • Vergoeding niet hoger dan VIV-vergoeding • Oplossen milieu/ruimtelijk knelpunt • IV-bedrijven/ gemengde bedrijven welke niet voldoen aan de VIV randvoorwaarden kunnen deelnemen
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing Algemeen • Varkensbedrijf met 480 zeugen ligt nabij EHS en zit op slot • Overheid wil het bedrijf graag verplaatsen • Doel: groeimogelijkheden genereren voor het bedrijf • Toepassing Rood voor Rood + verplaatsing • 2.230 m2 stallen worden gesloopt • Compensatie dmv woningbouwkavels (bij VIV compensatie dmv subsidie) • Bedrijf verplaatst (nieuw bedrijf 600 zeugen)
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing Investeringen huidige locatie • Sloop (ca. € 25,- per m2 excl. asbestsanering) • Asbestsanering • Onderzoeken (Flora & Fauna, bodem, etc.) • Leges • Bouwrijp maken kavels • Advies (planvorming)
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing Investeringen nieuwe locatie • Aankoop perceel in LOG • Bouw nieuwe stal • Bouwrijp maken perceel • Onderzoeken (Flora & Fauna, bodem, etc.) • Leges • Advies (bouwplan)
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing Fiscaal Toepassing herinvesteringsreserve • Begrip “vervreemding” • Staking? • Eis van “zelfde economische functie”(niet indien afschrijving < 10 jaar) • ‘Overheidsingrijpen’?
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • Begrip “vervreemding”Besluit 5-12-2006, 1.1.:- ook: vrijwillig verlies door sloop of afstand van rechten tegen vergoeding- onttrekking: géén HIR, wél ruilarresten Rood voor Rood is economisch-fiscaal:Verlies gebouwen door vergoeding in natura(VN 2008/13.16)
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • Staking?- aard of omvang wijzigen ingrijpend?- ‘meenemen’ bedrijfsmiddelenGrove vuistregels:25% uitbreiding quotum (omvang)50% uitbreiding grond
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing Maar…: Wijziging art. 3.64 Wet IB per 1-1-2008: Ook bij staking ‘doorschuiving’ mogelijk. Techniek: gelijk aan herinvesteringsreserve • Verkochte bedrijfsmiddelen • Onttrokken bedrijfsmiddelen • ‘Meegenomen’ bedrijfsmiddelen -> staking geen issue meer
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • Eis van “zelfde economische functie”grond: “hectare om hectare” behoudens kwaliteitsverschil -> probleem bij aanzienlijke bestemmingswijzigingswinstgebouwen: - Besluit 5-12-2006, 1.5.: binnen agrarische snel verwante takkenén: - HR 14-12-2001: ‘onderdak verschaffen aan bedrijfsactiviteiten’
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing Tussenconclusies: • Uitbreiding en omschakeling geen probleem meer • eis van ‘zelfde economische functie’ vooral bij ‘commerciële’ bestemmingswijzigingen • Ook bij niet-verkoop, maar onttrekking, veel mogelijkheden
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • “Overheidsingrijpen” 3.54, 9+10: dan géén eis ‘zelfde economische functie’: > herinvestering in veel groter areaal grond > afboeking winst grond -> gebouwen > herinvestering (erf)pacht -> eigendom > herinvestering in ander soort bedrijf
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • vormen van overheidsingrijpen:Art. 3.54, lid 12: a. planologisch, direct overheidsingrijpen: - (minnelijke) onteigening - aankoop ter voorkoming onteigeningb. NIEUW:indirect overheidsingrijpenc. bij AMvB aan te wijzen communautaire of nationale regelgeving ter herstructurering bedrijfstak
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • ad.a. planologisch overheidsingrijpen: Besluit 5-12-2006, 5.1.: “redelijkerwijs te verwachten dat uiteindelijk zal worden onteigend” (BNB 1975/76) Wanneer ‘redelijke verwachting’? • Niet pas bij formele vaststelling en/of publicatie bestemmingsplan • Verduidelijking en toelichting in komend beleidsbesluit • Wél bij verkoop aan gemeente ná vestiging voorkeursrecht (staatssecretaris eind 2007)
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • Verplicht vaststellen inrichtings- of bestemmingsplannen -> wél ‘redelijke verwachting’, bv. EHS, reconstructie • Onverplichte (ontwerp) plannen -> per geval toetsen of ‘redelijke verwachting’ -> ‘enige soepelheid bij beoordeling door Belastingdienst bv. verkoop aan onteigeningsbevoegde instantie in vroegtijdig planstadium
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing Kern: is uiteindelijk onteigening (o.i.d.) mogelijk? - Nieuw bestemmingsplan - Art. 122 OW: reconstructie- of inrichtingsplan
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • ad.b. Indirect overheidsingrijpen “een besluit, daaronder begrepen een regeling, op het gebied van ruimtelijke ordening, natuur of milieu van een publiekrechtelijke rechtspersoon dat de mogelijkheden om de onderneming of een gedeelte daarvan op de huidige locatie in de huidige vorm voort te zetten of uit te breiden in belangrijke mate beperkt”
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • Vb.: WAV-gebieden (provincie) NB-gebieden (Rijk) EHS: inrichtings- en reconstructieplannen Wet geurhinder en veehouderij • Concrete gebods- of verbodsbepalingen of bestemmingsbeperkingen • art. 3.54, lid 13: vervreemding binnen 3 jaar na besluit/regeling
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • Onderscheid ad a. – ad b.: ad 1: - Uiteindelijke dwang, bijv. onteigening - Redelijke verwachting ad 2: - Voortzetting / uitbreiding in belangrijke mate beperkt - Plan/Besluit met concrete gebods-/ verbodsbepalingen of beperkingen
VIV/ Rood voor Rood + verplaatsing • ad.c. Aan te wijzen herstructureringsmaatregelen - art. 12a UB IB: RBV-regeling - Besluit 3-9-2007: VIV-regelingen Besluit 31-3-2008: inwerkingtreding voorstel tot terugwerkende kracht tot 1-9-2005 voorgelegd aan EU