Download
1 / 27
640 likes | 1.27k Views
طراحی مدل کسب و کارالکترونیکی(اینترنتی). وحید سعدی کارشناسی ارشد مدیریت کارآفرینی ( گرایش فناوری ) خرداد 1392. کلیات پژوهش.
E N D
طراحی مدل کسب و کارالکترونیکی(اینترنتی) وحید سعدی کارشناسی ارشد مدیریت کارآفرینی ( گرایش فناوری ) خرداد 1392
کلیات پژوهش • اینترنت به عنوان یک رسانه تجاريو تعداد کاربران روزافزون آن، به همراه ویژگی خاص بازارهاي اینترنتی، از طریق بهبود یا جایگزینی روش هاي فروش سنتی با روش کسب وکار بر پایه اینترنت و وب ، فرصت منحصر به فردي را براي افزایش کارآیی شرکت ها جهت دسترسی به مشتریان فعلی و بالقوه، برای بازاریابی و فروش محصولات و خدمات فراهم آورده است.(Limayem,2000) • فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) شرایط تازه ای را برای جامعه پدید آورده است که در آن تولیدکنندگان، تأمین کنندگان، فروشندگان و مشتریان، و تقریباً همه عوامل دست اندرکار یک چرخه اقتصادی قادرند در یک فضای مجازی مشترک با یکدیگر در ارتباط باشند و به تبادل اطلاعات، خدمات، محصولات و پول بپردازند.
کلیات پژوهش • "سازمان داده ها و آمار اینترنت " فهرستی از تعداد کاربران اینترنتی دنیا منتشر کرده است (مستند به گزارش هاي رسمی اتحادیه بین المللی مخابرات)، که نشانگر رشد آمار کاربران اینترنت در نقاط مختلف جهان از سال 2000 تا ژوئن سال 2012 است.(http://internetworldstats.com/) • این رشد نمایی تعداد کاربران اینترنت نشانگر ارزش اقتصادي بسیار بالاي شبکه اینترنت و فرصت های با پتانسیل تجاري آن است.
کلیات پژوهش • ایران در سال 1390، با داشتن 33 میلیون و 200 هزار کاربر (معادل 43%کل جمعیت 77 میلیونی ایران)، مقام سیزدهم تعداد کاربران اینترنت را در جهان به خود اختصاص داده و جزو بیست کشوری است که با رشد کاربران اینترنتی زیادی مواجه بوده است. • (منبع: سازمان داده ها و آمار اینترنت مستقر در آمریکا)
کلیات پژوهش • برپایه تحقیقات«گروه مشاوران بوستون (BCG: Boston Consulting Group )، جمعیت فعال در اینترنت تا سال 2016 از 2.1 میلیارد در سال 2011 (برابر با 30 درصد جمعیت جهانی) به حدود 3 میلیارد نفر خواهد رسد که این میزان برابر با 45 درصد کل جمعیت جهان خواهد بود. • ICT تئوری ها و نظریات جدیدی را به میان آورده است که یکی از آنها کسب و کار الکترونیکی(e_Business)است.
کلیات پژوهش • در دو دهه اخیر، اینترنت فرصت های کسب و کار بسیاری ایجاد کرده، اما بسیاری از شرکتهای اینترنت بنیان به دلیل نداشتن درک واضحی از نحوه کسب و کار، به بن بست رسیده و با شکست مواجه شده اند وبا وجود سرمایه گذاری زیاد، به دلیل تعریف و کاربرد نادرست مدل کسب و کار، به نتیجه مطلوب دست نیافته اند. هر مدل کسب و کار مشخص می کند که؛ • سازمان برای ایجاد ارزش چه فعالیت هایی انجام می دهد. • وضعیت قرارگیری آن بین شرکای بالادستی و پایین دستی زنجیره ارزش چگونه است و برای درآمدزایی چه مناسباتی را با مشتریانش برقرار می کند. (راپا،2004)
کلیات پژوهش با گسترش اینترنت، نیازهای جدید، منابع جدید، محصولات جدید، نگرش ها و راه های جدید برای کسب و کار و همین طور ارزش های جدید برای شرکت و مشتری به وجود آمده اند و مباحثی نظیر اقتصاد دیجیتالی مطرح گردیده است که با نگرش کاهش قیمت محصول یا خدمات برای مصرف کننده تا نزدیک صفر و کسب درآمد از راه های دیگر وارد عرصه شده اند.لذامدیرانکارآفرینومخاطرهجو،مدلهاي جدیديرابرايکسبوکارایجادمیکنند.یک“مدل کسب وکار (Business Model)“شیوه انجام کسب وکار می باشد به طوري که شرکت بتواند براي بقاء خودش درآمد ایجاد کند. اینمدلدر واقعبیانمیکندکهشرکتچطورارزشیایجادکندکهمشتریانتمایلبهپرداختپولبراي محصولات/خدماتارائهشدهداشتهباشند.
کلیات پژوهش • از آنجا که در مدل هاي کسبوکار الکترونیکی نحوه انجام تمامی موارد مذکور مشخص میشوند لذا میتوان گفت اولین اقدام شرکت ها در کسب و کار الکترونیکی بایستی تعیین و طراحی مدل مناسب کسب وکار الکترونیکی با توجه به ویژگی هاي سازمانی و محیطی خاص کسب و کار خود باشد. (اولاري، 2003) • نتایج تحقیقات صورت گرفته نشان دهنده آن است که مهمترین عامل در شکست و مانع در گسترش کسب و کار الکترونیکی انتخاب و طراحی اشتباه مدل هاي کسب وکار الکترونیکی بوده است. (Bremser and Chung,2005)
کلیات پژوهش • برخی از تعاریف “مدل کسب و کار” • مدل کسب و کار عبارتست از: • کلیاتی در مورد انتخاب مشتریان، انجام وظایف و برون سپاری، ترکیب منابع، رفتن به بازار، ایجاد مطلوبیت برای مشتریان و تسخیر سود می باشد. (Slywotzky,1996) • منطق “سیستم کسب و کار” در ایجاد ارزش که پشت سرفرایندهای واقعی شرکت قرار می گیرد.(Petrovicet al,2001) • یک طرحی کلی در خصوص نحوه همکاری شبکه ای از سازمان ها در تسخیر ارزش حاصل از نوآوری های تکنولوژیکی می باشد. (Chesbrough & Rosenbloom,2002) • شبکه ای از شرکتها که هدف آنان ایجاد ارزش از طریق استقرار فرصتهای فناوری است و به دلیل تفاوت آنها در موارد فنی، کاربر، سازمان و نیازمندی های مالی باید با یکدیگر تطبیق و موازنه پیدا کنند.(Faber ,2003) ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش کاربردهای مدل کسب و کار ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش مدل های کسب و کار کاربردهای متفاوتی برای یک کسب و کار می توانند داشته باشند که این کاربردها توسط صاحب نظران تعریف و دسته بندی شده اند. مهمترین کاربردهای مدل کسب و کار از دیدگاه صاحب نظران عبارتنداز: 1- درک و فهم مشترک از منطق کسب و کار(Understanding and sharing) 2- فراهم کردن امکان تجزیه و تحلیل منطق کسب و کار با استفاده از مدل(analyzing) 3- اداره نمودن کسب و کار شرکت (managing) 4- ایجاد چشم اندازی روشن برای شرکت(prospects) 5- فراهم نمودن امکان ثبت تجاری (patentingof businessmodels)
کلیات پژوهش با توجه به کانون تمرکزمدل های کسب و کار، آنها را به دو گروه زیر می توان تقسیم نمود: 1- چارچوب های مدل کسب و کار محصول گرا 2- چارچوب های مدل کسب و کار بازارگرا چارچوب های ارائه شده توسط “مهدوان”، “آفوا و توکی”، “تایمز”، “استهلر”، “آلت و زیمرمن” جزء گروه اول و چارچوب های ارائه شده توسط “هامل”، “لیندر و کانترل” و “ویل و ویتال” جزء گروه دوم محسوب می شوند. Mahadevan (2000) , Afuah and Tucci (2003), Timmers (1998), Stahler (2001;2002), Papakiriakopoulos and Poulymenakou (2001), Hamel (2000), Linder and Cantrell (2000), Alt and Zimmermann’s (2001) ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش صاحب نظران مختلف، از سطوح مختلفی به تعریف مدل کسب و کار پرداخته اندو لذا بدون داشتن درک مشترک از این واژه، تعاریف مختلفی را ارائه نموده اند.(لیندور و کانترل،2000) از این دیدگاه صاحب نظران این حوزه را میتوان به سه گروه زیر تقسیم نمود: 1- مدل کسب و کار را به عنوان مفهوم انتزاعی کلی درنظر می گیرند که می تواند همه کسب و کارهای جهان واقعی را تشریح نماید. 2- به تشریح انواع انتزاعی مختلف از مدل کسب و کار می پردازند که هر یک به تشریح یک مجموعه از کسب و کارها با ویژگی های مشترک می پردازند. 3- به ارائه جنبه ها یا مفاهیم مدل کسب و کار جهان واقعی می پردازند. هر یک از این سه گروه، در شدت مدل سازی، درجه سادگی تعریف، فهرست نمودن عناصر یک مجموعه مرتبط، و عناصر قطعی و متصور با هم اختلاف دارند. ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش در ادبیات کسب و کار، تعاریف ارائه شده توسط این صاحب نظران را می توان در سه سطح مختلف دسته بندی کرد. این سه سطح عبارتند از: 1- سطح معرفی اجزاء یک مدل کسب و کار (مانند مدل مزایده) 2- سطح معرفی انواع مدل کسب و کار (مانند مدل فروش مستقیم به مشتری) 3- سطح معرفی نمونه ای واقعی از یک مدل کسب و کار(مانند مدل دل) با این وجود هیچ یک از این سه گروه، کامل و جامع نمی باشند و به منظور نیل به یک دیدگاه جامع هر سه گروه، باید مورد بررسی قرار گیرند و نتایج حاصل از آن ها با رویکردی جامع به هم مرتبط شوند.(استروالدر،2004) ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش عبارت مدل کسب و کار از سال 1990 وارد ادبیات علمی خصوصاً در حوزه مدیریت و از سال 1994 وارد حوزه ادبیات کارآفرینی شده است. تيمرز (1998) مدل کسبوکار را سبکي براي محصول، خدمات، جريان اطلاعات، که مشتمل بر توضيحاتي در مورد عملکر هاي مختلف کسب و کار و نقش هر يک، توضيحاتي پيرامون مزاياي بالقوه هريک از عوامل موثر در کسب و کار و اطلاعاتي در مورد منابع درآمدي است معرفي ميکند. ونکاترامن و اندرسون (1998) مدل کسب و کار را در ساختاري سه بعدي تعريف ميکند: فعل و انفعال مشتري، ترکيب و آرايش سرمايه گذاري ها و نفوذ دانش. آنها بر روي سازمانهاي مجازي که به سختي بر به برون سپاري وابسته هستند متمرکز هستند. بر اساس نظريه سلز (1999) مدل کسب و کار ساختاري براي محصولات، خدمات و جريان اطلاعات شرکت است و شامل توضيحاتي در باره عوامل اقتصادي و نقش هر يک مي باشد. همچنين مدل کسب و کار توصيف کننده منافع عامل هاي مختلف و ارائه دهنده تعريفي از جريان بالقوه درآمد و سود است. آميت و زوت (2000) مدل کسب و کار را ترکيب و هماهنگ سازي عوامل موثر در داد و ستد براي بهره برداري از موقعيت هاي تجاري معرفي کرده اند. هماهنگ سازي ساختاري تشريح کننده رابطه عوامل موثر در داد و ستد و ترتيب آنها مي باشد. ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش ماگرتا (2002) مدل کسب و کار خوب را داراي دو ويژگي مهم مي داند : 1- از منطق و استدلال محکمي برخوردار باشد يعني بداند مشتري چه کسي است؟چه ارزشي دارد؟ و شرکت چگونه مي تواند با ارائه ارزش به او کسب درآمد کند. 2- مدل کسب و کار بايد زمينه ساز توليد سود براي شرکت باشد. ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش براي تبديل شدن يک ايده و طرح نو به مدل کسب و کار بايد به موضوعات زير توجه کرد: استراتژی رشد استراتژی رقابتي مدل درآمدزايي ساختار زنجيره ارزش بخش هاي بازار اهداف و مقاصد ارزشي
کلیات پژوهش • مهدوان (2000) معماری 3 عنصر اصلی مدل کسب و کار را مطرح می کند و می گوید این سه عنصر عبارتند از: • 1- جریان ارزش • 2- جریان مالی • 3- جریان لجستیک • هدمن و کالینگ (2003) معماری 6 عنصر اصلی مدل کسب و کار را مطرح می نمایند و آنها را به ترتیب زیر برمی شمارند: • 1- مشتریان • 2- رقیا • 3- پیشنهاد دهندگان ایده جدید • 4- فرآیندها و امکانات • 5- منابع • 6- منابع ورودی ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش • اصطلاح مدل کسب و کار به طور ویژه در تحقیقات روی کسب و کارهای الکترونیکی رایج گشته است. • چرین(2001)، 33مدل کسب و کار الکترونیکی مختلف را شناسایی کرد • اپلیگیت (2001)، 22مدل کسب و کار الکترونیکی را طبقه بندی کرد • و تیمرز (1998)، 11مدل کسب و کار الکترونیکی عمومی را ارایه نمود. • آفوا و توچی (2001) ادعا می کنند که یک مدل کسب و کار خوب تدوین شده، سود بیشتری را نسبت به رقباء عاید شرکت خواهد نمود. • تحقیقات مدل کسب و کار الکترونیکی، چه تحقیقات تجربی و چه تحقیقات مفهومی و نظری، را می توان پیرامون دو جریان سازمان دهی کرد. هدف جریان اول، توصیف و تعریف مولفه های مدل کسب و کار است وهدف جریان دوم، توسعه توصیف مدل های کسب و کار به خصوص است. ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش مدل کسب و کار الکترونیکی یک مفهوم چند بعدی است. نویسندگان بسیاری تلاش کرده اند تا مدل های کسب و کار الکترونیکی را به شیوه ای نظام مند تصویر کنند برای مثال براساس بررسی جامع ادبیات، یوسپت(Yousept) مطالعات پیشین مدل های کسب و کار الکترونیکی را در سه دسته اصلی طبقه بندی کرده است: 1- واحد های سازنده مدل کسب و کار الکترونیکی. دابسون – توربی، استروالدر و پیگز(2002)؛ آلت و زیرمن(2001)؛ ویل و واتیل(2001)؛ آفوا و توچی(2000)؛ هامل(200). 2- محتوا و ارزیابی مدل کسب و کار الکترونیکی. آمیت و زات(2001)؛ گوردن و آکرمنز(2001)؛ پترویچ، کیتل و تکستن(2001). 3- طبقه بندی مدل کسب و کار الکترونیکی. آپل گیت و کلورا(2000)؛ راپا(2000)؛ تاپ اسکاتو لویی و تیکل(2000)، تیمرز(19998). ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
ادغام کنندگان زنجیره ارزش زیـاد کلیات پژوهش یکپارچگی عملکرد مدل های رایج کسب و کار الکترونیکی از منظر"پل تیمرز" بازارهای طرف سوم تیمرز یک مدل کسب و کار را به عنوان یک معماری برای محصول، خدمت و جریان اطلاعات تعریف می کند که شامل توصیفی از بازیگران متعدد کسب و کار و نقش های آنان، توصیفی از فواید بالقوه برای بازیگران متعدد کسب و کار و توصیفی از منابع درآمد است. براساس این تعریف او با مثال 11 مدل کسب و کار الکترونیکی را نشان داد که در دیگر مطالعات مدل های کسب و کار الکترونیکی به طور گسترده ای به آن ها ارجاع داده شده است. زیرساخت های همکاری ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش انجمن های مجازی مراکز خرید الکترونیکی فراهم کنندگان خدمات زنجیره ارزش حراجی الکترونیکی تدارکات الکترونیکی خدمات امانی فروشگاه الکترونیکی دلالی اطلاعات کــم زیـاد میـزان نـوآوری
کلیات پژوهش مدل کسب و کار از دیدگاه استروالدر (استروالدر،2004) مدل مفهومی استروالدر(2004) مبنایی جامع برای طراحی مدل کسب و کار است و چارچوبی است که بر شناسایی حوزه های سنگ بنای یک مدل کسب و کار تاکید دارد. این مدل مبنای تحقیقات متعددی در موضوع مدل کسب و کار خصوصاً کسب و کارهای الکترونیکی قرار گرفته است (برای مثال، (Zottetal.,2011)، (Watsonetal.,2011) ، (Robb& Jacob,2010) ، (Al-Debeietal.,2008)) که این امر می تواند به عنوان پشتوانه و قابلیت کاربری آن در کسب و کارهای شرکت های مختلف محسوب شود. چهار رکن اصلی مدل الکساندر استروالدر عبارتند از: 1- محصول :شرکت در چه کسب و کاری فعال است و چه محصولات(خدمات) و پیشنهادهای ارزشی به بازار عرضه می کند. 2- مشتری : مشتریان هدف شرکت چه کسانی هستند و چگونه روابط محکمی با آنها برقرار می شود. 3- مدیریت زیر ساخت : شرکت چگونه عاملیت های زیرساختی یا تدارکاتی را انجام می دهد و چگونه در قالب سازمانی شبکه ای عمل می کند. 4- جنبه های مالی : مدل درآمدی و ساختار هزینه مدل کسب و کار چیست؟ ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش شکل مفهوم مدل کسب و کار از دیدگاه استروالدر (استروالدر،2004) ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش شکل مفهوم مدل کسب و کار از دیدگاه استروالدر (استروالدر،2004) شرکت ارتباط نقش آفرین بلوک مدیریت زیرساخت بلوک رابط مشتری مکانیزم توافق نامه بلوک محصول ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش قابلیت پیکربندی ارزش کانال مشتری ارزش قابل ارائه رابط منبع فعالیت پیشنهاد معیار هزینه سود درآمد بلوک جنبه های مالی صورتحساب قیمت گذاری
کلیات پژوهش ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
کلیات پژوهش دلایل به کارگیری آنتولوژِی مدل کسب و کار استروالدر در شرکتها دلایل اصلی محققان برای به کار گیری آنتولوژی مدل کسب و کار استروالدر، عبارتند از : 1- دانش موجود در زمینه مدل کسب و کار (برای مثال: استالر(2001)، گردین (2002)، پاتلی و گیاگلیس(2003)) را بهروزرسانی نموده است. 2- به استحکام تحقیقات حوزه مدل های کسب و کار کمک نموده و ادبیات موجود را در قالب نه بلوک معین ارائه کرده است. 3- پایه و اساسی برای ایجاد یک بستر نرم افزاری در به تصویر کشیدن مدل کسب و کار بنگاه ها فراهم می آورد. 4- می تواند تعیین کند که چه مدل کسب و کاری برای بنگاه مورد بررسی مناسب تر است. ادبیات و مفاهیم نظری پژوهش
خدایا چنان کن سرانجام کار که تو خوشنود باشی و ما رستگار با تشکـر
