OCHRONA I KSZTAŁTOWANIE ŚRODOWISKA W ROZWOJU WSPÓŁCZESNEJ TURYSTYKI

1. OCHRONA I KSZTAŁTOWANIE ŚRODOWISKA W ROZWOJU WSPÓŁCZESNEJ TURYSTYKI

2. BADANIA ŚWIADOMOŚCI EKOLOGICZNEJ USŁUGODAWCÓW W BRANŻY HOTELARSKIEJ I GASTRONOMICZNEJ

3. BADANIA ŚWIADOMOŚCI EKOLOGICZNEJ USŁUGODAWCÓW W BRANŻY HOTELARSKIEJ I GASTRONOMICZNEJ Problemy: • Gospodarcze znaczenie turystyki; • Rozwój turystyki zagrożeniem dla SKARBÓW NATURY i KULTURY; • Współczesne trendy w rozwoju turystyki; • Ruch turystyczny a degradacja środowiska;

4. Pozytywne aspekty rozwoju turystyki; • Działania proekologiczne w hotelarstwie i gastronomii; • Bariery w podejmowaniu działań proekologicznych; • Wnioski końcowe z badań.

5. „Pokój na Ziemi nie może być osiągnięty bez pokoju z przyrodą” “Peace on Earth cannot be achieved without the peace with nature”

6. BADANIA ŚWIADOMOŚCI EKOLOGICZNEJ USŁUGODAWCÓW W  BRANŻY HOTELARSKIEJ I GASTRONOMICZNEJ CEL OPRACOWANIA Określenie, w jakim zakresie właściciele obiektów hotelarsko-gastronomicznych z terenu Rzeszowa, wdrożyli przedsięwzięcia proekologiczne, oraz jakie bodźce skłoniłyby ich do poszerzenia swojej działalności na rzecz ekologii?

7. BADANIA ŚWIADOMOŚCI EKOLOGICZNEJ USŁUGODAWCÓW W  BRANŻY HOTELARSKIEJ I GASTRONOMICZNEJ TECHNIKI BADAŃ Główną techniką badań był wywiad oraz ankieta przeprowadzone z właścicielami (menadżerami) obiektów hotelarsko- gastronomicznych różnych kategorii.

8. BADANIA ŚWIADOMOŚCI EKOLOGICZNEJ USŁUGODAWCÓW W  BRANŻY HOTELARSKIEJ I GASTRONOMICZNEJ Zakres badań: Ocena charakteru obiektu, infrastruktury i działalności oraz żywienia i gospodarki odpadami. Ponadto należało poddać się samoocenie pod kątem działań proekologicznych.

9. Turystyka zmienia oblicze świata, ale przede wszystkim zmienia człowieka, jego świadomość, mentalność, potrzeby i zainteresowania. Zmiany te dotyczą zarówno organizatorów turystyki, usługodawców, turystów oraz społeczności lokalnej.

10. GOSPODARCZE ZNACZENIE TURYSTYKI Turystyki nie można traktować wyłącznie jako zjawiska ekonomicznego, czyli jako źródła zasilania budżetu państwa. Duży udział w dochodach wielu krajów z turystyki posiada hotelarstwo i usługi gastronomiczne oraz usługi transportowe.

11. GOSPODARCZE ZNACZENIE TURYSTYKI O wielkości ekonomicznego znaczenia turystyki w świecie, świadczą dane raportu Światowej Rady Podróży i Turystyki (Word Travel & Tourism Council) z 2005 roku: • Przemysł turystyczny wytwarza 10,6% wartości całego światowego produktu  brutto, tj.  4,7 bln USD, • światowy udział eksportu towarów i usług turystycznych stanowi 12% (1,5 bln USD),

12. GOSPODARCZE ZNACZENIE TURYSTYKI • Udział inwestycji związanych z przemysłem turystycznym stanowi 9,4%  wszystkich   światowych wydatków inwestycyjnych (918 mld USD), •W przemyśle turystycznym zatrudnionych było 221 mln osób, co stanowi 8,3% wszystkich zatrudnionych na świecie.

13. GOSPODARCZE ZNACZENIE TURYSTYKI W 2005 r. w podróż wyruszyła rekordowa liczba turystów – 806 milionów. Te tłumy turystów w połączeniu z czynnikami, jak: zmiany klimatu, konflikty zbrojne, zanieczyszczenia przemysłowe – stanowią zagrożenie dla miejsc najcenniejszych, jedynych w swoim rodzaju - CUDÓW ŚWIATA.

14. Paradoksalnie największym zagrożeniem dla skarbów dziedzictwa, do których „pielgrzymują” tłumy turystów, są sami turyści. Ochrona skarbów jest zatem największym wyzwaniem

15. Stare motto brzmi: „Zobaczyć Neapol i umrzeć” Nowe motto turystów powinno brzmieć: „Zobaczyć Neapol, zanim umrze”

16. GOSPODARKA - TURYSTYKA - ŚRODOWISKO Współczesną turystykę należy ujmować w sposób holistyczny oraz interdyscyplinarny, dążąc do jej zrównoważonego rozwoju, czyli EKOTURYSTYKI.

17. GOSPODARKA - TURYSTYKA - ŚRODOWISKO Zamożny turysta najczęściej jest turystą wrażliwym na ekologię, a przejście do „zamożnego rynku” jest przejściem w kierunku turystyki zrównoważonej ekologicznie.

18. Sfera społeczna • Social sphere • Sfera środowiskowa • Environment sphere • Ekorozwój • ECO-DEVELOPMENT • Sfera gospodarcza • Economic sphere

19. Sfera społeczna 3. Sfera środowiskowa • Sfera gospodarcza 4. Ekorozwój

20. 1. EKOLOGIA struktura społeczeństwo 2. BIORÓŻNORODNOŚĆ 3. EKOROZWÓJ ekonomia funkcjonowanie ekoturystyka 4. TURYSTYKA

21. GOSPODARKA - TURYSTYKA - ŚRODOWISKO Różne mogą być efekty – skutki aktywności turystycznej człowieka oraz rozbudowy infrastruktury turystycznej i udostępniania nowych obszarów recepcji turystycznej. Współczesny turysta żąda wyższego standardu pod każdym względem – jakości środowiska naturalnego, bazy noclegowo-gastronomicznej i innych usług.

22. Masowy ruch turystyczny przyczynia się do degradacji środowiska przyrodniczego, głównie w rejonie: obszarów nadmorskich, obszarów wysokogórskich, ekosystemów słodkowodnych,

23. obszarów podmokłych, niektórych obszarów leśnych, jaskiń, antarktycznych i arktycznych ekosystemów nadbrzeżnych.

24. Pozytywne formy oddziaływania turystyki na środowisko to m.in.: • poprawa lokalnej infrastruktury i usług, • ochrona i oczyszczanie plaż, 3. wprowadzanie przepisów chroniących rafy koralowe, gatunki ryb, miejsca zabytkowe itp.),

25. motywowanie do objęcia ochroną zwierząt przed kłusownictwem i polowaniami oraz ochrona ich siedlisk, • tworzenie funduszy • przeznaczonych na ochronę • przyrody, zakładanie • rezerwatów,

26. podnoszenie poziomu świadomości społeczeństwa, • ratowanie, ochrona i odnawianie obiektów zaliczanych do dziedzictwa kulturowego itp., • ochrona krajobrazu przyrodniczego i kulturowego.

27. Baza noclegowa • W połowie 2007 r., zanotowano w Polsce około 6,8 tys. obiektów zbiorowego zakwaterowania, w których znajdowało się około 580 tysięcy miejsc noclegowych. Wśród nich najliczniejszą grupę stanowiły hotele – 1370 obiektów, które łącznie oferowały 141 tysięcy miejsc noclegowych.

28. Baza gastronomiczna • Usługi gastronomiczne, realizowane w części obiektów noclegowych oraz w tzw. gastronomii otwartej. Według danych GUS działa w kraju blisko 95 tysięcy placówek gastronomicznych (stałych i sezonowych). • W ostatnich latach stale poprawia się poziom obsługi, a także różnorodność gastronomicznej oferty (tradycyjna kuchnia polska, kuchnie regionalne, kuchnia międzynarodowa).

29. Proponowane działania proekologiczne w hotelarstwie i gastronomii: 1. zastosowanie ekologicznych kryteriów przy projektowaniu obiektów, 2. dobór materiałów budowlanych przyjaznych środowisku i zdrowiu człowieka, • racjonalne gospodarowanie energią oraz wodą, właściwe odprowadzanie ścieków,

30. Proponowane działania proekologiczne w hotelarstwie i gastronomii: 4. zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności i żywienia, 5. nowoczesny i sprawny transport (np. pojazdy elektryczne i gazowe),

31. Proponowane działania proekologiczne w hotelarstwie i gastronomii: 6. minimalizacja wytwarzania odpadów i ich zagospodarowanie u źródła, 7. podatek ekologiczny od usług (Ecotax), 8. próba budowy małych elektrowni wodnych czy wiatrowych.

32. Rzeczywiste działania w zakresie ochrony środowiska przez usługodawców: a)   instalacja energooszczędnych żarówek i wyłączników czasowych oraz kolektorów      słonecznych, • instalacja urządzeń oszczędzających wodę w łazienkach i toaletach,

33. Rzeczywiste działania w zakresie ochrony środowiska przez usługodawców: c) komputerowe sterowanie ogrzewaniem, wentylacją i oświetleniem (termostaty i regulatory  dostawy energii), d) ograniczenie prania pościeli i wymiany ręczników (na życzenie gości), • tworzenie zintegrowanego systemu zarządzania zasobami obiektu.

34. Bariery podejmowania działań proekologicznych w usługach turystycznych: • dostrzeganie niepowodzeń we wdrażaniu i realizacji polityki proekologicznej na rynku (niski efekt konkurencyjności), • niedostateczna wiedza w zakresie działań proekologicznych, • priorytety ekonomiczne nad ekologicznymi (brak zaufania i sprzeczność celów),

35. Bariery podejmowania działań proekologicznych w usługach turystycznych: • wyższe koszty działań bieżących (oraz inwestycji), • wyższa cena usług (ograniczenie popytu), • brak funduszy kapitałowych.

36. Bariery podejmowania działań proekologicznych w usługach turystycznych: „..wyższa cena usług zniechęca wielu turystów. Nawet niewielka podwyżka ceny w znacznym stopniu wpływa na wielu ludzi, ponieważ koszt wakacji jest ważniejszy dla nich od miejsca, w którym je spędzają..” Brackenburg 2002 – przedstawiciel UNWTO

37. Bariery podejmowania działań proekologicznych w usługach turystycznych: Tworzenie samej polityki rozwoju zrównoważonego w turystyce nie oznacza, że cokolwiek zostało osiągnięte. Należy jeszcze wyłożyć środki finansowe na realizację tej polityki i podjąć konkretne działania.

38. Wnioski z przeprowadzonych badań: • Rzeszowscy hotelarze i właściciele obiektów gastronomicznych wykazują dość duże zainteresowanie ochroną środowiska, choć często są zdania, że bezpośredni wpływ ich obiektu na środowisko naturalne jest nieznaczny.

39. Wnioski z przeprowadzonych badań: • Wiele stosowanych aktualnie przedsięwzięć mających na celu ograniczenie zużycia energii, czy też poboru wody, stosuje się głównie ze względów oszczędnościowych, a nie ze względów proekologicznych.

40. Wnioski z przeprowadzonych badań: • Główną barierą zniechęcającą przedsiębiorców do podejmowania działań mających na celu ochronę środowiska są wysokie koszty związane z modernizacją, czy też rozbudową obiektów (np. pod własną oczyszczalnię ścieków, instalacja kolektorów słonecznych itp.).

41. Wnioski z przeprowadzonych badań: • Pomimo, iż wielu hotelarzy chętnie poprawiłoby wizerunek swojego obiektu poprzez działalność proekologiczną, to jednak nie czują oni potrzeby, aby w ten sposób zwiększyć swoją atrakcyjność pod względem marketingowym.

42. Wnioski z przeprowadzonych badań: • Może to wynikać z tego, że turyści korzystający z usług hoteli i obiektów gastronomicznych nie żądają od właścicieli zmiany stosowanych obecnie praktyk.

43. Wnioski z przeprowadzonych badań: Nasuwa się wniosek, że należy uświadamiać proekologicznie, nie tylko właścicieli obiektów hotelarskich i gastronomicznych, ale również społeczeństwo - klientów korzystających z tego rodzaju usług.