1.18k likes | 1.45k Views
Szkolenie z zakresu rozwoju przedsiębiorczości. „Pamiętaj - nie każdy rodzi się przedsiębiorcą, ale może się nim stać…”. Aspekty administracyjno - prawne. związane z rejestracją działalności gospodarczej.
E N D
Szkolenie z zakresu rozwoju przedsiębiorczości „Pamiętaj - nie każdy rodzi się przedsiębiorcą, ale może się nim stać…”
Aspekty administracyjno - prawne związane z rejestracją działalności gospodarczej
Przedsiębiorstwo (art. 55 KC) jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności: • Nazwę przedsiębiorstwa • Własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości i ruchomości • Prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych
Wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne • Koncesje, licencje, zezwolenia • Patenty i inne prawa własności przemysłowej • Majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne • Tajemnice przedsiębiorstwa • Księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej
Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna , osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osoba prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarcza. Przedsiębiorcami są również wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej (art. 4 ust. 1 Ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej)
Typy przedsiębiorców: • Osoba fizyczna prowadząca indywidualnie działalność gospodarczą • Spółka cywilna • Spółka jawna • Spółka partnerska • Spółka komandytowa • Spółka komandytowo-akcyjna • Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością • Spółka akcyjna
Aby rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej należy dokonać:
1. Wpisu do ewidencji działalności gospodarczej Organem ewidencyjnym dokonującym wpisu do ewidencji działalności gospodarczej jest: • Wójt • Burmistrz • Prezydent miasta Właściwy ze względu na miejsce zamieszkania przedsiębiorcy. Miejscem zamieszkania jest miejscowość, w której przebywa przedsiębiorca z zamiarem stałego pobytu.
Wykonanie obowiązków związanych z ewidencjonowaniem składa się z trzech etapów: • Zgłoszenia zamiaru prowadzenia działalności (złożenie wniosku EDG-1) – przedsiębiorca • Wpisanie do ewidencji działalności gospodarczej zgodnie ze złożonym wnioskiem – organ ewidencyjny • Wydanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, przesłanie dokumentów dokonania wpisu do Urzędu Skarbowego, Urzędu Statystycznego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych / Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – organ ewidencyjny
Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej zawiera: • Oznaczenie przedsiębiorcy • PESEL • NIP (o ile taki posiada) • REGON (o ile taki posiada) • Oznaczenie miejsca zamieszkania i adres przedsiębiorcy oraz dodatkowe miejsca wykonywania działalności gospodarczej (jeżeli występują) • Określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności Gospodarczej (2007) • Datę rozpoczęcia działalności gospodarczej • Numer telefonu kontaktowego i adres poczty elektronicznej o ile przedsiębiorca posiada
Organ ewidencyjny dokonuje wpisu do ewidencji działalności gospodarczej niezwłocznie po otrzymaniu wniosku i z urzędu doręcza przedsiębiorcy zaświadczenie o wpisie Wniosek o wpis jest jednocześnie wnioskiem o wpis do Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej, zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym do Urzędu Skarbowego oraz zgłoszeniem płatnika składek albo jego zmiany (ZUS / KRUS). W toku działania przedsiębiorca ma obowiązek zgłaszać organowi ewidencyjnemu zmiany stanu faktycznego i prawnego odnoszące się do wykonywanej działalności gospodarczej.
2. Wyrobienie pieczątki Pieczątka powinna zawierać: • Nazwę oraz imię i nazwisko przedsiębiorcy • Dokładny adres głównego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej • Numer telefonu • NIP • REGON
3. Założenie firmowego konta bankowego Rozpoczynający działalność gospodarczą obowiązany jest posiadać rachunek bankowy. Wymóg ten jest podyktowany koniecznością dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku bankowego w każdym przypadku, gdy strona transakcji jest inny przedsiębiorca, a jednorazowa wartość należności lub zobowiązań przekracza równowartość 3.000 EURO albo równowartość 1.000 EURO, gdy suma wartości tych należności i zobowiązań powstałych w miesiącu poprzednim przekracza równowartość 10.000 EURO
Pozostałe obowiązki formalno – prawne związane z rejestracją działalności gospodarczej: • Zgłoszenie rozpoczęcia działalności gospodarczej w Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej „Sanepid” (jeżeli dotyczy) • Zgłoszenie rozpoczęcia działalności gospodarczej w Państwowej Inspekcji Pracy
Koncesja Koncesji wymaga wykonywanie działalności w zakresie: • Poszukiwanie lub rozpoznawania kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych • Wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym • Wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią • Ochrony osób i mienia • Rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych • Przewozów lotniczych
Jeżeli przepisy nie stanowią inaczej, udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej, wymagającej uzyskania koncesji. Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku następuje w drodze decyzji. Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy.
Zezwolenie Zezwoleniem jest uchylenie w stosunku do konkretnego przedsiębiorcy ustanowionego przez państwo ogólnego zakazu wykonywania danej działalności gospodarczej. Zakaz ten uchyla się po sprawdzeniu i stwierdzeniu, że dany przedsiębiorca gwarantuje należyte wykonanie działalności, objętej zezwoleniem. Zezwolenie to decyzja administracyjna - przedsiębiorca spełniający wszelkie wymagane warunki, dostaje zezwolenie. Zezwolenie wydaje się na wniosek przedsiębiorcy.
Katalog działalności wymagających zezwolenia jest bardzo obszerny i znajduje się w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, dlatego poniżej zostaną podane tylko niektóre z nich: • Prowadzenie działalności ubezpieczeniowej • Prowadzenie działalności bankowej • Prowadzenie usług turystycznych (organizator turystyki) • Sprzedaż hurtowa i detaliczna napojów alkoholowych • Wytwarzanie i import produktów leczniczych, prowadzenie hurtowni farmaceutycznej i apteki • Nauka jazdy • Wykonywanie działalności pocztowej w zakresie przyjmowania, przemieszczania i doręczania w obrocie krajowym i zagranicznym przesyłek.
Licencja i zgoda administracyjna Zarówno licencja jak i zgoda administracyjna są decyzjami o charakterze zezwolenia. Licencjonowane są następujące przedmioty działalności: • nieruchomości: zarządzanie nieruchomościami, pośrednictwo w obrocie nieruchomościami • praca: prowadzenie agencji pracy, agencji pracy tymczasowej, instytucji szkoleniowej dla bezrobotnych organizującej szkolenia ze środków publicznych • transport: podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego, wykonywanie przewozów kolejowych osób lub rzeczy oraz udostępnianie pojazdów trakcyjnych.
PODATEK • Jest narzędziem polityki gospodarczej państwa (wywiera wpływ na gospodarkę kraju i położenie gospodarcze podatników) • Jest to przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenia pieniężne pobierane przez państwo lub związek publiczny na podstawie przepisów prawa, w celu pokrycia jego wydatków
Wybierając formę opodatkowania należy brać pod uwagę takie czynniki jak: • Poziom potencjalnych przychodów oraz koszty – jeżeli koszty są niskie a przychody wysokie najbardziej korzystne są uproszczone formy opodatkowania takie jak karta podatkowa czy ryczałt • Poziom dochodu – przy dużych dochodach korzystniejszy jest podatek liniowy niż opodatkowanie według skali podatkowej • Czasochłonność obowiązków ewidencyjnych – uproszczone formy opodatkowania nie wymagają dużego nakładu na spełnienie obowiązku podatkowego, gdyż nie wymagają ksiąg i ewidencji podatkowych • Rodzaj działalności – każdy może wybrać formę opartą o zasady ogólne czy podatek liniowy. Natomiast dla niektórych rodzajów działalności można wybrać kartę podatkową lub ryczałt ewidencjonowany
Formy opodatkowania działalności: • Na zasadach ogólnych (Ustawa o PIT lub CIT) • W formie liniowej stawki podatku dochodowego PIT • W formie karty podatkowej • Opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem od przychodów ewidencjonowanych (Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne)
Zasady ogólne (Ustawa o PIT lub CIT) • Polega na opłacaniu podatku według stawek ustawy o podatku PIT (18% i 32%) lub CIT (19%) • Jest domyślną formą opodatkowania jeżeli nie zostanie złożone oświadczenie o wyborze formy opodatkowania • Nie różni się od sposobu opodatkowania np. dochodów z pracy na etacie • Przy obliczaniu podstawy podatku uwzględnia się zarówno przychody jak i koszty • Wydatek staje się kosztem tylko wówczas, gdy miał na celu uzyskanie przychodu • Należy prowadzić księgowość w postaci podatkowej księgi przychodów i rozchodów (PKPiR) albo ksiąg rachunkowych • Zaliczki opłacane są miesięcznie lub kwartalnie bez konieczności składania deklaracji • Ostateczne rozliczenie roku podatkowego do 30 kwietnia kolejnego roku
Opodatkowanie w formie liniowej stawki PIT • Każdy przedsiębiorca może wybrać to rozwiązanie • Podatek liniowy opłacany jest tak samo jak na zasadach ogólnych, ale stawka podatku jest jedna i wynosi zawsze 19% • Brak możliwości korzystania z tej formy opodatkowania, gdy przedsiębiorca uzyska przychody ze świadczenia usług na rzecz aktualnego lub byłego pracodawcy • Pozbawia przedsiębiorcę możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub dzieckiem, a także korzystania z ulg podatkowych
Karta podatkowa • Najmniej skomplikowana forma opodatkowania • Mogą ją stosować jedynie przedsiębiorcy prowadzący drobną działalność handlową, usługową i gastronomiczną samodzielnie lub w spółce cywilnej (m.in. Usługi transportowe wykonywane przy użyciu jednego pojazdu, opieka domowa nad dziećmi i osobami chorymi lub usługi edukacyjne, polegające na udzielaniu lekcji na godziny) • Wysokość podatku jest ustalana przez Naczelnika Urzędu Skarbowego – miesięczna stawka podatku zależna jest od rodzaju działalności, liczby mieszkańców gminy, na terenie której prowadzona jest działalność, a także liczby zatrudnionych pracowników • Kwota podatku pomniejszona jest o kwotę zapłaconej wcześniej składki a ubezpieczenie zdrowotne (wpłata na rachunek Urzędu Skarbowego do 7 dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień – do 28 grudnia roku podatkowego)
Podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej są zwolnieni od obowiązku: • Prowadzenia ksiąg (zwolnienie dotyczy ksiąg mających na celu ustalenie dochodu, podatnicy ci mają jednak obowiązek prowadzenia niektórych ewidencji podatkowych • Składania zeznań podatkowych • Deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu (składają jednak deklarację o odliczonych składkach na ubezpieczenie zdrowotne – PIT-16A do 31 stycznia za rok poprzedni • Wpłacania zaliczek na podatek dochodowy
Kto nie może korzystać z karty podatkowej • Wykonywanie działalności nie tylko dla osób fizycznych, ale i dla prowadzących działalność gospodarczą, firm i instytucji • Prowadzenie także innej niż objęta karta podatkową działalności gospodarczej • Ten, kogo małżonek prowadzi działalność gospodarczą w tym samym zakresie • Wytwarzający towary objęte podatkiem akcyzowym
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych • Podstawowa zaleta: uproszczona forma rozliczeń z Urzędem Skarbowym • Podatnik nie ustala kosztów uzyskania przychodów • Podatek płacony jest od przychodu wg zryczałtowanej stawki (20%, 17%, 8,5%, 5,5%, 3%) • Prawo do ryczałtu dla: rozpoczynających działalność lub dla kontynuujących (max 150 tys. euro w roku poprzednim, limit dla roku 2011 591975 zł) • Ryczałt obliczany i wpłacany na rachunek US – do 20 każdego miesiąca, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania rocznego (max do 31 stycznia) • Ryczałt obliczany i wpłacany kwartalnie – limit 25 tys. Euro w poprzednim roku podatkowym (limit dla 2011: 98662,50 zł)
Następstwem wyboru formy opodatkowania jest decyzja o wyborze ewidencji podatkowej: • Księgi rachunkowe lub podatkowa księga przychodów i rozchodów (zasady ogólne – podatek liniowy lub wg skali podatkowej) • Ewidencja przychodów – dla podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Księgi rachunkowe Księgi rachunkowe to dokumentacja księgowa obejmująca zbiory zapisów księgowych, obrotów (sum zapisów) i sald. Odzwierciedlają aktywa, pasywa, przychody i koszty przedsiębiorstwa. Stanowią podstawę do sporządzenia sprawozdania finansowego. Pełne księgi rachunkowe to: • Dziennik • Księga główna • Księgi pomocnicze • Zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych • Wykaz składników aktywów i pasywów Wymagania dotyczące zawartości i sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych są ujęte w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 1994 r Nr 121, poz. 591 z późniejszymi zmianami)
Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy: • Osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich – jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1200000 euro • Jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej oraz osób prawnych z wyjątkiem spółek, o których mowa wyżej • Zagranicznych osób prawnych, zagranicznych jednostek nie posiadających osobowości prawnej oraz zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy pracowników – w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na wielkość przychodów
Podatkowa księga przychodów i rozchodów Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z dnia 29 sierpnia 2003 r.) Podatkowa księga przychodów i rozchodów jest narzędziem podatkowym a nie księgowym: • Głównym zadaniem nie jest ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych w celu prawidłowego obliczenia wartości składników majątku i źródeł ich pochodzenia ale ustalenie prawidłowej podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym (nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania) • Zgłoszenie do Naczelnika US – w ciągu 20 dni od jej założenia • PKPiR jest narzędziem, któremu towarzyszy obowiązek prowadzenia dodatkowych ewidencji
Dokumenty stanowiące podstawę wpisów do PKPiR: • Faktury VAT, rachunki, faktury korygujące, dzienne zestawienia faktur • Paragony fiskalne (tylko na zakup określonych materiałów i po odpowiednim ich opisie) • Noty księgowe • Dowody opłat pocztowych i bankowych, polisy, książeczki opłat • Dowody wewnętrzne dokumentujące ściśle określony zakres wydatków
Księgi rachunkowe czy podatkowa księga przychodów i rozchodów? • Możliwość prowadzenia księgi przychodów i rozchodów jest ograniczona limitem przychodów, który wynosi 1200000 euro • Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych pojawia się, jeżeli przychody za poprzedni rok podatkowy wyniosły równowartość kwoty określonej w przepisach o rachunkowości Kwotę w przeliczeniu na złotówki ustala się na podstawie przeliczenia wielkości wyrażonej w euro na złotówki według średniego kursu ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu 30 września roku poprzedzającego rok podatkowy W roku 2010 wynosi 5067120 zł, w 2011 4784400 zł
Ewidencja przychodów • Jest obowiązkiem podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych • Pozwala na ustalenie przychodu stanowiącego podstawę opodatkowania dla tych podatników • Powinna być prowadzona oddzielnie za każdy rok podatkowy • Wybór tej formy zależy od woli samego podatnika • Wpisy na podstawie: faktur VAT, dokumentów celnych, rachunków i faktur korygujących, dowodów wewnętrznych
Forma prawna firmy a opodatkowanie dochodów • Osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych – wszystkie możliwości: karta podatkowa, ryczałt ewidencjonowany, podatek dochodowy od osób fizycznych (liniowy oraz wg skali podatkowej – PKPiR lub księgi rachunkowe) • Spółki jawne osób fizycznych – ryczałt ewidencjonowany, podatek dochodowy od osób fizycznych (liniowy oraz wg skali podatkowej – PKPiR lub księgi rachunkowe) • Spółki partnerskie – podatek dochodowy od osób fizycznych (liniowy oraz wg skali podatkowej – PKPiR lub księgi rachunkowe
Spółki jawne z udziałem osób prawnych – podatek dochodowy od osób prawnych i od osób fizycznych (liniowy oraz w skali podatkowej – tylko księgi rachunkowe) • Spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne – podatek dochodowy od osób fizycznych lub prawnych – liniowy oraz wg skali podatkowej (ale tylko księgi rachunkowe) • Spółki kapitałowe (z o.o. i S.A.) – podatek dochodowy od osób prawnych – tylko księgi rachunkowe
Umowa Jest zasadniczym narzędziem wymiany dóbr i usług, stanowi bazę istnienia gospodarki kapitałowej. W obrocie gospodarczym występuje kilka rodzajów umów.
Umowy handlowe (gospodarcze) dzieli się na dwie grupy: • Umowy dwustronnie handlowe (obrót profesjonalny) – umowy, w których po dwóch stronach czynności prawnej występują osoby zajmujące się prowadzeniem działalności gospodarczej • Umowy jednostronnie handlowe (obrót konsumencki) to te, w których tylko po jednej stronie umowy występuje przedsiębiorca, a po drugiej – osoba, która w zakresie dokonanej czynności nie jest profesjonalistą, zaś co do zasady konsumentem
Umowy niehandlowe to takie, w których w zakresie dokonanej czynności prawnej żadna ze stron nie występuje w stosunku do siebie w charakterze przedsiębiorcy, tj. podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą
Umowy w obrocie gospodarczym można podzielić na: • Konsensualne (dochodzą do skutku przez samo oświadczenie woli stron) i realne (dochodzą do skutku dopiero po wydaniu rzeczy – przedmiotu świadczenia) • Zobowiązujące, rozporządzające i upoważniające • Jednostronnie zobowiązujące (jedna strona jest tylko dłużnikiem, a druga tylko wierzycielem) i dwustronnie zobowiązujące (każda ze stron jest jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem) • Odpłatne (gdy obie strony uzyskują korzyść majątkową) oraz wzajemne (każda ze stron jest zobowiązana do świadczenia wobec drugiej strony, przy czym świadczenie jednej jest uznawane za odpowiednik świadczenia drugiej strony) • Kazualne i abstrakcyjne • Swobodnie negocjowane i adhezyjne
W prawie cywilnym dość powszechny jest podział umów na umowy dotyczące: • Przeniesienia praw • Używania rzeczy i praw • Świadczenia usług • Stosunków kredytowych itd..
Do występujących w obrocie gospodarczym umów należą: • Umowa sponsoringu • Umowa sprzedaży • Umowa poręczenia • Umowa leasingowa • Franczyza • Forfaiting • Umowa przywłaszczenia na zabezpieczenie • Umowa factoringowa
Umowa sponsoringu Odpłatne świadczenie wykonywane przez sponsora (najczęściej będącego podmiotem gospodarczym) na rzecz innego podmiotu (sponsorowanego), w zamian za co ów sponsorowany zobowiązany jest do reklamowania, promowania sponsora lub jego towarów i usług, informowania o samym sponsoringu i sponsorze
Umowa sprzedaży Sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a nabywca zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić zbywcy cenę. Przedmiotem umowy sprzedaży są rzeczy i prawa już istniejące jak i także przyszłe.
Umowa poręczenia Poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. W interesie poręczyciela leży dokładne określenie przedmiotu poręczenia.
Umowa leasingowa Finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać ten towar korzystającemu do użytkowania albo używania i pobierania pożytków przez okres oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej wynagrodzeniu z tytułu zakupu towaru przez finansującego.