Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego

1. PROWADZENIE OPERATU EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓWBIEŻĄCA AKTUALIZACJA UŻYTKÓW GRUNTOWYCHWprowadzanie zmian w kontekście przepisów uoogril Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego Srebrna Góra, kwiecień 2012 Opracował : Wojciech Kumiega

2. Aktualizacja egib w zakresie użytków gruntowych w działce budowlanej. Pojawiające się wątpliwości przy wykonywaniu tych czynności. 1) Czy jest możliwe prowadzenie aktualizacji egib w zakresie użytków gruntowych w działce budowlanej bez uwzględniania przepisów ustawy o ogril.?

3. Aktualizacja egib w zakresie użytków gruntowych w działce budowlanej. Pojawiające się wątpliwości przy wykonywaniu tych czynności. 2)Czym jest wrysowany na szkicu polowym z pomiaru powykonawczego inwestycji, kontur użytku gruntowego na działce budowlanej: • Linią rozdzielającą grunty o innym sposobie użytkowania,? • Linią oddzielającą grunty na których rozpoczęto inne niż rolnicze użytkowanie tych gruntów ? • Uznaniem, że tylko po jednej stronie tej linii zmienił się sposób użytkowania tych gruntów(B), a po drugiej stronie dotychczasowy użytek (R) został nienaruszony?

4. Aktualizacja egib w zakresie użytków gruntowych w działce budowlanej. Pojawiające się wątpliwości przy wykonywaniu tych czynności. • 3)Czy szkic z pomiaru powykonawczego budynku może być dowodem ustalenia faktycznego wyłączenia gruntów z produkcji rolnej, przy naliczeniu opłat za wyłączenie.?

5. Aktualizacja egib w zakresie użytków gruntowych w działce budowlanej. Pojawiające się wątpliwości przy wykonywaniu tych czynności. • 4)Czy sposób ustalenia przez geodetę konturu użytku gruntowego w działce budowlanej może być przyczyną odmowy przyjęcia operatu do zasobu. ?

6. Definicja użytku gruntowego oraz wyłączenia gruntów z produkcji Definicja (G5) Ustawa o ochronie g.r. i l. Użytek gruntowy- ciągły obszar gruntu, wyodrębniony ze względu na jednolity sposób użytkowania lub zagospodarowania na podstawie kryteriów określonych w załączniku nr 6 do rozporządzenia, oznaczony odpowiednim symbolem według zasad podanych w § 67 i 68 rozporządzenia. Art. 4 pkt 11)   Wyłączenie gruntów z produkcji - rozumie się przez to rozpoczęcie innego niż rolnicze lub leśne użytkowanie gruntów;

7. Tereny mieszkaniowe - definicja • Do terenów mieszkaniowych zalicza się grunty, niewykorzystywane do produkcji rolniczej i leśnej, zajęte pod budynki mieszkalne, urządzenia funkcjonalnie związane z budynkami mieszkalnymi (podwórza, dojazdy, przejścia, przydomowe place gier i zabaw itp.), a także ogródki przydomowe. • (brak warunku o wyłączeniu gruntu z produkcji)

8. Definicja działki budowlanej Ustawa o gospodarce nieruchomościami art. 4 ust.3a – zabudowana działka gruntu,której wielkość,cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej umożliwiają prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków i urządzeń położonych na tej działce; (ile tego gruntu potrzeba do racjonalnego korzystania z budynku- nikt nie okreslił)

9. . Kontur użytku „tereny mieszkaniowe” wprowadzony na podstawie decyzji zezwalającej na wyłączenie gruntów z produkcji wydanej na podstawie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

10. Wyrok wsa 2008.10.28 IV SA/Wa 1283/08w Warszawie /LEX nr 521874/ W chwili wnioskowania o wydanie decyzji zawierającej zezwolenie na wyłączenie gruntu z produkcji rolnej i leśnej, wnioskodawca nie musi legitymować się tytułem prawnym do tego gruntu. Jest bowiem oczywiste, iż faktyczne wyłączenie gruntu z produkcji rolnej i leśnej rozumiane przez ustawodawcę, jako rozpoczęcie innego niż rolne i leśne użytkowanie gruntów (art. 4 pkt 11 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych), może być jedynie wynikiem wykonywania przysługującego prawa do gruntu lub wykonywania samoistnego posiadania.

11. Decyzja zezwalająca na wyłączenie gruntów rolnych (art. 11 ustawy o gril) Wnioskodawca o zezwolenie na wyłączenie nie musi legitymować się tytułem prawnym do gruntów, Właściciel może w okresie 2 lat zrezygnować w całości lub części z uzyskanego zezwolenia na wyłączenie (art.12 ust.2) Naliczone w niej opłaty zaczynają obowiązywać z chwilą faktycznego wyłączenia gruntów. (a to faktyczne wyłaczenie tj rozpoczącie innego niż rolnicze użytkowanie gruntów)

12. Komentarz do ustawy Zgodnie z art. 4 pkt 11 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 16, poz. 78 z późn. zm.) wyłączenie gruntów z produkcji rolnej lub leśnej następuje wskutek rozpoczęcia innego niż rolnicze lub leśne użytkowania gruntów (zgodnie ze stanem faktycznym), a nie na skutek wydania decyzji zezwalającej na takie wyłączenie. Konsekwencją treści art. 4 pkt 11 są rozstrzygnięcia zawarte w art. 11 i 12 ust. 1 oraz w art. 28 ust. 1 i 2 tej ustawy.

13. Wniosek Decyzja zezwalająca na wyłączenie gruntów z produkcji rolnej lub leśnej (art. 11 uoogril) nie powinna być podstawą do uznania że z chwilą gdy stała się ona ostateczna, rozpoczyna się na objętym obszarze inne niż rolne użytkowanie gruntów (czyli faktyczne wyłączenie). Zatem brak podstaw do uwidaczniania takiej decyzji w egib.

14. . Ustalenie konturu użytku gruntowego w działce budowlanej, oddzielającego inny sposób użytkowania gruntów ( B i R) nie ma uzasadnienia w kontekście sposobu zagospodarowania tej działki.

15. . Ustalenie konturu użytku gruntowego w działce budowlanej, oddzielającego inny sposób użytkowania gruntów ( B i R) nie ma uzasadnienia w kontekście sposobu zagospodarowania tej działki.

16. .

17. OwSS 2009/1/5/5 we Wrocławiu Definicja wyłączenia (art. 4 p 11) uoogril) sugeruje również, że wyłączenie w rozumieniu ustawy obejmuje całość terenu użytkowanego w sposób odmienny od rolniczego czy leśnego, co pozwala stwierdzić, że w przypadku wykorzystania gruntów rolnych na cele wydobycia kruszywa wyłączeniu ulegają nie tylko te grunty, na których dokonywano bezpośrednio wydobycia, ale też ta część gruntów, która jest powiązana funkcjonalnie z obszarem górniczym.

18. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 października 2010 r.II SA/Kr 816/10 …Na wstępie rozważań prawnych wskazać należy, że w przedmiocie operatu powykonawczego sporządzonego przez geodetę E. K., w wyroku z dnia 20 maja 2009 r. (II SA/Kr 345/09), WSA w Krakowie wyraził jednoznaczny pogląd, że operat ten nie może być wyłącznym dowodem do poczynienia przez organ ustaleń, że cała działka nr 2 została wyłączona z produkcji rolnej. Poglądem tym tak organy, jak i Sąd rozpoznający sprawę są związane na podstawie art. 153 p.p.s.a. …Przedmiotem rozstrzygnięcia sprawy były bowiem wyłącznie zmiany w ewidencji, a nie wyłączenie z produkcji rolnej, natomiast żaden przepis prawa nie łączy obowiązku uiszczania opłat za wyłączenie gruntu z produkcji rolnej, z decyzją o wprowadzeniu zmian w ewidencji gruntów.

19. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 listopada 2010 r. II SA/Kr 992/10 Organ, wydając decyzję w oparciu o dyspozycję art. 28 ust. 2 ustawy z 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych, powinien dokonać własnych ustaleń i dopiero na ich podstawie stwierdzić fakt wyłączenia gruntu z produkcji rolnej. Organ prowadzący postępowanie w sprawie wyłączenia gruntów z produkcji rolnej, przy ustalaniu faktycznego sposobu użytkowania gruntów, nie jest związany inwentaryzacją powykonawczą oraz decyzją o wprowadzeniu zmian w operacie ewidencji gruntów, a powinien ustalić na podstawie wszelkich możliwych dowodów istnienie przesłanek z ww. przepisu.

20. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 listopada 2010 r. II SA/Kr 992/10 ... W ocenie sądu inwentaryzacja powykonawcza sporządzona przez geodetę uprawnionego nie ma charakteru dokumentu urzędowego, który stanowiłby dowód tego, co zostało w nim stwierdzone, zgodnie z art. 76 § 1 k.p.a. Inwentaryzacja, taka, może co najwyżej stanowić dowód tego, że jego autor złożył oświadczenie wiedzy odpowiadające treści dokumentu, a więc że według niego określona powierzchnia działki została wyłączona z produkcji rolnej… … Wskazać również należy, że organy prowadzące postępowanie w oparciu o przepis art. 28 ustawy nie są też w żaden sposób związane wpisami w ewidencji gruntów. … Stwierdzić zatem należy, że ani inwentaryzacja powykonawcza ani decyzja o wprowadzeniu zmian w ewidencji gruntów, nie może stanowić podstawy do automatycznego przyjęcia przez organy, że doszło do zmiany sposobu użytkowania gruntu. Sąd w tym zakresie w pełni podziela pogląd wyrażony przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie z 20 września 2009 r. w sprawie II SA/Kr 345/09.

21. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 listopada 2010 r. II SA/Kr 992/1 A zatem to organ, wydając decyzję w oparciu o dyspozycję art. 28 ust. 2 ustawy, powinien dokonać własnych ustaleń i dopiero na ich podstawie stwierdzić fakt wyłączenia gruntu z produkcji rolnej. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie organy nie dokonały żadnych ustaleń mających potwierdzać zakres gruntu faktycznie wyłączonego z produkcji rolnej, oparły się bowiem wyłącznie na inwentaryzacji powykonawczej wykonanej na zlecenie skarżącego oraz na decyzji o wprowadzeniu zmian w egib.

22. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 9 września 2010 r. II SA/Kr592/10 Z żadnego przepisu ustawy z 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych nie wynika, aby decyzja o wprowadzeniu zmian w ewidencji miała stanowić "podstawę" do ustalenia opłaty. Decyzja kończąca postępowanie prowadzone w trybie art. 28 ust. 2 ww. ustawy musi być oparta na własnych ustaleniach organu co do faktu wyłączenia gruntu z produkcji rolnej. LEX nr 753563

23. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 9 września 2010 r. II SA/Kr592/10 Zgodnie z art. 75 § 1 k.p.a. jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz oględziny. Opierając swoje rozstrzygnięcie wyłącznie na opisanych wyżej dowodach z dokumentu, organy orzekające w niniejszej sprawie naruszyły obowiązek dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego.

24. II SA/Gd 732/07 wyrok wsa 2008.05.09 w GdańskuLEX nr 515690 . Rozpoczęcie innego niż rolnicze lub leśne użytkowania gruntów nie polega na zaniechaniu prowadzenia na nieruchomości działalności rolniczej, lecz na podjęciu na nieruchomości działań sprowadzających się do rozpoczęcia innego niż rolnicze użytkowanie gruntów.

25. II SA/Gd 732/07 wyrok wsa 2008.05.09 w GdańskuLEX nr 515690 Wyłączeniu z produkcji nie musi podlegać cała nieruchomość, na której nastąpić ma rozpoczęcie innego niż rolnicze użytkowania gruntów, a decydujące znaczenie ma rzeczywista powierzchnia, na której podjęto inne niż rolnicze użytkowanie gruntów.

26. II SA/Bk 782/10 - Wyrok WSA w Białymstoku Dotyczy żądania zmiany użytku gruntowego „B” na B/R Uzasadnienie : wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne. Skarga została oddalona a w uzasadnieniu wyroku sąd wskazał: 1.Działka (…)jest działką budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego. 2. Wydzielona została jako działka budowlana w trybie przepisów ustawy ogn 3.Zabudowę jednorodzinną na tym terenie przewidywał także miejscowy plan szczegółowy zagospodarowania przestrzennego wsi S. zatwierdzony Uchwałą Nr [...] Gminnej Rady Narodowej w S. z dnia [...] września 1988 r.

27. II SA/Bk 782/10 - Wyrok WSA w Białymstoku 4. Pozwolenie na budowę dotyczyło zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (a nie zagrodowej). 5.W akcie notarialnym z dnia [...] na mocy którego Skarżący nabyli prawo własności przedmiotowej działki budowlanej nr [...], znalazł się zapis, że jest to działka przeznaczona w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne. (powyższe wskazuje że działka ta znajdująca się w osiedlu mieszkaniowym nie może stanowić zorganizowanej całości z posiadanym gospodarstwem rolnym)

28. II SA/Bk 782/10 - Wyrok WSA w Białymstoku W ocenie Sądu w związku z powyższymi okolicznościami zarzuty skargi nie zasługują na uwzględnienie. Skarżący, nabywając działkę nr [...] wiedzieli, że jest to działka położona na terenie przeznaczonym w planie zagospodarowania przestrzennego wsi S. pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne. Ponadto zabudowa działki, do której zobowiązali się Skarżący nie mogła mieć charakteru innego od określonego w szczegółowym planie zagospodarowania przestrzennego, czyli zabudowy mieszkaniowej. Za taką interpretacją przemawia również stanowisko zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 stycznia 2009 r. sygn. akt I OSK 141/08 (dostępny na stronie internetowej ww.orzeczenia.nsa.gov.pl).

29. II SA/Bk 782/10 - Wyrok WSA w Białymstoku Jak słusznie zauważył organ w odpowiedzi na skargę, działka budownictwa jednorodzinnego nr [...] nabyta pod budownictwo mieszkaniowe jest działką samodzielną i nie może wchodzić w skład prowadzonego przez Skarżących gospodarstwa rolnego. Podobne stanowisko zajął WSA w Białymstoku w sprawieo sygn. akt II SA/Bk 640/09, które skład orzekający w całości podziela.

30. Stanowisko ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej (przekazane zaraz po wejściu w życie ustawy) „Stosownie do treści przepisów art. 4 pkt 11 ustawy z 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (DzU nr 16, poz. 78) przez wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolniczej rozumie się rozpoczęcie innego niż rolnicze lub leśne użytkowania gruntów. W przypadku realizacji inwestycji na gruntach objętych ochroną w myśl przepisów powołanej ustawy należności i opłaty roczne powinny być naliczane tylko za obszar, na którym występuje inne niż rolnicze lub leśne zagospodarowa-nie gruntów, w zależności od stanu wyposażenia działki w infrastrukturę techniczną, a nie za całą działkę budowlaną. Na obszar ten składa się faktyczna powierzchnia niezbędna do korzystania z tego budynku”.

31. N A J W Y Ż S Z A I Z B A K O N T R O L I DELEGATURA WE WROCŁAWIU LWR-410-36/2009 Nr ewid. 149/2010/P09188/LWR Zalecenie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie rozważenia możliwości: wskazania normatywnego momentu wyłączenia gruntu z produkcji rolniczej lub leśnej, poprzez skonkretyzowanie zdarzenia, przesądzającego o rozpoczęciu innego,niż rolnicze lub leśne użytkowania gruntów,

32. NIK wnioski Ponadto definicja "wyłączenia gruntów z produkcji" zawarta w art. 4 pkt 11 ustawy, wymaga zdefiniowania terminu: "innego niż rolnicze lub leśne użytkowanie gruntów".

33. Dziękuję za uwagę .