Źródła finansowania wzrostu przedsiębiorstwa w praktyce

2. Źródła finansowania wzrostu przedsiębiorstwa w praktyce

3. 1 Zapotrzebowanie na finansowanie 2 Źródła finansowania 3 Porównanie źródeł finansowania 4 Usługi doradcze w zakresie pozyskania finansowania Plan Prezentacji

4. Usługi doradcze Zapotrzebowanie na fin. Źródła finansowania Porównanie źródeł fin. Motywacja do pozyskania finansowania Pokonanie kolejnej bariery wzrostu wymaga jasnego określenia priorytetów i pewnych sposobów na osiągnięcie Twoich celów. Osiągnąłeś duży sukces rynkowy. Masz ambicje dalszego, dynamicznego wzrostu. Potrzebujesz partnera, który wesprze Cię środkami finansowymi i umiejętnościami przejmowania innych podmiotów. Rynek ulega konsolidacji. Rośnie silna konkurencja. Jeśli nie zaczniesz działać teraz, to jutro znikniesz z rynku. Chcesz być tym, który skonsoliduje rynek. Potrzebujesz pomocy w ocenie szans samodzielnego rozwoju. Poszukujesz partnera do dokonania transakcji wykupu menedżerskiego. Przeprowadzasz restrukturyzację i spodziewasz się poprawy zarządzanej firmy. Chcesz czerpać dochody z Twojej pracy i Twojego sukcesu. Potrzebujesz właściwego kontaktu biznesowego. Musisz przetłumaczyć swoje idee na język dawców kapitału. Masz pomysł. Jesteś pełen entuzjazmu i wiary w powodzenie Twojego projektu. Zależy Ci na osiągnięciu jak najlepszych warunków i bezpieczeństwa transakcji, która ma kluczowe znaczenie dla przyszłości Twojej i Twojej Rodziny. Osiągnąłeś wymarzony cel. Chciałbyś zmniejszyć zaangażowanie i cieszyć się urokami życia.

5. Usługi doradcze Zapotrzebowanie na fin. Źródła finansowania Porównanie źródeł fin. Finansowanie jako czynnik wzrostu Start-up Wzrost Dojrzałość Elementy Ekspansja - nowe produkty / rynki Wzrost udziału w rynku Budowa koncepcji biznesu ROZWÓJ Wzmacnianie / utrzymanie pozycji na macierzystym rynku Budowanie Infrastruktury / inwestycje Inwestycje w biznes / firmę STRATEGIA Pozyskanie finansowania na rozpoczęcie działalności Potrzeby inwestycyjne vs zarządzanie kapitałem obrotowym Optymalizacja kosztowa FINANSOWANIE Osobiste zarządzanie Budowanie zaplecza HR Zarządzanie kadrami ZARZĄDZANIE

6. Usługi doradcze Zapotrzebowanie na fin. Źródła finansowania Porównanie źródeł fin. Źródła finansowania 1 Finansowanie długiem 2 Fundusz PE/VC 3 Inwestor strategiczny 4 Emisja publiczna 5 Inne formy finansowania (np. fundusze UE)

7. Usługi doradcze Zapotrzebowanie na fin. Źródła finansowania Porównanie źródeł fin. Finansowanie długiem Zalety Wady • Negatywny wpływ na przepływy finansowe • Cykl biznesowy może być dłuższy od okresu kredytowania • Nie przyjmowanie przez banki wysokiego ryzyka • Wymogi dotyczące zabezpieczeń • Pogorszenie wskaźników finansowych • Pogorszenie zdolności kredytowej • Niewielka liczba instytucji finansowych oferujących cash flow lending na rynku polskim • Cash flow lending może okazać się droższą formą finansowania inwestycji od klasycznego kredytu, z uwagi na niepewność związaną z przyszłymi wolnymi strumieniami pieniężnymi przedsiębiorstwa. • Zachowanie kontroli na Spółką • Stosunkowo łatwy dostęp • Przejrzysty i krótki proces pozyskania • Brak konieczności dzielenia się zyskiem • Wyższy wskaźnik ROE dla zyskownych projektów • Efekt tarczy podatkowej • Cash flow lending– zabezpieczeniem kredytu bankowego są przyszłe wolne strumienie pieniężne generowane przez kredytobiorcę • Asset based financing- Zabezpieczeniem kredytu bankowego jest majątek, na którego zakup przeznaczony jest kredyt

8. Usługi doradcze Zapotrzebowanie na fin. Źródła finansowania Porównanie źródeł fin. Fundusz PE/VC Zalety Wady • Fundusz private equity, w przeciwieństwie do banku, zwraca uwagę na perspektywy wzrostu. • Elastyczne podejście do ryzyka - fundusz, jako współwłaściciel (pozycja funduszu jest właściwie taka sama jak przedsiębiorcy), często poszukuje rozwiązań niekonwencjonalnych oraz podejmuje decyzje dotyczące przyszłości przedsiębiorstwa. • Nie ma konieczności stosowania zabezpieczeń. • Przedsiębiorca nadal posiada duży wpływ na zarządzanie • Wzrost wiarygodności • Wsparcie przedsiębiorstwa specjalistycznym know-how oraz kontaktami branżowymi • Wsparcie przy określaniu długookresowej strategii wzrostu • Brak konieczności dokonywania regularnych wypłat gotówkowych z przedsiębiorstwa na rzecz funduszu • Powiększa zdolność kredytową przedsiębiorstwa. • Wysoki koszt pozyskania środków kapitałowych • Ograniczenie swobody działania przedsiębiorcy • Wprowadzenie dodatkowych obowiązków - konieczność przygotowywania okresowych raportów, zwoływania regularnych posiedzeń rady nadzorczej itp. • Konieczność podziału wypracowanych zysków z funduszem - bank wymaga jedynie odsetek niezależnie od wysokości zysków. • Relatywnie słabe wsparcie branżowe - strategiczny inwestor branżowy może efektywniej wpłynąć na wzrost przedsiębiorstwa. • Okresowy charakter inwestycji - w przeciwieństwie do inwestora branżowego, fundusz od momentu inwestycji deklaruje "wyjście" z inwestycji po upływie kilku lat; w przeciwieństwie do spółki giełdowej, wszelkie zmiany właścicielskie mogą wywoływać zakłócenia w działalności przedsiębiorstwa.

9. Usługi doradcze Zapotrzebowanie na fin. Źródła finansowania Porównanie źródeł fin. Inwestor strategiczny Zalety Wady • Horyzont inwestycyjny inwestora strategicznego jest nieograniczony. Wynika to z charakteru samej inwestycji - przejmowana spółka wpisuje się w długoterminową strategię rozwoju inwestora, stąd też nigdy nie określa on horyzontu inwestycyjnego. • Metoda wyceny wartości firmy jaką stosuje inwestor strategiczny w znaczący sposób odbiega od techniki wycen dokonywanych przez inwestorów finansowych. Inwestor strategiczny zazwyczaj bazuje na wycenie metodą wartości wewnętrznej firmy, mierzonej jakością zatrudnionych specjalistów, posiadanego know-how, a przede wszystkim technologii i udziału w rynku. Obecny właściciel może uzyskać wyższą wycenę za udziały. • Efekt synergii • Obniżenie ryzyka dla założycieli Spółki • Wzrost kapitałów własnych • Zwiększenie zdolności kredytowej – poprawa wskaźników finansowych • Inwestor strategiczny dąży do przejęcia pełnej kontroli nad przejmowanym przedsiębiorstwem. Wartość dodana dla inwestora branżowego wynika z asymilacji majątku i kluczowych zasobów firmy przejmowanej przy jednoczesnym wprowadzeniu własnego systemu zarządzania, technologii oraz często marki (rebranding). • Inwestor strategiczny z reguły wprowadza własną koncepcję przyszłego rozwoju przedsiębiorstwa. Dotychczasowy właściciel może wpływać na ogólną strategię, jeśli pozostaje częściowym akcjonariuszem. Inwestor strategiczny może dążyć do zmiany kadry kierowniczej przedsiębiorstwa. • Podmiot dominujący przejmuje korzyści związane ze wzrostem wartości firmy • Obciążenie kosztami nieprodukcyjnymi inwestora (IT, know-how)

10. Usługi doradcze Zapotrzebowanie na fin. Źródła finansowania Porównanie źródeł fin. Emisja publiczna Zalety Wady • Prestiż i wiarygodność • Łatwy dostęp do kapitału w przyszłości poprzez kolejne emisje • Zwiększenie zdolności kredytowej – poprawa wskaźników finansowych • Dostęp do alternatywnych metod finansowania, np. emisji obligacji • Przejrzysta wycena spółki / płynność obrotu akcjami • Możliwe zachowanie kontroli (rozdrobniony akcjonariat) • Poprawa struktury kapitałowej i wskaźników finansowych • Niższe koszty dla większych transakcji • Obowiązki informacyjne - wobec inwestorów, władz giełdy i jednocześnie wobec konkurencji • Ryzyko koniunktury rynków kapitałowych • Ograniczenie kontroli oraz możliwość całkowitej utraty kontroli w wyniku wrogiego przejęcia • Relatywnie wysokie koszty przeprowadzenia IPO oraz bieżących obowiązków informacyjnych • Koszty związane z dostosowaniem się do wymogów giełdowych • Ryzyko prawne związane dostosowaniem się do regulacji giełdowych • Długotrwałość procesu • Istotne warunki brzegowe i konieczność umiejętnego sprzedania rynkowi pomysłu na biznes

11. Usługi doradcze Zapotrzebowanie na fin. Źródła finansowania Porównanie źródeł fin. Porównanie źródeł finansowania Finansowanie długiem Venture Capital / Private Equity Inwestor strategiczny Oferta publiczna • Zachowanie kontroli na Spółką • Łatwy dostęp • Krótkotrwałość procesu • Brak konieczności dzielenia się zyskiem • Wyższy wskaźnik ROE dla zyskownych projektów • Efekt tarczy podatkowej • Wsparcie finansowe oraz strategiczne w rozwoju biznesu • Niskie ryzyko dla założycieli Spółki • Wzrost wiarygodności • Podwyższenie kapitałów własnych • Zwiększenie zdolności kredytowej – poprawa wskaźników finansowych • Dostęp do rynków zbytu, dostawców, klientów oraz know-how inwestora • Efekt synergii • Obniżenie ryzyka dla założycieli Spółki • Wzrost kapitałów własnych • Zwiększenie zdolności kredytowej – poprawa wskaźników finansowych • Rozmyta struktura udziałowa • Prestiż związany z wejściem na giełdę • Wzrost kapitałów własnych • Zwiększenie zdolności kredytowej – poprawa wskaźników finansowych • Przejrzystość wyceny • Dostęp do alternatywnych metod finansowania, np. emisji obligacji Zalety • Negatywny wpływ na przepływy finansowe • Koszt finansowania • Cykl biznesowy może być dłuższy od okresu kredytowania • Nie przyjmowanie przez banki wysokiego ryzyka • Wymogi dotyczące zabezpieczeń • Pogorszenie wskaźników fin. oraz zdolności kredytowej • Możliwość utraty kontroli nad Spółką • Długotrwałość procesu • Konieczność dzielenia się zyskiem • Wysoki koszt finansowania poprzez fundusz VC/PE • Utrata tożsamości biznesowej • Utrata kontroli nad Spółką • Długotrwałość procesu • Całkowite uzależnienie od inwestora • Podmiot dominujący przejmuje korzyści związane ze wzrostem wartości firmy • Obciążenie kosztami nieprodukcyjnymi inwestora • Konieczność ujawniania istotnych informacji • Koszty emisji • Koszty związane z dostosowaniem się do wymogów giełdowych • Ryzyko prawne związane z koniecznością dostosowania się do regulacji giełdowych • Długotrwałość procesu Wady

12. Usługi doradcze Zapotrzebowanie na fin. Źródła finansowania Porównanie źródeł fin. Usługi doradcze w zakresie pozyskania finansowania Finansowanie długiem: usługi doradcze w zakresie pozyskania Fundusz VC / PE oraz inwestor strategiczny: reprezentowanie Właścicieli Oferta publiczna • Przygotowanie biznes planu oraz zestawienie projekcji finansowych • Doradztwo w określeniu zapotrzebowania na kapitał • Identyfikacja potencjalnych źródeł finansowania • Określenie księgowych i podatkowych skutków transakcji • Kontakt z potencjalnymi dostarczycielami kapitału • Uczestnictwo w negocjacjach oraz w zamknięciu transakcji i podpisaniu umowy • Wybór najodpowiedniejszej metody podwyższenia kapitałów własnych • Opracowanie harmonogramu transakcji oraz prowadzenie procesu • Wyszukanie oraz selekcja potencjalnych inwestorów • Przygotowanie dokumentacji inwestycyjnej (teaser, memorandum informacyjne, biznes plan, wycena, projekcje finansowe) • Określenie księgowych i podatkowych skutków transakcji • Przygotowanie data-room oraz nadzór nad badaniem due-diligence • Współpraca z doradcami prawnymi i podatkowymi • Uczestnictwo w negocjacjach oraz w zamknięciu transakcji i podpisaniu umowy • Doradztwo poprzedzające ofertę publiczną: identyfikacja najważniejszych ryzyk biznesowych oraz finansowych, przygotowanie biznes planu • Restrukturyzacja biznesu obliczona na wzrost przejrzystości działalności przedsiębiorstwa z punktu widzenia przyszłych inwestorów • Wycena oraz projekcje finansowe • Opracowanie szczegółowego harmonogramu emisji akcji w ofercie publicznej,współpraca z domem maklerskim • Przygotowanie prospektu emisyjnego • Zarządzanie procesem obejmujące kontakt z inwestorami oraz doradcami prawnymi

13. Dziękujemy za uwagę Sławomir Janiszewski Menedżer Adam Demusiak Menedżer Tel: +48 22 557 6620 E-Mail: slawomir.janiszewski@pl.ey.com Tel: +48 22 557 6618 E-Mail: adam.demusiak@pl.ey.com Doradztwo Transakcyjne Ernst & Young Rondo ONZ 1 00-124 Warszawa Tel: (22) 557 7000 Fax: (22) 557 7001