340 likes | 494 Views
Dýrkeypt hagstjórnarmistök í þenslu ÞÓRÓLFUR MATTHÍASSON. Rannsóknarspurningar. Var um að ræða mistök eða vanrækslu við framkvæmd laga og reglna um fjármálastarfsemi og eftirlit með henni ? Þáttur ríkisstofnana Voru fyrirliggjandi upplýsingar metnar með réttum hætti ?
E N D
DýrkeypthagstjórnarmistökíþensluÞÓRÓLFUR MATTHÍASSON
Rannsóknarspurningar • Var um aðræðamistökeðavanræksluviðframkvæmdlagaogreglna um fjármálastarfsemiogeftirlitmeðhenni? • Þátturríkisstofnana • Vorufyrirliggjandiupplýsingarmetnarmeðréttumhætti? • Voruákvarðanirteknarágrundvelliónógraupplýsinga?
Hugmyndin um fjármálamiðstöð? • „Háleitir“ draumar HHG ogHalldórsÁsgrímssonar • Ríkasta land íheimi • Leitaðþægilegri, hreinlegriogvelborgaðriinnivinnu • Á Íslandiviðrarillatilútivinnudrjúgan part ársins • Þróunútflutningsþjónustustarfsemilykilatriði
Efasemdir um forsendur • Krónanoggeta SÍ tilaðlánatilþrautavara • Eftirlitskerfiogeftirlitsmenningónóg • GreiníDagensNæringsliv mars 2008: • Þróa EFTA samvinnunatilaðnátilgjaldmiðilssamstarfs • Í umræðusemfylgdi: Áherslaáaðnorskafjármálaeftirlitiðmyndifylgjameð • Tómlætiíslenskrastjórnvalda
Umgjörðinogáhrifavaldarnir • Einkavæðingbankanna 1998 til 2003 • Eigendurogstjórnarflokkarnirveltengdir • Eigendurverðaskuldarar (eðavarþaðöfugt?) • Verðbólgumarkmiðtekiðupp 28/3 2001 • Leystiafhólmifastgengismarkmiðsemvarkomiðíþrot
Kosningaloforðin • KárahnjúkavirkjunogálveráAusturlandi • HækkunlánshlutfallsÍbúðalánasjóðs • Lækkunskattajafntogþétt • ---allterþettatíundaðískýrslunni
Afleiðingarnar • EfnahagslegtháþrýstisvæðiyfirÍslandifrá 2003/4 til 2007 • Aðgerðirstjórnvaldabæðiskópuþennanháþrýstingoghélduhonumvið • Aðgerðirstjórnvaldafélluillaaðþeimrammasemefnahagslífinuhafðiveriðbúinnmeðverðbólgumarkmiðinu
Seðlabankirekinnuppíhorn • SI hækkarvextioghækkarvexti • Tilaðhaldaeftirspurnískefjum • Framkvæmdinóhöndugleg • Lenta “áeftirkúrfunni” sérstaklegaeftir 2004, þegarBankastjórninfersjaldnareftirtillögumaðalhagfræðings um vaxtahækkun • Vegnagallaálausafjárstýringuvarðþaðtilaðviðskiptabankarnirhöfðuhagnaðafaðfálání SB oglánaútverðtryggt
Greenspan-söluréttur • Fleirum en íslenskumbönkumboðiðuppáókeypishádegisverð • Carry-traders álykta: SÍ helduruppivöxtumtilaðhaldaafturafverðhækkunum – virkarígegnumgengiskanalinn, ekkiinnlendaeftirspurn • Verðbólgumarkmiðíraungengisfestuloforð!
Viðskiptalíkanbankanna • Heildsölufjármögnunáhagstæðumkjörumerlendis • Endurlánameðgóðuálagiinnanlands • Þátttakandiíútrásarævintýrumeigenda • Áhættuþættir: • Gjaldmiðilsáhætta • Tapsáhættaíútrásarævintýrum
Hinirgráðuguspákaupmenn • Sjáhagnaðarmöguleikaívaxtarmunaviðskiptum • Gjaldmiðilsáhættan: Sjáað SÍ eruppíhorniogeríraunbúinnaðfestagengið • Lítasvoáaðgjaldmiðilsáhættunnihafiveriðútrýmt
Á meðanenginnfylgdistmeð.. • …reyndisteigiðfébankannaaðmestuskáldskapur • …hafðiLandsbankinnhafiðaðfjármagnaútstreymiafinnlánareikningumíEnglandimeðþvíaðflytja sig tilHollands, Ponziskema • …varðljóstað SÍ gat ekkistaðiðviðhiðóbeinagengisfestumarkmiðvegnalélegsgjaldeyrisvarasjóðs
Ekkertafþessuþurftiaðgerast…….. • Beitamáttifjármálapólitíkinnitilhagsbótafyrirlandið en ekkifyrirríkisstjórnarflokkana (2004) • Sbr. Yfirlýsingu GH vegnaÍbúðalánasjóðs (bd 1, bls. 203) ogvegna “kaupphlaups um skattahækkanir”, (bls. 204) • Önnurlöndáverðbólgumarkmiðivorubúinaðsníðahnökraafframkvæmdinni (lausafjárstjórnuno.fl.)
…hefðiekkiþurftaðgerast… • Varfærinfjármálapólitíkogbetristjórntækjabeiting SÍ hefðiekkibúiðtil Greenspan-sölurétt
…hefðiekkiþurftaðgerast… • ÞóÞjóðhagsstofnunhefðiveriðlögðniðurtilaðþagganiðurígagnrýnisröddumhélduaðvaraniraðberastfráerlendumstofnunumogfráinnlendumsérfræðingum
…hefðiekkiþurftaðgerast… • Bankarnirþurftuekkiaðlendaíhöndumáamatörum • Þessugerðustjórnvöldsérgreinfyriríupphafieinkavæðingarferlisins • En söðla um meðslíkuofforsiaðgekkframafsumumþátttakendum
…hefðiekkiþurftaðgerast… • JörnAstrup Hansen: LánveitingartileigendaogeiginfjárfjármögnunbankannahefðilíklegaveriðólöglegíDanmörku • Alvörueftirlithefði sett vextibankannahömlurvið “ekta” eiginfé • Alvörueftirlithefðitaliðtengdaaðilatengda
…hefðiveriðhægtaðdragaúráhrifunum……… • BréfMervyn King 23. apríl 2008: Viðskulumhjálpaykkuraðminnkaíslenskabankakerfið! • DO svararekkibréfinu • Fáumaldreiað vita hvað BoE, ECB ogfleiribankarhvernigoghvortflutterlendastarfsemiíslenskrabankaísínalögsögu
…hefðiveriðhægtaðdragaúráhrifunum……… • Ófullbúinviðbúnaðaráætlunvarðtilþessaðekkivarhægtaðsvaraspurningubreskraráðherra um innistæðutryggingarvegnaIceSave • HefðirásatburðaorðiðönnurhefðiÁrni Matt haft betrisvörþegar Darling spurði?
Rannsóknarspurningar • Var um aðræðamistökeðavanræksluviðframkvæmdlagaogreglna um fjármálastarfsemiogeftirlitmeðhenni? • M.a. kafli 21 ískýrslunni • Ríkisstjórninræddiekkimálefnibankanna 2007-8 • Viðskiptaráðherraíkuldanum • Ríkisstjórninlofaraðstyðjabankanaánþessað vita hvorthúngeti (bd. 7 bls. 263)
Rannsóknarspurningar • Var um aðræðamistökeðavanræksluviðframkvæmdlagaogreglna um fjármálastarfsemiogeftirlitmeðhenni? • Ekkertgerttilaðdragaúrstærðbankanna 2007/8 (bls 263) • Seðlabankinnfylgirekkieftirgrun um kerfisáhættumeðþvíaðkallaeftirgögnumfrá FME (bls. 264) • Afnambindiskylduáerlenduminnistæðumí mars 2008
Rannsóknarspurningar • Var um aðræðamistökeðavanræksluviðframkvæmdlagaogreglna um fjármálastarfsemiogeftirlitmeðhenni? • Lélegupplýsingakerfi FME • Álagsprófingölluð (bls 271)
Rannsóknarspurningar • Var um aðræðamistökeðavanræksluviðframkvæmdlagaogreglna um fjármálastarfsemiogeftirlitmeðhenni? • Þátturríkisstofnana • Vorufyrirliggjandiupplýsingarmetnarmeðréttumhætti? • FME færrasskellinguhér • Voruákvarðanirteknarágrundvelliónógraupplýsinga? • GeirHaardeupplýsiraðflokkshagurhafiveriðtekinnframfyrirþjóðarhag
Lokaorð • Hagstjórnarmistökinekkerteðlisólíkfyrriefnahagsafglöpum • Áðurefnttilofþenslu • Búinaðbúaviðónýtapeningastefnuáratugumsaman • Bankarrekniráóbankalegumgrunniáratugumsaman
Lokaorð • Skalinnstærri/Margtfersaman • Enginnhafðifullayfirsýnyfir • ónýtapeningamálastefnu • flokkshollafjármálastefnu • Pótemkim-tjöldbankanna • Gengisstefnan • margirhélduaðfljótandigengiværivörngegnókeypismálsverðatilspákaupmanna