KOLLUK GÖREVLİLERİNİN YETKİ VE SORUMLULUKLARI EĞİTİMİ SEMİNERİ

1. KOLLUK GÖREVLİLERİNİN YETKİ VE SORUMLULUKLARIEĞİTİMİ SEMİNERİ

2. 24-28 ARALIK 2012 GENEL SORUŞTURMA İŞLEMLERİ,TESPİT EDİLEN NOKSANLIKLAR ERKAN BULAT CUMHURİYET SAVCISI

3. GENEL OLARAK: • Fezlekelerin suç nevi, yeri ve zamanı, müşteki, şüpheli ve tanık kimlikleri ile olayın ve beyanların kısa özeti, yapılan adli işlemlerin kısa açıklamasını içermesi gerektiği, • Alınan beyanların somut soruşturma konusu olaya ilişkin olması, olayla ilgisi ve soruşturmaya katkısı olmayan gereksiz beyanlardan kaçınılması, • Soruşturmada geçen tanıkların araştırılıp beyanlarının alınması, temin edilememeleri halinde, gerekçesinin ve yapılan işlemlerin tutanağa bağlanması, • Kolluk kuvvetlerinin Cumhuriyet Savcıları adına adli işlemler yaptığı göz önüne alınarak, vatandaş müracaatlarının Cumhuriyet Savcılığı'na yönlendirilmemesi, müracaatların alınıp, Müracaat Savcısı ya da Nöbetçi Savcıya bilgi verilip, talimat alınarak soruşturma yapılması, • Tutuklu dosyalara öncelik tanınması, • Çok taraflı olaylarda alınan beyan ve düzenlenen tutanaklarda kimin kime karşı, ne şekilde eylem yaptığının açıkça belirtilmesi, .

4. Taraflara tanık ve başkaca delili bulunup bulunmadığının açıkça sorulması ve bu hususun tutanakta açıkça belirtilmesi, Birbiri ile irtibatlı olmayan olayların farklı soruşturma evrakı üzerinden yürütülmesi, “Tanıklarımı mahkemede dinleteceğim” şeklindeki beyanların hukuki değerden yoksun olması nedeniyle, delillerin res'en toplanması zorunluluğu dikkate alınarak, tanıkların temin edilip, beyanlarının alınması, Soruşturma taraflarından birisinin görevli memur, kamu görevlisi olması halinde buna ilişkin görev belgesinin mutlak suretle soruşturma evrakına eklenmesi, Alınan adli raporların kanunun aradığı niteliğe uygun olması, gerektiğinde adliyeye intikal ettirilmeden raporların kontrol edilmesi, Soruşturma evraklarına ilişkin belgelerin okunaklı olması, soluk, okunma güçlüğü çekilen belgeler kullanılmaması,

5. (1) Fotokopi olan evrakların asıllarına uygunluğunun tasdik edilmesi, Başka bir polis merkezi yetkisinde olduğu belirtilerek, evrakın iade edilmemesi, ilgili polis merkezine havale edilerek, durumun ilgili Cumhuriyet Savcısı'na bildirilmesi, Reşit olmayan şahısların şüpheli ve mağdur olarak dosyada sıfatlarının bulunması halinde, mağdur sıfatıyla ifadesinin polis merkezinde usulüne uygun olarak alınması, daha sonra SSÇ sıfatıyla yapılacak işlem için Çocuk Bürosu'na teslim edilmesi, Ev sahipliği, kiracılık, şirket ortaklığı ya da işletmeciliği gibi hususlara ilişkin yazılı belgelerin dosya içerisine alınması, (Kira kontratı, imza sirküleri, tapu, vs) Müşteki şüpheli- Şüpheli müşteki şeklinde bir ayrım bulunmayıp, suçtan zarar gören, şikayeti bulunan, aynı zamanda suç işlediği iddia olunan şahısların şikayetçi olması halinde müşteki şüpheli, şikayetçi olmaması halinde mağdur şüpheli olarak nitelendirilmesi, Soruşturmaya konu kişilerin mümkün olduğu ölçüde açık kimlik ve adres bilgilerinin beyanları alınamasa dahi evrakta belirtilmesi,

6. Kamera görüntülerinin incelenmesine ilişkin tutanaklarda, şüpheli ya da müştekinin polis merkezinde bizzat görülmüş olması halinde, ismen belirtilmesi, Fotoğraf ve görüntülerin basılı olarak da dosya içerisine konulması, Zorla getirme kararının gözaltına almayı da içerdiği dikkate alınarak, buna göre işlem ifası, Şüphelilerin yeni bir olay ya da eylemden bahsetmeksizin şikayet edilmeleri nedeniyle şikayetçi olmalarının kendilerine müşteki sıfatı kazandırmayacağının hatırdan çıkarılmaması, Ölümlü olaylarda haber alındığı anda olayın meydana geldiği yere mutlak gidilerek, gerekli tespit işlemlerinin yapılması, olay yeri inceleme hususunda ilgili Cumhuriyet savcısı'nın talimatına göre hareket edilmesi, Mala Zarar Verme suçunun kasıtlı bir suç olduğu, taksirle işlenmesinin mümkün olmadığı dikkate alınarak, trafik kazası sonucu meydana gelen maddi hasara ilişkin dosyalarda Mala Zarar Verme nitelendirilmesinin kullanılmaması, TCK 179.maddesinin unsurları yoksa, eylemin hukuki ihtilaf niteliğinde olduğunun hatırdan çıkarılmaması,

7. Kaçakçılık ve 4733 Sayılı Yasaya Aykırılık soruşturmalarında, kaçak eşya tespit ve teslim tutanaklarının dosya içerisine alınmadığı, bu nedenle eşyanın kaçak olup olmadığının tespiti ve iddianamenin düzenlenmesinde zaman kaybının oluştuğu, Bir kısım olaylarda, temini gereken şahısların konutunda ya da işyerinde bulunmadığı yolunda tutanaklar düzenlendiği halde, aynı kişinin Cumhuriyet Savcılığımızca temin edilerek, ifadesi alındığında, aynı adreste bulunduğunu belirttiği, bu hususlarda gereken dikkat ve özenin gösterilmesi, Şüpheli sıfatı olmayan kişilerin bir kısım soruşturmalarda şüpheli sıfatı verilerek beyanının alındığı tespit edildiğinden, suç isnadı ya da iddiası ile muhatap olmayanların şüpheli sıfatıyla beyanlarının alınmaması, Bir kısım olaylarda müştekilerce, bilgisayarlarında konuya ilişkin delil bulunduğu belirtildiği halde, müşteki bilgisayarının rızasıyla incelenip, delil olan hususların dökümünü almak için, ayrıca karara da gerek bulunmadığı halde, bu hususun yerine getirilmediği, çoğu kez bu delillerin yok olduğu, IP tespiti ile şüphelilerin kimliklerinin belirlenmesi gereken hususlarda, polis merkezlerince bu hususun temin edilememesi nedeniyle Bilişim Suçlarıyla Mücadele Şube Müdürlüğü'ne yazı yazıldığı ancak bir kısım dosyalarda suç niteliğinden bahisle evrakların gereğinin yerine getirilmediği,

8. (2) ÖZEL OLARAK: 2012/73567 soruşturma numaralı dosyada, dosyada hiçbir sıfatı bulunmayan bir şahsın fezlekede belirtildiği, beyanlarda geçen diğer bir şahsın ise hiçbir işleme tabi tutulmadığı, raporunun ya da beyanının alınmadığı, 2012/60555 soruşturma numaralı dosyada, 22 adet müştekinin kimlik bilgilerine ilişkin bilgilerin bulunmadığı, ifadelerinin alınmadığı, adres bilgilerinin gösterilmediği, evrakın bu şekilde Cumhuriyet Savcılığı'na intikal ettirildiği, 2012/45220 soruşturma numaralı dosyada Adli Tıp Kurumu'na sevkedilen müştekinin epikriz raporu alınarak, daha sonra kesin raporunun verileceği polis merkezine bildirildiği halde, epikriz raporu temin edilip, kesin adli rapor alınmadan dosyanın intikal ettirildiği, bu şahsın yeniden temini için 4 aya yakın çaba sarfedildiği, 2012/64898 soruşturma numaralı dosyada, uçak kazasında yaralananların adli raporları iki kez istendiği halde, yasanın aradığı Hiçbir adli terim içermeyen tıbbi raporların gönderildiği,

9. 2012/68049 soruşturma numaralı dosyada, taraflardan birinin konutunda gerçekleşen olayda, ev sahibi taraf, eşinin evde olduğunu beyan ettiği halde, eşinin beyanı alınmaksızın evrakın gönderildiği, 2012/68331 soruşturma numaralı dosyada, semt pazarından aldıkları sudan zehirlendikleri iddia eden müştekiler hakkında yapılan işlemde, şüpheli bu müştekilere su satmadığını beyan ettiği halde, teşhis yaptırılmadan evrakın gönderildiği, 2012/68338 soruşturma numaralı dosyada, kaçırılan mağdur, Opet benzin istasyonu yakınında kendisini araçtan atarak kurtulduğu halde, bu benzin istasyonuna ait kamera kayıtları incelenmemiş, bu konuda Hiçbir işlem yapılmamış, faili meçhul evrakta bu kamera kayıtlarına ulaşılmaya çalışılmış ise de, silindiği tespit edilmiştir.

10. 2012/49436 soruşturma numaralı dosya ve benzeri dosyalarda, alınan kesin raporda yaralamanın BTM ile giderilip giderilemeyeceği belirtilmediği halde, kesin raporun alındığından bahisle evrakın intikal ettirildiği, 2012/53229 soruşturma numaralı evrakta, ilgili kolluk birimine yazılan müzekkerede, iki tanığın ismi açıkça yazılarak, dinlenilmesi istenildiği halde, tanıklarla ilgili hiçbir işlem yapılmaksızın evrakın iade edildiği, 2012/59537 soruşturma numaralı dosyada, müşteki beyanında tanığını belirttiği halde, bu tanık dinlenmediği gibi, araştırılmadan da fezleke düzenlenip evrakın gönderildiği, 2012/60860 soruşturma numaralı dosyada, müşteki üst komşusunda misafirlikte bulunduğu sırada, hakaret ve yaralamaya maruz kaldığını beyan ettiği halde, evinde bulunduğu komşu dinlenilmeksizin evrakın gönderildiği,

11. Herhangi bir sıfatla ifadesi alınan kişilerin, sorgulamalarının yapılıp, yakalaması olup olmadığının kontrol edilmesi, bu bağlamda yakalamalı olarak aranan şüphelinin beyanının polis merkezince alınıp, yakalama konusunda işlem yapılmaksızın, kişinin serbest bırakıldığı 2012/56633 soruşturma numaralı dosya gibi bir kısım dosyaların bulunduğu, 2012/67664 soruşturma numaralı dosyada, suç şikayete tabi olduğu halde, mağdurun ya da anne babasının şikayetçi olup olmadığının sorulmadığı, bu hususun üç aya yakın evrakın uzamasına neden olduğu, 2012/59526 soruşturma numaralı dosyada, evde meydana gelen yangında evde kimin olduğunun tespit edilmesi istendiği halde, şüphelinin evde kimse olmadığı beyanı ile evrakın iade edildiği, konut olan suç yerinde eş ve çocukların bulunup bulunmadığının ya da olay anında nerede olduklarının sorulmadığı,

12. 2012/57851 soruşturma numaralı dosyada, polis memurlarına taş atan şahsın ismi çevreden tespit edilmiş, bu hususu taş atanı gördüğünü ancak tanımadığını beyan eden bir şahıs belirtmiş, ancak temin edilen şüphelinin taş atan kişi olup olmadığı bu şahsa teşhis ettirilmeden evrak gönderilmiş, eksikliğin giderilmesi uzun zaman almıştır. 2012/6839 numaralı fezlekede, müşteki şüphelinin ifadesinin bir sayfasının gönderildiği, diğer sayfasının gönderilmediği,

13. (3) 2012/6847 suç numaralı fezlekede, kayıp olup, reşit olan mağdur bulunduğu halde, ifadesinin alınmadığı, 2012/4847 fezleke numaralı soruşturma dosyasında ve bir kısım diğer soruşturmalarda, Mala Zarar Verme suçu olduğu halde, zarar verilen eşyaya ilişkin görgü tespitin yapılmadığı, 2012/3922 suç numaralı fezlekede, şikayetin zararın karşılanması koşuluna bağlı olarak tutanağa geçirildiği, şarta bağlı şikayetin olmayacağının dikkatten kaçırılmaması, Bir kısım soruşturma evraklarında hakaret ve tehdit edildiğinin beyanlarda geçirildiği ancak hakaret ve tehdit sözlerinin ne olduğunun açıkça yazılmadığı, bu takdirde yeniden ifade alınmak zorunda kalındığı, olaya hukuki nitelendirmede bulunulamadığı,

14. Bir kısım soruşturma evrakında kati raporların alındığı fezlekede belirtildiği halde, soruşturma evrakı içerisindeki raporların geçici rapor olduğu, 2012/3773 suç numaralı fezlekede, kaza tespit tutanağında sürücünün alkollü olduğunun belirtildiği halde, alkol raporunun dosyaya eklenmediği, Trafik kazalarına ilişkin bir kısım soruşturma evraklarında, kaza tespit tutanağının evraka eklenmediği, araç sürücüsünün tereddütsüz olarak tespit edilmeden evrakın gönderildiği, 2012/3255 suç numaralı fezlekede olduğu gibi, bir kısım soruşturma evraklarında, mağdur 15 yaşından küçük olduğu halde, kanunu temsilcilerinin şikayetlerinin sorulmadığı, 2012/1351 fezleke numaralı soruşturma evrakında olduğu gibi, adli bir soruşturma gerektirmeyen mülki amirlerce uygulanacak kabahat eylemlerinin suç soruşturması şeklinde intikal ettirildiği,

15. Reşit olmayan mağdurların ifadelerinin alınması sırasında, avukat bulundurulması zorunluluğuna dikkat edilmesi, 2012/5192 suç numaralı fezlekede olduğu gibi, mesajla tehdit ve hakaret suçlarında mesajların tutanağa geçirilmediği, Başka bir unsur içermeyen taksirle meydana gelen yangınlarda konut ya da işyeri sahibinin şüpheli sıfatı olduğu halde, müşteki olarak ifadesinin alındığı, konut yangınlarında ev sahibinin evde olmadığı, aile bireylerinin de evde olmadığı yönünde beyanlar alındığı ancak gece saatlerinde nerede bulunduklarının tespit edilmediği, Kayıp şahıslara ilişkin evraklarda, izinsiz olarak evi ya da yurdu terk etmek suç oluşturmadığı halde, müracaatlar alınıp, kısa sürede evrakın Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderildiği, kayıp şahıslar bulunup, suç unsuru içeren eylemlerin tespiti halinde, görevli Cumhuriyet Savcısı'nın talimatı ile adli evrak düzenlenmesi, özellikle 18 yaşından büyük şahısların kayıp başvurularında başka bir özellik tespit edilmeden adli soruşturmaya başlanılmaması,

16. 2012/74568 soruşturma nolu evrakta olduğu gibi, kargo ile gönderilen kaçak ve bandrolsüz sigaralarda, kargo gönderileri örneğinin dosya içerisine konulması, 2012/74342 soruşturma numaralı evrakta olduğu gibi, kiracının tahliyesinin istenmesi gibi, suç soruşturması konusu olmayan hukuki ihtilaflarda, konutta tespit yapılması gibi işlemlere girişilmeksizin, alınacak talimata göre evrakın intikal ettirilmesi, Şikayete bağlı suçlarda müştekiden şikayetçi olup olmadığının mutlak suretle sorularak, tutanağa geçirilmesi, 2012/55835 soruşturma numaralı dosyada yabancı uyruklu müştekinin su kayağı yaparken bacağının kırılması nedeniyle şikayetçi olup olmadığının sorulmadığından ve müşteki ülkemizi terk ettiğinden, uzun zaman emek ve para kaybının oluştuğu,

17. (4) Aynı soruşturma evrakı ve bir kısım başka soruşturma evraklarında, yabancı müştekilerin beyanı el yazısı ile yabancı dilde yazılıp kağıdın arkasına Türkçe tercüme şeklinde sadece tercüman imzalı beyan yazıldığı, böyle bir usul olmayıp yabancıların tercümanın bulunduğu ortamda beyanı alınıp Türkçe olarak tutanağın düzenlenmesi ve müşteki ile tercümana imzalatılması gerektiğinin unutulmaması,