ONTWIKKELING VAN ALGEMENE PSYCHOMOTORISCHE VAARDIGHEDEN

1. ONTWIKKELING VAN ALGEMENE PSYCHOMOTORISCHE VAARDIGHEDEN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering

2. INHOUDSOPGAVE • Wat is psychomotoriek ? • Wat weten we nog uit vorige cursussen ? • Het belang van de algemene psychomotorische vaardigheden in de ontwikkeling van een atleet(zie ook Trainingsplanning bij de jeugd) • De bewegingsschool als ideale oplossing ? • Zelf ervaren… • Methodologische en organisatorische tips • Wist je dat ? Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

3. Wat is psychomotoriek ? • PSYCHOMOTORIEK= de bewuste, vanuit de hersenen gestuurde beweging • Grove motoriek • Fijne motoriek • Lichaamsschema= het subjectieve gevoel dat een persoon over zijn lichaam heeft • Lateralisatie en dominantie= fase in neuro-motorische ontwikkeling bij de linker- of rechterhersenhelft zijn dominantie of specialisatie krijgt • Proprioceptie= vermogen van een persoon om de positie van zijn eigen lichaam en lichaamsdelen waar te nemen Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

4. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! MOTORISCH LEREN = geheel van inwendige processen waarbij door oefening en ervaring een relatief permanente en stabiele verandering in gedragsmogelijkheden optreedt Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

5. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! • FASEN van het motorisch leerproces • Ontwikkelen van een bewegingsidee ERVAREN • Verfijnen van de bewegingsuitvoering BESEFFEN • Automatiseren van de bewegingsuitvoering BEHEERSEN • Afleren van bestaande fouten (te vermijden !!!) • AFLEREN VAN FOUTEN = MOEILIJK !!! Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

6. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! MOTORISCH LEERVERMOGEN = snelheid waarmee een techniek wordt aangeleerd Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

7. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! VAARDIG BEWEGEN = vermogen tot uitvoeren van een doelgerichtehandeling die leidt tot een eindresultaat met hoge consistentie, minimale energiekost en optimale timing Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

8. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! • VAARDIGHEID • Heeft altijd een motorische en een cognitieve component • Continuüm gesloten   open vaardigheden • Continuüm discrete, seriële en continue vaardigheden • Groot/kleinmotorische vaardigheden Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

9. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE = vermogen om de bewegingsmogelijkheden van de verschillende lichaamsdelen op een efficiënte manier te controleren Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

10. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! GOEDE TECHNIEK = optimale ontwikkeling van K L U S + goede motorische coördinatie Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

11. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! AANDEEL VAN DE TECHNIEK is niet even groot voor alle sporten/disciplines Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

12. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! • FUNCTIE VAN DE TECHNIEK • is niet dezelfde • in alle sporten/disciplines • Bevordert rendement (vb. duursporten) • Heeft een mechanische functie (vb. hoog) • Lost tactische problemen op (vb. ploeg/spelsporten) • Voorkomt blessures • Is essentieel bij sporten met een artistiek aspect Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

13. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! • ROL VAN DE TECHNIEK • is afhankelijk van • waar sporter staat in het leerproces • Bij kennismaking primeert beleving & plezier boven techniek. • Recreatiesporter  competitiesporter • Techniektraining aanpassen aan wat sporter aankan Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

14. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! De meeste motorische vaardigheden ontwikkelen zich VÓÓR DE LEEFTIJD VAN 10 JAAR doch in een verschillend ritme M/V beginnen gelijk M ontwikkelen sneller Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

15. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! • BASISMOTORISCHE VAARDIGHEDEN: • GAAN & LOPEN • HINKEN & SPRINGEN • WERPEN & VANGEN • TRAPPEN & SLAAN • KLIMMEN & KLAUTEREN • GLIJDEN • HEFFEN & DRAGEN • TUIMELEN & ROTEREN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

16. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE LICHAMELIJKE ONTWIKKELING • Lichaamsdimensies • Lichaamssamenstelling • Botten • Spieren • Cardiovasculair systeem • Hormonaal systeem • Zenuwstelsel Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

17. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! Gevoelige fase COÖRDINATIE CONDITIONELE ONTWIKKELING LICHAMELIJKE ONTWIKKELING • Snelheid: KINDERTIJD • Evenwicht: KINDERTIJD • Lenigheid: TIJDENS GROEISPURT • Uithouding: TIJDENS GROEISPURT • Kracht: LATE ADOLESCENTIE Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

18. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE CONDITIONELE ONTWIKKELING LICHAMELIJKE ONTWIKKELING MOTORISCHE ONTWIKKELING • VAARDIG • BEWEGEN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

19. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! CONDITIONELE ONTWIKKELING LICHAMELIJKE ONTWIKKELING MOTORISCHE ONTWIKKELING • Fundamentele bewegingsvaardigheden • (Sport) specifieke bewegingsvaardigheden • (Sport) technieken • VAARDIG • BEWEGEN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

20. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE CONDITIONELE ONTWIKKELING LICHAMELIJKE ONTWIKKELING MOTORISCHE ONTWIKKELING • VAARDIG • BEWEGEN • Reactievermogen • Koppelingsvermogen • Oriëntatievermogen • Differentiatievermogen • Evenwichtsvermogen • Wendbaarheid • Ritmegevoel Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

21. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE CONDITIONELE ONTWIKKELING LICHAMELIJKE ONTWIKKELING MOTORISCHE ONTWIKKELING • Fundamentele bewegings-vaardigheden • (Sport) specifieke bewegings-vaardigheden • (Sport) technieken • VAARDIG • BEWEGEN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

22. Wat weten we nog uit vorige cursussen ?! COÖRDINATIE CONDITIONELE ONTWIKKELING LICHAMELIJKE ONTWIKKELING MOTORISCHE ONTWIKKELING • Fundamentele bewegings-vaardigheden • (Sport) specifieke bewegings-vaardigheden • (Sport) technieken • VAARDIG • BEWEGEN TECHNISCHE TRAINING MOTORISCH LEREN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

23. Het belang van de algemene psychomotorische vaardigheden COÖRDINATIE • Ontwikkeling wordt gestimuleerd door : • VEEL TE BEWEGEN • GEVARIEERD TE BEWEGEN • ACTIVITEITEN NET BUITENBEREIK MAAR BINNEN BELEVING ALGEMENE PSYCHOMOTORISCHE VAARDIGHEDEN SPECIFIEKE PSYCHOMOTORISCHE VAARDIGHEDEN (SPORT)SPECIFIEKE TECHNIEKEN Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

24. De ideale oplossing…DE BEWEGINGSSCHOOL • Uitgangspunten: • Rijkdom van de omgeving • Vele bewegingscomponenten • Gedifferentieerde en ontwikkelingsgerichte aanpak • Maximale bewegingsmogelijkheden voor elk kind • Sporttakoverschrijdende aanpak • Competitie in dienst van het kind • Belang van veiligheid • Pedagogische aanpak Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

25. DE BEWEGINGSSCHOOL • Uitgangspunten • Haalbaar in onze atletiekclub ? • Wat mee te nemen ? • Veilige omgeving • Afwisseling in materiaal, omgeving, … • Veel bewegingscomponenten • Sporttak (discipline) overschrijdende aanpak • Ontwikkelingsgericht   prestatiegericht • Kindgerichte competitie Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

26. ZELF ERVAREN… • Welke coördinatieve vaardigheden kwamen aan bod ? • Welke psychomotorische basisvaardigheden kwamen aan bod ? Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

27. METHODOLOGISCHE & ORGANISATORISCHE TIPS • Evenwicht tussen activiteit & rust • In principe techniektrainingen in uitgeruste toestand (zeker bij jonge of beginnende sporters). • Altijd bij continue taken. • Hoeft niet bij discrete taken (≠ leren/presteren). Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

28. METHODOLOGISCHE & ORGANISATORISCHE TIPS • Evenwicht tussen activiteit & rust • In ‘blok’ of gerandomiseerd ? Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

29. METHODOLOGISCHE & ORGANISATORISCHE TIPS • Evenwicht tussen activiteit & rust • In ‘blok’ of gerandomiseerd ? • Globaal of fregmentarisch ? • Globaal vooral bij continue taken. • Fregmentarisch vooral bij seriële taken. • Discrete taken: afhankelijk van tijd van de beweging. Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

30. METHODOLOGISCHE & ORGANISATORISCHE TIPS • Evenwicht tussen activiteit & rust • In ‘blok’ of gerandomiseerd ? • Globaal of fregmentarisch ? • Mentaal leren van motorische vaardigheden • Vnl. bij gevorderde sporters. • Ook leereffect (maar trager). • = positief bij gericht concentreren (op wedstrijden). Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

31. Wist je dat ? • Een 6-jarige zelf al een slingerbeweging in gang kan zetten… • Een eenvoetige afstoot na aanloop pas goed kan worden uitgevoerd vanaf 8 jaar… • Bochtlopen pas kan worden aangeleerd vanaf 9 jaar… • Ieder kind tot 12 jaar (zonder training) jaarlijks 8 à 12cm verder springt en 5cm hoger springt… • Een gevorderd hinkpatroon pas wordt verkregen vanaf de groeispurt… • Jongens pas vanaf 14 jaar een correcte slagworp kunnen uitvoeren ? Meisjes zelfs zelden… Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

32. INHOUDSOPGAVE • Wat is psychomotoriek ? • Wat weten we nog uit vorige cursussen ? • Het belang van de algemene psychomotorische vaardigheden in de ontwikkeling van een atleet(zie ook Trainingsplanning bij de jeugd) • De bewegingsschool als ideale oplossing ? • Zelf ervaren… • Methodologische en organisatorische tips • Wist je dat ? • VEEL SUCCES … Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering: Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010

33. COÖRDINATIE • Reactievermogen = eigenschap om zo snel mogelijk te reageren op een stimulus. • Koppelingsvermogen = vermogen om deelbewegingen en enkelvoudige bewegingen optimaal met elkaar af te wisselen, in elkaar te laten overvloeien of tegelijkertijd uit te voeren. • Oriëntatievermogen = vermogen om lichaamshoudingen en –bewegingen te kunnen inschatten of uitvoeren, zowel in de ruimte als in de tijd. • Differentiatievermogen= vermogen om zeer preciese deelbewegingen binnen een totale vaardigheid uit te voeren en aan te passen. • Evenwichtsvermogen = vermogen om het evenwicht van het lichaam te behouden of te herstellen. • Wendbaarheid = vermogen om een bewegingsuitvoering te corrigeren op basis van veranderingen in de momentane situatie. • Ritmegevoel = DEFINITIE ??? LINK Trainer B Atletiek - Disciplineoriëntering : Ontwikkeling van algemene psychomotorische vaardigheden - Katinka POTTIE 2010