300 likes | 1.26k Views
ROMATOİD ARTRİT. Hem. Şengül CAN Hem. Şükran YURTALAN Fizik Tedavi Kliniği. http://hastaneciyiz.blogspot.com. Sağlık. Slayt. Arşivi:.
E N D
ROMATOİD ARTRİT Hem. Şengül CANHem. Şükran YURTALANFizik Tedavi Kliniği http://hastaneciyiz.blogspot.com Sağlık Slayt Arşivi:
ROMATOİD ARTRİT, ÖZELLİKLE PERİFERİK SİNOVYAL EKLEMLERİ TUTAN, DİĞER DOKU VE ORGANLARDA DA LEZYON YAPABİLEN, KRONİK, İLTİHABİ VE SİSTEMİK BİR ROMATİZMAL HASTALIKTIR.
EPİDEMİYOLOJİ • Görülme sıklığı ↑ • Prevalans: %1 • Prevelans yaşla artar • Her yaş grubunda görülebilir • Kadınlarda erkeklere oranla 2-4 kat daha fazla
ETYOLOJİ • Genetik özellikler • İnfeksiyonlarn rolü • Otoimmünite • Diğer bulgular
KLİNİK ÖZELLİKLERİ • Şikayetler sinsi başlar ve zamanla artar • Periferik eklemlerde şişlik, ağrı ve sabah tutukluğu • Ellerde yumruk yapmada, kavramada güçlük • Birkaç saat sürer ve kaybolur • Diğer belirtiler, uzun süren; zayıflama, yorgunluk, halsizlik, bitkinlik, subfebril ateş, miyalji, ödem’dir. • Sürekli veya zaman zaman, kısmi düzelmeler-alevlenmelerle dalgalı bir seyir izler
EKLEM BULGULARI • Eller • Dirsekler • Omuzlar • Kalça • Diz • Ayak bileği • Ayak • vertebralar
Laboratuar bulguları Nodüller Akciğer bulguları Kardiyak bulgular Göz bulguları Nörolojik bulgular Romatoid vaskülit Böbrek bulguları Karaciğer bulguları Kas grupları Felty sendromu Radyolojik bulgular EKLEM DIŞI BULGULAR
RA’NIN TANISI • Sabah tutukluğu • En az 3 eklemde artrit • Simetrik artrit • El eklemlerinde artrit • Romatoid nodül • Romatoid faktör (RF) • Radyolojik değişiklikler
TEDAVİ • MEDİKAL TEDAVİ • REHABİLİTATİF TEDAVİ • CERRAHİ MÜDAHALE
MEDİKAL TEDAVİ • KULLANILAN KLASİK NSAİ’LER • İNDOMETASİN • DİKLOFENAK • ASPİRİN • NSAİ’LERİN YARARLI ETKİLERİ • ANALJEZİK • ANTİPİRETİK • ANTİİNFLAMATUAR • ANTİTROMBOSİT ETKİ
NSAİ’LERİN YAN ETKİLERİ • BULANTI • KUSMA • DİSPEPSİ • PEPDİK ÜLSER • NÖTROPENİ • TROMBOSİTOPENİ • APLESTİK ANEMİ • HEMOLİTİK ANEMİ • ÜRTİKER • STOMATİT • KULAK ÇINLAMASI • İŞİTME KAYBI (En sık salisilatlarda rastlanır)
KORTİKOSTEROİDLER • PREDNİZON • PREDNİZOLON • METİLPREDNİZOLON
KORTİKOSTEROİDLERİN YAN ETKİLERİ • TRUNKAL OBESİTE • AYDEDE YÜZ • BUFALO BOYUN • EKİMOZ PETEŞİ • ATRİALAT • AKNE, KILLANMA • OSTEOPOROZ • GASTRİK ÜLSER • HİPERGLİSEMİ • ÇOCUKLARDA BÜYÜMEYİ BASKILAR (Uzun süre kullanımlarda)
DMARDLAR • MTX (METATROKSAT) • KLONAKİN • SALOZOPRİN EN SIK OLARAK KULLANILAN MTX’TİR
MTX’İN YAN ETKİLERİ • HALSİZLİK • BULANTI • KUSMA • ORAL ÜLSERLER • KEMİK İLİĞİ BASKILANMASI • KARACİĞER FİBROZU • GEBELERDE VE EMZİKLİLERDE KULLANILMAMALIDIR
DİĞER İLAÇLAR • ALTIN TUZLARI • D – PENİSİLAMİN • AZATİODRİN • SİKLOFOSFAMİD • SİKLOSPORİN • LEFLUNOMİDE
TEDAVİNİN AMACI OLAYI REMİSYONA SOKABİLMEKTİR • SABAH TUTUKLUĞU 15 DAKİKAYI GEÇMEMELİDİR • HALSİZLİK OLMAMALIDIR • EKLEM AĞRISINDAN YAKINMAMALIDIR • BASKIDA, PALPASYONDAN VEYA HAREKETTE DUYARLILIK OLMAMALIDIR • EKLEM VE TENDONLARDA YUMUŞAK DOKU ŞİŞLİĞİ OLMAMALIDIR • ESH KADINLARDA 30 mm/h ERKEKLERDE 20 mm/h’DEN FAZLA OLMAMALIDIR
HASTALIĞIN GİDİŞATI VE HASTANIN GENEL İŞLEVSEL DURUMU • 1. EVRE: Hasta her türlü işini kendi yapar • 2. EVRE: Hasta işini ve kendi bakımını yapar. Ancak bazı aktivitelerini kısıtlamak zorunda kalır • 3. EVRE: Hasta kendine bakabilir. Ancak iş ve işdışı hayatında aktivitesi artık kısıtlıdır • 4. EVRE : Hasta her şeyi ile yatağa ve tekerlekli sandalyeye bağımlıdır
HEMŞİRELİK BAKIMI • Hasta akut ve aktif dönemde tüm vücudun hijyenik bakımı verilerek nemlendiriciler sürülür. Gelişebilecek stomatit’i önlemek için ağız bakımı verilir. • Hasta enfeksiyon açısından takip edilerek, enfeksiyondan korunmalı, • Sık ateş takibi yapılarak günlük yaşam bulguları alınır.
Steroid alan hastaya AÇT yapılmalı • Hastanın ilaçlarını saatine almasına özen gösterilerek yan etkiler açısından gözlenmelidir • Hastalarda kilo kaybı olabileceğinden yemeğini öğününde ve yeterli kaloride alması sağlanmalı • DM’si olan hastaların insülin veya oral antidiyabetiklerinin zamanında ve dozunda almasına özen gösterilmeli
Hastalarda osteoporoz çok sık görüldüğünden çarpma ve burkulmalardan (düşmelerden) korunmada özellikle dikkatli olunmalıdır • Akut ve aktif dönemde hasta dinlendirilmeli daha sonraki dönemlerde egzersizlerin yapılması sağlanmalı
RA’de tam bir iyileşme sağlanamadığından hastaya hastalığını kabul edebilmesinde yardımcı olunmalı, psikolojik destek sağlanmalıdır.
KAYNAKLAR • Romatoloji Top 100, MD Yayıncılık • Romatoit Artrit, MD Yayıncılık • Hareket Sistemi Hastalıkları, Nobel Tıp Kitapevleri
TEŞEKKÜRLER… http://hastaneciyiz.blogspot.com Sağlık Slayt Arşivi: