210 likes | 585 Views
ISTORIJA URBANIZACIJE (2). Nastanak i razvoj kolonijalnih gradova Industrijalizacija i urbanizacija Imperijalizam i urbanizacija. Nastanak i razvoj kolonijalnih gradova (1400 - 1600). Uslovi za nastanak kolonijalnih gradova: Razvoj merkantilnog kapitalizma
E N D
ISTORIJA URBANIZACIJE (2) Nastanak i razvoj kolonijalnih gradova Industrijalizacija i urbanizacija Imperijalizam i urbanizacija
Nastanak i razvoj kolonijalnih gradova (1400 - 1600) • Uslovi za nastanak kolonijalnih gradova: • Razvoj merkantilnog kapitalizma • Razvoj brodogradnje i mogućnost prekomorskih putovanja • Snažan uticaj reformatorske protestantske crkve • Nova naučna saznanja i razvoj tehnologije • Svest o nedostaku prirodnih resursa u Evropi i težnje ka agresivnom kolonijalizmu • Renesansa - Centralizacija političke moći i formiranje jakih nacionalnih država • Početak industrijalizacije
Nastanak i razvoj kolonijalnih gradova (1400 - 1600) Osvajanja španskih konkvistadora 1520 - 1580 stari indijanski gradovi: Oaksaka, Meksiko Siti, Kajamarka, Kito novi gradovi: Puebla, Gvadelahara, Arekipa, Lima administrativni i vojni centri Osvajanja portugalskih kolonizatora Recife, Sao Salvador, Sao Paolo, Rio de Žaneiro ekonomski i transportni centri
Razvoj kolonijalnih gradova kao zamajac razvoju Evropskih luka Pre svega luke na obali Atlanskog okeana: London, Amsterdam, Antverpen London krajem 16 veka: 500.000 stanovnika Amsterdam: 175.000 stanovnika Stagnacija rasta mediteranskih luka (Venecija, Raguza)
Razvoj gradova - kapija u kolonijama • Lučki gradovi, građeni kao fortifikacije, dobro branjeni evropskom mornaricom. • U prvo vreme služe samo kao trgovinski centri, a sa povećanjem broja stanovnika u njima se razvija i sopstvena proizvodnja, komercijalne i finansijske aktivnosti. • Veliki talas doseljenika iz Evrope! • Kasnije se iz njih vrše dalja osvajanja unutrašnjosti. • Pojednini gradovi - kapije se specijalizuju za pojednine proizvode • U Africi: Mombasa, Kejptaun, Akra • U Latinskoj Americi: Havana, Panama Siti, El Salvador • Na Indijskom podkontinentu: Kolombo, Kalkuta,Bombaj • U Aziji: Čuangču, Nagasaki • U Australiji: Sidnej • U Severnoj Americi: Njujork i Boston
Suecki kanal Aleksandrija, 1800 Port Said
Industrijalizacija i urbanizacija Gradovi kao sinonim industrijalizacije (prva polovina 19. veka) koncentracija radne snage razvijene transportne mreže izgrađena infrastruktura Demografska tranzicija u Evropi opadanje mortaliteta veća ponuda na tržištu radne snage u gradovima, što dovodi do migracija selo - grad emigracija ka “novom svetu”
“Šok - gradovi” MANČESTER 1750. Godina 15.000 stanovnika 1801. Godina 70.000 stanovnika 1861. Godina 500.000 stanovnika 1911. Godina 2.300.000 stanovnika ČIKAGO 1850. Godina 30.000 stanovnika 1880. Godina 500.000 stanovnika 1900. Godina 1.700.000 stanovnika 1930. Godina 3.300.000 stanovnika
Fabrika tekstila u Mančesteru Prerada pamuka u Mančesteru 1835. Oxford Street u Mančesteru 1913.
Imigranti u Čikagu pre Prvog svetskog rata i između dva rata Pitsburg, SAD
“Šok - gradovi” - ARHETIPSKE FORME INDUSTRIJSKIH GRADOVA • Nastaju ne da bi zadovoljili vojne, političke, religiozne ili trgovačke funkcije,već iz čisto ekonomskih razloga: da prihvate sirovine, prerade ih u gotove proizvode i njih distribuiraju na tržište. • Eksplozivni razvoj i rast stanovništva donosi im probleme u ekonomskij i društvenoj sferi. • Vrlo brzo postaju “svetski gradovi”.
Kumulativni kauzalitet u urbanom razvoju Veza između ruralnog i uranog razvoja: Urbani razvoj Razvoj poljoprivredne mehanizacije i novih tehnika proizvodnje Osvajanje novog zemljišta za poljoprivrednu proizvodnju i povećana produktivnost u poljoprivredi Višak radne snage sa sela koja se zapošljava u industriji Dodatna proizvodnja u poljoprivredi, neophodna da bi se ishranili gradovi Urbani razvoj EKONOMSKI RAZVOJ EFEKAT AGLOMERACIJE LOKALIZACIJA EKONOMSKIH RESURSA
Imperijalizam i urbanizacija Pojava kolonijalnih gradova administrativni ili komercijalni centri uspostavljeni od strane kolonijalne ili imperijalne moći Pravi kolonijalni gradovi Bombaj, Kalkuta, Ho Ši Min, Hong Kong, Džakarta, Manila, Najrobi, … Uspostavljanje kolonijalne funkcije u postojećim gradovima Nju Delhi, Meksiko Siti, Šangaj, Tunis, ...
Kako gradovi rastu? Encyclophedia Britanica Films