Profesjonalne zdjęcia produktów

1. Profesjonalne zdjęcia produktów Sławomir Zieliński

2. Organizujemy plan zdjęciowy! • StółPowinien być solidny, stabilny, a wymiary blatu dostosowane do wielkości fotografowanych przedmiotów. • Biała pianka (spienione PCV)Wymiary pianki podobne do wymiarów blatu. Pianka ta będzie pełniła rolę „podłogi” na naszym planie. Grubość: 3 mm. • Szary kartonKarton ten może być nam pomocny w sytuacji, gdy będziemy chcieli mieć tło o innym kolorze niż biel pianki. Wymiary: 70 x 100 cm. • Mleczne plexiNiezbędne wtedy, gdy chcemy uzyskać równomierne i miękkie (rozproszone) światło. Minimalna ilość: 2 szt. • Lampki stolikowe (biurkowe)Aby zachować pełną kontrolę nad ilością i jakością światła na planie potrzebować będziemy min. 2 sztuki o identycznych parametrach.

3. Organizujemy plan zdjęciowy! • Aparat fotograficznyPowinien przede wszystkim mieć opcję wyłączenia wszystkich automatów! Przydatna jest także funkcja samowyzwalacza. • StatywKażda fotografia będzie nieporuszona, gdy aparat postawimy na statywie!A każde kolejne ujęcie każdego kolejnego przedmiotu będzie powtarzalne. • KomputerOdpowiedni będzie każdy komputer osobisty, na którym możliwe jest zainstalowanie odpowiedniego oprogramowania do edycji zdjęć. Zalecam dla komfortu pracy 512Mb pamięci RAM. • OprogramowanieNa potrzeby serwisu Allegro nie potrzebujemy „Wielkich Programów”. Często producenci aparatów cyfrowych dołączają do nich darmowe aplikacje służące do obróbki zdjęć.

4. Sprawy ogólnej natury… • Pomieszczenie • Przestronność w stopniu umożliwiającym swobodne manipulowanie wszystkimi obiektami na stole oraz akcesoriami fotograficznymi • Możliwość wyciemnienia, dzięki czemu będziemy mieli pewność,że nie dojdzie do mieszania się różnych świateł na planie • Przydatne „gadżety” • Taśma klejąca • Nożyczki • Chwytaki (imadełka) • Małe kartoniki: białe i czarneBiałe mogą przydać się do rozświetlania zbyt ciemnych miejsc,np.: takich, które są istotne dla danego obiektu, a leżącychw miejscu zacienionymCzarne mogą przydać się w odwrotnej sytuacji (redukcja blików, itd.)

5. Mój plan zdjęciowy • W moim studio celowo zaimprowizowałem stanowisko: • stół „mocno roboczy”  • na „blacie” stołu plexi(z braku pianki)  • reszta osprzętu jest już bardziej profesjonalna: fleszowe lampy studyjne z nałożonymi na palniki softboxami*, a tylna lampa jako rozpraszacz wykorzystuje parasolkę fotograficzną. Całość oświetlenia na statywach. * Softbox to potoczna w kręgach fotografów zawodowych nazwa nasadkisłużącej do rozpraszania światła.

6. Poruszanie się na planie • Komputer zawsze dostępny!W każdej sytuacji mogę podejrzeć efekty mojej pracy i od razu skorygować błędy.Wyświetlacze aparatów cyfrowych często nie pokazują wszystkiego tak, jak należy… • Swoboda przestrzeniDzięki temu nie zdarzy nam się przykra sytuacja, że w tzw. ferworze walki coś potrącimy i to coś wywoła nam małą katastrofę… 

7. Ustawianie obiektu • Pośpiech nie jest wskazany!Celem tych wszystkich zabiegów jest przecież uzyskanie wartościowych obrazów przedmiotów, które mają pójść na aukcji za możliwie najwyższą cenę, prawda? Zatem wszystko należy ustawiać precyzyjnie i tak, aby w tym jednym ujęciu było widać możliwie najwięcej najistotniejszych cech obiektu, np.:3 ściany kartonowego pudełka,albo lekko ukazywać wnętrze kubka, itd.

8. Pierwsza, próbna fotografia • Zalety: • równomierne oświetlenie całości przedmiotu • widoczne prawidłowo wszystkie cechy przedmiotu- widać, że to jest kubekz jednym uchem!  • Wady: • dwa podłużne, pionowe refleksy świetlne. Jest to „efekt uboczny” emalii, jaką pokryto ten kubek: działa ona jak lusterko i w niej odbijają się źródła światła (softboxy) Czy można coś na to poradzić?

9. Regulowanie oświetlenia • Na każdy obiekt trzeba bardzo uważnie patrzeć!Jeżeli występują widoczne od razu nieprawidłowości w oświetleniu obiektu, należy z miejsca je korygować. Tu zdecydowałem się podnieść lampy do góry i wykorzystać dodatkowe rozproszenie światła jakie powstaje przy odbiciu go od gładkich powierzchni. Należy jedynie uważać, aby te powierzchnie były białe!Inaczej wprowadzą do sceny niepożądane zabarwienie, które być może ciężko będzie potem usunąć.

10. Efekt? • Proszę przyjrzeć się uważnie temu, co dzieje się na emaliowanej powierzchni kubkai porównać obydwa zdjęcia… • Zdjęcie powyżej, to pierwsze ujęcie. • Zdjęcie poniżej to ujęcie wykonane po podniesieniu softboxów do góryi rozproszeniu ich światłaod sufitu.

11. Sukces przyjdzie, gdy będziemy świadomi! • Zawsze należy po wykonaniu zdjęcia oglądać efekt ujęcia bardzo uważnie: korygować kadr, głębię ostrości, czas ekspozycjii przesłonę.Te dwa ostatnie parametry są kluczowe – zdjęcie niedoświetlone nie będzie miało szczegółów w cieniach, prześwietlone zaś tworzyło będzie zamiast wyraźnych detali w jasnych tonach obrazu pozbawione szczegółów wypalone placki.Narzędziem do wstępnej, ale bardzo już dokładnej analizy tego, co sięz obrazem dzieje, jest histogram.

12. Histogram – prawda o światłach i cieniach • Z prawej strony wykresu znajdują się światła obrazu.Ponieważ mój kubek stoi na białej plexi, stąd duża ilość „gór” z prawej strony wykresu. • Z lewej strony wykresu znajdują się cienie obrazu.Mój kubek nie jest smoliście czarny, dlatego w wykresie nie występują „góry” z lewej jego strony.Gdybym doprowadził do takiej ekspozycji zdjęcia, że z lewej strony było by dużo „gór”, to kubek zniknąłby tonalnie w cieniach i nie bylibyśmyw stanie zajrzeć do jego środka.

13. Eksperymentowanie z refleksami • Za pomocą ciemnych i jasnych kartoników możliwe jest wpływanie na lokalny układblików i cieni.Tu widać, jak próbowałem zgasić blik powstający na krawędzi kubeczka. Szkopuł w tym, że nie należy likwidować wszystkich blików.Część z nich powinna pozostać gdyż wchodzą one integralnie do sceny jako element najjaśniejszy obiektu, którego cechą jest połysk.Po chwili więc zdecydowałem sięna wykonywanie zdjęcia kubeczkaz owym blikiem.

14. Co łatwo poprawić w komputerze? • Kadr i perspektywaPojawiająca się za obiektem ciemniejsza przestrzeń da się „odciąć” łatwo w każdym programie do obróbki zdjęć.To samo możemy zrobićze zniekształceniami obiektu wynikającymi z praw perspektywy. Należy jednak pamiętać, że wszystko ma swoje granice…

15. A co poprawić w komputerze jest ciężko? • Kadr i perspektywaGórne zdjęcie pokazuje jak ogromny skrót perspektywiczny zachodzi wtedy, gdy fotografujemy obiekt obiektywem szerokokątnym.Pamiętajmy: im dłuższa ogniskowai mniejszy kąt „natarcia” na obiekt,tym mniejsze zniekształcenia. • Absurdalne ujęcieKonia z rzędem temu, kto zgadnie,o co chodzi w dolnym zdjęciu?Co to za obiekt?Pamiętajmy: zawsze istnieje najprostsze, najbardziej logiczne ustawienie! Tak pokazany metalowy kubek jest kompletnie nieczytelny.

16. Co to jest głębia ostrości? • Głębią ostrości nazywamy przestrzeń znajdującą sięw kadrze aparatu, w obrębie której wszystkie znajdujące się obiekty będą odwzorowywane na zdjęciu jako ostre.Zdjęcie dwóch kubków, stojących jeden za drugim, wykonałemz wykorzystaniem długiej ogniskoweji małej wielkości przysłony (75mm/f:3,5).Wycinek (poniżej) pokazuje zbliżenie tego ujęcia. Widać wyraźnie, że drugi kubek znajduje się już poza strefą przestrzeni, którą ten obiektyw przy takiej przysłonie odwzoruje jako ostrą.

17. Co wpływa na geometrię i ostrość zdjęcia? • Ogniskowa obiektywu ma wpływ na: • im dłuższa, tym mniejsze zniekształcenia perspektywiczne, korzystniejsza geometria i mniejsza głębia ostrości • im krótsza, tym większe zniekształcenia perspektywiczne, mniej korzystna geometria, ale większa głębia ostrości • Wartość liczby przysłony ma wpływ na: • im większa wartość liczby przysłony, tym większa przestrzeń odwzorowywana jest jako ostra, ale następuje spadek ilości światła docierającego na matrycę aparatu, co należy skompensować odpowiednim wydłużeniem czasu ekspozycji • im mniejsza wartość liczby przysłony, tym mniejsza przestrzeń odwzorowywana jest jako ostra, ale następuje wzrost ilości światła docierającego na matrycę aparatu, co należy skompensować odpowiednim skróceniem czasu ekspozycji I dlatego tak ważne jest, aby aparat stał na statywie!

18. Jak oświetlać? • Nie mieszamy różnych typów oświetlenia.Tu widzimy kubek, który został oświetlony z lewej strony światłem flesza, a z prawej światłem pochodzącym ze zwykłej żarówki. Taką sytuację nazywamy zmieszaniem się świateł. Ratowanie takiej fotografii nigdy nie kończy się sukcesem.Pamiętajmy: zawsze jeden rodzaj oświetlenia!

19. Ustawienia aparatu fotograficznego • Tryb ekspozycji: manualnyTylko w ten sposób mamy wpływ na kontrolowaną i prawidłową ekspozycję oraz głębię ostrości (ręcznie możemy nastawić dowolną wartość przysłony z zakresu oferowanego przez dany obiektyw). • Ustawienie balansu bieli: manualneKażdy automat, także ten odpowiedzialny za prawidłowy balans kolorów, jest tylko automatem! Jeżeli w scenie będzie np.: bardzo dużo barwy czerwonej, to automat uzna taki stan za nieprawidłowy i za wszelką cenę będzie się starał ją poprawić barwnie. Dlaczego? Bo porówna rozkład barw w scenie z zapisanym w pamięci aparatu wzorcem, tzw. średnim rozkładem barw i uzna, że występuje tu dominanta barwna – zdjęcie zbyt czerwone! Dorzuci więc sporo barwy niebieskozielonej… • Ustawienie światłoczułości przetwornika aparatu: manualneAutomat taki znowu zabierze nas na manowce! Kieruje się on bowiem prostą logiką: najniższa światłoczułość, przy której trzymający w ręku aparat użytkownik będzie miał najmniejsze szanse na poruszenie nim podczas ekspozycji (najdłuższy dopuszczalny czas ekspozycji). A my przecież nie będziemy trzymali aparatu w ręku, tylko będzie on stał przymocowany do statywu!

20. Ustawienia aparatu fotograficznego • Automatyczne użycie flesza: wyłączonyPo co mamy używać flesz, który da nam w tej sytuacji całkowicie niekontrolowaną ilość i jakość światła w scenie? Zamierzamy przecież fotografować przy wykorzystaniu jako źródła światła lampki stołowe, które nie mają tego rozkładu światła, co flesz! • Samowyzwalacz: włączonyDzięki wykorzystaniu samowyzwalacza będziemy mieli 100% pewność, że żadne drgania nie poruszą nam aparatu i zdjęcie będzie ostre. No, chyba że akurat obok koncertować będzie band heavymetalowy lub przebiegać będzie stado słoni…  • Jakość zapisu pliku: najwyższa lub RAWStare powiedzenie mówi: łatwiej kijek obcieńkować, niż go pogrubasić!  I jest to prawdą! Potem, gdy przeniesiemy zdjęcia do komputera, zawsze w aplikacji do obróbki zdjęć możemy je przyciąć z każdej strony: przekadrować, przekomponować, obniżyć rozdzielczość. W drugą stronę często po prostu się nie da…

21. Przykładowe zdjęcia – emaliowany kubek • Czarny emaliowany kubek Oświetlono przedmiot dwoma źródłami światła. Widoczne dwie podłużne smugi światła po obydwu stronach pochodzą z odbicia się światła fleszy na emalii kubka. Bliki na krawędziach ucha i krawędzi kubka są akceptowalne. Poprawki: należy przede wszystkim popracować nad rozkładem światła na powierzchni stanowiącej „front” kubka.

22. Przykładowe zdjęcia – emaliowany kubek • Czarny emaliowany kubek Do sceny wprowadzono światło pochodzące z kontry (trzecie światło). Dzięki temu uzyskano piękne podkreślenie górnej krawędzi obiektu. Bliki na krawędziach ucha i krawędzi kubka są akceptowalne. Widoczne dwie podłużne smugi światła po obydwu stronach pochodzą z odbicia się światła fleszy. Poprawki: nadal należy przede wszystkim popracować nad rozkładem światła na powierzchni stanowiącej „front” kubka.

23. Przykładowe zdjęcia – emaliowany kubek • Czarny emaliowany kubek Trzy światła w scenie. Światło obydwu fleszy, oświetlające kubek od przodu, zostało puszczone na biały sufit. Odbicie tego światła od sufitu dało w efekcie jeszcze bardziej miękkie światło niż to, które daje softbox. Poprawki: pod względem ekspozycji zdjęcie wykonane jest prawidłowo. Można jedynie popracować nad zlikwidowaniem widocznej w tle krawędzi blatu stołu. Na następnym zdjęciu pokażę, że wystarczy w tym celu jedynie przykadrować ujęcie.

24. Przykładowe zdjęcia – emaliowany kubek • Czarny emaliowany kubek Efekt kadrowania ujęcia poprzedniego. Poprawki: odcięcie krawędzi stołu bardzo poprawiło czystość planu. Pozostałe parametry nie zmieniły się, zdjęcie jest prawidłowe.

25. Przykładowe zdjęcia – emaliowany kubek • Czarny emaliowany kubek Trzy światła w scenie. Światło obydwu fleszy, oświetlające kubek od przodu odbite od sufitu. Kubek postawiono na czarnym kartonie tak,aby celowo ukazać to, jak powstają różne odbicia, refleksy i „zabrudzenia” obrazu, spowodowane wielokrotnym odbijaniem się światła. Poprawki: wszystko!

26. Przykładowe zdjęcia – emaliowany kubek • Czarny emaliowany kubek Dwa światła w scenie. Światło obydwu fleszy, oświetlające kubek od przodu odbite od sufitu. Jednakże moc światła pochodzącego z flesza stojącego z lewej strony, jest dwukrotnie większa niż tego, który stoi ze strony prawej. Poprawki: należy równomiernie oświetlać wszystkie strony przedmiotów. To nie jest fotografia artystyczna, tylko rzemieślnicza!  Odbiorca tego zdjęcia ma mieć jasnyi oczywisty pogląd na obiekt, a nie się mocno domyślać, co tam w tym cieniu jest?

27. Przykładowe zdjęcia – emaliowany kubek • Czarny emaliowany kubek Jedno światło w scenie, w dodatku wpuszczone wprost na kubek. Poprawki: to jest ewidentny przykład, jak nie należy robić takich zdjęć i dlaczego potrzebne są przynajmniej dwa światła, równomierniei miękko oświetlające fotografowany obiekt.

28. Przykładowe zdjęcia – emaliowany kubek • Czarny emaliowany kubek Dwa światła w scenie, odbite miękko od sufitu. Przetwornik aparatu był ustawiony na światło dzienne (6500K), a światło oświetlające scenę pochodziło z żarówek (2850K) Poprawki: to jest przykład ukazujący błędne nastawienie przestrzeni barw, w której pracuje przetwornik aparatu, do charakterystyki źródła światła. Jest tu za mało barw z okolic niebieskiej, a próba „wyprowadzenia” takiego zdjęcia w aplikacjach wcale nie musi zakończyć się sukcesem! Należy prawidłowo nastawiać przetwornik.

29. Przykładowe zdjęcia – emaliowany kubek • Czarny emaliowany kubek Dwa światła w scenie, odbite miękko od sufitu. Sytuacja odwrotna: przetwornik aparatu był ustawiony na światło sztuczne (2850K), a światło oświetlające scenę pochodziło z fleszy (6500K) Poprawki: ponownie błędne nastawienie przestrzeni barw, w której pracuje przetwornik aparatu, do charakterystyki źródła światła. Jest tu za mało barw z okolic żółtej i próby „wyprowadzenia” takiego zdjęcia w programach wcale nie muszą zakończyć się sukcesem! Jeszcze raz: należy prawidłowo nastawiać przetwornik.

30. Przykładowe zdjęcia – metalowy kubek • Metalowy kubek Dwa światła w scenie wpuszczone wprostna obiekt. Bliki pojawiające się na krawędzi kubka są prawidłowe, ale te widoczne od dołu już nie! Od „frontu” w kubku odbija się paskudna czarna plama – to zdeformowany autoportret fotografa i studia!  Poprawki: należy zrobić wszystko, aby pozbyć się tego czarnego odbicia!!! W drugim podejściu należy zlikwidować bliki pochodzące od światła, ale… z tym to już wiemy, jak sobie radzić? 

31. Przykładowe zdjęcia – metalowy kubek • Metalowy kubek Dwa światła w scenie wpuszczone wprost na obiekt. Bliki pojawiające się na krawędzi kubka są prawidłowe, ale te widoczne od dołu już nie! Zlikwidowano czarną plama. Jak? Poprawki: bardzo często plamy znikają wtedy, gdy podniesiemy ciut wyżej aparat i skierujemy go pod nieco innym kontem na obiekt.Tutaj się to sprawdziło, pozostały jedyniedo zlikwidowania dwa bliki…

32. Przykładowe zdjęcia – metalowy kubek • Metalowy kubek Dwa światła w scenie odbite miękko od sufitu. Bliki pojawiające się na krawędzi kubka są prawidłowe. Poprawki: no i proszę – kubek jak żywy! Ale może dałoby się jakoś ożywić jego wnętrze, aby nie było takie ciemne?

33. Przykładowe zdjęcia – metalowy kubek • Metalowy kubek Dwa światła w scenie odbite miękko od sufitu. Z kontry zostało wprowadzone trzecie światło, które mocno ożywiło wnętrze kubka (podłużny blik na tylnej ściance, pochodzący z odbić wewnątrz kubka światła kontry). Bliki pojawiające się na krawędzi kubka są prawidłowe. Poprawki: udało się? 

34. Przykładowe zdjęcia – kubek szklany • Kubek szklany Dwa światła w scenie odbite miękkood sufitu. Bliki pojawiające się na krawędzi kubka są prawidłowe. Poprawki: zasady wykonania tego zdjęcia były identyczne, jak przy kubku metalowym. To dowód, że jedno dobre ustawienie świateł i aparatu może skutkować bardzo dużym przyspieszeniem prac(swoista „taśmowa produkcja”), jak też powtarzalnością uzyskiwanych efektów, niezależnie od typu fotografowanego przedmiotu.

35. Przykładowe zdjęcia – pudełko • Kartonowe pudełko Dwa światła w scenie odbite miękko od sufitu. Z kontry zostało lekko wprowadzone trzecie światło. Widoczne są trzy ściany pudełka. To dzięki takim ujęciom człowiek wyrabia sobie najlepsze pojęcie o trójwymiarowości przedmiotu: czy jest on płytki, wysoki, szeroki, itd. Poprawki: aparat na statywie trzymany wciąż pod takim samym kątem, z taką samą ogniskową… Kolejny dowód na to, iż można uzyskać bardzo wysoką skuteczność przy jednym, dobrym ustawieniu stanowiska!

36. Przykładowe zdjęcia – nóż • Nóż w drewnianej oprawce Dwa światła w scenie odbite miękkood sufitu. Trzecie światło zostało tak ustawione, aby tworzył się „superblik”na krawędzi noża. Blik ten nie jest prawidłowy. Poprawki: takie ujęcia fałszują wygląd obiektu. Owszem, nuż wygląda efektownie, ale dla scenarzysty dreszczowca, a nie dla potencjalnego nabywcy!  Należy odciąć ten niekorzystny blik, jednocześnie starając się nie „zabić” idei ostrza noża.

37. Przykładowe zdjęcia – nóż • Nóż w drewnianej oprawce Dwa światła w scenie odbite miękkood sufitu. Trzecie światło zostało tak ustawione, aby tworzył się blik na krawędzi noża. Siłę tego odbicia zlikwidowano poprzez matowanie czarnym kartonikiem. Poprawki: nad nożem trzymałem czarny kartonik i tak nim manipulowałem,aby wygasić blik, a jednocześni by ostrze nie stało się matowoszare, martwe,bez wyrazu…

38. Przykładowe zdjęcia – nóż • Nóż w drewnianej oprawce Dwa światła w scenie odbite miękkood sufitu. Ujęcie pokazuje pułapki związane z fotografią metali: autoportret w ostrzu noża!  Poprawki: taka sytuacja jest oczywiście nie do przyjęcia! Trzeba koniecznie „zagłuszyć lustrzaną naturę ostrza” tego noża. Z pomocą znowu przyjdzie nam czarny kartonik… 

39. Przykładowe zdjęcia – nóż • Nóż w drewnianej oprawce Dwa światła w scenie odbite miękkood sufitu. Idealne ukazanie noża uzyskałem poprzez odbijanie w jego ostrzu czarnego kartonika. Poprawki: i co Państwo na to? Zachęcam do ciągłego eksperymentowania!

40. Podsumowanie Sukces w fotografii stolikowej zależy od wyłącznie od… myślenia!  Pamiętajcie państwo, że to nie sprzęt wykonuje zdjęcia, tylko Wy poprzez świadome jego wykorzystywanie. Nie ma zdjęć łatwych, są tylko trudne! Dlatego zachęcam do eksperymentowania, przechowywania wyników pozytywnych tychże działań, jak i porażek.Z prawidłowej analizy własnych błędów możemy się najwięcej nauczyć. I na koniec ważna rada: jeżeli coś zmieniacie, to zmieniajcie wyłącznie jeden czynnik. Tylko w ten sposób będziecie mogli sprawdzić, czy to aby jest to,o co Wam chodzi. Gdy zmieniacie więcej czynników, nie wiecie, który jest kluczowy.

41. Dzięki!Przejdźmy teraz do warsztatu…