340 likes | 576 Views
TÜRKİYE VERİLERİNİN GENEL HİDROKLİMATOLOJİK DAVRANIŞLARI: İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ NABZININ TEŞHİSİ. Ercan Kahya (İTÜ) Serdar Kalaycı (SÜ) M. Çağatay Karabörk (DÜ) Ali İhsan Martı (SÜ) M. Cüneyd Demirel (İTÜ). Sunumun Ana Hatları. Hidrolojik Homojen Bölgeler
E N D
TÜRKİYE VERİLERİNİN GENEL HİDROKLİMATOLOJİK DAVRANIŞLARI: İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ NABZININ TEŞHİSİ Ercan Kahya (İTÜ) Serdar Kalaycı (SÜ) M. Çağatay Karabörk (DÜ) Ali İhsan Martı (SÜ) M. Cüneyd Demirel (İTÜ)
Sunumun Ana Hatları • Hidrolojik Homojen Bölgeler - Ana Bileşenler Analizi (PCA) -Yıllık Devinim Analizi (Annual Cycle Analysis) -Küme Analizi (Cluster Analysis) • Büyük-ölçekli Atmosferik Sirkülasyonlar (ENSO & NAO) • Bunların Türkiye Akım ve Yağış İlişkileri • Bunların Türkiye Akım Değişkenlik Modlarına Etkileri • İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ SİNYALLERİNİN ARAŞTIRILMASI - Yağış Trend Analizi - Akım Trend Analizi
Hidrolojik Homojen Bölgeler • REFERANS: Kahya, E., S. Kalaycı and T. C. Piechota, 2007: Regionalization of Streamflow in Turkey. Journal of Hydrologic Engineering. • VERİ:78 Akım Gözlem İstasyonu (homojenlik problemi olmayan!) 1964 - 1994
Hidrolojik Homojen Bölgeler • METOT:Döndürülmüş A.B.A. (Rotated PCA) • ÖRNEK: RPCA 1 Sonuç Haritası
Hidrolojik Homojen Bölgeler • METOT: Döndürülmüş A.B.A. (Rotated PCA) 12 Önemli Ana Bileşene (% 80 toplam varyans açıklaması) Dayalı Homojen Bölgeler SONUÇ: “Doğu – Batı” ve “Kuzey – Güney” dipoleri
Hidrolojik Homojen Bölgeler • REFERANS: Kahya, E., S. Kalaycı and T. C. Piechota, 2007: Regionalization of Streamflow in Turkey. Journal of Hydrologic Engineering. • METOT:Yıllık Devinim Analizi (Annual Cycle)
Hidrolojik Homojen Bölgeler • REFERANS: Demirel, M.C., E. Kahya and J. A. Dracup, 2007: Cluster Analysis of Annual and Seasonal Turkish Streamflow Patterns. Water Resources Research (in review). • METOT: Küme Analizi (Cluster Analysis) Euclidean distance function Ward’s minimum variance method • YILLIK VERİLER
Hidrolojik Homojen Bölgeler • “Kış Mevsimi” Küme Analiz Sonuçları
Hidrolojik Homojen Bölgeler • “Ocak Ayı” Küme Analiz Sonuçları
EL NINO/SOUTHERN OSCILATION (ENSO) Küresel Etkileri: Ekstrem Anomali La Nina
ENSO-Akım İlişkileri • REFERANS:Kahya, E. and M.Ç. Karabörk, 2001: The Analysis of El Nino and La Nina Signals in Streamflows of Turkey. International Journal of Climatology • METOT:Komposit Analiz + Harmonik Analiz
ENSO-Yağış İlişkileri • REFERANS:Karabörk, M. Ç. and E. Kahya, 2003: The Teleconnections Between the Extreme Phases of the Southern Oscillation and Precipitation Patterns over Turkey. International Journal of Climatology. • METOT:Komposit Analiz + Harmonik Analiz
ENSO-Akım İlişkileri • REFERANS:. Kahya, E. ve A. İhsan Martı, 2007: Türkiye Akım Verilerinin Güneyli Salınımla Olan İlişkileri. III. Ulusal Su Mühendisliği Sempozyumu, DSİ, Gümüldür/İzmir. • VERİ:Veri aralığı 1962 – 2000 METOT:Komposit Analiz + ‘t-testi’ Sinyal sezonu Nisan (0) – Ekim (0) Sinyal sezonu Nisan (0) – Kasım (0)
Sinyal sezonu Subat (0) – Haz (0) Sinyal sezonu Nisan (0) – Tem (0)
North Atlantic Oscillation (NAO) • Yüksek basınç merkezi – Azore Alçak basınç merkezi – Iceland Pozitif NAO Fazı
N A O Negatif NAO Fazı
NAO/Yağış İlişkileri • REFERANS:Karabörk, M. Ç., E. Kahya and M. Karaca, 2005: The Influences of the Southern and North Atlantic Oscillations on Hydrometeorological Surface Parameters in Turkey. Hydrological Processes. • VERİ:Veri aralığı 1962 – 2000 METOT:Korelasyon Analiz
NAO/Akım İlişkileri NAO/ Sıcaklık İlişkileri
Türkiye Akım Değişkenlik Modları:NAO & Akım (PC1) İlişkileri • Kalaycı, S. & E. Kahya, 2006: Assessment of Streamflow Variability Modes in Turkey: 1964-1994. Journal of Hydrology.
Türkiye Akım Değişkenlik Modları:ENSO & Akım (PC5) İlişkileri
Akım Verilerinin Trend Analizi • REFERANS: Kahya, E. and S. Kalaycı, 2004:Trend Analysis of Streamflow in Turkey. Journal of Hydrology. • METOT:Non-parametric trend analizleri
Akım Verilerinin Trend Analizi • METOT:Van Belle and Hughes Homojenlik trend test
Yağış Verilerinin Trend Analizi • REFERANS: Partal, T.and E. Kahya, 2006:Trend Analysis of Turkish Precipitation Patterns. Hydrological Processes. • METOT:Non-parametric trend analizleri VERİ:1929-1993 & 96 İstasyon
Yağış Verilerinin Trend Analizi • REFERANS: Kahya, E. and T. Partal, 2007: Is Seasonal Precipitation Decreasing or Increasing in Turkey?Online Journal of Earth Sciences. • METOT:Non-parametric trend analizleri VERİ:‘Mevsimsel Toplam’
S O N U C Don’t worry and Don’t be happy