1 / 33

Amerikan Futbolu Yaralanmaları

Amerikan Futbolu Yaralanmaları. Dr. Çağlar YILGÖR Hacettepe Üniversitesi, Ortopedi ve Travmatoloji. Sunum Akışı . ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları. Spor bir devinimdir!. Spor BEYİNSEL bir devinimdir!. MN Doral. ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları.

myrrh
Download Presentation

Amerikan Futbolu Yaralanmaları

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Amerikan Futbolu Yaralanmaları Dr. Çağlar YILGÖR Hacettepe Üniversitesi, Ortopedi ve Travmatoloji

  2. Sunum Akışı ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  3. Spor bir devinimdir! Spor BEYİNSEL bir devinimdir! MN Doral ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  4. Yanlış Bilinenler • Beyin sarsıntısı, kırık-çıkık sıktır! “Oynamayın şu sporu!” • Tüm yaralanmaların içinde • Kırık sıklığı %2.7 • Beyin sarsıntısı sıklığı %2.3 • Çıkık sıklığı %1.8 • “Sprain” sıklığı %38.5 • “Strain” sıklığı %29.6 • “Kontüzyon” sıklığı %16.2 ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  5. Yanlış Bilinenler • Aman yaralanma! İşin biter! • Yaralanmaların %73’ünde sporcu ya hemen ya da bir haftadan kısa sürede oynamaya döner! • 4 haftadan uzun süre kaybı sıklığı %5’in altında! ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  6. Yanlış Bilinenler • Sezon boyunca sakatlık ihtimali giderek artar! “Bu maç yaralanmadın, diğerinde başına kesin bir şey gelecek!!” • Sezon öncesi hazırlık döneminde ve sezonun ilk haftasında oluşan yaralanmalar  %38! • Geri kalan %62 yaralanma sezon içersine yayılır ve sezon sonuna doğru azalma eğilimindedir! • Sezon dışı çalışmanın rutin ve standart olmaması ve birçok sporcunun normalden az çalışması! ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  7. En sık 10 yaralanma • Ligaman incinmeleri “sprain” • Kas/tendon zorlanmaları “strain” • Ezilme “kontüzyon” • Kırık • Beyin sarsıntısı “konküzyon” • Çıkık • Ligaman yırtıkları • Kıkırdak hasarı • Sinir Hasarı • Cilt kesileri ve sıyrılmaları ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  8. Ligaman incinmeleri “sprain” • Ligaman = Bağ  Kemiği kemiğe bağlar • Sprain evreleri • 1. derece  eklemde laksite yok • 2. derece  kısmi yırtıklar, işlev kaybı ve harekette zorlanma • 3. derece  tam kat yırtık, stabilite kaybı • Bulguları • Ağrı (genelde eklem çevresinde), şişlik, bruising • Yaralanma esnasında eklem çevresinde hissedilen veya duyulan bir “popping” olabilir ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  9. Ligaman incinmeleri “sprain” • En sık : ayak bileği • En sık: ayağın içe dönüp, dış taraftaki bağların yaralanması • İç taraf yaralanmaları = deltoid • Ayağın dışa dönmesi ile olur • Kırık eşlik edebilir • Yüksek ayak bileği yaralanması • Tibia ve fibula’yı bağlayan bağ’ın zedelenmesi • Kırık eşlik edebilir ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  10. Kas/tendon zorlanmaları “strain” • Tendon = Kiriş  Kası kemiğe bağlar • Strain içersinde • Gerilme • Kopma • Bulguları • Ağrı (genelde derinde hissedilir), şişlik, bruising • Jersey Finger • Koşan bir oyuncunun formasında çekme ile • Parmağın uç kısmını büken tendonda kopma! ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  11. Ezilme “kontüzyon” • Kaslarda oluşan yaralanmaları ifade eder • Kas içine kanama ile birliktedir • En sık quadriceps kasında görülür • Oluşan iyileşme dokusu nedeniyle kas fonksiyonu kısıtlanabilir • Oluşması • Künt travma ile (genelde kask veya omuzlukların çarpması) • Genelde kemiğe en yakın olan iç kısımda yaralanma olur • Bulguları • Ağrı, şişme, aksama, diz hareket kaybı • Spora dönüş • Ağrısız 120 derece diz bükme  non-kontakt katılım • Tam hareket ve karşı tarafının %90 gücü  tam katılım ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  12. Kırık • Kemik bütünlüğünün bozulmasının eşlik ettiği yumuşak doku yaralanması! • Oluşması • Gerim - dokuyu çeken/geren kuvvetler • Kompresyon - baskı, sıkıştırma • Makaslama - yüzeye paralel gelen kuvvetler • Torsiyon - dönme • Bükülme - eğilme/bükülmeye neden olan kuvvetler ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  13. Kırık • Kırığa özel bulgular • Şekil bozukluğu • Patolojik hareket • Açık kırıklar • İyileşmeyi geciktiren durumlar • Yaş • Kötü beslenme • Sigara • Steroid olmayan ağrı kesici ilaçlar ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  14. Beyin sarsıntısı “konküzyon” • Beyinde meydana gelen hasardır • Çoğu zaman bilinç kaybı olan bir dönem içermez! • Spora dönüş! • İkinci etki fenomeni : Beyin sarsıntısı beyne giden kan damarları üzerindeki otonomik kontrol mekanizmasını etkileyebilir, ve spora erken dönüş ölümcül riskler taşıyabilir • Doktor kontrolünden geçmeden spora dönmeyin. • Bulgular • Baş ağrısı • Baş dönmesi • Sersemlik • Kulak çınlaması • Mide bulantısı • Görmede bozulma • Denge kaybı • Hafıza kaybı • Konsantre olamama ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  15. Çıkık • En sık : omuz • Tekrarlama riski yüksek • Genç yaş, ilk çıkık  Ameliyat!! • En sık öne çıkık  apolet bulgusu! • Omuz manşetini kuvvetlendirme! • Spor salonunda yapılan egzersizlerin çoğu bu kaslara etkisiz! • İkinci sık : AkromiyoKlavikuler ayrışma ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  16. Ligaman Kopmaları • En sık diz bağlarında kopmalar olur • En sık Ön çapraz bağ • Ayak yere basarken vücudun ani yön değiştirmesi! • Dışardan duyulur bir kopma sesi gelebilir • Çok kısa sürede dizde şişlik gelişir • Dizde boşalma hissi gelişir • Ağrı ve şişlik 2-4 hafta içerisinde geçer fakat instabilite bulguları devam eder. ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  17. Ligaman Kopmaları • En sık diz bağlarında kopmalar olur • En sık ÖÇB • ÖÇB’ın %10-15 ‘den fazla uzamasına neden olan yaralanma  yırtılmalar başlar ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  18. Ligaman Kopmaları • En sık diz bağlarında kopmalar olur • En sık ÖÇB • İkinci sık : iç yan bağ • >8o abdüksiyon  ÖÇB ve İYB yırtılma riski • “QAM” (Quadrature amplitude modulation”) tekniğiyle yapılan analizler %73 oranında ÖÇB yırtığını öngürüyor M Lamontagne 2008 EFOST ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  19. Menisküs ve kıkırdak hasarı • Menisküs • Eklem yüzlerinin uyumunu artırıyor • Sürtünmeyi azaltıyor ve süspansiyon görevi görüyor • Kıkırdak hasarı • En sık diz bükülüyken gelen dönme kuvvetleri nedeniyle • Diz erken dönemde şişer, ağrı ve yürümede zorlanma mevcuttur • Menisküs hasarına bağlı zamanla kıkırdak hasarı gelişebilir ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  20. Sinir hasarı • Genelde omuz eklemi çevresinde görülür • En sık: Supraskapular sinir • Ağrı • Kolu yana kaldıran ve dışa çeviren kaslarda zayıflık • Riskli pozisyon: • Kolda Addüksiyon, fleksiyon ve dış rotasyon! ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  21. Sıcak Yaralanmaları • Üniformalar • Isı dağılımını azaltıyor • Dehidrasyon ve hipertermiyi tetikleyebiliyor • Sezon öncesi dönem daha riskli ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  22. Sıcak Yaralanmaları ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  23. Isı şok proteinleri • Fonksiyonel olarak birbirine bağlı proteinler grubudur • Vücut içi ısı arttıkça hücrelerde yapımı hızlıca artar • Sıcak şoku yanıtında önemli rol oynar • Kas ve tendonları korur! ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  24. En sık yaralanan 5 vücut bölgesi • Diz %15.8 • Ayak bileği %12.7 • Bacak • Hamstring %9.1 • Quadriceps %4.1 • Omuz %7.9 • Parmaklar %7.2 • Dirsek %4.3 • Boyun %4.2 • Kalça %3.9 • Bel %3.5 • Ayak %3.1 • Kasık %2.9 • Göğüs kafesi %2.3 • El %2.2 ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  25. Yaralanma • Sezon öncesi hazırlık • Antremanlar • Ve tüm maçlar dahil olmak üzere • Toplam yaralanma sıklığı • Her 1000 maruziyette 29.6 ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  26. Acil durumlarda kullanılan splintler ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  27. Acil durumlarda kullanılan splintler ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  28. Acil durumlarda kullanılan splintler ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  29. Acil durumlarda kullanılan splintler ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  30. Acil durumlarda kullanılan splintler ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  31. Yaralanmalardan korunma • Isınma • Kalp hızını ve kan akımını artırır • Kas, tendon ve bağları hazırlar • En az 5 dakika kardiyo egzersizi ve gerilme içermeli • 20 dakikayı geçmemeli • Korunma • Koruyucu kıyafetlerin giyilmesi • Dinlenme • Düzenli antrenman • Beslenme ve hidrasyon ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  32. Mesajlar • Hangi yaralanma? Ne zaman? Nasıl sonuçlanır? • %84  Sprain + Strain + Kontüzyon • %38  Sezon öncesi veya ilk hafta • %73  Ara vermeksizin veya 1 haftadan önce spora dönüş • Sıcak yaralanmasına dikkat! • Belirti ve bulgular • Neler yapılması gerektiği unutulmamalı • İlk müdahale • R Rest • I Ice • C Compression • E Elevation ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

  33. Teşekkürler • Uğur Diliçıkık • Hacettepe Üni, Spor Hekimliği • Ahmet Atay • Hacettepe Üni, Ortopedi ve Travmatoloji, Prof. Dr. • Mahmut Nedim Doral • Hacettepe Üni, Ortopedi ve Travmatoloji, Prof. Dr. • Evre Baltalı ÇAĞLAR YILGÖR || Amerikan Futbolu Yaralanmaları

More Related