170 likes | 511 Views
Lucht in het hoofd……en nu?. Iris Knottnerus 16 augustus 2005. Casus: man, 71 jaar. Anamnese Houten vlonder tegen aangezicht. Zelf opgestaan en huis binnengelopen, aldaar thee gezet en op de bank gaan liggen. Bij thuiskomst zoon kon meneer zijn verhaal duidelijk vertellen.
E N D
Lucht in het hoofd……en nu? Iris Knottnerus 16 augustus 2005
Casus: man, 71 jaar • Anamnese • Houten vlonder tegen aangezicht. • Zelf opgestaan en huis binnengelopen, aldaar thee gezet en op de bank gaan liggen. • Bij thuiskomst zoon kon meneer zijn verhaal duidelijk vertellen. • Bij presentatie op de EHBO weet hij niet meer wat er die middag gebeurd is. • Pijn aangezicht, niet in het hoofd. N-, V-.
Casus: man, 71 jaar • Lichamelijk onderzoek • E3M6V4. Uitgebreide verwondingen aangezicht. Bloed (liquor?) uit rechter oor. • Isocore pupillen met normale lichtreacties. • Abductiebeperking OD. • Aan de extremiteiten geen uitval. • Conclusie • LSHL cat. III; verwonding aangezicht, daling bewustzijn. • Beleid • Beeldvorming; • Aangezichtsfractuur? • Intracraniële afwijkingen; Acuut subduraal hematoom? Epiduraal hematoom?
Casus: Beeldvorming Intracranieël lucht - Subarachnoidaal - Interventriculair
Casus: Beeldvorming • Links • Sinus maxillaris, orbita, zygoma • Rechts • Sinus maxillaris, orbita, ethmoïd, mastoïd
Aangezichtsfracturen • Le Fort 1 (horizontaal) • Le Fort 2 (pyramidaal) • Le Fort 3 (transvers)
Pneumocephalus = De aanwezigheid van lucht of gas in de intracraniële ruimte. • gasvormende bacteriën • een verbinding tussen de atmosfeer en de intracraniële ruimte • Locatie • Incidentie: 0,5% van de traumatische schedelhersenletsels
Pneumocephalus (2) • Oorzaken • Trauma (74%) • Neoplasma (13%) • Nasofarynxcarcinomen • Infectie (9%) • Gasvormende bacteriën • Chirurgische interventie (4%) • Fossa posterior chirurgie in zittende positie • Transsfenoïdale hypofyse chirurgie • Onbekend (0,6%)
Pneumocephalus (3) • Zeldzame oorzaken: • Traumatische plaatsing neussonde • Maskerbeademing • CPAP na aangezichtsletsel • Spinale en epidurale anesthesie • Lumbaal punctie. CCLSD. • NO anesthesie • Hyperpneumatisatie mastoïd • Barotrauma (duiken) • Bronchopleurale-subarachnoidale fistel (longresectie) • Vasalvamanouvre
Pneumocephalus (4) • Pathofysiologie • “Ball-valve” mechanisme; Fistel • “Inverted bottle” mechanisme; Liquorlekkage • Specifiek: bijv. gasvormende bacteriën
Pneumocephalus (5) • Anamnese • Hoofdpijn • Visusstoornis • Duizeligheid • Insulten • Verandering bewustzijn/persoonlijkheid • (persisterende) Rhinorrhoe • Lichamelijk onderzoek • Pupilafwijkingen • Oculomotoriekstoornissen • Gezichtsvelddefecten • Hemiparese • Meningisme • “Succusion splash” • Tympanisch geluid bij percussie
Pneumocephalus (6) • Complicaties • Meningitis • Spannings pneumocephalus • Mount Fuji sign
Pneumocephalus (7) • Diagnostiek • CT-hersenen • MRI-hersenen • Radio-isotope cisternografie
Pneumocephalus (8) • Behandeling • Conservatief; spontane resorptie van de lucht • Head low position. • 100% O2 • Spoed-interventie (boorgat, craniotomie) bij spanningspneumocephalus. • Chirurgische behandeling afhankelijk van oorzaak • Fistelsluiting; spier-fascie-flap, bot wax • Lumbale drain bij rhinorroe • Behandeling met AB na traumatische pneumocephalus op indicatie.
Terug naar de Casus • Beloop • EHBO; • Start Ceftriaxon 1dd2 gram • Overplaatsing neurochirurgisch centrum • Afdeling Neurologie • NO; Helder bewustzijn, behoudens abductiebeperking rechter oog geen afwijkingen. • Rhinorroe; Positief voor B2-transferrine • KNO: Otorrhoe t.g.v. laesie gehoorgang • Kaakchirurg: OK cosmetische redenen • Oogarts: Abducensparese rechts DD inklemming oogspier. In stabiele situatie stabismuscorrectie.
Conclusies • Pneumocephalus meestal veroorzaakt door een trauma met aangezichts/schedelbasisfractuur. • Belangrijkste complicaties • Spanningspneumocephalus • Meningitis • Behandeling in de meeste gevallen conservatief.