230 likes | 528 Views
Esperanto. Eine kurze Einführung in die Sprache. www.esperanto-muenchen.de. 10.2008. 1. Vorwort. 2. Grammatik. 3. Sprachbeispiele. 4. Wörterbuch. Beispiele Ekzemploj. Allgemeines Wörterbuch Universala Vortaro.
E N D
Esperanto Eine kurze Einführung in die Sprache www.esperanto-muenchen.de 10.2008
1. Vorwort 2. Grammatik 3. Sprachbeispiele 4. Wörterbuch
Allgemeines WörterbuchUniversala Vortaro best' animal | beast | Thier | животное | zwierzę.bet' betterave | red beet | Runkelrübe | свекловица | ćwikła, burak.betul' bouleau | birch (tree) | Birke | береза | brzoza. ĝis jusqu’à, jusqu’à ce que | up to, until | bis | до | do, aŜ. gitar' guitare | guitar | Guitarre | гитара | gitara. glaci' glace | ice | Eis | ледъ | lód. glaci'aĵ' glaces | ice | Gefrornes | мороженное | lody. skarlat' écarlate | scarlet | Scharlach | скарлатина | szkarlatyna, płonica. skarp' écharpe | scarf | Schärpe | шарфъ | szarfa. skatol' boîte | small box, case | Büchse, Schachtel | коробка | pudełko. skerm' escrimer | fight, fence | fechten | фехтовать | fechtować się.
Esperanto – Alfabeto:Ein Laut – ein Buchstabe Aa Bb Cc Ææ Dd Ee FfGg Øø Hh ¦¶ Ii Jj ¬¼Kk Ll Mm Nn Oo Pp RrSs Þþ Tt Uu Ýý Vv Zz Qq Ww Xx Yy C = „C“äsar, ĉ = „Tsch“eche, ø = „Dsch“ungel, ¶ = la„ch“en, ¼ = „J“ournalist, s = Ku„ss“, Þ = „Sch“af, aý = „Au“to / au = „a-u“to, v = „w“arm, z = Ro„s“e, sprich scii = „sci-i“
Sprachbeispiel aus dem Alten Testament Lingvoekzemploel la Malnova Testamento En la komenco Dio kreis la ĉielon kaj la teron. Kaj la tero estis senforma kaj dezerta, kaj mallumo estis super la abismo; kaj la spirito de Dio ŝvebis super la akvo. Kaj Dio diris: Estu lumo; kaj fariĝis lumo. Kaj Dio vidis la lumon, ke ĝi estas bona; Kaj Dio apartigis la lumon de la mallumo. Kaj Dio nomis la lumon tago, kaj la mallumon Li nomis nokto. Kaj estis vespero, kaj estis mateno, unu tago.
Saluton kaj bonvenon en esperantujo! • Kein unbestimmter Artikel • Nur ein bestimmter Artikel „la“ • Hauptwörter (Substantive) enden auf -o tablo – ein Tisch la tablo – der Tisch
Saluton kaj bonvenon en esperantujo! la granda domo - das große Haus la grandaj domoj - die großen Häuser • Eigenschaftswörter (Adjektive) enden auf –a • Mehrzahlbildung durch Anhängen von –j an Adjektiv und zugehöriges Substantiv
Saluton kaj bonvenon en esperantujo! • Umstandswörter (Adverbien) haben die Endung –e Eva estas bela – Eva ist schön Eva kantas bele – Eva singt schön
Saluton kaj bonvenon en esperantujo! • ronda tablo – ein runder Tisch • mi havas rondan tablon – ich habe einen runden Tischmi havas rondajn tablojn – ich habe runde Tische • Subjektfall (Nominativ / wer oder was?) • Objektfall (Akkusativ / wen oder was?) Weitere Fälle (Dativ / Genitiv) werden mitVerhältniswörtern (Präpositionen) gebildet: al / de
Saluton kaj bonvenon en esperantujo! • Personalpronomen: mi – ich vi – du, Sie li – er þi – sie øi – es ni – wir vi – ihr ili – sie Possesivpronomen: mia – mein via – dein, Ihr lia – sein þia – ihr øia – sein nia – unser via – euer ilia – ihr
Saluton kaj bonvenon en esperantujo! • Zeitwörter (Verben) werden völlig gleichmäßig gebildet • Grundform endet auf –i • Gegenwart endet auf –as • Vergangenheit endet auf –is • Zukunft endet auf –os • Bedingungsform endet auf –us • Befehlsform endet auf –u
Saluton kaj bonvenon en esperantujo! • Grundform: ami – lieben • Gegenwart auf –as: mi amas vin – ich liebe dich vi amas þin – du liebst sie li amas nin – er liebt uns • Vergangenheit mit –is: mi amis vin – ich liebte dich / ich habe dich geliebt vi amis þin – du liebtest sie / du hast sie geliebt li amis nin – er liebte uns / er hat uns geliebt
Saluton kaj bonvenon en esperantujo! • Zukunft mit –os: mi amos vin – ich werde dich lieben vi amos þin – du wirst sie lieben li amos nin – er wird uns lieben • Bedingungsform mit –us: mi amus vin – ich würde dich lieben • Und Befehlsform auf –u: amu min! – Liebe mich!
Saluton kaj bonvenon en esperantujo! Vi volas lerni Esperanton. Du willst Esperanto lernen. Æu vi volas lerni Esperanton? Willst Du Esperanto lernen? • Ja-Nein-Fragen ohne Änderung der Satzstellung • Voranstellung von „ Æu“
Nombru en Esperanto!Zähle in Esperanto! 0 – nul 1 – unu 2 – du 3 – tri 4 – kvar 5 – kvin 6 – ses 7 – sep 8 – ok 9 – naý 10 – dek 100 – cent 1.000 – mil miliono – miliardo – biliono – triliono 11 – dek unu 42 – kvardek du 1977 – mil naýcent sepdek sep 2009 – dumil naý
Konstrukesto-principo (1)Baukastenprinzip • mal-: Gegenteil amo – Liebe, malamo amiko – Freund, malamiko fermi – schließen, malfermi bona – gut, malbona plena – voll, malplena varma – warm, malvarma supre – oben, malsupre
Konstrukesto-principo (2)Baukastenprinzip • ek-: beginnende Handlungiri – gehen, ekiri – losgehen • -ebl-: Möglichkeitlegi – lesen, legebla – lesbar • -ej-: Ort, Raumlerni – lernen, lernejo – Schulebaki – backen, bakejo – Bäckerei
Konstrukesto-principo (3)Baukastenprinzip • -ig-: machenpura – rein, purigi – reinigen • -iø-: werdenblinda – blind, blindiøi – erblinden • -il-: Mittel, Werkzeugskribi – schreiben, skribilo – Stift, Schreiber • -ul-: Person mit best. Eigenschaftfremda – fremd, fremdulo - Fremder
Konstrukesto-principo (4)Baukastenprinzip sana – gesund malsana krank sanigi heilen malsaniøi erkranken malsanulo Kranker malsanulejo Krankenhaus sanigilo Heilmittel sanigebla heilbar sano – Gesundheit
Konstrukesto-principo (5)Baukastenprinzip - id Nachkomme, Abkömmling - in weibliches Geschlecht vir- männliches Geschlecht ĉeval-o vir-ĉeval-o ĉeval-in-o ĉeval-id-o vir-ĉeval-id-o ĉeval-id-in-o
Fino de la prezentadoNi dankas al vi Ende der PräsentationWir danken Ihnen