200 likes | 427 Views
ESPERANTO KAJ tRADUKO. Gholamrez AZARHOUSHANG La Unua Irana Esperanta Kongreso Marto 2014. Homo kaj Lingvo * Lingvo kiel ilo por interkomunikado * Rolo de malkovroj kaj inventoj , en progreso de la lingvoj.
E N D
ESPERANTO KAJ tRADUKO Gholamrez AZARHOUSHANG La UnuaIranaEsperantaKongreso Marto 2014
Homo kajLingvo* Lingvokieliloporinterkomunikado* Rolo de malkovrojkajinventoj, en progreso de la lingvoj
* Apero de manskribajhoj,pentradojsurmuroj de la cavojkajskribadosurshtonajmurojkajposte epigrafojkajlibroj* Intershangho de spertoj, sciencoj, ideoj, pensoj, sentoj, informojkaj poste literaturokajkulturo
Aperode TtradukadokajMondvastajintershangojkajrilatojinter homoj* Tradukadokajproblemo de trovikajelektighustajnkajkorektajnde anstautauajvortoj* kresko de tiu chi problemokunekunkreskokajrichigho de la originalajnlingvojn
* Problemo de tradukadorilate al filozofiajkajliteraturajtekstoj (libroj, artikoloj, prelegojk.t.p)* malfacilaghojdumtradukado kun lingvoludoj en originalajlingvoj. Ekzemplekiel: simboloj (نماد), similigoj(تشبیه), alegorioj( (تمثیل , metanomioj(کنایه), amfiblogioj(ایهام), kalemburoj (جناس), mitoj(اساطیر) kajechproverboj.
Minimumakondichopor bone traduki:1- Bone scii la originalanlingvon2- Bone sciila celanlingvon3- bone scii la temonkajenhavon(komprenajhojn) de la traduk-tekstoj4- bone scii la karakteronkajpensmanieron de la autoro
Kondichojporliteraturajtekstoj:krommenciitajkundichojankaubezonas: 5- Bone scii la stilon de la verko6- Bone kompreni la muzikojnkajmelodiojnde la elektitajvorotoj de la autoro7- Kaj bone kaptilingvoludoj de la autoro.
DiversajteoriojpriTradukado:*- tradukichiujnvortojn en la frazoj,*tradukinurenhavonkajsignifon de la frazoj* fidele au liberetraduki* atenti la muzikonkajritmon de la vortojkajlingvoludoj de la autoro
Malgrau de tiuj chi teorioj, se temaspriliteraturo, por bone traduki la tekstojn, devas havisufiche da anstatauajvortoj ( ne nurporrektajsignifoj de la vortoj, sedankaumalrektajkajprofundajkonceptoj de la vortoj au terminoj)
*arto de kreado de nov-vortojkajnovenkondukado de la anstatauajvortoj, kiuj devas estikomprenebla j ( kaj ne strangajkajfremdaj) porlegantoj , kiammankasbonajvortoj en celalingvo
Karakterizajhoj de vivantaj, richajkajdinamikajlingvoj:1- Kapablecoporkreikajnovaperivortojnlaubezonojkajaperoj de novajkondichoj, instrumentoj (teknikajvortoj), komprenajhoj, rilatoj, organizadojk.t.pkulturo( materiekaj ne materie)2- havisufiche da vortojnporlingvoludoj
3- Daurerenovigivortojnlaubezonojkajmalaperigimalnovajnvortojn pro daureshanghigho de la vivo kajkulturo4- Influokajfluo de la vortoj al aliajlingvoj, chefe al malrichajkajmaldinamikajlingvoj5- fortakajlogikagramatikokajstruktur-reguloj de la frazoj.
Malfacilajhoj de tradukado, kiamtemaspriliteraturokajchefepoezioj. Ekzamploj:« فاش می گویم و از گفته ی خود دلشادمبنده ی عشقم و از هر دو جهان آزادم»*Largheparolas mi, kajpri l’ parol’ mi fierasSkalvo de l’ am’ mi estas, en du mondoj mi liberas* Freely I speak, my words delight my heartLove’s slave am I, in two worlds play my part
می درخشد مهتاب می درخشد شب تاب نیست یک دم شکند خواب به چشم کس و لیک غم این خفته ی چند خواب در چشم ترم می شکند EksudaslunbrilolumigaslucioloNe estasiumomento, kiu genus dormon de iu, sedtristeco de tiujdormantoj, haltigasdormadon de miajmalsek’ okuloj
Kritikoj de lingvistojpri Esperanto:* Estaselfaritalingvo* manko de la sufichajkajtaugajvortoj* manko de la historiokielchiujvivantakajnaturajlingvoj
Avanatjhoj de Esperanto:* Logikakajflekseblagramatiko* viglecokajkapablecoporhavikajkreinovajvortoj* pronteprenibonajn, belajn, malgrand-radikajnvortojn de aliajlingvoj, mondskale* ekzisto de akademio de Esperanto
Propono al akadamio de Esperanto:* invitichiujnlingvistojn, verkistojn, tradukistojnkajaliajninteresantojn, proponipli da vortojkontrauunuvorto* kreinovajnvortojnlaueblehelpe de eblecojkajradikvortoj de Esperanto* kuraghigikajhelpitradukistojnporpli da tradukajhoj de chiujtemojkajkampoj de la vivo, sciencokajkulturo.
Fine primiajspertoj* tradukajhoj:1- literturajlibroj ( romanoj, noveloj)2- medicinajlibroj3- Yumeiho: D-ro Saionji, Reza Kheirkhahkaj mi
Dankon Dankon