Delphi yaklaşımıyla Teknolojik öngörü

1. Delphiyaklaşımıyla Teknolojik öngörü OĞUZ GÜRAL CİCERALİDOĞAN ÖZTÜRKFATMA BULGUR Japon – Alman İşbirliği

2. Giriş • Delphi Yöntemi • Japon Delphi Araştırması • Alman Delphi Araştırması • Japon Bulgularıyla ilgili Alman Sonuçları • Genel Bulgular • Her Alt Alan İçin Bulgular • Veri Yorumlama ve Gelecek Araştırması • Türkiye İçin Yapılabilecek Çıkarımlar İçerik:

3. Bu makale Japon Ulusal Bilim ve Teknoloji Politik Enstitüsü (NISTEP) ile Alman Fraunhofer Sistem ve Yenilik Araştırma Enstitüsü (ISI) tarafından 1991’den 1993’e kadar yapılmış ortak bir projeyi anlatmaktadır.

4. Japon Delphi anketi her 5 yılda bir yapılmaktadır. İlk olarak 1971’de yapılmıştır. 1992’de de NISTEP ve ISI ortak bir projede anlaşmışlardır.

5. Yaklaşık 3000 Japon uzman 16 farklı teknolojik alanda 1000’denfazla soruyu cevaplandırdı.Japonca sorular tercüme edilip 1000’den fazla Alman uzmanlara sorularak anket yapıldı.

7. Bir moderatör tarafından seçilen uzman gruplara sorular sorularak gerçekleştirilir. DELPHİ YÖNTEMİ:

8. Japon Delphi Araştırması

9. Bu araştırma metodik olarak Delphi metodunu kullanmaktadır. Delphimetodu uzman görüşlerinin tek mevcut bilgi kaynağı olduğundan özellikle uzun vadedeki tahminler için faydalıdır. Japon Delphi Araştırması

10. Bu araştırmanın amacı uzun vadeli bakış açısının Japonya’da ki teknolojik büyümenin gidişatını araştırma, böylece geleceğin bilimsel ve teknolojik politikalarının gelişimine katkıda bulunmak ve özel teşebbüsün bilimsel ve teknolojik çalışmalarına çıkarım sağlamaktır.

11. 1995’ten önce • 2001 – 2005 • 2005 – 2010 • 2011 – 2015 • 2016 – 2020 • 2020’den önce değil • Fikri yok Gerçekleştirme Zamanı:

12. Yüksek • Orta • Düşük Uluslararası İşbirliğinin Gerekliliği: • Kesinlikle gerekli • Gerekli • Yararlı • Gerekli değil Doğru Zaman Belirleme:

13. Teknolojik problemler • Yasal hususlar • Kültürel etkenler • Geliştirme maliyetleri • Yatırım – Sermaye eksikliği • İnsan Kaynağı • AR&GE sistem yada değerleri Gerçekleştirme Sınırları:

15. 1990’dan beri ISI ve NISTEP birlikte çalışmaktadır. Federal Alman Araştırma ve Teknoloji Bakanlığı (BMFT)’nınmaddi yardımıyla bir Alman Delphi araştırması planlandı. Bu araştırma Japon yaklaşımı örnek alınarak yapıldı. Alman Delphi Araştırması

16. Alman Delphi araştırması Japon Delphi araştırmasına göre 1 yıl gecikmeli başladı. Bunun temel sebebi de tercüme sıkıntısı ve coğrafi farklılıkların getirmiş olduğu problemlerdir. Gecikmeyi gidermek ve araştırmayı çabuk bitirebilmek amacıyla iki online veri tabanı kullanılmıştır. Bir ön test olarak kullanılan Enerji (Tek.Aln.7) dahil edilmedi.

18. Delphi prosedürünün büyük ölçüde ulusal etkilere ve özelliklere bağlı olmadığı Alman ve Japon araştırmalarının örtüşmesiyle kanıtlanmıştır. Teknolojideki gelişme başlıca endüstri ülkelerinde bilgi eksikliği olmaksızın doğası gereği ‘uluslararası’ niteliğe sahiptir.

19. Elektronik ve Bilgi Teknolojisi Soruları: Bu alan Japon komite üyeleri tarafından toplamda 106 soru içeren 5 alt alanda incelenmiştir. Bu alanlar: • Mikroelektronik • Optoelektronik • Bioelektronik • Bilgi Sistemleri • Yazılım Japon Bulgularıyla ilgili Alman Sonuçları

20. Anketin analizinde soruların farklı gelişim evreleriyle ilgili olduğu dikkate alınmalıdır. Bu evreler: • Keşif • Endüstriyel gelişim • İlk uygulama • Genel uygulama

21. Elektronik ve bilgi teknolojisi alanında sorulan sorular genellikle endüstriyel gelişim ve ilk uygulamaya aittir. Mikroelektronik alt alanı 12’si ilk uygulama 5’i genel uygulamaya ait 21 soruyu kapsamaktadır. Diğer 4 alanla karşılaştırıldığında daha çok uygulamaya dönük bir alandır.

22. Tablo 3 Mikroelektronikten Seçilen Sorular

23. Toplam 18 sorudan 6’sı endüstriyel gelişim ve ilk uygulamaya ait olan optoelektronikmikroelektronikten daha az uygulamaya dönüktür.

24. Tablo 4 OptoelektroniktenSeçilen Sorular

25. Bioelektronik, 8’i endüstriyel gelişime ait 13 sorusuyla en küçük alt alandır ve bu da mikroelektronik ve optoelektronikten daha çok gelişim odaklı olduğunu göstermektedir.

26. Tablo 5 Biyoelektronikten Seçilen Sorular

27. Bilgi sistemleri alt alanında sorulan sorular endüstriyel gelişim, ilk uygulama ve genel uygulama kategorilerinde neredeyse eşit dağılmış 27 sorudan oluşmaktadır.

28. Tablo 6 Bilgi Sistemlerinden Seçilen Sorular

29. Yazılım alt alanı da bilgi sistemleri alt alanı gibi 27 sorudan oluşmaktadır ve keşif başlığı altında sınıflandırılmıştır. Bu alt alanın konuları yazılım dizaynı ve mühendisliği, ses tanımlama gibi insan arabirimi ve yaratıcılık, karar alma ve tabi ki yazılım güvenliği gibi akıllı yazılım özellikleriyle ilgilidir.

30. Tablo 7 Yazılımdan Seçilen Sorular

31. Japon ve Alman uzmanların tahminlerinin yeterliliği, gerçekleştirme zamanı ile kuvvetli ve olumlu anlamda bağlantılı olmuştur. • Daha önce yapılması gereken konuların tahmini daha kolaydır ve kararın doğruluğu daha yüksektir • Kısa vadedeki yeniliklerin öngörüsü uzun vadede yapılacak yeniliklerden daha kolay olduğundan bu bulgu ortaya çıkmıştır. Genel Bulgular

32. Önümüzdeki 10 yılda yapılacak yenilikler bugünden laboratuarlarda mevcuttur, bu sebeple uzmanların gerçekleştirme zamanı ile ilgili tahminleri örtüşmüştür. • AR&GE için yeniliğin önemi, gerçekleştirme zamanı ile bağlantılı ekonomi ve toplum kavramları incelendiğinde önem tanımı Japon ve Almanlar açısından farklıdır.

33. Gerçekleştirmede görülen sınırlılıklar düşünüldüğünde ortaya atılan 7 sınırlılıktan en önemlisi teknolojik öğelerdir. • Japonlar uzun vadeli yeniliklerde uluslararası işbirliği yapmayı amaçlamaktadır. • Geliştirme ve ilk uygulama aşamalarındaki gerçekleştirme zamanı Japonya’da Almanya’dan 3 yıl erken hesaplanmaktadır.

34. Genel uygulama aşamasında gerçekleştirme zamanının hesabında iki ülke arasında fark yoktur. • Japon uzmanlar Alman uzmanlardan daha fazla teknolojik problem öngörürler. Bu Japonların fazla tecrübesi ve büyük hüsranın bir göstergesidir. • Japonlar daha çok başarısız oldukları konuların üzerine giderek değişikliklere gitmektedirler.

35. Alman ve Japon uzmanların bu alanda vardığı kararlar gerçekleştirme zamanı değişkeni düşünüldüğünde farklılık gözetmemektedir. • Yenilik aşamalarının gerçekleştirme zamanı üzerinde hiçbir etkisi görünmemektedir. Her Alt Alan İçin Bulgular:Mikroelektronik:

36. Tablo 8 Gerçekleştirme Zamanı Benzeyen MikroelektronikSoruları

37. Japon ve Alman uzmanlar erken gerçekleştirilecek konularda Japonya’nın daha baskın olduğun konusunda hemfikirdir. • Uluslararası işbirliğinin önemi düşünüldüğünde uzmanlar arasında fikir farklılıkları gözle görülür seviyededir. • Japon uzmanlar sadece uzun vadede uluslararası işbirliği yapmaktan yanadırlar. • Alman uzmanlar ise Japonların açık ara lider olduğunu düşündükleri konularda işbirliği yapmaktan yanadırlar. • Japonlar için maliyet bir önem teşkil etmezken; Almanlar maliyet açısından işbirliği yapmak isterler.

38. Alman analizlerinin sonucunda Japonların bu alanda da lider oldukları görünmektedir. • Japon uzmanların , optoelektronikte uluslararası iş birliğinin tek nedeni, AR&GE açısından uzun vadeli yeniliklerde yetersiz kalmasıdır. Optoelektronik:

39. Tablo 9 Gerçekleşme Zamanı Farklı Olan OptoelektronikSoruları

40. Alman ve Japon uzmanların kararına göre mikroelektronik ve optoelektronik alt alanlarında gerçekleşme süreleri bakımından oldukça homojendir. Bunun nedeni de bu alt alanların, geleneksel olması gerçeğidir.

41. Amacı elektronik uygulamalar için biyolojik unsurları kullanmaktır. • Yeni ortaya çıkan bir alan olduğundan gerçekleştirme zamanındaki öngörüler, geleneksel olanlardan daha uzundur. • İlk uygulama aşamasındaki konularda Almanlar Japonlardan çok daha karamsardır. Bioelektronik:

42. Tablo 10 İlk Uygulamaya ait Gerçekleştirme Zamanı - Biyoelektronik

43. Gelecekteki gelişmelerin sınırlılıklarının analizi, Japonlar için; • Teknik öğeler • Geliştirme maliyetleri • Sermaye eksikliği • Eğitim ve kalifiye eleman Almanlar için; • Teknik öğeler • Kültürel öğeler • Geliştirme maliyetleri • Yetersiz AR&GE sistemleri

44. Esas olarak günlük hayatta kullanılacak ürün vizyonlarına değinen soruları kapsar. • Özellikle insanların gözetimine değinen konular söz konusu olduğunda, mahremiyet ve ferdiyet Almanlar için Japonlardan daha önemlidir. • Dolayısıyla Almanlara göre kültürel öğelerin etkisi Japonlara göre daha etkilidir. Bilgi Sistemleri:

45. Tablo 11 Bilgi Sistemlerine ait Alman Kültürel Kısıtlamaları

46. Japon ve Alman uzmanlar arasında gerçekleşme zamanı bakımından büyük farklılıklar vardır. • Almanlar için kültürel yönlerin ve yetersiz AR&GE yapılması ; Japonlar için ise kalifiye işçi ve kısıtlı sermaye en önemli sınırlılıklardır. • Yazılım tüm teknolojik bölgelere etkisi olan bir teknoloji olacaktır. Yazılım:

47. Tablo 12 Yazılım alt alanında Almanya için çok sonraları olan gerçekleşme zamanı

48. Sonuç olarak ulusal yenilenme modelleriyle ilgili bazı ön sonuçlar görülebilir. • Japonlar gerçekleşmesi uzun vadeli olan konularda, uluslararası işbirliği yapma eğilimindedir. • Alman sonuçlarına göre gerçekleşme zamanı ve uluslararası işbirliği arasında zorunluluk bağlantısı yoktur. • Hiçbir teknolojik öngörü, gelecekteki sosyal ve ekonomik gelişme dikkate alınmadan, küresel çalışma entegre edilmemelidir. Veri Yorumlama ve Gelecek Araştırması

50. Uygulama alanları: • Eğitim, Turizm, Hayvancılık ve Şehir planlama gibi alanlarda kısmi olarak yapılmaktadır. “Türkiye İçin Yapılabilecek Çıkarımlar ”