Umowy o pracę

1. Umowy o pracę

2. Czym jest umowa o pracę? • Umowa o pracę jest dwustronną czynnością prawną. W wyniku jej zawarcia pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy pod jego kierownictwem w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem.

3. Prawo w kodeksie pracy • Zgodnie z art. 29 Kodeksu Pracy, umowa o pracę powinna być zawarta na piśmie. Nie oznacza to jednak, że umowa zawarta ustnie jest nieważna. W przypadku niezachowania formy pisemnej, pracodawca zobowiązany jest potwierdzić pracownikowi na piśmie, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia rozpoczęcia pracy rodzaj umowy i jej warunki. • Umowa zawarta ustnie lub w sposób dorozumiany np. przed dopuszczeniem pracownika do pracy jest ważna. Niedopełnienie przez pracodawcę tego obowiązku stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika i jest zagrożone karą grzywny.

4. Co powinna zawierać umowa o pracę • Z treści umowy o pracę powinno wynikać jakiego rodzaju umowę strony zawarły. Należy także określić warunki, na jakich została zawarta a w szczególności: • miejsce pracy i miejsce jej wykonywania oraz termin rozpoczęcia pracy • wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy • Są to warunki obligatoryjne (obowiązkowe), które muszą być w każdej umowie określone, jednak brak któregoś z elementów nie powoduje, podobnie jak niezachowanie pisemnej formy umowy, nieważność umowy. Rodzaj pracy to typ czynności składających się na umówioną pracę. Jego określenie w umowie o pracę może nastąpić przez wskazanie jednego z następujących parametrów: • stanowisko pracy lub pełnionej funkcji, jeżeli są one wyodrębniane w strukturze organizacyjnej zakładu pracy (w jego regulaminie organizacyjnym) • wykonywanego przez pracownika zawodu lub posiadanej specjalności • opisanie czynności faktycznych objętych zakresem posiadanej specjalności • Określony w umowie rodzaj pracy nie może być jednostronnie zmieniany przez pracodawcę poprzez dokonanie korekt w tzw. zakresie czynności obowiązującym pracownika.

5. Rodzaje umów o pracę • Kodeks pracy wymienia następujące rodzaje umów o pracę: • umowa na czas nieokreślony • umowa na czas określony • umowa na czas wykonywania określonej pracy • umowa na czas próbny • dodatkowo pracodawca może zawierać tzw. umowę na zastępstwo; nie jest to jednak nowy rodzaj umowy o pracę, a typ umowy na czas określony

6. Umowa na czas nieokreślony • Umowa na czas nieokreślony jest najbardziej korzystną formą zatrudnienia dla pracownika, zapewnia bowiem pracownikowi najlepszą ochronę stosunku pracy, np. pracodawca wypowiadając umowę zawartą na czas nieokreślony musi podać przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy, a o zamiarze wypowiedzenia umowy pracownikowi musi zawiadomić zakładową organizację związkową. Kodeks Pracy przewiduje trzy sposoby rozwiązania umowy na czas nieokreślony: za porozumieniem stron za wypowiedzeniem bez wypowiedzenia

7. Umowa na czas określony • Umowa na czas określony jest jedną z najpopularniejszych umów terminowych. Czas trwania umowy ustalają strony stosunku pracy w drodze negocjacji. • Umowy o pracę na czas określony są bardzo wygodne dla pracodawcy a znacznie mniej dla pracownika. Pracownik jest bowiem pozbawiony poczucia bezpieczeństwa oraz uprawnień związanych ze stałym zatrudnieniem. Ustawodawca wprowadził do kodeksu zasadę, zgodnie z którą jeżeli te same strony zawarły dwukrotnie umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, to zawarcie trzeciej umowy w ciągu 30 dni od rozwiązania drugiej jest równoznaczne w skutkach z zawarciem umowy na czas nieokreślony.

8. Umowa na czas określonej pracy tzw. o dzieło • Umowę taką zawiera się w pracach dorywczych i sezonowych oraz w celu wykonania przez pracownika ściśle określonego zadania, np. wybudowania obiektu, zorganizowanie szkolenia, sporządzenie bilansu itp. • Praca jest wykonywana pod kierownictwem pracodawcy. • Przy umowie zawartej na czas określania wykonywania pracy nie jest możliwe ścisłe określenie terminu jej zakończenia, a ustanie stosunku pracy uzależnione jest od przyszłego zdarzenia.

9. Umowa na czas próbny • Umowa na okres próbny może poprzedzać każdą z pozostałych umów o pracę na okres nie przekraczający trzech miesięcy. • Zawarcie tej umowy zależy wyłącznie od woli stron stosunku pracy. Umowę na okres próbny pracodawca może zawrzeć z każdym pracownikiem tylko raz. Od pracodawcy zależy czas umowy (do 3 miesięcy).

10. Przykład obliczania wynagrodzenia: uwowa stała • Zarobek brutto2 000 • Ubezpieczenia Społeczne (finansowane przez pracownika):  - ubezpieczenie emerytalne9.76%195.2- ubezpieczenie rentowe1.5%30- ubezpieczenie chorobowe2.45%49 • Suma składek na ubezpieczenie społeczne274.2  • Podstawa ubezpieczenia zdrowotnego = zarobek brutto – suma powyższych składek na ubezpieczenie społeczne • Podstawa ubezpieczenia zdrowotnego = 2000 – 274.2 = 1725.8

11. Składka na ubezpieczenie zdrowotne9%155.32 • Podstawa opodatkowania PDOF = podstawa ubezpieczenia zdrowotnego – miesięczne koszty uzyskania przychodu / zaokrąglamy do 1 zł/ • Podstawa opodatkowania PDOF = 1725.8 – 111.25 = 1614.55 • Podstawa opodatkowania PDOF po zaokrągleniu do 1 zł1615Zaliczka brutto na PDOF wg skali, w tym wypadku 19%306.85Zaliczka na PDOF = Zaliczka brutto na PDOF – (7.75% * Podstawa ubezpieczenia zdrowotnego ) – Powszechna miesięczna ulga podatkowa /zaokrąglamy do 1 zł/ • Zaliczka na PDOF = 306.85 – (7.75% * 1725.8) – 48.9 = 306.85 – 133.75 – 48.9 = 124.2

12. Zaliczka na PDOF zaokrąglona do 1 zł124 • Netto do wypłaty = podstawa ubezpieczenia zdrowotnego – składka na ubezpieczenie zdrowotne – zaliczka na PDOF zaokrąglona do 1 zł • Netto do wypłaty = 1725.8 – 155.32 – 124 = 1446.48 • Netto do wypłaty1446.48

13. Co płaci pracodawca • Ubezpieczenie emerytalne9.76%195.2 • Ubezpieczenie rentowe4.5%90 • Ubezpieczenie wypadkowe1.93%38.6 • Fundusz Pracy2.45%49 • Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych0.1%2 • Suma składek pracodawcy374.8  • Całkowity koszt wynagrodzenia 2374.8 • Stosunek zarobku netto do wypłaty do zarobku brutto72.32% • Stosunek zarobku netto do wypłaty do całkowitego kosztu wynagrodzenia 60.91%