270 likes | 772 Views
Ligjerata 2. Informatika-Ekologji. Përmbajtja. Matja e v ëllimit/sasisë së Informatave Klasifikimi i Kompjuterëve Modeli Logjik i Kompjuterit Të Sotëm. Matja e v ëllimit/sasisë së Informatave. Bit – nj ësia matëse për matjen e sasisë së informacionit nga anglishtja bit = binary digit
E N D
Ligjerata 2 Informatika-Ekologji
Përmbajtja • Matja e vëllimit/sasisë së Informatave • Klasifikimi i Kompjuterëve • Modeli Logjik i Kompjuterit Të Sotëm
Matja e vëllimit/sasisë sëInformatave • Bit – njësia matëse për matjen e sasisë së informacionit nga anglishtja bit = binary digit • Qarqet elektrike në kompjutor munden të ndodhen vetëm në njërën nga dy gjendjet. • Këto gjendje prezantohet me cifrat0dhe1dhe quhet paraqitjebinare,respektivisht të dhënat të paraqitura përmes njësheve (1) dhe zerove (o) i quajm paraqitje binare
Prezantimi i të dhënave • Të dhënat në kompjuteret prezantohen/paraqiten me shifrat 0 dhe 1 – • Sistemi Binar i numrave (me bazë 2) dy cifra 0 dhe 1 • Sistemi dekad i numrave (me bazë 10)- dhjet cifra: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 • Sistemi oktal i numrave (me bazë 8)- tetë cifra: 0,1,2,3,4,5,6,7 • Sistemi heksadecimal i numrave (me bazë 16)- gjashtmbdhjet cifra:0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F
Prezantimi i të dhënave • Numrat e plotëdekadshëndrohennë binar duke ipjestuar me bazën e sistemittënumravebinar, respektivisht me numrin 2 • 83 : 2 = 41 mbetja183(1o)=1010011(2) • 41 : 2 = 20 mbetja1 • 20 : 2 = 10 mbetja0 • 10 : 2 = 5 mbetja0 • 5 : 2 = 2 mbetja1 • 2 : 2 = 1 mbetja0 • 1 : 2 = 0 mbetja1
Edhe një shembull • shëndrimiinumrit decimal 5 cifror 12.345(10)nëekuvalentin e tijëbinar: operacioni në 13 hapa duket si vijonë: • 12.345 : 2 = 6.172 mbetja 1 • 6.172 : 2 = 3.086 mbetja 0 • 3.086 : 2 = 1.543 mbetja 0 • 1.543 : 2 = 771 mbetja 1 • 771 : 2 = 385 mbetja 1 • 385 : 2 = 192 mbetja 1 • 192 : 2 = 96 mbetja 0 • 96 : 2 = 48 mbetja 0 • 48 : 2 = 24 mbetja 0 • 24 : 2 = 12 mbetja 0 • 12 : 2 = 6 mbetja 0 • 6 : 2 = 3 mbetja 0 • 3 : 2 = 1 mbetja 1 • 1 : 2 = 0 mbetja 1 12.345(10)=11000000111001(2)
Shëndrimi i numrave binar në decimal 11102 (1x8)+(1x4)+(1x2)+(0x1) =8+4+2 =14 11102 1410 111101101112 = 1x210 +1x29 +1x28 +1x27 +1x26 +0x25 +1x24 +0x23 +1x22 + 1x21 + 1x20 = =1024+512+256+128+0+32+16+0+4+2+1=1975
Shëndrimiinumraveheksadecimalnë decimal • 5AE16= 5x162 + 10x161+14x160= = 5x256 + 10x16 + 14 x 1 = 1454
Klasifikimi i kompjuterëve Kompjuterët e mëdhenj (angl. mainframes) Kompjuterët e vegjël (minicomputers) Mikrokompjuterët (microcomputers)
Kompjuterët e mëdhenj (angl. mainframes) • Karakterizohen me: • dimensione të mëdha, • fuqi shumë të madhe procesorike, • kapacitet shumë të madh të memorjes, • etj.
Kompjuterët e vegjël (minicomputers) • që dallohen simë të vegjël nga mainframe, karakterizohen me fuqi të lartë procesorike dhe zakonishtshfrytëzohen si server të rrjetit. • Serverët menaxhojnë klientët e një rrjeti kompjuterik, dhe në rastet e lidhjes së një grupi kompjuterësh në Internet paraqitet në rolin e Gateway kompjuterit.
Mikrokompjuterët (microcomputers) • Kompjuterët e vegjël të cilët zakonisht ne i përdorim në jetën e përditshme, si kompjuteri personal –PC, kompjuterët portabël, etj., janë shembuj tipik të mikrokompjuterëve.
Modeli logjik i kompjuterit të sotëm(bazuar në zbulimin e Von Neumann) • Procesori qendror, • Njësiaaritmetiko-logjike, • Njësia dirigjuese, • Memorja punuese, • Pjesët hyrëse, • Pjesët dalëse.
Procesori qendror (njësia qendrore) Njësia qendrore përbëhet nga këto komponente: • Njësia dirigjuese (udhëheqëse) • Njësia aritmetiko – logjike • Memorja punuese (e mbrendshme)
Shpejtësia e procesorit • Numri i sinjaleve për një sekondë është njësia matëse për shpejtësinë e procesorit dhe shprehet me herc (Hz). • Pasi kjo frekuencë matet me miliona herc - shprehet në megaherc (MHz) – • 1. 000. 000 Hz=1MHz • Sot kemi procesor që ka shpejtësi me miliarda herc – dhe shprehet në gigaherc (GHz)1.000.000.000 Hz=1GHz.
Njësia dirigjuese • udhëheq me njësinë qendrore, • ndërsa tërrthorazi edhe me komponentet tjera të kompjuterit. • Udhëheqja mbështetet në programet e vendosura në memorien kryesore.
Njësia aritmetiko – logjike (ALU) • ka për detyrë kryerjen e operacionevearitmetiko-matematikore si dhe ato logjike. • përpunimi i tëdhënave • e përbërë nga qarqe elektroniketë cilat punojnë në parimin e logjikës binare.
Memorja punuese (e mbrendshme) • përmban të dhënat dhe programet të cilat duhet të përpunohen. • ka aftësinë t'i pranojë, t'i ruajë dhe t'ua dorëzojë të dhënat njësive të tjera.
Njësitë hyrësenjësitëdalëse • Njësitë hyrëse • tastatura, miu,skaneri, lexuesi i barkodeve, kamera, etj. • Njësitë dalëse • monitori, printeri dheploteri.
Njësi hyrëse - dalëse • modemi, • kartela e rrjetit, • audio kartela, dhe • paisje tjera me funksione speciale.
Njësitë për memorje të jashtme • bazohen në një teknologji që nuk kërkon furnizim me energji elektrike për ruajtjen e të dhënave • Më së shpeshti shfrytëzohen mediumet magnetike të cilat të dhënat i ruajnë në celula magnetike. • përdoren për deponim të të dhënave dhe programeve
Përfaqësues tipik i memorjes së jashtme • disketat (floppy disk), • disqet e fiksuara, • shiritat magnetik, • CD ROM, • DVD ROM, • USB Memorja (USB Stick)