Çevre Standartlarının Tanımı Ve Önemi Serhat Sabahattin Deveci

1. Çevre Standartlarının Tanımı Ve ÖnemiSerhat Sabahattin Deveci

2. Çevre Nedir ? • Doğada canlı ve cansız varlıkların bulunduğu ve karşılıklı ilişkilerin gerçekleştiği ortamdır. • ÇevreYönetimiNedir ? • Doğal ve fiziksel çevrenin gelişimine yönelik yapılan plan ve uygulamaların tümüdür

3. Çevre Yönetim Sistemi Nedir ? • Çevre yönetiminin bir sistem halinde uygulanmasıdır • Çevre Yönetim Sistemleri • İşletmelerin çevreye verdikleri veya verebilecekleri zararların azaltılması veya mümkünse ortadan kaldırılabilmesi için geliştirilen yönetim sistemleridir

4. Çevre Standartlarının Geliştirme Süreci • Kaynak Tarama • Ölçüt Belgesinin Hazırlanması • Bilim Çevreleriyle Ortak Çalışma • Ölçüt Belgesinin İlk Taslağının Yazılması • Birinci Ölçüt Belgesi Taslağının İlgili İdarelere Gönderilmesi

5. Çevre Standartların Gelişme Süreci • İkinci Ölçüt Belgesi Taslağının Hazırlanması • Uzmanlar Raporunun Hazırlanması • Düzenlemelerin Yol Açacağı Etkilerin İncelenmesi • Bütçe İdaresinin Görüşünün Alınması

9. BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM?

10. TS EN ISO 14001 STANDARDI BARIŞ HÜR

11. TS EN ISO 14001 STANDARDI • Bugünün tüketicisi beklenti ve ihtiyaçlarının en üst düzeyde karşılanmasının yanı sıra ,kendisine yaşadığı çevreye ve dünyasına değer verilmesini ,saygı gösterilmesini sağlayabilmek için belli kurallar çerçevesinde kalite standartları belirlenmiştir.

12. TS EN ISO 14001 STANDARDI TARİHÇESİ • 1973’de Avrupa Birliği ülkeleri I. eylem planını yayınlamışlardır. • 1992’de BS 7750 Standardı Yayınlanmıştır. • 1994’de TS 9719 standardı yayınlanmıştır. • 1996’da EN ISO 14001 standardı yayınlanmıştır. • 1997’de TS EN ISO 14001 standardı yayınlanmıştır. • 2004 ‘de EN ISO 14001 standardı yayınlanmıştır. • 2005’de TS EN ISO 14001 standardı yayınlanmıştır.

13. ISO 14001 SERTİFİKA ALMA SÜRECİ • Ülkemizde ISO 14001 sertifikası verme yetkisi olan TSE, BVQI, SGS gibi uluslar arası firmalara başvurulur. • Bu sertifikayı almak için denetimden geçmek gerekir. • Denetim, denetçi belgesine sahip kişiler tarafından yapılır.

14. ISO 14001 SERTİFİKA ALMA SÜRECİ • Denetimin kapsamı, rapor hazırlama yöntemi, kuruluşun yeri, faaliyet ve özellikleri dikkate alınarak denetime başlanır. • Denetimler sonrasında sertifika verilir veya hazırlıkların tamamlanması için süre verilir. • Sertifika genelde üç yıl için geçerlidir. • Sertifika koşullarının yerine getirilmesi için yılda en az iki kere denetim yapılır.

15. TS EN ISO 14001 Çevre Yönetim Standartları Şunlardır; • Yükümlülük altına girme ve politika • Planlama • Uygulama ve İşlem • Kontrol ve Düzeltici Faaliyet • Gözden Geçirme ve Geliştirme

17. BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİMBarış HÜR

18. ÇEVRE STANDARTLARI UYGULAMA ALANLARI AYDIN ÖZTÜRK

19. ÇEVRE STANDARTLARI UYGULAMA ALANLARI • Kamu Kurumları ve Kuruluşları • Özel Şirketler • Sivil Toplum Örgütleri • Toplu Yaşam Alanı(Ev)

20. ÇEVRE STANDARTLARI UYGULAMA ALANLARI • Çevre yönetimi ;Devletin ve sanayi sektörünün çevre konusunda yetersiz faaliyetlerine işaret edip,toplumun bu konudaki beklentilerini gerçekleştirmeye ve sürdürülebilirliği sağlamaya yönelik olarak gelişmiştir

21. ÇEVRE STANDARTLARI UYGULAMA TARİHÇESİ • 1970’li yılların başından itibaren gelişmiş ülkelerde devlet kurumlarının zorlamasıyla çevre standartlarına uyulmaya çalışılsada firmalar bunu benimseyememiştir. • Daha sonraları cezai yaptırımlar neticesinde ilk olarak atık su,katı atıklar ve gaz emisyon değerleri ölçülmeye başlanmıştır

22. ÇEVRE STANDARTLARI UYGULAMA TARİHÇESİ • 1980’li yıllarda ham madde fiyatlarının yüksek olması ve hızlı değişen idari yapılar neticesinde çevre standartlarına bağlı kalarak kar yapmayı hedeflemiştir. • Çevre yönetimi bu koşullar altında orta ve büyük ölçekli işletmeler için önemli bir noktaya gelmiştir.

23. ÇEVRE STANDARTLARI UYGULAMALARININ FAYDALARI • İşveren Açısından • Üretkenlik artışı • Verimli kaynak kullanımı • İstihdam sürekliliği

24. ÇEVRE STANDARTLARI UYGULAMALARININ FAYDALARI • Çalışan Açısından • Motivasyon artışı • Zamandan tasarruf • İş kazalarında azalma • Eğitim seviyesindeki artış

25. ÇEVRE STANDARTLARI UYGULAMALARININ FAYDALARI • Çevre Açısından • Atıklarda azalma • Düzeltme maliyetlerinde azalma • Enerji Kullanımı • Etkin enerji kullanımı sistemleri • Etkin ekipman bakımı “Düşük Maliyetle Yüksek Kazanç”

26. ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ • Çevre Yönetimi Nedir ? Doğal ve fiziksel çevrenin gelişimine yönelik yapılan plan ve uygulamaların tümüdür. • Çevre Yönetim Sistemi Nedir ? Çevre yönetiminin bir sistem halinde uygulanmasıdır.

27. ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ FAKTÖRLERİ • Çevre Politikası • Organizasyonel Yapı • Faaliyet Entegrasyonu • Belgelendirme Sistemi • Eğitim

28. ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ FAKTÖRLERİ • Analiz,Gözetim ve Telafi Etme Bilgisi • Düzeltici ve koruyucu eylem • Yönetim Gözden Geçirmesi • Çevre Yönetim Sistemi Denetimi

29. ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ ve ÇEVRE ETİKETİ • ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ Çevre yönetim sistemi kuruluşun tümü için hayat boyu analizi öngörür. • ÇEVRE ETİKETİ Çevre etiketi sadece ürün veya hizmet için hayat boyu analizi öngörür.Çevre etiketi ürün merkezli bir yaklaşımdır.

30. ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ BELGELERİ

31. ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ BELGELERİ

32. ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ BELGELERİ

33. HABER KÖŞESİ • Yağmur Ormanları Birliği sertifikasını alan Lipton firması çevreye zarar vermeden çay üretimi yaptığını belgelendirmiş oldu.

34. HABER KÖŞESİ • Çilek mobilya, Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından yapılan Çocukların sağlığı ve güvenliği gibi konulardan denetimden geçerek ISO 14001 çevre yönetim sistemi belgesi aldı.

35. HABER KÖŞESİ • TUI Fly havayolu şirketi uluslar arası çevre standartlarına uygun bulunarak ISO 14001 sertifikasını almaya hak kazandı. • ISO 14001 sertifikasını alan ilk havayolu şirketidir.

36. BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM SORULARINIZ ??

37. ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİNİN ŞARTLARI Murat Can KIRDAR

38. Çevre Yönetim Sisteminin Şartları • Genel Şartlar • Çevre Politikası • Planlama • Kontrol Etme

39. Genel Şartlar • Kuruluş, bu standardın şartlarına uygun olarak bir çevre yönetim sistemi oluşturmalı, dokümante etmeli, uygulamalı, devamlılığını sağlamalı ve sürekli iyileştirmeli ve bu şartları nasıl karşıladığını belirtmelidir. 

40. Çevre politikası • Üst yönetim, kuruluşun çevre politikasını tanımlamalı ve çevre yönetim sisteminin tanımlı kapsamı dahilinde bu politika şunları amaçlar; • Sürekli Gelişmeyi • Çevreyi kirletmemeyi • Faaliyetlerin Çevresel etkilerine dikkat etmeyi • Faaliyetlerinin ürünlere ve hizmetlere uygun olmasını • Hedeflerinin iyi tespit edilmesini

41. Planlama • Çevre Boyutları Planlanan veya değiştirilmiş faaliyetleri ele alarak kontrol edebildiği çevre yönetim sisteminin dahilinde ürünlerin, hizmetlerin boyutlarının tanımlanmasıdır. • Yasal ve Diğer Şartlar Kuruluşun, kendi çevre boyutları bakımından yürürlükteki yasal şartları ve kuruluşun uymayı kabul ettiği diğer şartları belirlemesi ve bunlara erişebilir olması. • Hedefler ve Program Kuruluş, bünyesindeki uygun fonksiyonlarda ve seviyelerde, dokümante edilmiş çevre amaçlarını ve hedeflerini oluşturmalı, uygulamalı ve devamını sağlamalıdır.

42. Kontrol Etme • İzleme ve Ölçme Önemli bir çevresel etkiye sahip olabilen faaliyetleri düzenli aralıklarla izlemek ve ölçmek için çeşitli prosedürler oluşturulmalıdır. • Uygunluğun Değerlendirilmesi Uygunlukla ilgili tutarlı olarak, yasal şartlara göre uygunluluğu periyodik olarak değerlendirmek için prosedürler oluşturulmalı ve devamlılık sağlanmalıdır. • Kayıtların Kontrolü   Kayıtların oluşturulması, muhafaza edilmesi, korunması, düzeltilmesi, bekletilme süresi ve bertaraf edilmesi için prosedürler oluşturulmalı ve süreklilik sağlanmalıdır.

44. Çevre Yönetim Sisteminin Şartları ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standardı’nın yeni versiyonu 5 yıllık bir hazırlık evresi arkasından 2004 yılında ISO 14001:2004 adında Yayınlanmıştır. ISO tarafından yayınlanan TSE Çevre Hazırlık Grubunca TS EN ISO 14001(1997) revizyonu olarak 2005’te TS EN ISO 14001:2005 olarak yayınlanmıştır. 14001:2005 versiyonu ile gelen temel değişiklikler şunlardır: • ISO 14001:97 gereklilikleri netleştirilmiştir. • Çevre performansı değiştirilmiştir. • Bazı maddelerinde değişiklikler yapılmıştır. • Dış iletişim maddesi gereklilikleri netleştirilmiştir. NOT: ISO 14001:97 olduğu gibi 14001:2005 ‘de sürekli iyileştirme olarak bilinen Planla—Uygula—Kontrol et—Önlem al (PUKÖ) Metodolojisine dayanır.

45. ISO 14001

46. ISO 14001:2004

47. ISO 14001:2005

48. PUKÖ(Planla, Uygula, Kontrol et, Önlem al)

49. PUKÖ(Planla, Uygula, Kontrol et, Önlem al) • Planla Kuruluşun çevre politikasına uygun olarak sonuçların duyurulması için gerekli amaçların oluşturulması. • Uygula Süreçlerin uygulanması • Kontrol et Amaçlar hedefler,yasal ve diğer şartlara göre süreçlerin ölçülmesi ve sonuçların rapor edilmesi • Önlem al Çevre yönetim sisteminin başarısının sürekli iyileştirilmesi için önlem alınması

50. Çevre Yönetim Sisteminin Şartları • Özetlenen değişiklere bağlı olarak ISO 14001:2005 versiyonunun, 1997 versiyonu ile karşılaştırıldığında, temel yapısını koruduğu görülmektedir. ISO 14001:97 belgeli firmaların 2005 versiyonuna geçişi ile ilgili süre Uluslararası akreditasyon kurulu tarafından 18 ay olarak belirlenmiştir. Programa göre 2005 itibari ile ISO 14001:2005 referans alınacak, 2006 itibarı ile ISO 14001:97 belgeleri geçerliliğini kaybedecektir.