BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA ÇALIŞMA GRUBU

1. Grup Sözcüsü: Yunus Emre ÖZER Moderatör: Güvenç KÜÇÜKTOK Raportör: Çağkan AYDOĞDU BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA ÇALIŞMA GRUBU 2009-2013 Bölgesel Gelişme Planı Atölye Çalışması 18-19 Kasım 2008

2. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA • STRATEJİK ÖNCELİKLER SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ SÖ2: GÖÇ SORUNU ve YÖNETİMİ SÖ3: DEZAVANTAJLI GRUPLAR ve SOSYAL HİZMETLER SÖ4: SOSYO-KÜLTÜREL ZENGİNLİK

3. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA STRATEJİK ÖNCELİK HEDEFLER EYLEMLER

4. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ

5. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ HEDEFLER H1: İSTİHDAM YARATICI PROJELERDE SEÇİCİ, DESTEKLEYİCİ ve TEŞVİK EDİCİ MEKANİZMALAR GELİŞTİRİLECEKTİR. H2: İZMİRİN İSTİHDAM YARATAN ve YÜKSELEN SEKTÖRLERİ TESPİT EDİLİP DESTEKLENECEK, İŞ ve İŞGÜCÜ PİYASASININ MEVCUT DURUMU ANALİZ EDİLECEK, KAYIT ALTINA ALINACAK ve GÜNCELLENECEKTİR. H3: MESLEKİ EĞİTİMDE VERİ TABANI OLUŞTURULACAK, MESLEK STANDARTLARI TANIMLANIP YAYGINLAŞTIRILACAK, MESLEKİ YÖNLENDİRME ve KARİYER REHBERLİĞİ MEKANİZMALARI GELİŞTİRİLECEKTİR. H4: İŞ ve İŞGÜCÜNE KATILIMDA EŞİTLİĞİN SAĞLANABİLMESİ İÇİN GEREKLİ YASAL DÜZENLEMELERİN YAPILMASINA DESTEK VERİLECEKTİR. H5: ÜST DÜZEY PROFESYONELLERİN İSTİHDAM EDİLEBİLMESİNDE FIRSATLAR YARATILACAKTIR. H6: İŞGÜCÜ VERİMLİLİĞİNİ ARTIRMAK İÇİN YAŞAM BOYU ÖĞRENME MEKANİZMALARI GELİŞTİRİLECEKTİR. H7: KURUMLAR ARASI İŞBİRLİĞİ SAĞLANIP GELİŞTİRİLECEKTİR. H8: SPESİFİK SEKTÖRLERİN İHTİYAÇ DUYDUĞU ARA ELEMAN TESPİTİ ve YETİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR DESTEKLENECEKTİR.

6. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ H1: İSTİHDAM YARATICI PROJELERDE SEÇİCİ, DESTEKLEYİCİ ve TEŞVİK EDİCİ MEKANİZMALAR GELİŞTİRİLECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: İstihdam yaratacak projelere destek verecek iç ve dış kaynaklı fonlar yaratılmalıdır. E2: Fonları ve projeleri yönetecek aktörler eğitilmelidir. E3: Meslek Edindirme ve Geliştirme Projesine destek verilmelidir. E4: İzmir’e istihdam yaratacak, yatırım yapacak girişimcilere bu fonlardan destek verilmelidir. E5: Fonlardan bir kısmı istihdam yaratacak alanlarda altyapıya ayrılmalıdır.

7. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ H2: İZMİRİN İSTİHDAM YARATAN ve YÜKSELEN SEKTÖRLERİ TESPİT EDİLİP DESTEKLENECEK, İŞ ve İŞGÜCÜ PİYASASININ MEVCUT DURUMU ANALİZ EDİLECEK, KAYIT ALTINA ALINACAK ve GÜNCELLENECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: İş ve işgücü piyasasının mevcut durumu analiz edilmelidir. E2: İzmir’de hizmet sektörü, eğitim, organik tarım, turizm, fuarcılık, ithalat, ihracat, lojistik, bilişim teknolojisi gibi sektörlerin öne çıkması desteklenmelidir. E3: İzmir’de vasıfsız işgücü ve dezavantajlı gruplar öne çıkan sektörlere kazandırılmalıdır.

8. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ H3: MESLEKİ EĞİTİMDE VERİ TABANI OLUŞTURULACAK, MESLEK STANDARTLARI TANIMLANIP YAYGINLAŞTIRILACAK, MESLEKİ YÖNLENDİRME ve KARİYER REHBERLİĞİ MEKANİZMALARI GELİŞTİRİLECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Kamu ve özel sektöre ilişkin mesleki eğitim veri tabanı oluşturulmalıdır. E2: İlköğretimde mesleki rehberlik ve yönlendirme yapılmalıdır. E3: Liselerde ve üniversitelerde kariyer rehberliği geliştirilmelidir. E4: Öncelikli sektörlere ilişkin meslek tanımları geliştirilmelidir. E5: Bölgenin öncelikli ve istihdam yaratıcı sektörlerinde meslek standartları tespit edilmelidir.

9. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ H4: İŞ ve İŞGÜCÜNE KATILIMDA EŞİTLİĞİN SAĞLANABİLMESİ İÇİN GEREKLİ YASAL DÜZENLEMELERİN YAPILMASINA DESTEK VERİLECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Sosyal diyalog yoluyla dezavantajlı gruplar tespit edilmelidir. E2: Tüm engelli gruplara yönelik yaratılacak fon kaynaklarından % 5 fon ayrılmalıdır. E3: Bu fonlardan faydalanan iş yerlerinde % 5 kontenjan ayrılmalıdır. Bu kurala uymayanlara yasal yaptırım uygulanmalıdır.

10. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ H5: ÜST DÜZEY PROFESYONELLERİN İSTİHDAM EDİLEBİLMESİNDE FIRSATLAR YARATILACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Çok dilli eğitim veren kamu ve vakıf üniversitelerinin İzmir’de kurulması desteklenmelidir. E2: Üniversiteler multi-disipliner ve uluslararası akrediteli uzmanlık sertifikalı eğitimler vermelidir. E3: Üniversiteler, istihdam sağlayıcı sektör odaklı kooperatiflerle işbirliği sağlamalıdır.

11. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ H6: İŞGÜCÜ VERİMLİLİĞİNİ ARTIRMAK İÇİN YAŞAM BOYU ÖĞRENME MEKANİZMALARI GELİŞTİRİLECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Her düzeydeki çalışanın mesleki becerilerinin geliştirilebilmesi ve güncellenmesi için eğitim programları geliştirilmeli ve uygulanmalıdır. E2: Eğitim dışı kazanılan becerilerin belgelenmesi amacıyla kısa dönemli sertifikasyon programları oluşturulmalıdır.

12. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ H7: KURUMLAR ARASI İŞBİRLİĞİ SAĞLANIP GELİŞTİRİLECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Kurumlar arası işbirliği geliştirilmelidir.

13. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ1: BÖLGESEL İŞ ve İŞGÜCÜ STRATEJİSİ H8: SPESİFİK SEKTÖRLERİN İHTİYAÇ DUYDUĞU ARA ELEMAN TESPİTİ ve YETİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR DESTEKLENECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: İzmir’de öne çıkabilecek spesifik sektörler araştırılmalıdır (atık değerlendirme, alternatif enerji, organik tarım, bilişim, sağlık turizmi gibi) E2: İş ve işgücü piyasası analiz sonuçlarına göre sektörlerin ihtiyaç duyacağı ara elemanlar yetiştirilecektir.

14. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ2: GÖÇ SORUNU ve YÖNETİMİ

15. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ2: GÖÇ SORUNU ve YÖNETİMİ HEDEFLER H1: İZMİR’İN GÖÇ PROFİLİ ANALİZİ YAPILACAKTIR. H2: İZMİR’İN YAŞAM KALİTESİ GÖSTERGELERİ SAĞLIKLI KENT HEDEFİNİ SAĞLAYACAK ŞEKİLDE İYİLEŞTİRİLECEK, YÜKSELTİLECEK ve SÜRDÜRÜLEBİLİR KILINACAKTIR.

16. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ2: GÖÇ SORUNU ve YÖNETİMİ H1: İZMİR’İN GÖÇ PROFİLİ ANALİZİ YAPILACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Kamu kurumları ve özel kuruluşların topladıkları veriler yeniden düzenlenerek bilimsel analizleri yapılmalıdır. E2: Özel kurum ve kuruluşlar ile STK’lardan gelen bilgiler doğrulanarak bilgi havuzuna aktarılmalıdır. E3: Kamu ve özel kuruluşlardan toplanan verilerden hareketle İzmir'in göç veritabanı oluşturulmalıdır. E4: İkincil verilerden kaynaklanan eksiklikler giderilmeli ve bütünleştirilmesi için alan araştırması yapılmalıdır.

17. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ2: GÖÇ SORUNU ve YÖNETİMİ H2: İZMİRİN YAŞAM KALİTESİ GÖSTERGELERİ SAĞLIKLI KENT HEDEFİNİ SAĞLAYACAK ŞEKİLDE İYİLEŞTİRİLECEK, YÜKSELTİLECEK ve SÜRDÜRÜLEBİLİR KILINACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Sağlık, beslenme, hijyen gibi kişinin fiziksel varlığı iyileştirilmeli, evrensel kriterlere yakınlaştırılmalı ve sürdürülmelidir. E2: Kente ve topluma psikolojik ve sosyal uyum sağlanmalıdır. E3: Toplumsal uyum için kültürel ve toplumsal bütünleşiklik sağlama amacı ile moral değerlerden istifade edilerek ortak projeler geliştirilmelidir. E4: Konut, işyeri, okul, ibadethane ve çevresine yönelik mekansal düzenlemeler, uzun dönemli olarak planlanmalıdır.

18. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA E5: 0 – 14 ve 65 üstü yaş gruplarının, mahallelerinde birlikte olabilecekleri, boş zamanın değerlendirilmesine yönelik programlar oluşturulmalı ve bunun için mekanlar tasarlanmalıdır. E6: Türkiye İş Kurumu ve özel istihdam büroları gibi kurumlara işlevsellik sağlayacak mekanizmalar geliştirilmeli, kurumsal ve kurumlar arası bütünleşiklik sağlanmalı, kurumsal taassuplar aşılmalı ve buna yönelik eğitimler yapılmalı, kurumsal çalışmalar katılımcı yönetişim modelli programlanmalıdır. E7: Günün getirdiği yeni teknolojik gelişmeleri de dikkate alarak özellikle kırsal alanda gelir getirici meslek edindirme kursları düzenlenmeli, Köydes projeleri bu amaçlar için de yönlendirilmelidir. E8: Göç bölgelerinde aile planlaması ve hijyen bağlantılı eğitimler düzenlenmeli, sağlık kontrollerinin tedavi ile tamamlanması sağlanmalıdır.

19. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA E9: Yabancı göçleri ile bağlantılı olarak kent alanının toplumsal uyumu ve uzlaşmayı kolaylaştıracak şekilde planlanmalı, bu grup ve kişilerin kente sosyo-kültürel katılımını sağlayacak programlar geliştirilmelidir. E10: Göçle gelen yerleşik yabancıların kentsel ekonomiye kazandırılması için stratejik planlama yapılmalı ve engelleyici mevzuat düzenlemeleri gözden geçirilmelidir. E11: Yerel yönetimlerde belediye ve il özel idaresi kanununda yer alan katılımcı mekanizmaların uygulanabilirliğini sağlayacak kurumsal ve toplumsal dinamikleri geliştirecek programlar oluşturulmalıdır. E12: Kentsel tasarım, kent güvenliğini sağlayacak biçimde yapılandırılmalıdır.

20. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ3: DEZAVANTAJLI GRUPLAR ve SOSYAL HİZMETLER

21. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ3: DEZAVANTAJLI GRUPLAR ve SOSYAL HİZMETLER HEDEFLER H1: ÖZÜRLÜ ÇERÇEVE KANUNU"NUN (5378 SAYILI) UYGULANMASININ TAKİBİ YAPILACAKTIR. H2: DEZAVANTAJLI GRUPLARA YÖNELİK BAKIM MODELLERİ GÜNCELLENECEK ve YAYGINLAŞTIRILACAKTIR. H3: ÇOCUKLARIN BEDENSEL ZİHİNSEL ve SOSYAL GELİŞİMLERİNİN SAĞLANMASI, ÇOCUKLARLA İLGİLİ TÜM FAALİYETLERDE ÇOCUĞUN YÜKSEK YARARININ GÖZETİLMESİ SAĞLANACAKTIR. H4: GENÇLERİN BİLİNÇLİ SOSYAL SORUMLULUĞUNUN ARTIRILMASI İÇİN GEREKLİ ÇALIŞMALAR YAPILACAKTIR. H5: ÇOCUKLARIN HER TÜRLÜ İHMAL ve İSTİSMARININ ÖNLENMESİ ve ÇOCUKLARIN KORUNMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİN EKSİKSİZ OLARAK UYGULANMASI SAĞLANACAKTIR. H6: MAĞDUR DURUMDAKİ KADINLARA SOSYAL GÜVENLİK KAPSAMINDA İŞ İMKANI SAĞLANACAKTIR. H7: KADINA YÖNELİK ŞİDDET HER ALANDA ÖNLENECEKTİR.

22. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ3: DEZAVANTAJLI GRUPLAR ve SOSYAL HİZMETLER H1: ÖZÜRLÜ ÇERÇEVE KANUNU"NUN (5378 SAYILI) UYGULANMASININ TAKİBİ YAPILACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Engellilerin tüm insan haklarından ve temel özgürlüklerinden ayrımcılığa uğramaksızın yararlandırılması sağlanmalıdır. E2: 5378 sayılı Kanun’un geçici 2. maddesindeki kamu, gerçek ve tüzel kişilere ait mimari ve kentsel engellerin 2008’den itibaren 4 yıl içinde kaldırılması sağlanmalıdır.

23. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ3: DEZAVANTAJLI GRUPLAR ve SOSYAL HİZMETLER H2: DEZAVANTAJLI GRUPLARA YÖNELİK BAKIM MODELLERİ GÜNCELLENECEK ve YAYGINLAŞTIRILACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Suç ve suç mağduru çocuklara yönelik bakım ve rehabilitasyon merkezleri yaygınlaştırılmalıdır. E2: Çocuk evlerinin sayısının artırılması ve mevcut yurt ve yuvaların ev tipine dönüştürülmesi hızlanmalıdır. E3: Engelsiz yaşam merkezlerinin yaygınlaştırılması ve yaş grubuna göre hizmet modellerinin belirlenmesi, fiziksel engellilerin günlük yaşamını kolaylaştıracak modellerin oluşturulması sağlanmalıdır. E4: Kadın konukevlerinin sayısının artırılması ve metropol ilçelerde kurulması sağlanmalıdır. E5: 18-60 yaş aralığı yaş grubu zihinsel yetersizliği ve ruhsal bozukluğu olanlara yönelik bakım modellerinin oluşturulması gerekmektedir. E6: Bakıma muhtaç yaşlılara yönelik gündüzlü bakım (yaşlı kreşi) ve evde bakım modellerinin uygulanması ve yaygınlaştırılması sağlanmalıdır.

24. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ3: DEZAVANTAJLI GRUPLAR ve SOSYAL HİZMETLER H3: ÇOCUKLARIN BEDENSEL, ZİHİNSEL ve SOSYAL GELİŞİMLERİNİN SAĞLANMASI, ÇOCUKLARLA İLGİLİ TÜM FAALİYETLERDE ÇOCUĞUN YÜKSEK YARARININ GÖZETİLMESİ SAĞLANACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Çocukların doğdukları andan itibaren düzenli kontrolleri ve aşıları takip edilmeli, ebeveynlerin takibi de zorunlu kılınmalıdır. E2: Eğitim çağına gelmiş her çocuk okula kayıt olmalı ve zorunlu eğitim ücretsiz olmalı, ailenin maddi durumu okula göndermeye mani ise eğitim giderleri devletçe karşılanmalıdır. E3: Her çocuğun eğitim yaşı geldiğinde okula başlamasına mani olan her türlü engeller ortadan kaldırılmalı ve cezai müeyyideler uygulanmalıdır. E4: Her çocuk 18 yaşını dolduruncaya kadar sağlık hizmetlerinden ücretsiz ve eksiksiz yararlanmalıdır. E5: Çocukların bedensel, ruhsal, sosyal gelişimlerinin sağlanması için spor, sanat ve kültürel faaliyetlere katılmaları sağlanmalıdır. E6: Toplumun çocuk konusunda duyarlılığının artırılması için bilinçlendirme çalışmaları yapılmalıdır.

25. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ3: DEZAVANTAJLI GRUPLAR ve SOSYAL HİZMETLER H4: GENÇLERİN BİLİNÇLİ SOSYAL SORUMLULUĞUNUN ARTIRILMASI İÇİN GEREKLİ ÇALIŞMALAR YAPILACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: İlköğretimden başlayarak gençlerin bilinçli sosyal sorumluluğunun artırılmasına yönelik aile, okul, paydaş kurum ve kuruluşların Milli Eğitim Bakanlığı öncülüğünde çalışmalar başlatılmalıdır.

26. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ3: DEZAVANTAJLI GRUPLAR ve SOSYAL HİZMETLER H5: ÇOCUKLARIN HER TÜRLÜ İHMAL ve İSTİSMARININ ÖNLENMESİ ve ÇOCUKLARIN KORUNMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİN EKSİKSİZ OLARAK UYGULANMASI SAĞLANACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Çocukların her türlü ihmal ve istismarlarının önlenmesi ve çocukların korunmasına ilişkin hükümlerin eksiksiz olarak uygulanması sağlanmalıdır. E2: Çocukların İş Kanunu’na aykırı çalıştırılması önlenmeli, sokakta çalışan çocukların kolluk kuvvetlerince önlenmesi ve bu şekilde çalışan çocukların ebeveynlerine yönelik cezai yaptırımların uygulanması sağlanmalıdır. E3: Yoğun iç göç alan gecekondu bölgelerinde çocuk ve ebeveynin desteklenmesi, çocukların korunması, bilincin yükseltilmesi için Çocuk ve Toplum Merkezleri’nin birlikte açılması yaygınlaştırılmalıdır. E4: Çocukların ihmal ve istismarlarının önlenmesi için bu vakaların gecikmeksizin Sosyal Hizmetler ve Emniyet Çocuk Bürosu’na ihbar edilmesi ve bu konuda duyarlılığın yerleşmesi, çocukların cinsel istismardan korunması için her türlü önlemin alınması konusunda toplumun duyarlı ve bilinçli olması sağlanmalıdır. E5: Çocukların, yetişkinlerin bulunduğu internet kafeleri, içkili yerler gibi mekanlara girmesi kesinlikle önlenmelidir. E6: Anne ve babalar olarak sorumluluğunu yerine getiremeyen muhtaç ailelere devletin ve ilgili sivil toplum kuruluşlarınca destek sağlanmalıdır.

27. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ3: DEZAVANTAJLI GRUPLAR ve SOSYAL HİZMETLER H6: MAĞDUR DURUMDAKİ KADINLARA SOSYAL GÜVENLİK KAPSAMINDA İŞ İMKANI SAĞLANACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Mağdur kadınlara yönelik istihdam yaratıcı eğitimler verilmelidir. E2: Mağdur kadınlara yönelik istihdam yaratılmalıdır.

28. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ3: DEZAVANTAJLI GRUPLAR ve SOSYAL HİZMETLER H7: KADINA YÖNELİK ŞİDDET HER ALANDA ÖNLENECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Her türlü şiddete maruz kalmış kadınların Emniyet ve Adliye kovuşturmaları sırasında ilgili ve sorumlu birimlerde çalışanların hizmet içi eğitimleri güncellenmeli ve uygulamaları takip edilmelidir. E2: Ailenin korunmasıyla ilgili Kanunun (4320 sayılı) toplumda doğru bir şekilde aktarımının sağlanması ve toplumun bu konuda bilgilendirilmesi gerekmektedir.

29. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ4: SOSYO-KÜLTÜREL ZENGİNLİK

30. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ4: SOSYO-KÜLTÜREL ZENGİNLİK HEDEFLER H1: SOSYO-KÜLTÜREL BİRİKİMİ ÜLKE GENELİNE ve DÜNYAYA TANITACAK KURUM ve KURULUŞLAR ile İLETİŞİM ve EŞGÜDÜM SAĞLANACAKTIR. H2: BÖLGENİN SOSYO-KÜLTÜREL BİRİKİMİNİN GELECEK NESİLLERE AKTARILMASINI SAĞLAYAN KURUMLAR TESPİT EDİLECEKTİR. H3: BÖLGENİN SOSYO-KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİNİ TESPİT EDEN ARAŞTIRMA ÇALIŞMALARI YAPILACAKTIR. H4: KENTLİLİK BİLİNCİNİN OLUŞTURULMASI AMACIYLA TOPLUMSAL BÜTÜNLEŞMEYİ SAĞLAYACAK NİTELİKTE ORGANİZASYONLAR DÜZENLENECEKTİR. H5: KENTTE ORTAK YAŞAM KÜLTÜRÜNE YÖNELİK EĞİTİM FAALİYETLERİ DESTEKLENECEKTİR.

31. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ4: SOSYO-KÜLTÜREL ZENGİNLİK H1: SOSYO-KÜLTÜREL BİRİKİMİ ÜLKE GENELİNE ve DÜNYAYA TANITACAK KURUM ve KURULUŞLAR ile İLETİŞİM ve EŞGÜDÜM SAĞLANACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Sosyo-kültürel birikimin tanıtımını yapabilecek paydaşlar tespit edilmelidir. E2: Bölge markasının oluşturulması amacıyla paydaşlar arasında anket çalışması yapılmalıdır. E3: Anket sonuçlarının tartışılması için tüm paydaşları kapsayan değerlendirme toplantıları yapılmalıdır. E4: Paydaşlara “Bölgenin Sosyo-kültürel Birikimini Tanıtım Projesi” çağrısında bulunmak üzere iletişim sağlanmalıdır. E5: Elde edilen geri dönüşler doğrultusunda paydaşlar arası ortak çalışma alanları saptanmalı ve aralarında koordinasyon sağlanmalıdır.

32. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ4: SOSYO-KÜLTÜREL ZENGİNLİK H2: BÖLGENİN SOSYO-KÜLTÜREL BİRİKİMİNİN GELECEK NESİLLERE AKTARILMASINI SAĞLAYAN KURUMLAR TESPİT EDİLECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Bölgenin sosyo-kültürel birikiminin gelecek nesillere aktarılmasını sağlayan kurumların envanter çalışması yapılmalıdır. E2: Bölgesel ihtiyaçlara göre kurum sayısı ve niteliği artırılmalıdır. E3: Gerekli restorasyon çalışmaları planlı bir şekilde yürütülmelidir. E4: Kültürel sanatlarının geliştirilmesine yönelik eğitim faaliyeti verilmelidir. E5: Sosyo-kültürel birikimi gelecek nesillere aktarmada sanal müze uygulaması gibi internet tabanlı alternatif araçlar uygulanmalıdır. E6: İlköğretim aşamasında sosyo-kültürel zenginlik konulu ders uygulaması ve kültür gezileri yapılmalıdır.

33. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ4: SOSYO-KÜLTÜREL ZENGİNLİK H3: BÖLGENİN SOSYO-KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİNİ TESPİT EDEN ARAŞTIRMA ÇALIŞMALARI YAPILACAKTIR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Bölge düzeyinde halihazırdaki mevcut çalışmalar bir araya getirilmelidir. E2: Yeni araştırma alanları konuyla ilgili çalışan akademisyenlerin katılımıyla oluşturulmalıdır. E3: Yapılan araştırma sonuçlarını kamuoyuna ulaşacak şekilde basılı ve görsel yayın haline getirilmelidir.

34. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ4: SOSYO-KÜLTÜREL ZENGİNLİK H4: KENTLİLİK BİLİNCİNİN OLUŞTURULMASI AMACIYLA TOPLUMSAL BÜTÜNLEŞMEYİ SAĞLAYACAK NİTELİKTE ORGANİZASYONLAR DÜZENLENECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Kültürel farklılıklardan kaynaklanan uyum sorunlarını azaltmak üzere yerel yönetimler nezdinde vatandaş merkezleri kurulmalıdır. E2: Bölge halkının ortak kullanabileceği sosyal tesislerin niteliği ve sayısı artırılmalıdır. E3: Yerel yönetimler ve özel sektör tarafından uygulanan sosyal sorumluluk proje sayısı artırılmalıdır.

35. BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA SÖ4: SOSYO-KÜLTÜREL ZENGİNLİK H5: KENTTE ORTAK YAŞAM KÜLTÜRÜNE YÖNELİK EĞİTİM FAALİYETLERİ DESTEKLENECEKTİR. ÖNCELİKLE YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER E1: Eğitim ve kültür tesislerinin gün boyu toplumsal paylaşım için kullanım projesi geliştirilmelidir ve uygulaması takip edilmelidir. E2: Halk Eğitim Merkezleri ortak faaliyete yönelik eğitim faaliyetlerine yönlendirilmelidir.

36. “BEŞERİ SERMAYE ve SOSYAL KALKINMA”ÇALIŞMA GRUBU OLARAK TEŞEKKÜR EDERİZ