260 likes | 415 Views
Bibliografia i katalogowanie w normach ISO i w zbiorze Polskich Norm. Wanda Klenczon Grażyna Jaroszewicz. Polski Komitet Normalizacyjny. jest krajową jednostką normalizacyjną zatwierdza i wycofuje Polskie Normy,
E N D
Bibliografia i katalogowanie w normach ISO i w zbiorze Polskich Norm Wanda Klenczon Grażyna Jaroszewicz STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Polski Komitet Normalizacyjny • jest krajową jednostką normalizacyjną • zatwierdza i wycofuje Polskie Normy, • reprezentuje Rzeczpospolitą Polską w międzynarodowych i regionalnych organizacjach normalizacyjnych (partner ISO, CEN i CENELEC). STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Komitet Techniczny 242 Polskiego Komitetu Normalizacyjnegods. Informacji i Dokumentacji Zakres współpracy międzynarodowej i regionalnej: CEN/SS F07; CEN/SS F17; CEN/TC 353; ISO/TC 232; ISO/TC 46 Information and documentation ISO/TC 46/SC 11 ISO/TC 46/SC 4 ISO/TC 46/SC 8 ISO/TC 46/SC 9 Identification and description STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Komitet Techniczny 242 Polskiego Komitetu Normalizacyjnegods. Informacji i Dokumentacji • Zakres tematyczny: • terminologia, • kompozycja dokumentów, • identyfikacja i opis dokumentów, • kodowanie, • konwersja pism, • języki informacyjno-wyszukiwawcze, • przechowywanie i konserwacja dokumentów • zastosowanie komputerów, • usługi edukacyjne. STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Komitet Techniczny 242 Polskiego Komitetu Normalizacyjnegods. Informacji i Dokumentacji • CZŁONKOWIE (10 podmiotów, 12 reprezentantów): • Biblioteka Główna Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy • Biblioteka Jagiellońska • Biblioteka Narodowa • Biblioteka Sejmowa • Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu • Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie • Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu • Centralna Biblioteka Statystyczna • Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich • Uniwersytet Śląski STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Finansowanie normalizacji • PKN nie pokrywa kosztów działalności normalizacyjnej i udziału w pracach normalizacyjnych (z wyj. realizacji zobowiązań rządowych) • wszystkie prace normalizacyjne są finansowane przez zainteresowanych • prace normalizacyjne w Komitetach Technicznych są wykonywane nieodpłatnie • Biblioteka Narodowa prowadzi Sekretariat Komitetu Technicznego 242 ds. Informacji i Dokumentacji STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
2011 r. – projekty robocze 2 norm z zakresu bibliografii i katalogowania sponsorowane przez BN • ISO 15836:2009 • zastąpi:PN-ISO 15836:2006Informacja i dokumentacja. Zestaw elementów metadanych Dublin Core • ISO 690:2010 • zastąpi:PN-ISO 690:2002Dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Zawartość, forma i struktura • orazPN-ISO 690-2:1999Informacja i dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Dokumenty elektroniczne i ich części STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Przegląd PN własnych i PN wprowadzających Normy Międzynarodowe • każda PN własna i PN wprowadzająca Normę Międzynarodową podlega przeglądowi co 5 lat. • przeglądowi poddawane są PN, dla których w poprzednim roku upłynęło 5, 10, 15 itd. lat od daty publikacji. STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Przegląd PN własnych i PN wprowadzających Normy Międzynarodowe • Zgodnie z procedurą R2-P12, Polskie Normy zatwierdzone przed 1994 r. nie mogą zostać uznane przez KT za aktualne. • Komitet Techniczny może podjąć decyzję o wycofaniu lub nowelizacji takiej PN. • pozostałe PN podlegające przeglądowi mogą być w jego wyniku uznane za aktualne, wycofane, nowelizowane lub poprawione. STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
PN z zakresu bibliografii i katalogowania zatwierdzone przed 1994 r. (1) • PN-N-01152-00:1982 Opis bibliograficzny. Postanowienia ogólne • PN-N-01152-01:1982 Opis bibliograficzny. Książki • PN-N-01152-06:1983 Opis bibliograficzny. Druki muzyczne • PN-N-01152-07:1985 Opis bibliograficzny. Dokumenty dźwiękowe • PN-N-01158:1985 Skróty wyrazów i wyrażeń w opisie bibliograficznym STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
PN z zakresu bibliografii i katalogowania zatwierdzone przed 1994 r. (2) • PN-N-09120:1984 Zestaw dodatkowych znaków alfabetu łacińskiego do wymiany informacji bibliograficznych • PN-N-09121:1985Zestaw znaków alfabetu greckiego do wymiany informacji bibliograficznych • PN-N-09122:1985Zestaw dodatkowych znaków alfabetu cyrylickiego do wymiany informacji bibliograficznych • PN-N-01212:1974 Transliteracja pisma jidysz STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
PN z zakresu bibliografii i katalogowania zatwierdzone przed 1994 r. (3) • PN-N-01224:1989 Bibliotekarstwo i bibliografia. Opracowywanie zbiorów informacji o dokumentach. Terminologia • PN-N-01225:1989 Bibliotekarstwo i bibliografia. Rodzaje i części składowe bibliografii. Terminologia STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Przegląd PN 2010 r. – decyzje KT 242 : normy wycofane • PN-N-09121:1985 Zestaw znaków alfabetu greckiego do wymiany informacji bibliograficznych • PN-N-09122:1985 Zestaw dodatkowych znaków alfabetu cyrylickiego do wymiany informacji bibliograficznych • PN-N-01152-07:1985 Opis bibliograficzny -- Dokumenty dźwiękowe • PN-ISO 10957:2000 Informacja i dokumentacja -- Międzynarodowy znormalizowany numer druku muzycznego (ISMN) • PN-N-01158:1985 Skróty wyrazów i wyrażeń w opisie bibliograficznym STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
wycofanie normy ze zbioru Polskich Norm - norma wycofana nie jest normą wadliwą • normę wycofaną można nadal stosować • na normę wycofaną nie można powoływać się w innych normach STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Przegląd w 2011 r. • 14 norm • 5 Polskich Norm własnych • wszystkie opublikowane po 1994 r. STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Przegląd 2012 • PN-N-01152-00:1982 Opis bibliograficzny. Postanowienia ogólne • PN-N-01152-01:1982 Opis bibliograficzny. Książki • PN-N-01152-2:1997 Opis bibliograficzny. Wydawnictwa ciągłe • PN-N-01229:2002 Hasło opisu bibliograficznego. Hasło osobowe STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
ISO a standardy bibliograficzne standardy opisu bibliograficznego i punktów dostępu do zasobów nie są przedmiotem zainteresowania ISO zakres działania odpowiednich sekcji i grup roboczych IFLA STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
PN-N-01152 Opis bibliograficzny ISBD (Międzynarodowy Znormalizowany Opis Bibliograficzny) STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
ISBD dla poszczególnych typów dokumentów • ISBD (M) – Monographic Publications(1974, 1978, 1987, 2002) • ISBD (S) – Serials(1974, 1977, 1988) • ISBD (CM) – Cartographic Materials(1977, 1987) • ISBD (NBM) –Non-Book Materials(1977, 1987) • ISBD (G) – General (1977, 1992, 2004) • ISBD (A) – Older Monographic Publications (Antiquarian)(1980, 1991) • ISBD (PM) –Printed Music(1980, 1991) • ISBD (CF) - Computer Files(1990) • ISBD (ER) – Electronic Resources(1997) • ISBD (CR) – Serials and Other Continuing Resources(2002) STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
PN-N-01152 Opis bibliograficzny • PN-N-01152-00:1982 Postanowienia ogólne • PN-N-01152-01:1982/Az1:1997 Książki • PN-N-01152-06:1983 Druki muzyczne • PN-N-01152-07:1985 Dokumenty dźwiękowe • PN-N-01152-8:1994 Stare druki • PN-N-01152-12:1994 Filmy • PN-N-01152-2:1997 Wydawnictwa ciągłe • PN-N-01152-13:2000 Dokumenty elektroniczne • PN-N-01152-5:2001 Dokumenty kartograficzne • PN-N-01152-4:2009 Dokumenty ikonograficzne STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
PN-N-01152 Opis bibliograficzny kolejne arkusze tej normy będą stopniowo kierowane do wycofania analiza i interpretacja ISBD przepisy katalogowania STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Normy z zakresu bibliografii i katalogowania opracowane przez ISO/TC 46/SC9 • ISO 25577:2008 MarcXchange • ISO 8459:2009 Bibliographic data element directory for use in data exchange and enquiry STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Normy z zakresu bibliografii i katalogowania opracowane przez ISO/TC 46 - Transliteracja i transkrypcja • ISO 233:1984 - pismo arabskie • ISO 233-2:1993 - język arabski • ISO 233-3:1999 - język perski • ISO 843:1997 – alfabet grecki • ISO 9984:1996 - alfabet gruziński • ISO 9985:1996 - alfabet ormiański • ISO 11940:1998 - pismo tajskie • ISO/TR 11941:1996 – alfabet koreański • ISO 15919:2001 - pismo dewanagari STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Normy z zakresu bibliografii i katalogowania opracowane przez ISO/TC 46/SC9 - Międzynarodowe znormalizowane identyfikatory/numery • ISO 15511:2011 International standard identifier for libraries and related organizations (ISIL) • ISO 15706:2002 International Standard Audiovisual Number (ISAN) • ISO 21047:2001 International Standard Text Code (ISTC) • ISO 15707:2001 International Standard Musical Work Code (ISWC) • ISO 3901:2001 International Standard Recording Code (ISRC) STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
Wykaz norm ISO opracowanych i zatwierdzonych przez ISO/TC 46/SC9: http://www.iso.org/iso/iso_catalogue/catalogue_tc/catalogue_tc_browse.htm?commid=48750&published=on&includesc=true Dostęp z witryny www.bn.org.pl : Dla bibliotekarzy > Normy, formaty, standardy > Normalizacja > STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011
kontakt: Wanda Klenczon, przewodnicząca KT 242 w.klenczon@bn.org.pl Grażyna Jaroszewicz, sekretarz KT 242 g.jaroszewicz@bn.org.pl STANDARDY BIBLIOGRAFICZNE Biblioteka Narodowa 14.11.2011