160 likes | 368 Views
Emre Hasan Akbayrak. Konsorsiyum Modelleri. Abone Olunan Süreli Yayına Göre. Kurumların çekirdek koleksiyonlarında yer alan süreli yayın aboneliklerine göre fiyatlandırma yapılır Basılı süreli yayın abonelikleri sadece elektroniğe dönüştürülebilir
E N D
Emre Hasan Akbayrak Konsorsiyum Modelleri ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Abone Olunan Süreli Yayına Göre • Kurumların çekirdek koleksiyonlarında yer alan süreli yayın aboneliklerine göre fiyatlandırma yapılır • Basılı süreli yayın abonelikleri sadece elektroniğe dönüştürülebilir • Konsorsiyum kurulumu öncesinde herhangi bir basılı süreli yayın aboneliği bulunmayan kurumlar taban ücret öderler (flat fee) • Genelde Big Deal olarak ifade edilen büyük yayınevlerine ait süreli yayın paketleri için kullanılır ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Eşit Paylaşıma Göre • Kurum büyüklükleri gözetilmeksizin konsorsiyuma katılan tüm kurumlar eşit ücret öderler • Genelde spesifik konulu veritabanlarında uygulanır • Konsorsiyumun kurulabilmesi için belirli sayıda kurumun katılımı gerekebilir ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Toplam FTE'ye Göre • Kurumlar toplam FTE (Full time equivalent) tam zamanlı kullanıcı sayılarına göre sınıflandırılırlar • Tam zamanlı kullanıcı sayıları Lisans/Lisansüstü öğrencileri ve akademisyen sayılarının toplamıdır • Genelde çok disiplinli veritabanları için kullanılır ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
İlgili FTE'ye Göre • Kurumlar ilgili disiplinlerde FTE (Full time equivalent) tam zamanlı kullanıcı sayılarına göre sınıflandırılırlar • Tam zamanlı kullanıcı sayıları ilgili disiplinlerde Lisans/Lisansüstü öğrencileri ve akademisyen sayılarının toplamıdır • Genelde çok spesifik veritabanları için kullanılır ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Akademik Kurum Türüne Göre • İlgili FTE’ye göre hesaplama ile benzerlik gösterseler de farklı bir hesaplama yöntemi ve kurum büyüklüklerine göre sınıflandırma kullanılır • Kurumlar lisansüstü programlarına, sahip oldukları yerleşke sayılarına, farklı statüde bilimsel değerlendirilmelere göre sınıflandırılırlar ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Katılımcı Kurum Sayısına Göre • Kurum büyüklükleri gözetilmeksizin konsorsiyuma katılacak kurum sayısına göre fiyatlandırma yapılır • Konsorsiyumun kurulabilmesi için belirli sayıda kurumun katılımı gerekebilir • Ne kadar çok kurum katılırsa alınacak indirim oranı artış gösterir • Katılacak kurum sayısına göre sınıflandırma yapılır (Ör. 1-5 kurum %10, 6-10 kurum %15 vb. gibi) ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Eşzamanlı Kullanıcı Sayısına Göre • Kurum büyüklükleri gözetilmeksizin kurum başına aynı anda kullanıma izin verilen oturum sayısına göre fiyatlandırma yapılır (Ör. 1 kullanıcılı, 2 kullanıcılı vb. gibi) • Eşzamanlı kullanıcı sayısı arttırıldığında kullanıcı başına düşen maliyet azalır (Ör. 1 kullanıcılı 2.000 USD, 2 kullanıcılı 3.500 USD vb. gibi) • Kurumlar ihtiyaçlarına göre eşzamanlı kullanıcı sayılarını belirleyebilirler ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Satın Alma Modeline Göre • Abonelik modelinden farklı olarak bir kerelik satın alma fiyatı ödenerek veritabanına sahip olunur • Lisans anlaşmalarına göre satın alınan veritabanı güvence niteliğinde farklı medya formatlarında kuruma verilir • Aksi belirtilmezse yıllık maintenance fee ya da platform fee adı altında ödemeler oluşabilir ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Kullanım Sayısına Göre • Kurum büyüklükleri gözetilmeksizin bir önceki yıl gerçekleşen toplam indirilen makale sayılarına göre fiyatlandırma yapılır • Bu modelde kullanım istatistikleri son derece önemlidir, kullanımı olduğundan farklı gösterebilecek koşulların ortadan kaldırılması gereklidir ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Satın Alınan Ya da Abone Olunan Koleksiyon Sayısına Göre • Satın alınan ya da abone olunan koleksiyon sayısına göre fiyatlandırma yapılır • Konsorsiyuma katılabilmek için belirli sayıda e-kitap ya da e-dergi koleksiyonunun seçilmesi gerekebilir • Satın alınan ya da abone olunan koleksiyon sayısına göre fiyat sınflandırması yapılır ve indirim oranları belirlenir ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Seç ve Karıştır (Pick&Mix) Modeli • Genelde e-kitaplar için kullanılsa da e-dergiler için de uygulanmaktadır • Kurumlar abone olmak ya da satın almak istedikleri yayınları seçerek kendi paketlerini oluştururlar • Konsorsiyuma katılabilmek için belirli sayıda e-kitap ya da e-derginin seçilmesi gerekebilir • Bu model big deal’a göre çok daha maliyetlidir ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Kullanıcıların Seçimine Dayalı (PDA- Patron Driven Acqusition) Model • Genelde e-kitaplar için uygulanan bir modeldir • Kurumlar toplu listelerin içinden uygun sistemlerle kendi kullanıcılarına seçim yaptırarak satın alma ya da abonelik sağlarlar • Koleksiyon bazında sunulan e-kitaplara göre daha maliyetlidir ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Görüntülenen ve İndirilen Yayına Göre Fiyatlandırma (PPV Pay-Per-View) Modeli • PPV Modelinde Big Deal ya da koleksiyon bazında satın alma ya da abonelik yapılmaz • Kurum gereksinimi kadar kota satın alır ve daha sonra bu kotaları kullanıma sunar • Makale ya da kitap bölümü düzeyinde ücretlendirme kullanım esnasında uygulanır • Diğer modellere göre oldukça maliyetlidir ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Birden Çok Model Kullanılarak Oluşturulan Kombinasyon Modelleri • Önceki slaytlarda belirtilen modellerden bazıları birlikte uygulanabilir • Birkaç model birlikte kullanılarak farklı modeller yaratılabilir • Örneğin hem Toplam FTE hem de eşzamanlı kullanıcı sayısına göre fiyatlandırma yapılabilir ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011
Teşekkürler...akbayrak@metu.edu.tr ODTÜ Kütüphanesi Hizmetiçi Eğitim Seminerleri 14.04.2011