280 likes | 399 Views
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka. Opracowanie programów monitoringu wirusów do celów oceny ryzyka w Niemczech. Dr.rer.nat.et med.habil. Hans-Christoph Selinka,
E N D
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Opracowanie programów monitoringu wirusów do celów oceny ryzyka w Niemczech Dr.rer.nat.et med.habil. Hans-Christoph Selinka, Federalna Agencja Środowiska, Berlin, Niemcy
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Nadzór wirusologiczny Nadzór nad chorobami przenoszonymi przez wodę i ogniskami chorób powiązanych z wodą do spożycia oraz wodą nie przeznaczoną do spożycia – Stany Zjednoczone, 2005-2006. (www.cdc.gov/mmwr; wrzesień 2008)
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Przykłady wodopochodnych ognisk infekcji wirusowych w Europie wywołanych złamaniem przepisów
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka COST 929 - ENVIRONET www.cost929-environet.org Europejska Sieć Wirusologii Środowiskowej i Żywnościowej Celem Environet jest zwiększenie wiedzy o roli środowiska i żywności w przenoszeniu chorób wirusowych układu pokarmowego Dr. Jens Fleischer Dr. A.M. de Roda Husman Prof. Beata Mizakbmizak@piwet.pulawy.pl Dr. Artur Rzezutka arzez@piwet.pulawy.pl
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Obecność wirusów ludzkich w wodzie woda do spożycia wody powierzchniowe ścieki ? ? ~10.000 -100.000 / 1 L ~ 10 -1000 / 1 L
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Akceptowalne ryzyko infekcji wodopochodnych: 1 infekcja / 10.000 narażonych / rok (według US EPA; WHO 2004) L → konieczność badań na bardzo dużą skalę! • kontrola produktu końcowego nie jest wystarczająca • konieczność kontrolowania procesu (“system wielobarierowy“) • „ryzyko” lub „brak ryzyka” określane na podstawie zdefiniowanego procesu zarządzania ryzykiem
HACCP EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Sposoby ochrony wody do spożycia Zarządzanie ryzykiem System wielo-barierowy Bild: Drei-Schluchten-Staudamm, China; www.spiegel.de
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Zarządzanie ryzykiem Podstawowa ocena ryzyka Zbieranie danych Ocena narażenia Charakterystyka ryzyka
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Zalecenia dla wprowadzonego systemu monitoringu wirusów w Niemczech Podstawowe kroki i dalsze działania Trzy podstawowe kroki: • Powtórna ocena stref ochronnych ujęć wody • Zbieranie danych i ewaluacja jakości wody surowej • Określenie wymogów dla dalszych działań
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Schemat blokowy procesu decyzyjnego
J J chronione chronione L L niechronione niechronione EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Krok 1: Ocena zasobów i stref ochronnych status bezpieczeństwo Woda surowa Zasoby wód podziemnych Zbiorniki otwarte L Wody bieżące
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Krok 2: Ocena jakości wody surowej Bakterie wskaźnikowe bezpieczeństwo Woda surowa J E.coli < 1/100 ml i Enterococci < 1/100 ml Wody podziemne L E.coli > 1/100 ml i/lub Enterococci > 1/100 ml J E.coli < 5/100 ml i Enterococci < 5/100 ml Zbiorniki otwarte L E.coli > 5/100 ml i/lub Enterococci > 5/100 ml L Wody bieżące
stężenia stałe stężenia szczytowe stężenia incydentalne fluktuacja sezonowa EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Fluktuacja wartości bakterii wskaźnikowych?
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Wskaźniki zanieczyszczeń antropogenicznych
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Krok 3: Wymagania dla monitoringu wirusów Dodatkowy wymóg: monitoring wirusów Ocena stref ochronnych Standardowy monitoring jakości wody surowej TAK L L J TAK L TAK J L J J NIE
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Krok 1: Ocena zasobów i stref ochronnych Krok 2: Ocena jakości wody surowejKrok 3: Wyłącznie w przypadku zauważalnych problemów w kroku 1 lub 2 L 1) Badanie na obecność bakteriofagów somatycznych O to chodzi Duża liczba / wysokie pfu Mała liczba / niskie pfu • Badanie na obecność specyficznych ludzkich wirusów wskaźnikowych np. adenowirusów ludzkich O to chodzi Duża liczba / wysokie pfu Mała liczba / niskie pfu 3) Dalsze badania…
2) „ŚREDNI“ dostawcy wody (> 1.000 < 100.000 m3 / dzień) EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Terminarz monitoringu (1) Częstotliwość monitoringu 1) „MALI“ dostawcy wody (< 1.000 m3 / dzień) 1 x / miesiąc 2 x / miesiąc 3) „DUZI“ dostawcy wody (> 100.000 m3 / dzień) 1 x / tydzień
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Monitoring wirusów w wodzie surowej w sytuacjach wyjątkowych Ekstremalne warunki pogodowe (obfite opady deszczu, burze, temperatura wody) Ekstremalne zmiany poziomu wód (susze, powodzie) zwiększone stężenia wirusów? zwięszone ryzyko? zmiany w procesie monitoringu modyfikacja praktyk operacyjnych
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Stężenie wirusów w rzece Elbie w Dreźnie podczas powodzi w sierpniu 2002 r. Rohayem et al., (2005) pobrał36 prób i przebadał je na obecność: Rotawirusów, Norowirusów, Sapowirusów, Astrowirusów, Enterowirusów, wirusa żółtaczki A, Adenowirusów, 92%pozytywnych dla co najmniej jednego wirusa 53 %pozytywnych dla adenowirusa 40/41 50% pozytywne dla enterowirusa 50%pozytywe dla astrowirusa • Stężenie wirusów podczas powodzi nie wzrosło znacząco • Prawdopodobne powody: umiarkowana temperatura wody (17,8°C) • silne rozcieńczenie zrzucanych ścieków • Stężenie wirusów w rzece o dużej zlewni wydaje się być stosunkowo • mało zależne od silnych wahań poziomu wody
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Terminarz monitoringu (2) • Monitoring rutynowy (1- 4 x / miesiąc) • Dodatkowy monitoring w sytuacjach wyjątkowych • Sugerowana kampania monitoringowa: 1 rok • Powtórzenie i ponowna ocena co 5 lat
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Ocena procesu uzdatniania wody Eliminacja wirusów podczas: Koagulacji:X log10 Sedimentacji:Y log10 Filtracji:Z log10 ------------------------------------------- Wydajność: (X + Y + Z) log10 Dodatkowa dezynfekcja: … ( „podejście wielobarierowe“ ) Koagulacja Sedymentacja Dezynfekcja Filtracja Przechowywanie www.epa.gov/safewater(zmodyfikowane)
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Docelowe wartości oparte na przesłankach zdrowotnych Przykładowe wylicznenia dla ROTAWIRUSÓW (zaadaptowano z „Wytycznych WHO w sprawie jakości wody do spożycia”, 2006.
A. Określenie stężenia wirusów w wodzie surowej EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Rozwiązanie alternatywne: OCENA RYZYKA J B. Ocena skuteczności usuwania wirusów w procesie uzdatniania C. Obliczenie teoretycznych stężeń wirusów w wodzie do spożycia i określenie ryzyka domniemanego D. Porównanie wartości teoretycznych z akceptowalnymi
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Badania niezakończone • 1-roczne badanie polegające na monitoringu wybranych wód powierzchniowych i podziemnych (na zlecenie Niemieckiej Komisji ds. Wody do Spożycia) • Badanie finansowane przez BMBF; celem badania jest określenia podstawowych stężeń adenowirusów i norowirusów w rzekach, zalewach i jeziorach. Ocena skuteczności naturalnych i technicznych systemów filtracyjnych • Ulepszenie metod monitoringu i wykrywania
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Im wyższa skuteczność uzdatniania, tym wyższy akceptowalny poziom zanieczyszczenia wody surowej. Jednakże: Skuteczne uzdatnianie nie może zastąpić nadzoru nad wodą surową i stref ochronnych. Jedynie systematycznie kontrolowany system wielobarierowy gwarantuje bezpieczeństwo od źródła do kranu. Dane z monitoringu stanowią podstawę relatywnej i ilościowej oceny ryzyka
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Nadzór na wirusami w Europie
EU Twinning Project PL06/IB/EN/01, Component 2, Activity 2.3, Warsaw, March 09-13, 2009 Selinka Dziękuję!