160 likes | 266 Views
Metamorfoze nationaal programma voor de conservering van bibliotheekmateriaal informatieve bijeenkomst Commissie Bibliotheken, Raad voor Cultuur KB 15 juli 2003. Speerpunten KB beleid (2002-2005). Behoud en beschikbaarstelling van papieren en elektronische (born-digital) informatie
E N D
Metamorfoze nationaal programma voor de conservering van bibliotheekmateriaal informatieve bijeenkomst Commissie Bibliotheken, Raad voor Cultuur KB 15 juli 2003
Speerpunten KB beleid (2002-2005) • Behoud en beschikbaarstelling van papieren en elektronische (born-digital) informatie • Digitalisering en beschikbaarstelling van erfgoedcollecties • Ontwikkelen van de Boulevard v/h actuele verleden
Speerpunten (2002-2005 en verder) • Conservering papier = Metamorfoze • Behoud digitale informatie - digitale duurzaamheid = e-depot (en PATCH) • Digitalisering & beschikbaarstelling cultureel erfgoed = Geheugen van Nederland
pre-Metamorfoze: CNC • Coördinatiepunt Nationaal Conserveringsbeleid 1991-1997 • Samenwerking KB - RAD • Bewustmaking / informatieverspreiding • Onderzoek (schade-inventarisatie, ontzuring) • Verschillen in financiering, taak, uitvoering, materiaal, ..> i/d koelkast
pre-Metamorfoze: vooronderzoek • Papier uit de 19e en 20e eeuw vergaat • 23% van het bezit in bibliotheken is bros of zwak • In Nederland: 100.000.000 boeken, tijdschriften, kranten, handschriftelijk materiaal in bibliotheken • Selectiescenario KB (1996): 2% daarvan is van wetenschappelijk en cultureel belang: dus behouden !
pre-Metamorfoze: scenario KB • Behoud van 2% van bibliotheekbezit: • In Nederland uitgegeven/ geschreven tussen 1840-1950 • In bewaarinstellingen • 400.000 - 580.000 boeken • 5.000 krantentitels (2.000 - 5.000 meter) • 25.000-100.000 tijdschriftjaargangen • 500 collecties handschriften e.a. (literaire, cultuurhistorische en internationaal waardevolle collecties)
Metamorfoze: rol KB = coördinatie • Nationaal programma voor de conservering van bibliotheekmateriaal (1997-’00, ‘01-’04) • consultancy • projectrondes (met Commissie Drenth) • projectbegeleiding • kwaliteitscontrole • informatieverzorging • rapportages, verantwoording • verfilmingsfaciliteiten (tot 2002)
Metamorfoze: methoden • Microverfilming • betrouwbaar, simpel, duurzaam, rel. betaalbaar (€ 75), gebruiksonvriendelijk • Ontzuring • voorselectie, ‘slechts’ vervalvertragend, gebruikersvoorkeur, rel. betaalbaar (€ 50) • Digitalisering • rel. kostbaar (€ 150), arbeidsintensief, veel toegevoegde waarde, (nog) niet duurzaam
Metamorfoze: aanpak • Collecties: projectvoorstellen van instellingen (op basis van bestaande invent.), lokale projecten, 30% eigen bijdrage • Boeken: bezit 3 bibliotheken (UBA, KB, UBU = dekking 70+% ), lok. proj., 0-30% eigen bijdr. • Tijdschriften:langlopende publiekstijdschriften, centraal project • Kranten:landelijke dagbladen, centraal project
Metamorfoze1(1997-’00): wie betaalt? Totaal M€ 10,6
Metamorfoze2(2000-’04): wie betaalt? Totaal: M€ 12,3
Metamorfoze: hoe ver zijn we? • Wat bereikt in 2004 (van die 2%)? • 65.000 boeken ( = 16 % van alle titels) • 300 m kranten (100 titels = 14%) • 1750 jaargangen tijdschr. (35 titels = 7 %) • 200 collecties ( = 46 %) • Uitvoering door > 60 instellingen • Bewustwording & kennisverspreiding • Unieke infrastructuur opgebouwd: 11 fte inzet KB voor centrale voorziening
Metamorfoze: evaluaties • Commissie Ketelaar (rapport 2000): • pleit voor versnelling: fondsvorming • smallere focus: boeken i.p.v. collecties • inventarisatie arch. t.b.v. collecties-traject • Raad voor Cultuur (oktober 2000): • onderschrijft versnelling • maar voorkeur brede focus • prioriteit geven aan unica • Beoordelingscommissie Drenth (2003)
Metamorfoze: 2005 e.v. • Welke inspanning is na 2004 nodig? • Structurele financiering (M€ 4,5 per jaar) • Doorlooptijd 20 jaar • Voorkeursscenario KB: • centrale coördinatie boeken (1840-1869 en 1910-1950) • idem vervolg tijdschriften en kranten-traject • beperkte aandacht, maar vervolg collecties • koppeling digitalisering + verfilming
Metamorfoze: knelpunten • tempo: doorlooptijd in relatie tot financiering • (conserverings)beleid bij instellingen • imago conservering • beschikbaarheid duurzame digitale opslag • eigen bijdrage (bij grotere projecten) • absorptie- c.q. organisatievermogen van instellingen