210 likes | 344 Views
Vermijding erosie verantwoordelijkheid. Commissarissenopleiding Curaçao door roel in ‘t veld. Wie zijn tenminste stakeholder?. Aandeelhouder Raad van Commissarissen (Raad van Toezicht) Raad van Bestuur (Directie)
E N D
Vermijding erosie verantwoordelijkheid Commissarissenopleiding Curaçao door roel in ‘t veld
Wie zijn tenminste stakeholder? • Aandeelhouder • Raad van Commissarissen (Raad van Toezicht) • Raad van Bestuur (Directie) Namen verwarren soms: in menige stichting is stichtingsbestuur de facto raad van toezicht
Globale taakverdeling • Aandeelhouder let op rendement • Raad van Commissarissen houdt toezicht op Raad van Bestuur • Raad van Bestuur heeft leiding van de onderneming
Minimale bevoegdheid RvC • Benoemen en ontslaan RvB • Rol spelen bij vervreemding onderneming, fusie etc. • Met raad terzijde staan van de RvB Veelal is RvC op grond van statuten of lokale wetgeving ook medebestuurder
RvC als mede bestuurder • Stelt jaarstukken vast of keurt ze goed • Keurt belangrijke beslissingen RvB goed • Doet voorstellen aan aandeelhouder
Aandeelhouder als medebestuurder • Benoemt en ontslaat commissarissen • Keurt eventueel jaarstukken goed • Is eventueel mede gemoeid in benoeming raad van bestuur
Derde als medebestuurder • Minderheidsaandeelhouder met preferente aandelen • Externe financier • Private equity fonds
Complicatie in overheidsnv • Aandeelhouder is ook beleidvoerder • Zou op grond van OECD guidelines voor soe’s aandeelhouderschap in aparte eenheid behoren onder te brengen • Vaak door overheid alle rollen vermengd tot ondoorzichtige pap
Overheidsrollen • Eigenaar • Concessieverlener • Financier • Regelgever • Beleidvoerder • Partner
De leer van de dode hand • Aandeelhouder oefent geen invloed uit, anders dan gericht op optimalisering van maatschappelijk rendement • Daarvoor is wel nodig dat beleid op het terrein van de onderneming elders is gevormd en uitgevoerd
De mythe van vertrouwen • Vertrouwen is altijd gradueel en conditioneel • Vertrouwen is niet tijdconstant • Vertrouwenscreatie en – behoud behoeft veel aandacht van president-commissaris • Geldt ook voor vertrouwen binnen RvC
Relatie RvC : RvB 1 • Bevoegdheid tot benoeming en ontslag schept structurele afhankelijkheid RvB ten opzichte van RvC • Deze afhankelijkheid is te elimineren door verbond tussen RvB en aandeelhouder(s) • Ook is het mogelijk dat RvB de RvC schatplichtig maakt door creatie van een geschenkrelatie
Wantrouwen • Iedere relatie die als sterker wordt beschreven dan de relatie RvB : RvC veroorzaakt wantrouwen in de verhouding tussen beide • Geldt voor een intense relatie RvC of RvB met aandeelhouder of politieke principaal • Wantrouwen komt te paard en gaat te voet
Geschenkrelatie • Bestaat naast hiërarchie, contract en netwerk als hoofdtype • Sterk cultureel contingent • Niet te verwarren met corruptie • Soms maar niet steeds gebaseerd op sympathie • Van nature accumulerend, moeilijk af te bouwen, anders dan via conflict
Verantwoording • RvB verantwoordt zich tegenover RvC • Verantwoording heeft uiteenlopende doelen: • Rapporteren, vragen om decharge • Uitleggen, excuseren, om vergeving vragen • Reframen, overtuigen, dilemma’s delen
Pathologie • RvB “trekt”RvC naar binnen, maakt deelgenoot van ieder detail, vraagt om alles advies • RvC gaat uit wantrouwen steeds meer informatie vragen • Een van tweeën of beide gaan zich gedragen als kameleon • RvB speelt RvC uit tegen externe toezichthouders
Subtiel evenwicht • Adviseur die er opstaat dat advies wordt overgenomen gedraagt zich als baas • Als overgenomen advies tot ramp leidt is adviseur medeverantwoordelijk • Wie medeverantwoordelijk is kan de ander niet ontslaan
Onderliggende beleidstheorietjes • Het optreden van de RvC vergroot de kwaliteit van het handelen van de RvB • Het bestaan van de RvC beschermt de RvB tegen de politieke principaal/ de aandeelhouder (schildfunctie) • Het bestaan van de RvC vermindert de schade die anderen kunnen aanrichten
Het eeuwige informatietekort • RvC is afhankelijk van RvB voor informatieverschaffing • Ontsnappingsmogelijkheden: • De externe accountant • De mogelijk direct aan de RvC rapporterende interne auditdienst • Contacten RvC met ondernemingsraad • Contacten RvC met 2e en 3e echelon
Systemische oplossingen informatietekort • Bespreking van plan externe accountant door RvC met RvB • Directe auditopdrachten RvC • “Overval” • Cont®acten met scientific communities
Noodzaak periodieke evaluatie • RvC evalueert eigen optreden in bericht aan AvA • RvC en RvB evalueren periodiek de ontwikkeling van hun relatie • RvC raadpleegt ondernemingsraad in voorkomende gevallen