390 likes | 1.7k Views
Crna Gora. Mapa. Povrsina i broj stanovnika. Povrsina : 4000 km2 Stanovnistvo: (popis 2003.)620.145. Glavni grad-Podgorica.
E N D
Povrsina i broj stanovnika • Povrsina:4000 km2 • Stanovnistvo:(popis 2003.)620.145
Glavni grad-Podgorica • Podgorica je glavni i najveći grad Crne Gore, dok Cetinje ima status prijestonice. Prema popisu iz 2003. imala je 136.473 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 117.875 stanovnika). Šire područje Podgorice obuhvata 10,4 % teritorije Crne Gore i 27,3 % njenog stanovništva. • Podgorica je glavna raskrsnica puteva u Crnoj Gori. Njen pogodan položaju na ušću rijeke Ribnice u Moraču u Zetsko-bjelopavlićkoj ravnici. Grad je blizu zimskim centrima na sjeveru zemlje i ljetovalitišima na Jadranskom moru. • Podgorica se nalazi blizu ostataka rimskog grada Dokleje. U srednjem vijeku ovdje je postojalo naselje koje se zvalo Ribnica, a pod ovim imenom grad se prvi put spominje 1326. Podgorica je od 1878. ušla u sastav Kneževine Crne Gore. Od 1946. je administrativno sjedište Crne Gore, a za vrijeme SFRJ Podgorica se zvala Titograd.
Klima • Na klimu Crne Gore utiču velike vodene površine Jadranskog mora i Skadarskog jezera, dubok ulazak Boke kotorske u kopno, planinsko zaleđe u blizini obale (Orjen, Lovćen i Rumija) i planinama Durmitor, Bjelasica i Prokletije. • U Primorju i Zetsko-Bjelopavlićkoj ravnici vlada sredozemna klima, sa toplim i suvim ljetima i blagim i kišovitim zimama. Tokom zime sa kopna mora duva suva i hladna bura, dok u jesen sa mora duva jugo donoseći topao vazduh iz sjeverne Afrike i velike količine padavina. Planina Orjen spada u najkišovitija mjesta u Evropi. U toj oblasti padne godišnje 4600 mm padavina, na strmim padinama Orjena u mjestu Crkvice godišnje prosečno padne oko 5000 mm, što predstavlja evropski maksimum padavina, a u rekordnim godinama blizu 7000 mm/m². • Znatno oštriju klimu imaju kraška polja ispod okolnih planinskih vrhova udaljena 20-80 km od mora. U centralnom i sjevernom delu Crne Gore vlada planinska klima, a na krajnjem sjeveru Crne Gore kontinentalna klima, koji osim velikih dnevnih i godišnjih amplituda temperature karakteriše mala godišnja količina padavina uz prilično ravnomjernu raspodjelu po mjesecima. U planinskim oblastima na sjeveru ljeta su relativno hladna i vlažna, a zime duge i oštre, sa čestim mrazevima i niskim temperaturama, koje naglo opadaju sa visinom.
Reljef • Veliki kraški predio u Crnoj Gori uglavnom leži na visinama od 1000 m iznad nivoa mora, a neki dijelovi idu skoro do 1.900 m, kao na primjer planina Orjen, najviši masiv među priobalnim krečnjačkim vijencima. Crno jezero na Durmitoru je nastalo ledničkom erozijom • Planine Crne Gore spadaju u jedne od najnegostoljubivijih terena u Evropi. Njihova prosječna nadmorska visina je više od 2.000 m. Najviši vrh Crne Gore je Zla Kolata na Prokletijama sa nadmorskom visinom od 2534 m. Jedan od najpoznatijih vrhova Crne Gore je Bobotov kuk na planini Durmitor, koji se nalazi na visini od 2523 m. Planine Crne Gore spadaju u terene Balkanskog poluostrva najviše izmjenjene erozijom tokom poslednjeg ledenog doba. • Jadranska oblast zahvata relativno uzani pojas crnogorskog primorja od rta Oštro do ušća rijeke Bojane, a prema unutrašnjosti Jadranska oblast se širi ka dolini Bojane i Skadarskoj kotlini, i ka dolinama Morače i Zete. Na krečnjačkoj podlozi razvila se posebna vrsta tla-crvenica, pogodna za uzgoj duvana, vinove loze, voća, maslina i druguh kultura. Pored crvenice javlja se i flišno zemljište. Jadranska oblast se dijeli na: Bokokotorski zaliv, Crnogorsko ili Paštrovićko primorje, Barsko polje,Skadarski basen i Zetsko-Bjelopavlićku ravnicu.
Bokokotorski zaliv sastoji se od četiri manja zaliva: Toplanskog, Tivatskog, Risanskog i Kotorskog. Toplanski i Tivatski zaliv spaja tjesnac Kumbor, a Tivatski i Risanski tjesnac Verige. • Paštrovićko primorje proteže se od Boke do Ulcinja. Iznad njega se izdižu planine Rumija i Sutorman. Nekadašnje ostrvo Sveti Stefan pješčanom prevlakom spojeno je sa obalom i pretvoreno u poluostrvo i turistički grad-hotel. Ovaj dio Jadranske oblasti raspolaže pjeskovitim plažama Petrovac, Miločer, Sveti Stefan, Ulcinj itd. Velika Plaža kod Ulcinja je najduža od plaža u Crnoj Gori, duga oko 13 km. • Barsko polje je najznačajniji željeznički, lučki i industrijski centar. • Skadarski basen predstavlja najveću kriptodepresiju na Balkanskom poluostrvu. Njegova najveća dubina leži 38 m ispod nivoa mora, a površina vode jezera je 6 m iznad nivoa mora. Ono je ujedno i najveće jezero Crne Gore. • Zetsko-Bjelopavlićka ravnica se proteže oko rijeka Morače i Zete sve do nedaleko od Nikšićkog polja. Plodno tlo, obilje vode, mediteranska klima učinili su da je ovo najplodniji dio Crne Gore i njena žitnica.
Poljoprivreda • Poljoprivreda Crne Gore, zajedno sa agroindustrijom, učestvuje sa oko 15% u bruto domaćem proizvodu a u zaposlenosti oko 20%. U strukturi te vrednosti oko 60% odnosi se na stočarstvo, a ostalo na biljne kulture. • U okviru agroindustrije, koja u strukturi industrijske proizvodnje u Crnoj Gori učestvuje sa 9,1%, najviše su zastupljeni prehrambeni proizvodi sa 47,5%, zatim proizvodnja pića sa 32,2% i prerada duvana i stočne hrane sa 20,3%.
Industrija • Crna Gora raspolaže sa 26 vrsta mineralnih sirovina, od čega je u eksploataciji 12, povremeno i u određenom periodu je eksploatisano još 4, dok 10 nije bilo u eksploataciji. Na relativno malom prostoru nalaze se značajne količine boksita, uglja, olova, ukrasnog kamenja, i dr. Nalazišta uglja predstavljaju značajan energetski potencijal.
Turizam • Turizam je važna privredna grana Crne Gore. Zastupljen je morski i planinski turizam. Smeštajni turistički kapaciteti broje 150.000 ležaja, od čega u osnovnom obliku (hoteli, moteli, pansioni, turistička naselja) oko 37.000 ležaja. Na Crnogorskom primorju (dužina obale 293 km), nalaze se brojne plaže (ukupno ih je 117, dužine 73 km). Crnogorsko primorje spada u grupu najtoplijih i najsunačanijih turističkih regija Evrope. Mada se svrstava u grupu mediteranskih zemalja, Crna Gora predstavlja i tipično planinsko područje u kome prostori iznad 1.000 metara nadmorske visine zauzimaju čak 60,5% teritorije. U planinskoj regiji izgrađeno je oko 2.800 ležaja.
Pomorstvo i saobracaj • Crna Gora ima pomorsku flotu od preko 17 brodova, ukupne nosivosti oko 550.000 registarskih tona. Luka Bar, koja se nalazi na vratima Sredozemnog mora osposobljena je za pretovar oko 5 miliona robe godišnje. U neposrednom zaleđu Luke Bar je i Slobodna carinska zona koja pruža široke mogućnosti za razvoj proizvodnih i uslužnih kapaciteta i za izgradnju skladišnog prostora, odakle se najlakše može transportovati roba morskim putem, ili prugom Bar-Beograd i dalje u Srednju Evropu. • Crna Gora ima putnu mrežu dužine 5.227 km, od čega 1.720 km čine savremeni magistralni i regionalni putevi, a ostalo su lokalni putevi. Dužina železničke pruge normalnog koloseka iznosi 250 km. Pruga je većim delom eliktrificirana. Železnički čvor u Podgorici povezuje unutrašnjost zemlje sa Jadranskim morem, preko Luke Bar, a pruga Podgorica-Božaj sa susednom Albanijom. Crna Gora ima i dva aerodroma, u Podgorici i Tivtu.
Nacionalni parkovi • U Crnoj Gori postoje cetiri nacionalna parka: • Nacionalni park Durmitor • Nacionalni park Biogradska gora • Nacionalni park Lovćen • Nacionalni park Skadarsko jezero