PSYCHODYNAMICZNE PODEJŚCIE DO O SOBOWOŚCI (2): P SYCHOLOGIA C. G. JUNGA

1. PSYCHODYNAMICZNE PODEJŚCIEDO OSOBOWOŚCI (2): PSYCHOLOGIA C. G. JUNGA W stosunku do klasycznego freudyzmu: -   Zmiana koncepcjirozwoju: Zainteresowanie wzrostem i rozwojem osobowości w okresie całego życia (podejście teleologiczne - pojęcie samourzeczywistnienia); -  Zmiana koncepcjiinstynktu: Libido jako niespecyficzna energia psychiczna;

2. Zmiana koncepcjinieświadomości: Obok nieświadomości osobowej - nieświadomość zbiorowa. STRUKTURA OSOBOWOŚCI • topografia: podział osobowości na częśćświadomą, nieświadomość osobową, i nieświadomość kolektywną; - wyróżnienie głównych postaw (ekstrawersji i introwersji), oraz podstawowych funkcji psychicznych (myślenia, uczuć, doznania, intuicji).

3. EGO = psychika świadoma (uświadomione spostrzeżenia, myśli i uczucia). NIEŚWIADOMOŚĆ OSOBOWA (doświadczenia jednostki które uległy wyparciu, stłumieniu, lub zapomnieniu; odpowiednik freudowskiej przedświadomości + nieświadomości). Jej główny składnik - to kompleksy (ustrukturalizowana konstelacja uczuć, myśli, spostrzeżeń, i wspomnień; składa się z jądra kompleksu i powiązanych z nim grup elementów).  

4. Przykład: silny KOMPLEKS MATKI. Osoba taka • jest skłonna do mówienia o swojej matce niezależnie od tego,czy jest to na miejscu czy też nie; • preferuje filmy lub powieści, w których matka odgrywa ważną rolę; • przywią uje dużą wagę do dnia matki; • przejmuje gusty i zainteresowania matki, a także krąg jej przyjaciół, • bardziej lubi kobiety starsze niż rówieśników czy rówieśniczki. Poznawanie kompleksu: -    technika wolnych skojarzeń (zakłócenie: wydłużenie czasu reakcji, brak odpowiedzi, powtarzanie słowa-bodźca); -    siła reakcji emocjonalnej na daną sytuację(miary obserwacyjne i fizjologiczne).

5. NIEŚWIADOMOŚĆ ZBIOROWA(kolektywna, ogólnoludzka) - produkt ewolucyjnego rozwoju człowieka, psychiczne "dziedzictwo" ludzkości zawarte w każdym z nas. Zawiera reprezentacje (archetypy) dotyczące pewnych powtarzających się, kluczowych doświadczeń ludzi dawnych epok. Owe reprezentacje - to nie gotowa wiedza, ale predyspozycje (inklinacje) rzutowane na świat zewnętrzny.  

6. ARCHETYP (1) jest uniwersalną formą pojęciową(ideą ), zawierając \ą znaczny ładunek afektywny. Wyznacza sposób rozumienia przez człowieka różnych sytuacji i reakcje emocjonalne na te sytuacje. (2) Przykłady archetypów: matki (Matki Ziemi), narodzin, śmierci, mocy, bohatera, dziecka, Boga, demona, mędrca, itp. (3) Najważniejsze archetypy, tworzące istotne składniki struktury osobowości - to persona, anima i animus, cień, oraz jaźń. (4) Archetyp może stanowić "jądro kompleksu", które przyciąga do siebie różne doświadczenia.

7. (5) Najlepsze źródło wiedzy o archetypach: mity, symbole kulturowe (religia, mitologia), sny, wizje, rytuały, dzieła sztuki, a także objawy neurotyczne i psychotyczne. Persona - maska, jaką jednostka przyjmuje dostosowując się do obyczajów i tradycji społecznych, rola przypisana jednostce przez społeczeństwo (często ukrywa prawdziwą naturę jednostki). Jeżeli ego identyfikuje się z personą - jednostka lepiej uświadamia sobie rolę, jaką odgrywa, niż swoje autentyczne odczucia.

8. Animus i Anima - archetyp męski u kobiety i żeński u mężczyzny. Zbiorowe wyobrażenia kobiety lub mężczyzny, - sprawiające że każda z płci przejawia cechy płci przeciwnej, • wpływające na sposób reagowania na przedstawicieli płci przeciwnej. Cień - "ciemna", zwierzęca strona ludzkiej natury (reprezentacja pierwotnych popędów, jakie człowiek odziedziczył po swoich zwierzęcych przodkach). Archetyp odpowiedzialny za pojawianie się społecznie nieakceptowanych myśli, uczuć i działań, które bądź ukrywane są przez Personę, bądź represjonowane są do nieświadomości osobowej.

9. Jaźń - reprezentuje ludzkie dążenie do pełni i jedności własnej osoby. Jaźń jest centrum osobowości (leży pomiędzy świadomym ego a systemami nieświadomości). Centrum to scala inne systemy i zapewnia osobowości jedność, równowagę i stabilność. Archetyp ten motywuje ludzi do samourzeczywistnienia, tj. wyrażenia samego siebie dzięki procesowi indywiduacji -osiągnięcia zarazem zróżnicowania osobowości i harmonii wewnętrznej (integracji).

10. Archetyp jaźni ujawnia się w dość późnym stadium rozwoju osobowości (kiedy inne jej elementy są już rozwinięte i zróżnicowane), gdy człowiek osiągnie już wiek średni ( wyraża się m.in. w dążeniach religijnych, filozoficznych, "mądrości życiowej" itp). POSTAWY I FUNKCJE PSYCHOLOGICZNE Estrawersja(ukierunkowanie aktywności na świat zewnętrzny) Introwersja (ukierunkowanie aktywności na świat wewnętrzny) Każda osobowość zawiera obie te postawy: Jedna z nich ma charakter dominujący i jest uświadamiana, druga - jest stłumiona i nieświadoma.

11. Funkcje psychologiczne: myślenie, uczucie (wartościowanie), doznanie (percepcja), intuicja. Myślenie i uczucie - funkcje racjonalne, doznanie i intuicja - funkcje irracjonalne. Zazwyczaj - jedna z funkcji jest lepiej zróżnicowana i odgrywa w świadomości podmiotu rolę dominującą (funkcja główna). Obok tego - funkcja pomocnicza, oraz funkcja niższa (stłumiona, nieświadoma, przejawia się w snach i fantazjach). Synteza tych funkcji - gdy jaźń w pełni urzeczywistniona. WKŁAD C.G. JUNGA DO PSYCHOLOGII(rozwój psychoanalizy, psychologii humanistycznej, psychologii kulturowej, teorii cech).