170 likes | 645 Views
Wonen in Nederland. Overstromingen in 1993 en 1995!. § 1.1 Nederland rivierenland: Rijn en Maas. §1.1 Rijn en Maas. Rivieren bestaan altijd uit: Bovenloop (insnijding landschap, V-vorm) Middenloop (vlechtend en meanderen rivier, door verlaging stroomsnelheid).
E N D
Wonen in Nederland Overstromingen in 1993 en 1995! § 1.1 Nederland rivierenland: Rijn en Maas
§1.1 Rijn en Maas • Rivieren bestaan altijd uit: • Bovenloop (insnijding landschap, V-vorm) • Middenloop (vlechtend en meanderen rivier, door verlaging stroomsnelheid). • Benedenloop (meanderen en delta/estuarium)
§1.1 Rijn en Maas • Rijn en maas Nederlands grootste rivieren. • Begrippen: • Stroomgebied • Waterscheiding • Waterafvoer • Debiet • Piekafvoer • Regiem • Klimatologische omstandigheden • Voeding smelt- /regenwater • Doorlatendheid bodem • Aanwezigheid van begroeiing • Vertragingstijd • Kanalisatie • Vroegere stroomgeulen/ strangen • Hoogwatergolf • Stroomstelsel • NAP • Lengteprofiel • Verval • Verhang • Dwarsprofiel van de rivier • Stuw
Stroomgebied/ Waterscheiding • Stroomgebied: Al het water (neerslag) dat afstroomt op de betreffende rivier • Waterscheiding:De plek die 2 stroomgebieden scheidt. Vaak is dit een gebergte of een wat hoger gelegen gebied!
Waterafvoer en debiet • Als de Rijn Nederland bij Lobith binnenstroomt, heeft het een gemiddelde waterafvoer van 2300 m3/sec. Dit noem je ook wel debiet. • Actuele stand
Piekafvoer • Rijn: piekafvoer het grootst in de winter (en voorjaar). • Waarom? • Vooral gevoed met neerslag en smeltwater. • Maas: Piekafvoer het grootst in wintermaanden. • Waarom? • Alleen gevoed door neerslag.
Regiem • De verdeling van de waterafvoer over een jaar: • Afhankelijk van: • Klimatologische omstandigheden • Voeding smelt- /regenwater • Doorlatendheid bodem • Aanwezigheid van begroeiing (sponskarakter)
Vertragingstijd en kanalisatie • De tijd die verstrijkt tussen de neerslag ergens in het stroomgebied en het moment dat het waterpeil in de rivier gaat stijgen. • Door kanalisatie (rechttrekken van rivieren) word de kans op overstromingen groter. (water kan zich niet over groot oppervlak verspreiden en zoekt de hoogte.
Vroegere stroomgeulen/ strangen • Voordat NL bedijkt raakte, konden rivieren vrijelijk stromen, en kozen de weg van de minste weerstand!
Hoogwatergolf • Doordat alles tegenwoordig zo bedijkt is. Zoekt het water bij veel neerslag i.p.v. de ruimte, de hoogte op! De vertragingstijd is tegenwoordig dus korter dan vroeger! • Dus sneller kans op overstromingen!
Stroomstelsel (zie stroomgebied) en NAP • Een rivier met alle zijrivieren en vertakkingen die deel uitmaken van hetzelfde stroomgebied. • NAP: Normaal Amsterdams Peil: Gemiddeld zeeniveau. (referentiekader)
Lengteprofiel, verval en verhang • Lengteprofiel: hoogte van de rivier over haar hele loop. • Hieruit kun je verval afleiden: Hoogteverschil tussen 2 plaatsen. • Verhang: Verval per km.
Dwarsprofiel van de rivier • De maas is maar gedeeltelijk bedijkt, in Zuid-Limburg is dit niet gedaan, waarom is dit ? • Ant: Terrassen
Dijken zorgen voor dat uiterwaarde gevuld raken met sediment
Stuwen • Een constructie in de rivier om het waterniveau te regelen. • Voor overstromingen te voorkomen • Voor de landbouw • Voor scheepvaartverkeer
Voor nu: • Lees de tekst paragraaf 1 • Maak instaptoets en 1 t/m 17 • Inschrijven voor de herkansing!!!!!