980 likes | 1.62k Views
ASBEST MARUZİYETİ OLAN HASTALARDA TAKİP. Prof. Dr. Abdurrahman ŞENYİĞİT Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Diyarbakır-TÜRKİYE. ÇIKAR ÇATIŞMAM. YOKTUR. ASBEST. Asbest hidroksisilikat yapısında bir fibröz mineral olup 2 gruba ayrılır: amfibol and serpantin.
E N D
ASBEST MARUZİYETİ OLAN HASTALARDA TAKİP • Prof. Dr. Abdurrahman ŞENYİĞİT • Dicle Üniversitesi • Tıp Fakültesi • Göğüs Hastalıkları • Diyarbakır-TÜRKİYE
ÇIKAR ÇATIŞMAM • YOKTUR.
ASBEST • Asbest hidroksisilikat yapısında bir fibröz mineral olup 2 gruba ayrılır: amfibol and serpantin. • Amfibol grubu asbest lifleri: • antofilit • amosit (kahverengi asbest), • krozidolit (mavi asbest), • aktinolit, ve • tremolit. • Serpentin grubu • krizotil (beyaz asbest).
Ramazzini C. JOEM 2010 Cugell DW. Asbestos and the pleura. Chest 2004
Senyigit A. Respiration 2000 Treasure T. Lancet 2004
ASBEST MARUZİYETİ • Her ne kadar mesleki olmayan durumlarda asbeste maruziyet genellikle mesleki olandan çok daha düşükse de bu maruziyet bir çok hastalığın oluşumu için yeterli olduğundan ihmal edilmemelidir. Mesleki ve çevresel maruziyetteki geniş farklılıklar sebebiyle pratikte lif ölçümleri mesleki maruziyette militrede (f/ml), çevresel maruziyette litrede (f/lt) ölçülür. Goldberg M. Eur J Cancer Prev 2009
ASBEST MARUZİYETİ-LATENT PERİYOT Cugell DW. Asbestos and the pleura. Chest 2004
ASBEST MARUZİYETİ VE PULMONER FONKSİYONLAR • Asbest maruziyetinin esas olarak restriktif tipte fizyolojik bozukluklar oluşturduğu düşünülmüştür. • Asbest liflerinin havayolu obstrüksiyonu oluşturmaları şüphelidir. Bu bir veya birkaç mekanizma ile olur: • Asbest, spesifik olarak obstrüktif bozukluklara sebep olur. • Asbest nonspesifik olarak obstrüktif bozukluklara sebep olur (birçok inorganik tozlara aşırı maruziyetin yaptığı gibi). • Yoğun asbest maruziyetine yol açan iş, sıklıkla havayollarını etkileyen diğer ajanlara maruziyetle beraberdir. • Sigara içimi ile birlikte olabilir. • Anatomik ve fizyolojik havayolu anormallikleri bağımsız bir antite olarak asbestozisin sonucu olabilir Kısa süreli ve düşük dereceli kümülatif maruziyetin önemli oranda obstrüktif anormallik oluşturması daha az olasıdır. American Thoracic Society Documents. Diagnosis and Initial Management of Nonmalignant Diseases Related to Asbestos. Am J Respir Crit Care Med. 2004
ASBEST MARUZİYETİ VE İZLEM
ASBEST-İZLEM • ATS rehberleri minimal bir bazal değerde ve önemli veya olasılıkla önemli miktarda asbeste maruz kalanlarda yüksek kaliteli film ve spirometri ile birlikte DLCO bakılmasını önermektedir. • Klinik olarak endikasyon varsa solunum fonksiyon testi çekilmelidir. American Thoracic Society Documents. Diagnosis and Initial Management of Nonmalignant Diseases Related to Asbestos. Am J Respir Crit Care Med. 2004
ASBEST-İZLEM • Asbeste bağlı hastalığı olan veya önemli derecede asbeste maruziyeti olanlar hastalığın progresyonu, malignite riski ve akciğer kanseri gelişimi ile sigara ve asbest etkileşimi açısından bilgilendirilmelidir. Bu kişiler sigara içiyorlarsa sigaranın bırakılması için motive edilmelidir. American Thoracic Society Documents. Diagnosis and Initial Management of Nonmalignant Diseases Related to Asbestos. Am J Respir Crit Care Med. 2004
ASBEST-İZLEM • The Occupational Safety and Health Administration:İş döneminde işçiler standart olarak takip edilmeli. Ancak latent periyot gözönüne alındığında özel sigorta şirketlerinin masrafları karşılayıp karşılayamayacağı belli değil. • Asbest maruziyeti olup belirgin bir hastalığı olmayanlar ile ilk maruziyetten sonra 10 yıl veya daha uzun süre geçenler asbeste bağlı hastalıkların başlangıcını teyid etmek için her 3-5 yılda bir akciğer radyografisi ve solunum fonksiyon testleri ile takip edilmeli. American Thoracic Society Documents. Diagnosis and Initial Management of Nonmalignant Diseases Related to Asbestos. Am J Respir Crit Care Med. 2004
ASBEST-İZLEM • Akciğer kanseri ve mezotelyomayı saptamak için bu olgularda periyodik sağlık incelemesi önerilmez. • Periyodik yıllık akciğer filmleri, düşük doz BT veya balgam sitolojilerinin bilinen advers mesleki maruziyeti olmayan sigara içicilerinde yaşam kalitesini düzelttiği veya mortaliteyi önlediği ispatlanamamıştır. • Yeni teknolojiler (örneğin düşük doz spiral BT) yüksek risk grubunda denenmektedir American Thoracic Society Documents. Diagnosis and Initial Management of Nonmalignant Diseases Related to Asbestos. Am J Respir Crit Care Med. 2004
Guidelines on Asbestos-Related Pleuropulmonary Disease. Arch Bronconeumol. 2005
ASBESTOZİS • Asbestozis asbest liflerinin inhalasyonu ile oluşan bir interstisyel pnömonitistir. • Asbestozis genellikle 10-20 yıldan uzun süreli bir maruziyetle oluşursa da birkaç aydan bir yıl veya daha uzun süreli bir maruziyette asbestozis oluşumu için yeterli olabilir. • Asbestozisin karakteristik bulgularını gösteren düz akciğer grafileri tanı için yeterlidir. • HRCT parenkimal lezyonları göstermede düz grafilerden üstündür. Guidotti TL. Clin Pulm Med 2007
ASBESTOZİS-İZLEM • Bazen normal veya şüpheli akciğer radyografisine (veya BT) rağmen solunum fonksiyonlarında bariz bozulma. • Tek başına difüzyon kapasitesinde azalma veya restriktif bozulma ile kombine durum (veya sigara içicilerinde kombine obst-restr tip bozukluk) asbestozisin göstergesi olabilir Guidotti TL. Clin Pulm Med 2007
ASBESTOZİS-İZLEM • Asbestosis sabit kalabilir veya ilerleyebilir;ancak regresyon nadirdir. Hastalığın prognozunu belirleyen faktörler tam anlaşılamamıştır. • Maruziyetin kesilmesinden veya azalmasından sonra oluşan progresyon radiyografik bulguları olanlarda daha fazladır ve maruziyet seviyesi-süresi (kümülatif maruziyet) ile ilintili görünmektedir. American Thoracic Society Documents. Diagnosis and Initial Management of Nonmalignant Diseases Related to Asbestos. Am J Respir Crit Care Med. 2004
Committee on Nonmalignant Asbestos-Related Disease. Diagnosis and initial management of nonmalignant diseases related to asbestos. Am J Respir Crit Care Med. 2004;170:691–715
ROUND ATELEKTAZİ
ROUND ATELEKTAZİ • Round atelektazi nadir görülen ve genellikle skar oluşmuş plevraya komşu alanda meydana gelmiş akciğer kollapsıdır. • Radyografik ve CT bulguları: • Yuvarlak bir periferik akciğer kitlesi. • Komşuluğunda plevral kalınlaşma Thachil RT. Images in Pulmonary Medicine 2002
ROUND ATELEKTAZİ • Karakteristik radyolojik bulgular varlığında tanı için nadiren ileri inceleme gerekir. • FDG PET-CT, MR, TTİİAB, radyografik takip lezyonun çapında artış olduğunda uygulanır veya akciğer rezeksiyonu tanı şüpheli olduğunda uygulanır. Thachil RT. Images in Pulmonary Medicine 2002
PLÖRİT • Asbestle temas sonrası en erken (genellikle ilk 10 yıl ancak bazen daha geç dönemlerde) oluşan akut plörit olup oluşan sıvı genellikle eksuda vasfında (bazen kanlı)’dır. • Bu tür sıvılar genellikle 3-4 ay içinde spontan olarak rezorbe olur ancak bazen kaybolmaz veya yıllar içinde tekrarlar. Bu sıvılar rezorbe olurken çoğu vakada özellikle kostofrenik açıda küntleşme oluşturacak şekilde diffüz plevral kalınlaşma gelişir. • Mezotelyomalarda da tipik olarak hemorajik plevral sıvılar görülmesine karşın plörit, mezotelyomaya ilerlemez. Peacock C. Clincal Radiology 2000 Guidotti TL. Clin Pulm Med 2007
NONDİAGNOSTİK PLEVRAL EFÜZYONLAR
NONDİAGNOSTİK PLEVRAL EFÜZYONLARDA UZUN SÜRELİ İZLEM • Kronik plevral efüzyonlar göğüs hastalıkları uzmanlarının günlük pratikte sıkça karşılaştıkları bir durum. • Bu tanının bir tanı olup olmadığı veya spesifik tanı için yetersiz bir tabir olup olmadığı şüpheli. • Nondiagnostik torakoskopi sonrası plevral efüzyonların uzun süreli takipte gidişatları iyi bilinmemekte. • Her ne kadar uzun süreli takp kriterleri belli değilse de klinik rehberler bu olguların yakından takip edilmesini önermekte. Davies HE. Eur J Cardio-Thorac Surg 2010 Janssen JP. J Bronchol 2004
PLEVRAL PLAK VE DİFFÜZ PLEVRAL KALINLAŞMADA UZUN SÜRELİ İZLEM
PLEURAL PLAQUES • Plevral plaklar asellüler, gri-beyaz, ve sıklıkla parietal plevraya lokalize yuvarlak irregüler leyonlardır. • Bu lezyonlar progressiftir; genişleyebilir ve daha sonraki evrelerde distrofik kalsifikasyon gelişebilir. • Fokal natürleri, daha önceleri bunların semptom oluşturmadıkları ve pulmoner anormalliklere sebep olmadıklarına niçin inanıldığını izah eder. Rockoff SD. Clin Pulm Med 2002 American Thoracic Society Documents. Diagnosis and Initial Management of Nonmalignant Diseases Related to Asbestos. Am J Respir Crit Care Med. 2004
ASBESTE BAĞLI HASTALIKLAR • Son çalışmalar asbeste bağlı olarak gelişen plevral plakların solunumsal bozukluklara ve respiratuar semptomlara eşlik edebileceğini göstermekte. • Ortalama vital kapasite ve DLCO PP’ı olmayan kişilere göre daha düşük (ortalama vitala kapasite kontrol grubunda 4 litre, PP’lı olgularda 3.6 lt) (eşlik eden parenkimal fibrozis???) Rockoff SD. Clin Pulm Med 2002