Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde Uygulanabilirliği

1. Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Anadolu Üniversitesinde Uygulanabilirliği Arş.Gör. Buket KİP KAYABAŞ Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin MUTLU Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi AB2013Akademik Bilişim 2013 Konferansı 23-25 Ocak 2013 Akdeniz Üniversitesi, Antalya,Türkiye

2. Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler Kitlesel açık çevrimiçi dersler - KAÇD (Massive Open Online Courses - MOOCs) içeriklerin derse katılan herkese çevrimiçi olarak ulaştırıldığı bir modeldir. KAÇD, açık eğitsel kaynaklar (openeducationalresources) yaklaşımından ve “eğer ilişkili ağları birleştirirsek başarılı bir öğrenme gerçekleşir” düşüncesini savunan bağlayıcı öğrenme kuramından (connectivistlearningtheory) yola çıkılarak tasarlanmıştır. Bilgiyi yapılandırmak üzere bireyleri diğerlerine bağlantılandırma düşüncesi KAÇD’ınanahtar dinamiğini oluşturmaktadır.

3. Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler KAÇD’da genel olarak iki temel prensipten bahsedilmektedir: • Açık erişim KAÇD katılımcıları bir derse katılabilmek için kayıtlı öğrenci olmak zorunda değildir ve herhangi bir ücret ödemelerine gerek yoktur. • Ölçeklenebilirlik Geleneksel eğitim kurumları sınırlı ve küçük sayıda öğrenci gruplarından oluşan dersler içermesine rağmen KAÇD, kitlesel katılımcıları desteklemek üzere tasarlanmıştır.

4. Geçmişten Günümüze Yürütülen Çalışmalar • KAÇD terimi, George Siemens ve StephenDownestarafından yürütülen CCK08 adlı açık çevrimiçi bir derse atfedilerek ilk kez Bryan Alexander ve DaveCormier tarafından tanımlanmıştır. ConnectivismandConnective Knowledge adlı ders, University of Manitoba’da kayıtlı öğrenim harcını ödeyen 24 öğrenci ile çevrimiçi ortamda herhangi bir ücret ödemeyen 2.200 kişiye sunulmuştur. Ders içerikleri; RSS beslemeler, tartışmalar, blog gönderileri, SecondLifeve eş zamanlı çevrimiçi toplantılar gibi çeşitli ortamlarda yürütülmüştür. • İlk CCK dersini, CCK09, PLENK2010, CCK11, LAK11, DS106 gibiKAÇD’leritakipetmiştir. Başlangıçtagönderikaynaklarından (posted resources) oluşan KAÇD ilerleyendönemlerdegeliştirilereköğrenmeyönetimsistemleriveaçık web kaynaklarınınbirleşimişeklindetasarlanmıştır.

5. Geçmişten Günümüze Yürütülen Çalışmalar • Stanford Üniversitesi2011 yılında 160.000 öğrecininkatıldığıyapayzekakitleselaçıkçevrimiçidersiylebüyükbirçıkışyapmıştır. • Daphne Kollerile Andrew Ng, Stanford teknolojialtyapısınıkullanarakmakineöğrenmesiveveritabanıderslerininsunulduğuCoursera’yıoluşturdu. • Aynıyıliçerisinde MIT, karamacıgütmeyenaçıköğrenmeplatformuolanMITx’iyapılandırdı. MITxoluşumunadahasonraHarwardÜniversitesi de katıldıveadıEdxolarakyenilendi. • ArdındanEdx’e University of California ve Berkeley Üniversiteleri de katıldı. • Son olarakEdx’e, The University of Texas System, Wellesley College veThe Georgetown University de katıldı. • 2012 yılınınKasımayındaUniversity of Miami Global Academy tarafından ilk KAÇD lisesiaçıldı.

6. İki Farklı Bakış Açısı... KAÇD’ıngelişimsürecindeikifarklıbakışaçısıortayaçıkmıştır. Birincisibağlayıcıfelsefeyi (connectivist philosophy) temelalmaktadır. Aradakifarkıvurgulamakiçin George Siemens buyaklaşımıbenimseyen KAÇD uygulamalarını “cMOOC” olarakadlandırmıştır. ÖteyandanCoursera, edXgibidahagelenekselolanveiyifinanseedilenderslerikapsayandiğeryaklaşımıise “xMOOC” olaraknitelendirmiştir. Tarihsel gelişimi bağlamında bağlayıcı yaklaşımı ve açık ders malzemeleri yaklaşımını temel alan KAÇD uygulamaları

7. Bağlayıcı (Connectivist) Tasarım İlkeleri Siemens (2005), yeni teknolojilerin etkisiyle hızla değişen öğrenme ihtiyaçlarına cevap veren bağlayıcı yaklaşıma ilişkin bir dizi ilke belirlemiştir: • Öğrenme ve bilgi, farklı fikirlerden ortaya çıkar. • Öğrenme, özel bağlantı noktalarının ya da bilgi kaynaklarının birbirine bağlanması sürecidir. • Öğrenme, insansız uygulamalara dayanabilir. • Daha fazlasını öğrenme kapasitesinin bilinmesi, şuan bilinenden daha önemlidir. • Bağlantıların korunması ve artırılması, öğrenmenin sürekliliğinin sağlanması açısından gereklidir. • Alanlar, fikirler ve kavramlar arasındaki bağlantıyı görebilme yeteneği temel beceridir. • Tam ve güncel bilgi, bütün bağlayıcı öğrenme etkinliklerinin amacıdır. • Karar almak başlı başına bir öğrenme sürecidir.

8. Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersin Bileşenleri • Bir KAÇD sisteminde anahtar kelime esnekliktir. Bileşenleri ya da yapısı ne olursa olsun, öğrenenlerin kendi öğrenme süreçlerini kendilerinin yapılandırmasına izin veren,bireylerin ve bilgi kaynaklarının bağlantılı olduğu yapıkorunmalıdır. • KAÇD’ların kurallarla belirlenmiş bir yapısı olmamakla birlikte önerilen bileşenlerini şöyle sıralayabiliriz: • ders tanıtım videoları, • video ders anlatımları, • ödevler, • sınavlar, • tartışma grupları • Temel bileşenler bunlar olmakla birlikte farklı KAÇD sistemlerinde bu bileşenlerin bulunma durumları ve kullanım düzeyleri farklılaşmaktadır.

9. Kitlesel Açık Çevrimiçi Ders Yapısının Açıköğretim Sisteminde Uygulanabilirliği • Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sisteminde üç farklı yapıda uzaktan eğitim gerçekleştirilmektedir: • Açıköğretim programları • Kayıt yaptırmak, yükseköğretime giriş kurallarına göre gerçekleşmektedir. • E-Sertifika Programları • Yılda üç kez olmak üzere her dönem bir programa ücret ödenerek kayıt yaptırılabilir. • Yunusemre Öğrenme Portalı • Kayıt yaptırmadan ve ücret ödemeden her zaman yararlanılabilir.

10. Yunus Emre Öğrenme Portalı • Türkiye'de ders malzemelerinin herkesin erişimine açılması çalışmaları Türkiye Bilimler Akademisi tarafından 2007 yılında Açık Ders Malzemeleri Konsorsiyumu'nun oluşturulması ile başlamıştır. Bu çalışma ile ders malzemelerinin web sayfası üzerinden üniversite öğrencilerinin ve öğretim üyelerinin kullanımına sunulması öngörülmüştür. • Yununsemre Öğrenme Portalı ile Anadolu Üniversitesi'nde uzaktan öğretim tekniklerine uygun olarak hazırlanmış ve bireylerin kendi kendine öğrenmelerine olanak sağlayan dersleri toplumun bütününe yaymak amaçlanmıştır. Amaç: http://www.yunusemre.anadolu.edu.tr

11. Yunus Emre Öğrenme Portalı • 20kategorideki 149 ders sunuluyor • Kullanıcılar e-kitap ile ders notlarını okuyabilir, • e-televizyonile dersin televizyon programlarını bilgisayarına indirerek seyredebilir, • e-Dersyardımıyla dersi sesli-videolu ve etkileşimli ortamda çalışabilir, • e-Seslikitapile dersin sesli anlatımını bilgisayarına indirerek dinleyebilir, • e-Sınavile derse ait başarı düzeyini ölçebilir. Kapsam: Kategoriler http://www.yunusemre.anadolu.edu.tr

12. Yunus Emre Öğrenme Portalı Kimlere Hitap Ediyor? • üniversitelerdeki öğretim elemanları • öğrenciler • kendi kendine öğrenmek isteyen herkes herhangi bir ücret ödemeden sınırsızolarakyararlanabilir. http://www.yunusemre.anadolu.edu.tr

13. Yunus Emre Öğrenme Portalı • 2008 yılından bu yana 400.000’in üzerinde farklı öğrenen yaklaşık 4 milyon defa Yunus Emre öğrenme portalındanyararlandı. Katılımcı Profili: http://www.yunusemre.anadolu.edu.tr

14. Tartışma ve Öneriler Anadolu Üniversitesi Yunus Emre Öğrenme Portalının, öğrenenlerin farklı öğrenme ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde tasarlanmış çok ortamlı öğrenme olanaklarıyla ve sahip olduğu öğrenen potansiyeliyle bir KAÇD sistemine dönüştürülebilmesinin mümkün olduğu görülmektedir.. Bu amaçla şu işlemlerin yapılması gerekmektedir: • Dersleri oluşturmak. • Öğrenenlerin kişisel öğrenme ortamları oluşturmalarına olanak sağlamak • İletişim platformu eklemek • Katılım çağrıları • Değerlendirme araçları tasarlamak • Duyuru mekanizması oluşturmak

15. Tartışma ve Öneriler • Dersleri oluşturmak Sistemde öğrencilerin kayıt yaptırabilecekleri bir takvime ve bir programına sahip dersler açılabilir. Dersler öğrenciler için bağlayıcı öğrenme etkinlikleri sunacaklardır. • Öğrenenlerin kişisel öğrenme ortamları oluşturmalarına olanak sağlamak Dersler öğrencilere kişisel öğrenme ortamı oluşturma konusunda yol gösterecektir. Derslere ait içerikler Yunusemre Öğrenme Portalında ve diğer açık erişim oaynaklarında bulunmaktadır. Öğrenciler dersin amaçları doğrultusunda içeriklere kendileri erişecek ve bu içeriklerden yararlanarak oluşturdukları yeni içerikleri başkalarıyla paylaşacaklardır. • İletişim Platformu eklemek Sisteme bir iletişim platformunun eklenmesiyle benzer ilgi alanlarına ve öğrenme ihtiyaçlarına sahip bireylerin birbirine bağlanması durumunda bilgi paylaşımı ve üretiminin gerçekleşmesi mümkün olacaktır. Bu amaçla sosyal ağlar kullanılmalıdır. Böylece öğrenenler erişebildikleri içeriklere ve öğrenme kaynaklarına ek olarak kendilerinin yapılandıracağı bilgileri de paylaşarak yeni öğrenme olanaklarının oluşturulmasına katkıda bulunacaklardır.

16. Tartışma ve Öneriler • Katılımçağrıları Öğrenenlerin öğrenme süreçlerindeki devamlılığını sağlamak amacıyla belirli bir süre (örneğin 4 hafta) sisteme giriş yapmayan öğrenenlere katılım çağrısı gönderilebilir. Öğrenenlerin sisteme katılımı canlı tutularak paylaşımlarının da aktif olması sağlanabilir. • Değerlendirme olanağı Öğrenciler sosyal ağ ortamında aldıkları tepkilerin yanısıra program dahilinde e-Sınav aracıyla kendilerini değerlendirmeleri sağlanabilir. • Duyuru Mekanizması Yunus Emre öğrenme portalına yeni eklenen ve güncellen dersler hakkında güncel bilginin ulaştırılabileceği bir duyuru mekanizması eklenebilir. Böylece öğrenenler yeniliklerden düzenli olarak haberdar olarak öğrenme kaynaklarına rahatlıkla ulaşabileceklerdir.

17. Teşekkürler…