260 likes | 369 Views
Oporezivanje plaća i drugih ličnih primanja u entitetima BiH. Hajrudin Hadžimehanović Neum, maj 2011. god. Porezni sistem. Porezni sistem jedne zemlje čini skup raznovrsnih poreznih oblika, povezanih u jedinstvenu neprotivječnu cjelinu
E N D
Oporezivanje plaća i drugih ličnih primanja u entitetima BiH Hajrudin Hadžimehanović Neum, maj 2011. god.
Porezni sistem • Porezni sistem jedne zemlje čini skup raznovrsnih poreznih oblika, povezanih u jedinstvenu neprotivječnu cjelinu • U praksi ne postoje dva identična porezna sistema, što znači da svaka država shodno svojim potrebama formira pojedine porezne oblike koji čine jednu cjelinu • Cilj svake savremene države je da svoj porezni sistem približi racionalnom poreznom sistemu koji podrazumjeva manju složenost, veću preglednost i jasnoću
Porezni sistem • Da bi se neki porezni sistem smatrao racionalnim potrebno je da počiva na nekim osnovnim načelima, poreznim aksiomima bez kojih ne bi bilo moguće normalno funkcionisanje tog sistema: • Pravednost, • Jednostavnost, • Ograničena uloga poreza, • Kvalitetna zakonska rješenja, • Praktičnost poreznog sistema.
Reforma poreznog sistema u FBiH • Reforma poreznog sistema predstavlja važan segment reformi ekonomskog sistema • Reforma u oblasti: • indirektnih poreza • direktnih poreza
Porez na dohodak • Pri oporezivanju dohotka postoje izražene raznolikosti u svijetu uključujući i Evropsku uniju • Različita rješenja su posljedica uticaja ovog poreznog oblika na: • ekonomsku efikasnot, • tržište rada, • međunarodnu konkurentnost, • preraspodjelu dohotka i dr. • Stvoreni ekonomski i socijalni efekti primjene određenog poreznog oblika mogu se značajno razlikovati od predviđanja koje pruža ekonomska teorija
Primjena Zakona o porezu na dohodak • Brčko Distrikt – 1.7.2003 god. – 01.01.2011.g • Republika Srpska – 1.7.2007. god. • Federacija BiH – 1.1.2009. god. 31.07.2010.g. 01.02.2011.g.
Obračunavanje poreza u FBiH – nesamostalna djelatnost • Bruto plaća – polazna tačka (bruto princip) • Doprinosi iz plaće (31% na bruto) • Lični odbici (različiti koeficijenti) • Akontacija poreza (10% na poreznu osnovicu)
Kako do ličnih i dodatnih ličnih odbitka u FBiH? • Putem porezne kartice mjesečno: - osnovni lični odbitak i izdržavani članovi i/ili • Podnošenjem Godišnje prijave poreza na dohodak: - osnovni lični odbitak i izdržavani članovi (uz poreznu karticu) - kamate za stambene kredite, životno i penzijsko osiguranje i zdravstvene usluge
Obračunavanje poreza u RS – nesamostalna djelatnost • Bruto plaća – polazna tačka (bruto princip) • Doprinosi iz plaće (33% na bruto) • Odbici (900 KM po izdržavanom članu uže porodice na godišnjem nivou) • Akontacija poreza (10% na poreznu osnovicu)
Dodatni odbici u RS • Iznos kamate plaćen za stambene kredite • Iznos uplaćenog penzijskog doprinosa za dobrovoljno penzijsko osiguranje do 1.200 KM godišnje
Šta se promijenilo u RS-u od 1.2.2011. godine – porez na dohodak? • Stopa poreza na dohodak sa 8% na 10% • Ukidanje osnovnog ličnog odbitka od 3.000 KM godišnje • Uvođenje oporezivanja prihoda od ulaganja kapitala u vrijednosne papire, prihode od dividendi i udjela u dobiti
Šta se promijenilo u RS-u od 1.2.2011. godine – doprinosi? • Stopa doprinosa sa 30,6% na 33% • Izmjena osnovice za doprinose u tekstilnoj i kožnoj industriji (sada je 25% od prosječne mjesečne bruto plaće u RSu) • Izmjena roka za prijavu i uplatu doprinosa
Trošak poslodavcu ako je ugovorena plata prije poreza 1.000KM • Bruto plaća (FBiH) = 1.000*1,449275 = 1.450 KM • Bruto plaća (RS) = 1.000*1,492537 = 1.493 KM
Trošak poslodavcu ako je ugovorena plata prije poreza 1.000KM-nastavak • Primjenom ranije navedenih stopa na preračunatu bruto osnovicu ukupni troškovi poslodavca po zaposlenom su: - FBiH: 1.450 (bruto plata) + 161,55 (na teret poslodavca) = 1.611,55 KM - RS: 1.493 (bruto plata)
Trošak poslodavcu ako je ugovorena plata na ruke 1.000KM • Bruto plaća (FBiH) = ((1.000-300)/0,9+300)/(100-31) = 1,562 KM • Bruto plaća (RS) = (1.000/0,9)/(100-33) = 1.658,4
Trošak poslodavcu ako je ugovorena plata na ruke 1.000KM nastavak • Primjenom ranije navedenih stopa na preračunatu bruto osnovicu ukupni troškovi poslodavca po zaposlenom su: - FBiH: 1.562 (bruto plata)+174 (na teret poslodavca) = 1.734 KM - RS: 1.658,4 (bruto plata)
Pregled poreznih osnovica i obaveza poreza i doprinosa na ugovorene plaće zaposlenika iz RS-a u neto iznosu od 1.000,00 KM Pregled poreznih osnovica i obaveza poreza i doprinosa na ugovorene plaće zaposlenika iz RS-a u bruto iznosu od 1.530,00 KM
Analiza postojećeg poreza na dohodak • KRITERIJI • horizontalna i (vertikalna) pravednost • ekonomska efikasnost • troškovi primjene • međunarodna konkurentnost • uticaj na tražnju za radnom snagom • bilansna izdašnost
ZAKLJUČAK • Prilikom iniciranja iole ozbiljnijih zakonodavno-normativnih i praktičnih mjera na harmoniziranju poreznog sistema zemlje, odnosno entiteta preduslov je objektivna naučna analiza postojećeg stanja i iznalaženje optimalnih rješenja u oblasti direktnih poreza