„Zero tolerancji dla przemocy w szkole”

1. „Zero tolerancji dla przemocy w szkole” Rządowy program poprawy stanu bezpieczeństwa w szkołach i placówkach 2006-2013 Koniec

2. Cele programu • Zmniejszenie skali zjawiska agresji i przemocy rówieśniczej w szkołach i placówkach systemu oświaty • Poprawa skuteczności działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec uczniów będących sprawcami przemocy rówieśniczej • Zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy w środowisku nauczania i wychowania i zwiększenie dostępności i skuteczności udzielanej pomocy • Ograniczenie skali występowania innych zjawisk patologicznych (narkomania, alkohol) • Korekta aktualnych rozwiązań legislacyjnych i społecznych tworzących warunki dla działalności profilaktycznej i wychowawczej szkół i placówek.

3. Adresaci programu • Uczniowie szkół i wychowankowie, w tym ofiary przemocy, sprawcy i świadkowie przemocy • Dyrektorzy, nauczyciele i pracownicy administracyjni szkół i placówek • Rodzice uczniów i wychowanków

4. Zadania koordynatora ds. bezpieczeństwa • Integrowanie działań wszystkich podmiotów szkolnych (nauczycieli, uczniów-wychowanków, rodziców, pracowników niepedagogicznych) • Integrowanie działań z podmiotami współpracującymi ze środowiskiem szkolnym w zakresie bezpieczeństwa (policją, strażą miejską, strażą pożarną, służbą zdrowia itp.) • Koordynowanie działań w zakresie bezpieczeństwa w ramach szkolnego programu wychowawczego i programu profilaktyki • Przeciwdziałanie wszelkim formom przemocy

5. Zadania koordynatora ds. bezpieczeństwa • Inicjowanie i ustalanie wspólnych działań pracowników szkoły w celu poprawy bezpieczeństwa • Wdrażanie i dostosowanie do specyfiki placówki procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych i zagrożenia • Pomoc nauczycielom-wychowawcom w nawiązaniu współpracy ze służbami oraz instytucjami działającymi na rzecz rozwiązywania problemów dzieci i młodzieży • Zgłaszanie wniosków dotyczących nawiązywania współpracy z organizacjami pozarządowymi w celu tworzenia koalicji na rzecz bezpieczeństwa.

6. Podstawy prawne stosowanych procedur • Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich /Dz. U. z 1982 r. Nr 35 poz.228 z p. zm. – tekst jednolity Dz. Z 2002 r. Nr 11 poz.109 z późn. zm./ oraz przepisy wykonawcze w związku z ustawą /. • Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi /Dz. U. Nr 35, poz.230 z p. zm./ • Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii /Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198/. • Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji /Dz. U. Nr 30 poz. 179 z późn. zm./ • Zarządzanie Nr 15/97 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 czerwca 1997 r. w sprawie form i metod działań policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich.

7. Podstawy prawne stosowanych procedur • Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty /Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 z późn. zm./ • Rozporządzanie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem /Dz. U. Nr 26, poz. 226/. • Ustawa z 1999 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych /Dz. U. z 1999 r. Nr 10, poz. 55 + zmiany/. • Kodeks rodzinny: opiekuńczy z 1999 r. • Kodeks karny z 1997 r. • Rozporządzenie MEN z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania /Dz. U. Nr 12, poz. 67/.

8. Ważne telefony PCPR 033 8422329 MOPS 033 8423442 /44 57/ Komenda Powiatowa Policji 997, 112, 033 8475200 Komisariat Policji w Brzeszczach 032 2111551 Straż Miejska w Brzeszczach 032 2111347 PPP w Brzeszczach 032 7374646 /45/ Punkt Konsultacyjny Dla Ofiar Przemocy w Rodzinie 033 8430506 Centrum Organizacji Pozarządowych 033 8435202 Powiatowy Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia Dla Ofiar w Rodzinie i Ośrodek Interwencji Kryzysowej 033 8474555

9. Procedury szkolne w Gimnazjum nr 2 w Brzeszczach Zasady ogólne Podejrzenie, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków. Niepowodzenia szkolne ucznia Sytuacja kryzysowa „bomba na terenie szkoły” Wagary Sprawca czynu karalnego Agresja i przemoc rówieśnicza Demoralizacja Palenie papierosów Narkotyki Fałszerstwo Kradzież i zniszczenia Sprawy sporne i konflikty Koniec

10. Zasady ogólne • Postępowanie w sytuacjach kryzysowych z udziałem uczniapowinno być prowadzone w możliwie najszybszym czasie i przy zapewnieniu bezpieczeństwa psychofizycznego ucznia. • Uczeń i jego rodzice mają prawo do pełnej informacji o sytuacji i podjętych przez szkołę działaniach. • Jeżeli rodzice odmawiają współpracy, nie stawiają się do szkoły lub ich działania wychowawcze są nieskuteczne, a szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych, pedagog w porozumieniu z dyrektorem szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny i policję. Wybór instytucji jest uzależniony od rodzaju zdarzeń poprzedzających podjęcie decyzji.

11. Niepowodzenia szkolne ucznia • Wobec uczniów, u których nauczyciele zauważają narastające niepowodzenia szkolne,  wychowawca klasy we współpracy z pedagogiem i nauczycielem danego przedmiotu przygotowują propozycje pomocy uczniowi. • Konsultują je z uczniem i jego rodzicami w trakcie indywidualnych spotkań. • Uczeń może korzystać z pomocy psychologiczno-pedagogicznej w formie: - dostosowania wymagań edukacyjnych do możliwości ucznia - zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; - zajęć w ramach świetlicowego SOS; - pomocy koleżeńskiej; - zajęć specjalistycznych- korekcyjno-kompensacyjnych, - konsultacji i porad dla uczniów

12. Wagary • Realizację obowiązku szkolnego kontroluje wychowawca klasy. Do dnia 15 każdego miesiąca wychowawcy klas przekazują informacje o frekwencji pedagogowi szkolnemu. W gimnazjum przyjęta jest osobista, telefoniczna, pisemna i elektroniczna forma usprawiedliwienia nieobecności. • Wychowawca we współpracy z pedagogiem szkolnym podejmuje działania motywujące uczniów do uczestniczenia w zajęciach lekcyjnych. • W przypadku długotrwałej lub powtarzającej się nieusprawiedliwionej absencji ucznia wychowawca samodzielnie lub we współpracy z pedagogiem szkolnym podejmuje kroki, by skontaktować się z rodzicami. • Wspólnie z uczniem i jego rodzicami ustalają przyczyny nieobecności i możliwości postępowania w celu mobilizacji ucznia do regularnego uczęszczania na zajęcia szkolne. • Uczeń i rodzice otrzymują propozycje pomocy ze strony szkoły. Efektem spotkania może być podpisanie kontraktu. • W sytuacji braku efektów działań bądź niemożności skontaktowania się z rodzicami, czy ich niechęci do podjęcia współpracy, wychowawcy klas przekazują pedagogowi szkolnemu wykaz uczniów, u których utrzymuje się nadal niska frekwencja. • Pedagog szkolny organizuje spotkanie Zespołu Interwencji Kryzysowej, w skład którego wchodzą: pracownicy socjalni, dzielnicowi policji i straży miejskiej, specjaliści z PPP, wychowawczy świetlicy impuls, terapeuta uzależnień, kuratorzy sądowi, pracownicy socjalni PCPR, wychowawczy klas, opiekun zespołu charytatywnego. Wspólnie ustalają plan działania w sytuacji kryzysowej. • Do rodziców tych uczniów Dyrektor szkoły kieruje wezwanie do realizacji obowiązku szkolnego. • Jeśli podjęte działania nie przynoszą efektów, a uczeń nadal jest nieobecny Dyrektor szkoły kieruje prośbę o wgląd w sytuację rodziny i interwencję do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich Sądu Rodzinnego. • Informacje o niezrealizowaniu obowiązku szkolnego i podjętych przez szkołę krokach, Dyrektor szkoły kieruje także do organu prowadzącego placówkę. Organ prowadzący placówkę może podjąć czynności w celu ukarania grzywną rodziców ucznia.

13. Agresja i przemoc rówieśnicza • Sytuacje, w których należy podjąć postępowanie dotyczą:- zniszczenia i zawłaszczenia mienia prywatnego i szkolnego ( w tym także oszustwa i wyłudzenia), - naruszenia nietykalności fizycznej innych osób i swojej, - naruszenia godności osobistej innych osób (wulgaryzmy, przemoc psychiczna). • Osoby, do których uczeń może zgłosić fakt wystąpienia sytuacji agresji to wszyscy pracownicy szkoły. Ich obowiązkiem jest podjęcie natychmiastowych działań w celu przerwania agresji i zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom zdarzenia. • Postępowanie wyjaśniające prowadzone jest przez wychowawcę klasy, pedagoga szkolnego, dyrektora szkoły,. • O udziale uczniów w zajściu, uzyskanych wyjaśnieniach  i podjętych przez szkołę krokach informowani są rodzice, w możliwie najkrótszym czasie. • Szczególną opieką pedagoga szkolnego i wychowawcy klasy otoczona zostaje ofiara zajścia. Otrzymuje wsparcie psychologiczne, a także informacje o możliwościach dochodzenia praw poprzez indywidualne zgłoszenie zdarzenia w Komendzie Policji. • Sprawca zajścia ma możliwość wyjaśnienia powodów swego zachowania i  podjęcia działań w celu zakończenia sytuacji. Ma prawo do uzyskania pełnej informacji dotyczącej jego zdarzenia. • Wychowawca klasy i pedagog szkolny planują i przeprowadzają działania mające na celu zmianę sposobu zachowania ucznia na akceptowane społecznie. • W sytuacji aktów powtarzającej się agresji lub czynów rozmyślnych ze szczególną brutalnością, szkoła zwraca się z prośba o interwencję do Komendy Policji, Sądu Rejonowego. • Szkoła bierze udział w wyjaśnianiu spraw z udziałem uczniów, które mają miejsce poza terenem szkoły, po otrzymaniu prośby uczniów lub rodziców o pomoc.

14. Palenie papierosów • W sytuacji palenia czynnego bądź biernego uczniowi wymierzana jest kara zgodnie ze statutem gimnazjum. • O zajściu informowani są rodzice /opiekunowie prawni/ ucznia. Zobowiązuje się rodziców do zwiększenia kontroli nad dzieckiem. • Wychowawca lub pedagog szkolny prowadzą działania indywidualne mające na celu zmianę postawy ucznia. • W przypadku ponownego złamania zakazu palenia tytoniu decyzja rady pedagogicznej może pozbawić ucznia przywilejów /np. zakaz udziału w wycieczce/.

15. Fałszerstwo • Sytuacje fałszerstwa w szkole:- dokonywanie wpisów do dzienników lekcyjnych (wpisywanie, poprawianie, usuwane ocen, usprawiedliwianie nieobecności),- przedstawianie fałszywych zwolnień i usprawiedliwień od rodziców,- podrabianie (przerabianie) zaświadczeń lekarskich,- podkładanie  prac innych  uczniów jako własnych oraz udowodnione przez nauczyciela ściąganie,- inne przypadki (podrabianie zgody rodziców na udział w zawodach sportowych, wycieczce itp.). • Osoby mogące podjąć decyzję o wszczęciu postępowania:-wychowawca klasy,-nauczyciel przedmiotu,-pedagog szkolny,-zespół wychowawczy,-dyrektor gimnazjum. • Powiadomienie rodziców ucznia. • Spotkanie z uczniem i jego rodzicami celem wyjaśnienia powodów fałszerstwa. • Podjęcie decyzji o dalszym postępowaniu w obecności rodziców. • W przypadku powtarzających się sytuacji fałszerstw, szkoła kieruje informację i prośbę o interwencję  do Komendy Policji.

16. Kradzież i zniszczenia • W przypadku zgłoszenia kradzieży lub zniszczenia nauczyciel, któremu kradzież lub zniszczenie zgłoszono, podejmuje dalsze działania celem wyjaśnienia sprawy. • O fakcie kradzieży lub zniszczenia bezzwłocznie powiadamiany jest dyrektor gimnazjum. • Dyrektor gimnazjum bezzwłocznie zawiadamia rodziców ucznia poszkodowanego, jak i podejrzanego o dokonanie kradzieży lub zniszczenia – o podjętych działaniach mających na celu wyjaśnienie sprawy. • W każdym przypadku sprawa obligatoryjnie jest zgłaszana do Komendy Policji.

17. Sprawy sporne i konflikty • Konflikt pomiędzy uczniami na terenie klasy rozstrzyga wychowawca klasy. Pomocą służy mu  pedagog szkolny. W sytuacjach długotrwałego, ostrego konfliktu o udział w spotkaniu wyjaśniającym i zamykającym konflikt proszeni są rodzice uczniów. • Konflikt pomiędzy uczniami różnych klas rozstrzyga pedagog szkolny we współpracy z wychowawcami klas. W sytuacjach długotrwałego, ostrego konfliktu o udział w spotkaniu wyjaśniającym i zamykającym sprawę, proszeni są rodzice uczniów. • Konflikt pomiędzy uczniem i nauczycielem rozstrzyga dyrektor gimnazjum wspólnie z pedagogiem szkolnym i wychowawcą ucznia. W sytuacjach długotrwałego, ostrego konfliktu o udział w spotkaniu wyjaśniającym i zamykającym konflikt proszeni są rodzice ucznia. • Konflikt między nauczycielem a rodzicami ucznia rozstrzyga dyrektor gimnazjum, a w razie konieczności Rada Pedagogiczna, przy czym rodzic ma prawo odwołać się do organu nadzorującego gimnazjum. • Spory rozstrzygane są na polubownym posiedzeniu z udziałem stron, którego posiedzenie dotyczy. • Termin posiedzenia ustalany jest wspólnie przez zainteresowane strony.

18. Podejrzenie, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków. • Powiadomienie o swoich przypuszczeniach wychowawcy klasy, który informuje dyrektora oraz pedagoga szkolnego. Pedagog podejmuje rolę koordynatora działań. • Pedagog odizolowuje ucznia, ze względów bezpieczeństwa opiekę nad nim powierza pielęgniarce lub osobie przeszkolonej w udzielaniu pierwszej pomocy. • Wyznaczona przez pedagoga osoba wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pierwszej pomocy medycznej. Lekarz decyduje o ewentualnej hospitalizacji ucznia. • Równocześnie wyznaczona osoba zawiadamia o fakcie rodziców /opiekunów/, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły, określając jednocześnie czas, w jakim to ma nastąpić.

19. Sytuacja kryzysowa „bomba na terenie szkoły” • Dyrektor gimnazjum natychmiast powiadamia policję oraz zarządza ewakuację uczniów i pracowników. • Dyrektor gimnazjum zapewnia bezpieczeństwo uczniom poza szkołą. • Komendant policji natychmiast wysyła policjantów go szkoły, powiadamia straż pożarną, pogotowie ratunkowe, gazowe, energetyczne, wodno-kanalizacyjne. Wzywa przewodnika z psem wyszkolonym do wykrywania ładunków bombowych. • Komendant policji wyznacza dowódcę i sztab akcji. • Po zakończeniu akcji teren szkoły jako bezpieczny jest przekazany dyrektorowi gimnazjum. • Dyrektor gimnazjum zarządza powrót uczniów i pracowników do szkoły. • Przynajmniej raz w roku przeprowadza się ćwiczenia, które mają na celu doskonalenie działań w tzw. sytuacjach kryzysowych.

20. Sprawca czynu karalnego • Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły. • Ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia. • Przekazanie sprawcy /o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły/ dyrektorowi szkoły, lub pedagogowi szkolnemu pod opiekę. • Powiadomienie rodziców ucznia sprawcy. • Niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku gdy sprawa jest poważna /rozbój uszkodzenie ciała, itp./, lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu znana. • Zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa, lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa i przekazanie ich policji / np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i uciekając podrzuca go lub porzuca jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży.

21. Demoralizacja • Przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy. • Wychowawca informuje o fakcie pedagoga szkolnego i dyrektora szkoły. • Wychowawca wzywa do szkoły rodziców /prawnych opiekunów/ ucznia • i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka programie terapeutycznym. • Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję. • Podobnie w sytuacji gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych /rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, itp./ a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji.

22. Narkotyki • Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni ( we własnej odzieży), Ew. innych przedmiotów budzących podejrzenie co do związku z ich poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia- jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji. • O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/ opiekunów ucznia wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa. • W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ja do ekspertyzy. • Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładna notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.