320 likes | 558 Views
Państwowa Inspekcja Pracy. Bezpieczeństwo pracy i ochrona zdrowia w polskim rolnictwie – działania kontrolne i prewencyjne. Informacje ogólne o Polsce. POLSKA 16 województw, 373 powiatów, 2489 gmin Liczba ludności: 38,5 mln Liczba podmiotów gospodarczych: 3.129.800
E N D
Państwowa Inspekcja Pracy Bezpieczeństwo pracy i ochrona zdrowia w polskim rolnictwie – działania kontrolne i prewencyjne
Informacje ogólne o Polsce • POLSKA • 16 województw, 373 powiatów, 2489 gmin • Liczba ludności: 38,5 mln • Liczba podmiotów gospodarczych: • 3.129.800 • Liczba osób zatrudnionych: 14,058 mln • Przeciętne wynagrodzenie: ~870,00 € • (za IV kwartał 2007) • Minimalne wynagrodzenie: ~ 315,40 € • (od stycznia 2008) Liczba poszkodowanych we wszystkich wypadkach w 2006 r.: 95 465 Liczba wypadków śmiertelnych: 493
Rolnictwo w Polsce (dane GUS 2006) • Powierzchnia użytków rolnych • – 15957,3 tys. ha (wzrost o 0,3%) • Liczba gospodarstw indywidualnych pow. 1 ha • – 1,8064 mln (wzrost liczby gospodarstw o 1,4%) • Szacunkowo w Polsce jest ok. 3 mln gospodarstw • (ponad 1 mln gospodarstw nie większych niż 1 ha) • Przec. powierzchnia użytków rolnych na 1 gosp. – 7,6 ha • Sektor prywatny – 96% powierzchni użytków rolnych • Gospodarstwa indywidualne – 88,6% powierzchni użytków rolnych 51%
Rolnictwo w Polsce (dane GUS 2006) 192,1 tys. 169,5 tys. 415,0 tys. 610,7 tys.
Rolnicy w Polsce (dane GUS 2002) Ogółem 3,39 mln 75 tys. 37 tys. 344 tys. 400 tys. 637 tys. 859 tys. 1,03 mln Dane 2006: Ludność wsi – 14,76 mln Rolników indywidualnych – 2,37 mln
Podmioty zaangażowane w problematykę bezpieczeństwa pracy w polskim rolnictwie
Podmioty zaangażowane w problematykę bezpieczeństwa pracy w polskim rolnictwie
Regulacje prawne dotyczącerolnictwa w Polsce W sektorze przedsiębiorstw (zakładów) rolnych: KONWENCJA Nr 129 dotycząca inspekcji pracy w rolnictwie Ustawa Kodeks pracy. 3. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych Ustawa z dnia 30 października 2002 o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Rozporządzenie MPiPS: Ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy. Rozporządzenie MZiOS w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy Rozporządzenie MGiP w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy
Regulacje prawne dotyczącerolnictwa w Polsce Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze ciągników, maszyn, narzędzi i urządzeń technicznych stosowanych w rolnictwie Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze zwierząt gospodarskich Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu i magazynowaniu środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych i organiczno-mineralnych Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej w sprawie sposobu i trybu zgłaszania wypadku przy pracy rolniczej oraz ustalania jego okoliczności i przyczyn. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki
Ubezpieczenie zdrowotne i wypadkowe polskich rolników Rolnicy indywidualni podlegają dobrowolnemu ubezpieczeniu w KRUS KRUS zarejestrował w 2006 roku 1,6 mln ubezpieczonych, o 40 tys. więcej, niż w roku 2005; rolników w Polsce jest 2,37 mln tylko 68 % rolników indywidualnych ma prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego z tytułu wypadku i choroby zawodowej tylko taki odsetek rolników ujęty jest w statystykach wypadkowych ubezpieczaniu w KRUS podlegają wyłącznie rolnicy i członkowie rodzin powyżej 16 roku życia (ubezpieczeniom nie podlegają dzieci i z tego powodu niemożliwa do określenia jest w obecnej sytuacji prawnej liczba dzieci ulegających wypadkom) Składka ubezpieczeniowa wynosi ~ 72 EUR i jest płacona raz na kwartał (w sektorze przedsiębiorstw wynosi ~ 190 EUR i płacona jest raz w miesiącu)
Wypadkowość w polskim rolnictwie W 2006 roku na terenie całego kraju rolnicy zgłosili 32 564 wypadki przy pracy gospodarstwie rolnym. W 20 651 przypadkach poszkodowani doznali trwałego uszczerbku na zdrowiu. • Zginęły123 osoby • Inwalidami zostało 420 osób • Uznano 107 chorób zawodowych
W 2006 roku dominowały: borelioza (47%), astma oskrzelowa (21%), choroby alergiczne płuc i skóry (14%)
PIP w strukturach Rzeczpospolitej Polskiej SEJM RP • PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY • Główny Inspektorat Pracy • Okręgowe Inspektoraty • Pracy • Ośrodek Szkolenia PIP we Wrocławiu
USTAWOWE ZADANIA PIP • kontrolno-nadzorcze • kontrola legalności zatrudnienia • promocyjno-prewencyjne • inne
Podmioty zaangażowane w problematykę bezpieczeństwa pracy w polskim rolnictwie • Sygnatariusze porozumienia o współpracy na rzecz poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w rolnictwie: • Główny Inspektor Pracy • Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi • KRUS • Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych • Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa • Zarząd Główny ZZ Pracowników Rolnictwa w RP • Zarząd Federacji Związków Pracodawców Rolnych • Krajowa Rada Izb Rolniczych • Zarząd Główny Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP
Dwutorowość działań w rolnictwie –kontrole i prewencja w działalności PIP Rolnicy indywidualni - prewencja Zakłady rolne zatrudniające pracowników - kontrole Nadzór i kontrola przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególności przepisówi zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów dotyczących stosunku pracy, wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, czasu pracy, urlopów, uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem, zatrudniania młodocianych i osób niepełnosprawnych Podejmowanie działań polegających na zapobieganiu i eliminowaniu zagrożeń w środowisku pracy, a w szczególności: … … d) inicjowanie przedsięwzięć w sprawach ochrony pracy w rolnictwie indywidualnym,
Działania kontrolne PIP w rolnictwie W roku 2006 skontrolowano 128 zakładów rolnych, w których pracowało 2 400 osób. W 76 % (98) zakładów zatrudnienie < 20 pracowników W 21 % (27) zakładów zatrudnienie wynosiło 20-100 pracowników W 218 maszynach pracujących w 61% gospodarstw stwierdzono brak lub nieodpowiedni stan urządzeń ochronnych W 43% gospodarstw eksploatowano wałki przegubowo- teleskopowe bez pełnowartościowych osłon (103 maszyny) Brak szkoleń pracowników w zakresie bhp u 62% pracodawców Brak badań lekarskich pracowników u 38% pracodawców Nie wyposażenie pracowników wubranie i odzież robocząu33% pracodawców Brak środków ochrony indywidualnej u17%pracodawców
UPRAWNIENIA INSPEKCJI PRACY Specjalna kara dla pracodawców, którzy uporczywie łamią prawa pracowników : 5 tys. zł ~1400 EUR Maksymalny mandat jaki może nałożyć inspektor pracy to : 2 tys. zł ~560 EUR Maksymalna grzywna, jaką może nałożyć sąd: 30 tys. zł ~8350 EUR Od 01 lipca 2007: Inspektorzy kontrolują także legalność zatrudnienia,takżecudzoziemców Możliwe jest kontrolowanie przedsiębiorców, którzy zatrudniają osoby na podstawie umowy cywilnoprawnej i samozatrudnienia
Działania prewencyjne PIP w rolnictwie Kampania „Ochrona pracy w rolnictwie indywidualnym” Cel podstawowy podniesienie ogólnego poziomu wiedzy nt. bezpiecznej pracy i przebywania na wsi wśród społeczności wiejskiej. Cel nadrzędny PIP zmniejszenia poziomu wypadkowości w rolnictwie, zarówno wśród dorosłych rolników, jak i dzieci wiejskich, a także poziomu zapadalności na choroby zawodowe.
Kampania prewencyjno-informacyjna w rolnictwie – formy realizacji • Główny cel realizowany jest poprzez: • zwiększanie świadomości rolników w zakresie zagrożeń zawodowych • propagowanie bezpiecznych metod pracy i obsługi maszyn • omawianie zagrożeń zdrowotnych związanych z usuwaniem azbestu • i dolegliwościami mięśniowo-szkieletowymi • udzielanie porad z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy • omawianie z dziećmi i młodzieżą wiejską zagrożeń związanych z pomocą w gospodarstwie i przebywaniem na wsi • organizowanie konkursów i plenerowych spotkań ze społecznością wiejską • upowszechnianie treści związanych z bezpieczeństwem na wsi za pośrednictwem massmediów
Kampania prewencyjno-informacyjna w rolnictwie – sposób realizacji • Od połowy lat ‘90-tych powoływano w OIP-ach Wojewódzkie Komisje ds. BHP w Rolnictwie • tworzą i realizują plany regionalne • regionalna współpraca z oddziałami izb rolniczych, dyrektorami szkół, kuratoriami oświaty, ZHP, Policją, Strażą Pożarną, Wydziałami Rolniczymi Urzędów Wojewódzkich, Stowarzyszeniami Sołtysów • Od roku 2007 rozpoczęto powoływanie Powiatowych Komisji ds. BHP w Rolnictwie • aktywizacja liderów społeczności wiejskiej
Kampania prewencyjno-informacyjna w rolnictwie – grupy docelowe i skala działań Dla potrzeb kampanii grupę docelową społeczności wiejskiej podzielono na 3 grupy wiekowe: Dorośli rolnicy i członkowie rodzin rolników - ok. 25 tys. w ramach szkoleń i konkursów oraz ok. 40 tys. uczestników imprez plenerowych Młodzież wiejska, w tym uczniowie szkół zawodowych o profilu rolniczym - około 23,5 tys. w ramach szkoleń i konkursów oraz ok. 40 tys. uczestników imprez Dzieci wiejskie, do czasu ukończenia szkoły podstawowej - ok. 80 tys. w ramach szkoleń i konkursów oraz ok. 40 tys. uczestników imprez plenerowych;
Kampania prewencyjno-informacyjna w rolnictwie – formy działania KAMPANIA Edukacja Wizytacje i doradztwo techniczne Rolnicy Młodzież Dzieci Rolnicy w tym prowadzący praktyczną naukę zawodu dla młodzieży
Współpraca ze ZwiązkiemHarcerstwa Polskiego, Policją i KRUS-em Prelekcje dla 4,5 tys. dzieci i prawie 100 instruktorów ZHP podczas „Nieobozowej Akcji Letniej” Udział w akcji „Bezpieczne wakacje”, skierowanej do dzieci i młodzieży szkolnej Ogólnokrajowy konkurs na „Bezpieczne Gospodarstwo Rolne”, pod patronatem Prezydenta RP W 2006r. zwizytowano 1400 gospodarstw
Współpraca z mediami Prasa – w 2006 roku prawie 180 publikacji prasowych TV – w 2006 roku ponad 30 felietonów i wywiadów z Inspektorami Radio – w 2006 roku prawie 110 audycji Internet
Dzieci w rolnictwie • Brak możliwości ubezpieczenia dzieci w ramach ubezpieczenia społecznego – brak informacji o stanie wypadkowości w tej grupie. • Inspektorzy PIP corocznie obserwują spadek ogólnej liczby dzieci wykonujących prace, do których nie mają predyspozycji lub prace szkodliwe • W roku 2006 zaobserwowano 1117 przypadków „pracy” dzieci (ponad 40% spadek w stos. do 2005r.) • 50% (565 dzieci) w dalszym ciągu znajdowało się w strefie bezpośredniego zagrożenia w pobliżu pracujących maszyn