850 likes | 1.23k Views
Zagrożenia zdrowotne wynikające z palenia tytoniu oraz sposoby walki z nałogiem w świetle ,,Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce” autor prezentacji inż. Ewa Strzeszewska Państwowa Inspekcja Sanitarna MSW.
E N D
Zagrożenia zdrowotne wynikające z palenia tytoniu oraz sposoby walki z nałogiem w świetle ,,Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce”autor prezentacji inż. Ewa StrzeszewskaPaństwowa Inspekcja Sanitarna MSW
Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce, cele i zadania na lata 2010-2013
Cel programu Zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy
Programy określające politykę zdrowotną • Narodowy Program Zdrowia • Program Ograniczania Zdrowotnych NastępstwPalenia Tytoniu w Polsce
Podstawowe zadania programu • Ochrona zdrowia oraz rozwoju dzieci przed narażeniem na dym tytoniowy • Upowszechnienie programów edukacyjnych • Zapewnienie środowiska wolnego od dymu tytoniowego w miejscach wyznaczonych • Zapewnienie osobom uzależnionym pomocy medycznej i psychologicznej
Uzasadnienie celowości kontynuowania programu • Ekspozycja na dym tytoniowy młodych kobiet • Ekspozycja na dym kobiet ciężarnych • Skutki ekspozycji na dym tytoniowy dzieci, młodzieży
Zarządzanie programem • Warunkiem skutecznego wdrażania i upowszechniania programu, przy najbardziej efektywnym wykorzystaniu środków finansowych jest zapewnienie stabilnych źródeł i systemu finansowania, który umożliwia racjonalne planowanie zadań.
Ustawa z dnia 09 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, która w art. 4 ust. 3 stanowi, że program finansowany jest z budżetu państwa, a kwota jego finansowania winna wynosić równowartość kwoty 0,5% wpływu z podatku akcyzowego od wyrobów tytoniowych.
Szansa na powodzenie programu leży w upowszechnieniu na terenie całego kraju
Zadania na rok 2009 m.in. w zakresie ograniczania palenia tytoniu w środowisku zawodowym i rodzinnym funkcjonariuszy
Realizacja • Wprowadzenie problematyki do programów na uczelniach kształcących funkcjonariuszy • Przeprowadzanie badań profilaktycznych wśród funkcjonariuszy • Wprowadzenie interwencyjnej polityki zdrowotnej
W 2000 roku palenie tytoniu było przyczyną w Polsce W tym 43 tysiące to zgony przedwczesne czyli w wieku 35-69 lat W populacji mężczyzn w wieku 35-69 lat zgony spowodowane schorzeniami odtytoniowymi stanowiły 38% wszystkich zgonów w tej kategorii wieku W przypadku raka płuc- 95% Wszystkich nowotworów - 55% Nienowotworowych chorób układu oddechowego 63% Chorób układu krążenia - 37% Innych schorzeń - 21%
22 lata życia to strata, którą poniosły osoby w średnim wieku palące papierosy Starsi Polacy tracili średnio 9 lat życia
spadek częstości codziennego palenia wśród młodych 20-29 letnich kobiet w latach 80-tych to główna przyczyna spadku zachorowalności na raka płucw tej grupie
Palenie tytoniu przez kobiety częściej niż u mężczyzn wywołuje nowotwory głowy i szyiWśród mężczyzn 45% przypadków tego rodzaju nowotworów było związane z paleniem, u kobiet aż 75% przypadków raka było pochodną nałogu.
Palenie tytoniu przez kobiety w ciąży Palenie papierosów przez ciężarne wiąże się ze wzrostem ryzyka powikłań przebiegu ciąży, wzrostem ryzyka urodzenia dziecka z niską masą urodzeniową, urodzeń martwych, urodzeń z wadami rozwojowymi.
Choroby odtytoniowe: rak jelita grubego, szyjki macicy, nerek, pęcherza moczowego, przełyku, krtani, jamy ustnej, gardła, żołądka, ostrej białaczki szpikowej, choroby układu krążenia, choroby układu oddechowego tj. astma, obniżona wydolność płucna, zapalenie płuc, zaćma, paradentoza, wrzody żołądka
Spadek odporności to główna przyczyna wszystkich chorób osoby palącej, między innymi tocznia rumieniowatego, który powoduje owrzodzenia, utratę włosów-niszczy organizm
Pozytywne skutki palenia tytoniu Rak błony śluzowej macicy – palenie tytoniu zmniejsza ryzyko zachorowania na ten nowotwór o 50 % prawdopodobnie jest to związane z zaburzeniami układu hormonalnego u kobiet palących. Rzadziej występują gładkokomórkowe mięśniaki macicy i zatrucie ciążowe.
cd. Choroba Parkinsona – palenie redukuje o 20 % umieralność z powodu tej choroby Wrzodziejące zapalenie jelita grubego występuje rzadziej u osób palących niż u niepalących.
Tylko co trzecia kobieta w Polsce rzuca palenie w czasie ciąży.
Uzależnienie od tytoniu- definicje Uzależnienie od tytoniu to przewlekła, nawracająca choroba, wymieniona w międzynarodowej klasyfikacji chorób jako zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane paleniem Zespół Uzależnienia od tytoniu obejmuje objawy behawioralne, fizjologiczne i zmiany procesów poznawczych, które są wynikiem wielokrotnego stosowania tytoniu
Uzależnienie od tytoniu-definicje Zespół uzależnienia od tytoniu to postępująca, przewlekła i nawracająca choroba, stan medyczny wymagający rozpoznania, rzetelnej diagnozy i leczenia
Mechanizmy uzależnienia od nikotyny Nikotyna jako czynnik uzależniający
Uzależnienia od palenia jako choroba Uzależnienie od tytoniu jest uwzględnione jako jednostka chorobowa w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób Jest to choroba przewlekła występująca w stanie remisji i nawrotów, dlatego mówi się o leczeniu uzależnienia chociaż świadomość tego ciągle nie jest powszechna.
Rzucanie palenia Problemy z rzucaniem palenia wiążą się najczęściej nie z brakiem motywacji, lecz z trudnościami wynikającymi z poradzeniem sobie z nałogiem. Częściej rzucają palenie palacze okazjonalni. Rzucanie palenia wiąże się bowiem często z wystąpieniem objawów zespołu abstynencyjnego
Postawy dotyczące rezygnacji z palenia 2/3 regularnie palących deklaruje, że chciałoby rzucić palenie 55% palących próbowało już to robić ¼ palących nie chce rezygnować z palenia
cd. Osoby, które rzuciły palenie wyjaśniają, żedokonały tego dzięki: własnej decyzji, silnej woli 96% ograniczeniu liczby wypalanych papierosów - 25% podjęciu aktywności fizycznej, sportowej -10% środkom farmaceutycznym – 7%
Zespół abstynencyjny Przykładowe objawy - nerwowość - pobudzenie - irytacja
cd. - wahania nastroju - kłopoty ze snem - zmęczenie - obstrukcja - nadmierny apetyt
Zespół abstynencyjny Istnieją możliwości redukcji dolegliwości abstynencyjnych przez np. odpowiedni tryb życia tj. odżywianie, sport, a także wsparcie farmakologiczne
Czy warto próbować Redukcja ryzyka wystąpienia chorób odtytoniowych
W Polsce palenie papierosów jest przyczyną prawie połowy przedwczesnych zgonów mężczyzn w średnim wieku palenie jest czynnikiem związanym ze stylem życia i daje się modyfikować.
Leczenie zespołu uzależnienia od tytoniu obowiązkiem lekarza W leczeniu zespołu uzależnienia od tytoniu należy stosować metody diagnostyczne i terapeutyczne o naukowo potwierdzonej skuteczności. Rzetelne metody diagnostyczne i efektywne metody leczenia prowadzące do długotrwałej lub stałej abstynencji są powszechnie dostępne i powinny być stosowane w codziennej praktyce lekarskiej